"Είδες άνθρωπο, είδες το Θεό σου!"

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

                       "Σ΄ αυτόν τον κόσμο εγώ είμαι μόνο κι ο Θεός"
                                                        Άγιος Αλώνιος

        Κάποτε, μοναχικός ορειβάτης,  περπατώντας επάνω στην κορυφή της Βουνάσας, στα Καμβούνια όρη,  βρέθηκα ξαφνικά στη μέση μιας δυνατής ανεμοθύελλας. Έβλεπα από ψηλά τα σύννεφα να  ορμάνε  το ένα εναντίον του άλλου και να δημιουργούν την εικόνα μιας πελώριας γιγαντομαχίας που διεξαγόταν μπροστά στα μάτια μου. Αισθανόμουν δέος μπροστά στο άγριο αυτό ξέσπασμα της φύσης!  Ήταν ένα θαύμα που δεν με παρέσυρε ο αέρας. Αλλά οι αέρηδες ξεσπούσαν όλη τη μανία τους στα σύννεφα!

        Όταν όλα ησύχασαν ξαφνικά, όπως είχαν αρχίσει , διέκρινα δίπλα μου ένα βοσκό να στέκεται ευθυτενής, στηριζόμενος στο ραβδί του, που ήταν ψηλότερο από το μπόϊ του. Η αίσθηση της παρουσίας του γέμισε την ψυχή μου με μια απερίγραπτη γλυκύτητα και γαλήνη! Δάκρια ευγνωμοσύνης κύλησαν στα μάγουλά μου. Ήμουν ευτυχισμένος με την αίσθηση πως είμαι  ένας άνθρωπος κοντά σε έναν άνθρωπο.

       Έτσι γινόταν παλιά στον τόπο μας: Οι άνθρωποι ένιωθαν ευτυχισμένοι όταν συναντιούνταν έξω στη φύση. Το αίσθημα της αμοιβαίας καχυποψίας που υπάρχει τώρα στις πόλεις, με τον ξενόφερτο τρόπο ζωής ο οποίος επιβάλλεται με τη βία στους Έλληνες, ήταν άγνωστο στην ελληνική φύση. Τώρα πουθενά δεν νιώθεις ότι είσαι άνθρωπος κοντά σε ανθρώπους! "Δεν υπάρχει πουθενά ένας τόπος να ακουμπήσει η καρδιά μου" (Καμύ).

       Τί είναι ο άνθρωπος, αναρωτιέται συνήθως κανείς μετά από μια κηδεία. Στη νεκρώσιμη ακολουθία ο ίδιος ο αποθανών , μέσω της Εκκλησίας, εκφράζει στους δικούς του, στους συγγενείς και φίλους , την αλήθεια που έμαθε από τη ζωή του σ΄ αυτόν τον κόσμο. Τους λέει, πως αναθεωρεί ολόκληρη τη ζωή του, πως εξαπατήθηκε, πως υπήρξε το χαμένο πρόβατο και ικετεύει τον Σωτήρα του να τον ξανακαλέσει από την απώλεια και την ανυπαρξία στην ύπαρξη και να τον σώσει. Να του δώσει πάλι το αρχαίο κάλλος, με το οποίο τον έπλασε ο Θεός για να είναι τέλειος: (Εύρον καγώ την οδόν διά της μετανοίας, το απωλωλός πρόβατον εγώ ειμί, ανακάλεσόν με, Σωτηρ, και σώσον με).

        Στην  Ορθόδοξη Παράδοση και Διδασκαλία μαθαίνουμε  ότι ο άνθρωπος στην ζωή του πάνω στη γη περνάει από τρία στάδια, τα στάδια της Κάθαρσης, του Φωτισμού και της Θέωσης, στο οποίο ενώνεται με το Θεό.  Ότι ο άνθρωπος είναι ναός και κατοικητήριο του Θεού και ότι το σπουδαιότερο είναι να έχουμε καθαρή καρδιά για να κατοικεί μέσα μας το Άγιο Πνεύμα. Ότι ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο ξεχωριστά από όλη τη δημιουργία, ότι είναι το τελειότερο δημιουύργημά Του, ότι τον προίκισε με τρία μεγάλα χαρίσματα, το προφητικό, το ιερατικό και το βασιλικό. Ότι πλάστηκε προφήτης, για να μεταδίδει το λόγο του Θεού, ιερέας για να προσεύχεται για τους άλλους και βασιλεύς για να κυριαρχεί στα πάθη του της φιληδονίας, της φιλοχρηματίας, της ματαιοδοξίας και στα άλλα πάθη.

