ΤΟ ΩΡΑΙΟ ΕΙΝΑΙ ΙΕΡΟ!

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

        Ο κόσμος συγχέει την αγάπη του ωραίου με τις σαρκικές ηδονές και επιθυμίες. Αυτός που συνδέει την αγάπη του ωραίου με τις σαρκικές ηδονές και επιθυμίες σκανδαλίζεται με τον θείο έρωτα. Δεν εννοεί πώς η Εκκλησία περιέλαβε στα βιβλία της Αγίας Γραφής, το Άσμα Ασμάτων, το κατ' εξοχήν ερωτικό αυτό ποίημα.

      Οι αρχαίοι το ωραίο το ονομάζουν «καλό». Και την αγάπη του ωραίου, την ονομάζουν  «φιλοκαλία». Ο Περικλής έλεγε «φιλοκαλούμεν μετ’ ευτελείας και φιλοσοφούμεν άνευ μαλακίας», δηλαδή αγαπάμε το ωραίο, με απλότητα και αναζητούμε την αλήθεια χωρίς να παγιδευόμαστε στις σαρκικές ηδονές και επιθυμίες. Ακριβώς όπως είναι στην Ορθοδοξία , η οποία ονομάζει τον θείο έρωτα «φιλοκαλία», δηλαδή έρωτα χωρίς σαρκικές ηδονές και επιθυμίες.

       Αναζητεί το Θεό και τον αγαπάει με αυτό που είναι το κυρίαρχο αίσθημά του. Αν το κυρίαρχο αίσθημά του είναι το αίσθημα του ωραίου, αγαπάει στο Θεό την ωραιότητα. Δεν τον συγκινεί π.χ. η παντοδυναμία του Θεού ή η πανσοφία Του, όπως εκείνους στους οποίους κυριαρχεί το αίσθημα της δύναμης ή της σοφίας. Η αγάπη του ωραίου είναι στην ουσία της θαυμασμός. Το αίσθημα που νιώθουμε όταν είμαστε θεατές του ωραίου, είναι ο θαυμασμός. Αν δεν θαυμάζουμε το ωραίο, δεν το αγαπάμε.

       Βέβαια υπάρχει και στο ωραίο το αίσθημα του μεγαλείου, οπότε το ωραίο το ονομάζουμε "υπέροχο" ή το αίσθημα της χάρης και ονομάζουμε το ωραίο  "χαριτωμένο" . Όλα αυτά τα στοιχεία και άλλα ακόμη, όπως είναι η αλήθεια και η καλοσύνη υπάρχουν , αλλά αυτό που κυριαρχεί στο ωραίο και προκαλεί την αισθητική συγκίνηση ή αλλιώς «ψυχική ανάταση» , είναι το βίωμα του ωραίου, το οποίο ουσιαστικά δεν διαφέρει από το θρησκευτικό βίωμα.

Στην Ορθοδοξία η  ωραιότητα είναι ιερότητα. Απόδειξη η ομορφιά στους ιερούς ναούς, που σκανδάλιζε από την εποχή του Χριστού ακόμα και σκανδαλίζει και σήμερα, πιο πολύ αυτούς που καταπιέζοντας το αισθητικό βίωμά τους, παγιδεύονται στο δαίμονα της χρησιμοθηρίας, του ωφελιμισμού και της φιλαργυρίας, που πρόδωσε το Χριστό. 

     Η προδοσία του Ιούδα, που υπήρξε μαθητής του Ιησού, κι όμως δεν ένιωσε τίποτα από την ομορφιά του Διδασκάλου, δείχνει έναν άνθρωπο εντελώς ανέραστο, που δεν έχει μέσα του  την παραμικρή αίσθηση του ωραίου. Μια ψυχή νεκρή, χωρίς ικμάδα ζωής. .