      Ρώτησαν κάποτε τον γέρονται Παϊσιο, τί σημαίνουν τα λόγια του Αγίου Αλωνίου, "σ΄ αυτόν τον κόσμο μόνο εγώ είμαι κι ο Θεός" κι απάντησε: "Άμα τα αλωνίσεις όλα έτσι είναι". Ο Άγιος Αλώνιος ήταν ήσυχος διότι είχε ταπεινώσει τον εγωισμό του. Διάλεγε την τελευταια θέση και δεν φοβόταν.
Ένιωθε ένα με όλους τους ανθρώπους.

    Ο Ιησούς αντιτίθεται στους Φαρισαίους: Αλίμονο, τους λέει, παραβλέπετε τη δικαιοσύνη και την αγάπη του Θεού  και φορτώνετε φορτία δυσβάστακτα στους ανθρώπους. "Ο Ιησούς επιθυμεί να μας βοηθήσει να ανοικοδομήσουμε τη συνοχή μας εγκαθιστώντας μέσα μας την αιώνια βασιλεία του Θεού, όπου όλοι είναι ένα εντός τους και μεταξύ τους!

         "Ο άνθρωπος" γράφει  ο Παύλος Ευδοκίμωφ στο βιβλίο του Η Πάλη με το Θεό, "διερωτάται τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του από που έρχεται και πού πηγαίνει..... Εδώ τοποθετείται το μεγαλοφυές επιχείρημα του Ντοστογιέφσκι, "ο άνθρωπος καθορίζεται απ΄  τον έρωτά του."
 "Όπου  γαρ εστιν ο θησαυρός υμών,  εκεί έσται και η καρδία υμών ", λέει το Ευαγγέλιο.


         Εάν, κατά την εικόνα του Θεού, η αγάπη είναι το υπόδειγμα για τον άνθρωπο, συνεχίζει ο συγγραφέας , είναι προφανές ότι δεν μπορούμε να αγαπούμε πραγματικά  παρά ό,τι είναι αιώνιο.. Ο Θεός και ο άνθρωπος  σχετίζονται όπως ο πατέρας και το τέκνο του.  "Η  άβυσσος της καρδιάς τείνει προς την άβυσσο του Θεού." "Μας έπλασες για σένα  και η καρδιά μας είναι ανήσυχη, ώσπου να αναπαυθή σε σένα" (Angelus Silesius, Ψαλμ.41,8). 
   
         Ο Ντοστογιέφσκι δοκίμασε μια τρομακτική εμπειρία μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα, όπου έλαβε χάρη την τελευταία στιγμή. Η πρώτη του σκέψη,  μόλις του χαρίστηκε η ζωή του, ήταν γιατί δεν αγαπάει όλους τους ανθρώπους με όλη τη δύναμη της ψυχής του.


       

          

          
                                               A Amelia

                                               Un paisaje de Asturias (Espana)

                                              "Verde que te quiero verde
                                               Verde viente, Verdes ramas"
                                         
                                               ( F.G. Lorca, Romance Sonambulo)



                              

Στην αποθάρρυνση συμβαδίζει ο Ιησούς!

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

«Και πάλιν πλοία και δίκτυα και άγρα ουδαμού» (Εωθινόν Ι΄)

            
Η οικονομική τρομοκρατία στις μέρες μας  οπωσδήποτε μας επηρεάζει. Σκεφτόμαστε με ανησυχία τη ζωή τη δική μας και των παιδιών μας. Η χώρα μας έπεσε θύμα διεθνούς οικονομικής τρομοκρατίας.  «Αλλά δε φοβούμαστε και δεν τα χάνουμε. Όχι επειδή είμαστε δυνατοί, αλλ’  επειδή είναι δυνατός Αυτός που μας αγαπάει». 

         Ο λαός πιστεύει πως στις δύσκολες περιστάσεις, σ΄ αυτές που είμαστε εντελώς αποθαρρυμένοι , ο Θεός δίνει δύναμη. Ο Ιησούς συμβαδίζει στην αποθάρρυνση και  προκαλεί την ανατροπή της. Αν δεν έχεις την αίσθηση της παρουσίας του Θεού πίσω από τα πράγματα και τα γεγονότα νομίζεις ότι η ίδια η αποθάρρυνση προκαλεί την ανατροπή της. Τελικά το αίσθημα που σε ακινητοποιεί  δεν μένει αν ο ίδιος δεν ενδώσεις στην απελπισία και στην απόγνωση. 

        Δυο σημαντικά γεγονότα που συνέβησαν  ,μετά τον επονείδιστο  σταυρικό θάνατο του Ιησού , ( αυτό που συνέβη στους μαθητές του Ιησού  στο δρόμο προς Εμμαούς και αυτό με τις μυροφόρες γυναίκες το πρωί του Σαββάτου) μετατρέπουν την αποθάρρυνση σε ανείπωτη χαρά. Οι μυροφόρες αντί μνήματα και πτώματα που περίμεναν να συναντήσουν δέχτηκαν το χαρμόσυνο μήνυμα της Αναστάσεως και οι δυο μαθητές στο δρόμο προς Εμμαούς,  ερημιά και απελπισία  χωρίς το Διδάσκαλο περπάτησαν μαζί Του στο δρόμο, Τον δέχτηκαν στο σπίτι τους και τον φίλεψαν και ήταν τόσο μεγάλη η χαρά τους που εύχονταν να καιγόταν η καρδιά τους για να καταλάβουν την παρουσία Του από την αρχή που τον συνάντησαν στο δρόμο, ώστε να μη χάσουν ούτε λεπτό από την αίσθηση της αγαπημένης παρουσίας Του. «Δεν καιγόταν μέσα μας η καρδιά μας, όταν μας μιλούσε καθ΄ οδόν και μας εξηγούσε τις Γραφές;» (Κατά Λουκάν , ΚΔ, 32).

       «Η πιο εντυπωσιακή περίπτωση»  γράφει ο Ρενέ Ζιράρ « είναι εκείνη των μυροφόρων γυναικών το πρωί της Αναστάσεως. Δεν σκέφτονται παρά νεκρά σώματα, ταριχεύσεις και τάφους. Έχουν κυριευθεί από άγχος ότι ο λίθος που σφραγίζει τον τάφο θα τις εμποδίσει να φθάσουν  στο τέρμα όλων των προσπαθειών τους – στο σώμα του Ιησού. Πίσω από τα εμπόδια δεν υπάρχουν παρά νεκρά σώματα. Κάθε μπόδιο είναι ένα είδος τάφου. Όταν οι γυναίκες φθάνουν στον τάφο, τίποτε από όλα εκείνα που ανέμεναν και φοβόντουσαν δεν υπάρχει . δεν υπάρχει πλέον εμπόδιο, δεν υπάρχει πλέον σώμα: «Διαγενομένου του σαββάτου Μαρία η Μαγδαληνή και Μαρία η του Ιακώβου και Σαλώμη ηγόρασαν αρώματα ίνα ελθούσαι αλείψωσιν αυτόν. Και λίαν πρωί τη μια των σαββάτων έρχονται επί το μνημείον ανατείλαντος του ηλίου. Και έλεγον προς εαυτάς, τίς αποκυλίσει ημίν τον λίθον εκ της θύρας του μνημείου; Και αναβλέψασαι θεωρούσιν ότι αποκεκύλισται ο λίθος. Ήν γαρ μέγας σφόδρα.»

(Μάρκ. Ις΄1-4).

        Όντως είμαστε παντελώς ανυπεράσπιστοι. Ο εχθρός διαθέτει όλα τα μέσα για να μας πολεμήσει. Δεν διαθέτει όμως τη δύναμη να μας αναγκάσει να παραδοθούμε με τη θέλησή μας. Ο Σατανάς γνωρίζει καλύτερα από εμάς, ότι κανένας δεν γίνεται δούλος, εάν έχει το πνεύμα του ελεύθερο.

Τα λόγια του Ιησού , «είδα  το Σατανά   να πέφτει σαν αστραπή στη γη» σημαίνουν  ότι όλος ο κόσμος μπορεί να δει ότι η «νίκη» του  εχθρού είναι πρόσκαιρη  και ότι ο εχθρός κι αυτοί που γίνονται με τη θέλησή τους δούλοι του, δεν θα προλάβουν να τη χαρούν; Εκατόν σαράντα πόλεμοι έγιναν μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Όσο υπάρχουν άνθρωποι,  παρά  την έσχατη φτώχεια και την ανέχεια δεν  θα πάψουν  να αγωνίζονται για  την ανθρώπινη ελευθερία και αξιοπρέπεια.  
          Η εποχή μας είναι κρίσιμη, άρα είναι καλή. Δεν ζούμε πια με την ψευδαίσθηση της αέναης προόδου. Ο χρόνος είναι όλος παρών. Κοιτάζουμε πίσω. Είναι όλοι εδώ.  Ο Ιησούς σηκώνει τα φορτία μας.  

            «Μη φοβάστε» λέει ο Κύριος Ιησούς «εγώ νίκησα τον κόσμο». 

Η δυσκολία να αγαπήσουμε τον εαυτό μας

Πέμπτη, 21 Ιουνίου 2012

Πηγή, ΠΡΟΣΛΑΛΙΑ

Η δυσκολία να αγαπήσουμε τον εαυτό μας

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Αν δεν μπορούμε να μείνουμε έστω και για λίγο μόνοι με τον εαυτό μας, ήσυχοι, χωρίς αλλότριες σκέψεις, δίχως να νιώθουμε την ανάγκη να κάνουμε κάτι. Αν δεν μπορούμε να εγκαταλείπουμε πότε πότε όλα τα ενδιαφέροντά μας και να μένουμε εσωτερικά σιωπηλοί, απολαμβάνοντας την παρουσία του Θεού εντός μας (η βασιλεία του Θεού εντός υμών έστι), είναι γιατί δεν αγαπούμε τον εαυτό μας, με τον τρόπο που μας αγαπάει ό Θεός και δεν τον γνωρίζουμε, όπως Εκείνος μας γνωρίζει.

Αν αγαπούσαμε τον εαυτό μας, γιατί θα τον αποφεύγαμε; Γιατί είναι τόσο δύσκολο να μείνουμε για λίγο μόνοι με τον εαυτό μας, χωρίς να κάνουμε τίποτε, απερίσπαστοι, με τα χέρια σταυρωμένα; Αυτός που αγαπάει, τον εαυτό του δεν είναι στραμμένος προς τα έξω. Έχει αποκτήσει την ικανότητα να στρέφει το νου του στον εσωτερικό άνθρωπο, αυτό πού οι Πατέρες της Εκκλησίας ονομάζουν κυκλική κίνηση του νου. … Γι' αυτό η στροφή του ανθρώπου προς την εσωτερική αναζήτηση, προς την αναζήτηση της ψυχής, είναι ίσως ό πιο μεγάλος σταθμός στη ζωή μας.

… Η αντίληψη ότι η αγάπη είναι ανταμοιβή για τους καλούς, αποτελεί θεολογική πλάνη, αφού ο Θεός τους δικαίους αγαπά, τους δε αμαρτωλούς ελεεί δηλαδή υπεραγαπά, αφού έλεος είναι η αγάπη στον υπερθετικό βαθμό. Άλλωστε η βασικότερη και σπουδαιότερη προσευχή της Ορθοδοξίας το «Κύριε Ιησού Χριστέ Υιέ του Θεού ελέησόν με τον αμαρτωλό», θα ήταν αντιφατική, γιατί πώς, με ποιά παρρησία ο αμαρτωλός θα τολμούσε να ζητήσει την υπερβολική αγάπη του Θεού, ενώ ομολογεί ότι είναι αμαρτωλός; Η μόνη σχέση πού θα έστεκε, θα ήταν των Μωαμεθανών, δηλαδή υπηκόου προς αφέντη, σχέση υποταγής και όχι αγάπης πατέρα προς υιό. Θεωρώντας την αγάπη επιβράβευση του καλού, αγνοούμε την Αγία Τριάδα, δεν πιστεύουμε στον Τριαδικό Θεό. Είναι αυτονόητο ότι η αγάπη δεν επιβραβεύει το κακό. Η αγάπη είναι φάρμακο πού θεραπεύει και είναι βαρύς σταυρός γιατί πρέπει να αγαπούμε όλους τούς ανθρώπους και δεν είναι όλοι όμορφοι και αγνοί σαν τα περιστέρια, αλλά υπάρχουν και όφεις και σκορπιοί.

… Ο άνθρωπος που αρνείται το πνεύμα του Θεού, ταυτίζει τον εαυτό του με το σώμα του. Πνευματικά είναι ήδη νεκρός πριν να πεθάνει. O ίδιος θεωρεί τον θάνατο εκμηδένιση. Προορισμός του ανθρώπου, ισχυρίζεται, είναι να πεθάνει. Και η ζωή του ανθρώπου είναι ή προσπάθειά του να ξεχάσει το γεγονός αυτό. …

… Κατά την ορθόδοξη παράδοση, αυτή είναι η τέχνη των τεχνών και αυτός είναι ο ρόλος της χριστιανικής φιλοσοφίας, να μαθαίνει τον άνθρωπο πώς να ζει θεάρεστα, πως να είναι η ζωή του αρεστή στο Θεό. Μαθαίνοντας πώς να ζω με τρόπο πού να αρέσει στο Θεό, γνωρίζω αυτό πού θέλει ό Θεός από μένα, αυτό πού έχει σκεφτεί για μένα, γιατί κι εγώ, όπως ο καθένας, είμαι μέσα στο σχέδιο Του. Έτσι όπως με βλέπει Εκείνος, έτσι πρέπει να βλέπω κι εγώ τον εαυτό μου και να τον αγαπώ. Με αυτόν τον τρόπο η αιωνιότητα τέμνει το χρόνο στο αιώνιο παρόν. Δεν φοβάμαι πια το θάνατο, όπως πριν όταν δεν είχα ελπίδα. Ο «έρημος, θλιβός πριν και έπειτα χρόνος» έπαψε πια να ρίχνει τη σκιά του επάνω στη ζωή μου.

Η ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ, ΟΙ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΩΝ ΦΙΛΩΝ, 1998

"Αυτός που δεν έδωσε την ψυχή του στα μάταια πράγματα"

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

        Λέει ο 23ος ψαλμός: "Τίς αναβήσεται εις το όρος Κυρίου και τίς στήσεται εν τόπω αγίω αυτού; αθώος χερσί και καθαρός τη καρδία, ος ουκ έλαβεν επί ματαίω την ψυχήν αυτού και ουκ ώμοσεν επί δόλω τω πλησίον αυτού. Ούτος λήψεται ευλογίαν παρά Κυρίου και ελεημοσύνην παρά Θεού σωτήρος αυτού.  Αύτη η γενεά ζητούντων τον Κύριον, ζητούντων το πρόσωπον του Θεού Ιακώβ."

      (Ποιος θα ανεβή εις τον ιερόν λόφον του Κυρίου και ποιος θα σταθεί στον άγιο τόπο του Θεού; Αυτός που είναι πράγματι αθώος και έχει αγνή καρδιά. Αυτός θα λάβει ευλογίες από τον Κύριο και θα δεχθεί το έλεος του Θεού και σωτήρος.Αυτή είναι η γενεά των ανθρώπων οι οποίοι πράγματι επιζητούν να ευαρεστήσουν τον Κύριον, οι οποίοι φροντίζουν να λατρεύσουν αξίως και να προσκυνήσουν το πρόσωπον του αληθινού Θεού, του Θεού του Ιακώβ.)

    "Αυτός που δεν έδωσε την ψυχή του στα μάταια πράγματα". Ποιος δεν δίδει την ψυχή του στα μάταια πράγματα; Ποια πράγματα είναι μάταια και γιατί; Μάταια πράγματα είναι τα πράγματα στα οποία αποδίδουμε λατρεία, ενώ η λατρεία ανήκει μόνο στο Θεό. Όταν αποδίδουμε λατρεία στα πράγματα, μετατρέπουμε τα πράγματα, σε είδωλα, κάνουμε ένα πράγμα θεό μας και βέβαια λησμονούμε τον αληθινό Θεό.

   Το Ευαγγέλιο λέει για τη λατρεία  που ενώ ανήκει στο Θεό , οι άνθρωποι που λησμονώντας τον αληθινό Θεό, την αποδίδουν στα πράγματα: " Ούτος ο λαός τοις χείλεσι με τιμά, η δε καρδία αυτών πόρρω απέχει απ΄ εμού. μάτην σέβονταί με, διδάσκοντες διδασκαλίας, εντάλματα ανθρώπων .... αφέντες γαρ την εντολήν του Θεού, κρατείτε την παράδοσιν στων ανθρώπων.)

 Ο Απόστολος γράφει σχετικά στην επιστολή του προς τους Φιλιππησίους: "τα πάντα εζημιώθην και ηγούμαι σκύβαλα είναι, ίνα Χριστόν κερδήσω." ΅Γι΄ αυτό οι άνθρωποι που αγωνίζονται, σημειώνει ο Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας, αποφεύγουν την μέριμνα και αντιτάσσονται εξαρχής στη ρίζα των κακών. Φυλάσσουν την καρδιά τους μόνο για το Θεό, αφιερώνοντας σ΄Αυτόν τη μνήμη σαν άλλο ιερό. Οι Χριστιανοί πρέπει να βρίσκωνται σε συνεχή κοινωνία με τον Θεό προσευχόμενοι αδιαλείπτως.

Αξιοπρόσεκτο είναι, συνεχίζει ο Άγιος Νικόλαος  Καβάσιλας, και το εξής: Ο Σωτήρας, ενώ απέτρεπε τα άλλα αμαρτήματα με τους λόγους Του, εδώ χρησιμοποιεί και τη γλώσσα και την οργή και το χέρι και το μαστίγιο, για να μας κάνει ν΄ αναλογιστούμε πόση σπουδή απαιτεί αυτό το έργο.










     

"Της Γραφής τα νοήματα διά πράξεων αναγίγνωσκε"

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

       Τί σημαίνουν τα λόγια "της Γραφής τα νοήματα δια πράξεων αναγίγνωσκε";  Οπωσδήποτε η ανάγνωση με πράξεις, η  έμπρακτη ανάγνωση,  δεν είναι απλή ανάγνωση.Η έμπρακτη ανάγνωση συνοδεύεται από την κατανόηση και την  εφαρμογή στην πράξη. Και τα τρία αυτά  μαζί, στη γλώσσα της Εκκλησίας μας περιλαμβάνονται στην έννοια της  "ανάγνωσης". Η ανάγνωση δίχως την κατανόηση και την πράξη θα λέγαμε ότι είναι "ψιλή"  ανάγνωση ή αλλιώς "ανάγνωση δίχως ουσία", τυπική, επιφανειακή, παπαγαλίστικη. 


      Ένα αρχαίο ρητό λέει για τις τιμές, οι οποίες αποδίδονται σ΄ αυτούς που πράγματι τις αξίζουν: "Ανδρών επιφανών, έργω γενομένων, έργω και δηλούσθαι τας τιμάς", δηλαδή σ΄ αυτούς που έγιναν επιφανείς με τα έργα τους, με έργα πρέπει να αποδίδονται κι οι τιμές.  

      Πώς πρέπει, λοιπόν,  να διαβάζουμε και να  καταλαβαίνουμε στην πράξη το Ευαγγέλιο;  Είναι δυνατόν να καταλάβουμε στην πράξη το Ευαγγέλιο, αν το διαβάζουμε  επιφανειακά , επειδή δεν έχουμε την εμπειρία; 


      Είναι δυνατόν να καταλάβουμε τώρα το Ευαγγέλιο και αύριο να έχουμε την εμπειρία ή πρέπει να συμβαδίζει η κατανόηση με την εμπειρία; Αυτός είναι ο λόγος που πρέπει να έχουμε γέροντα, ο οποίος της Γραφής τα νοήματα διά πράξεων αναγιγνώσκει, επειδή είναι έμπειρος. 


      Η γνώση στην Ορθόδοξη Παράδοση είναι εμπειρία. Η Ορθοδοξία είναι εμπειρική επιστήμη. 

Στην εκκλησία του αγίου Θωμά

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου


                                   Γένοιτο, Κύριε, το έλεός σου εφ΄ ημάς
                                   Αγαλλιάσθε ,δίκαιοι, εν Κυρίω
                                                         (Ψαλμός ΛΒ΄)

       Το πρωί πήγα στην εκκλησία του αγίου Θωμά. Είναι ίσως το μόνο μέρος της Λάρισας που είναι μακριά απ΄  το τσιμέντο και τις πολυκατοικίες. Τα σπίτια είναι χτισμένα μέσα σε αυλές και σε κήπους. Είναι επίσης το τελευταίο μέρος από όπου μπορείς να δεις τον Όλυμπο, χωρίς να παρεμβάλλονται σπίτια ή οποιαδήποτε άλλη παρουσία του ανθρώπου.

      Όταν σχόλασε η εκκλησία περίμενα και έφυγαν οι πιστοί. Έμεινα μόνος και θαύμαζα τα σπίτια με τους κήπους. Δεν ήθελα να φύγω.

     Μ΄ αρέσει η εκκλησία του αγίου Θωμά όχι για αισθητικούς ή άλλους λόγους, αλλά γιατί διακρίνεται για την απλότητα , τόσον η ίδια  όσο και το εκκλησίασμα . Τίποτε δεν  προσπαθεί να δείξει διαφορετικό από αυτό που   όντως είναι. Κανείς δεν διανοείται να βάλει τον εαυτό του πάνω απ΄  τους άλλους.

     Ο άγιος Θωμάς  από ό,τι ξέρω είναι η εκκλησία στην οποία εκκλησιάζονται τόσα πολλά παιδιά. Σχεδόν κάθε πιστός και κάθε πιστή έχει μαζί του κάποιο παιδί.

     Πώς να μην μου είναι αγαπητή η εκκλησία με τα πολλά παιδιά. Τα πολλά παιδιά είναι υγεία. Μαζί τους κι οι ενήλικοι νιώθουν σιγουριά, γιατί μαζί με τα παιδιά ο Θεός φυλάει κι αυτούς από κάθε κακό.

     Η ενότητα γέροι, ενήλικες, παιδιά δεν έχει διασπαστεί σε τόσο μεγάλο βαθμό, όπως έγινε στο κέντρο της πόλης. Χαίρεσαι να βλέπεις την οικογένεια ενωμένη! Η ενότητα στην Ελλάδα είναι δημιουργία του ωραίου. Το ωραίο, λέει ο άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης, δημιουργεί τις ενώσεις.

     Το σπουδαιότερο που λαμβάνουμε πηγαίνοντας στην εκκλησία είναι η ευλογία, που ως άκτιστο φως  εισέρχεται στην ψυχή μας και την αναπαύει. Νιώθουμε όλοι ενωμένοι σαν μια ψυχή. Δεν μπορείς να το περιγράψεις, γιατί δεν λέγεται με λόγια. Είναι αυτό που ονομάζει ο Απόστολος άρρητα ρήματα.

    Αυτά τα άρρητα ρήματα δέχεται η ψυχή μας. Δεν έχουμε ανάγκη να απομνημονεύσουμε τα ιερά λόγια που ακούγονται στην εκκλησία, ούτε να εξηγήσουμε ακριβώς το νόημά τους. Σε κάποιον που είδε το φως το αληθινόν, η λογική δεν έχει να του προσφέρει τίποτε.

                               Είδομεν το φως το αληθινόν.

                               Ελάβομεν πνεύμα επουράνιον.

                               Εύρομεν πίστιν αληθή

                               αδιαίρετον Τριάδα προσκυνούντες.

                               Αύτη γαρ ημάς έσωσεν!

     Το Ευαγγέλιο μιλούσε για την κλήση των πρώτων μαθητών. Ήταν αλιείς. Ελάτε, τους είπε ο Ιησούς, θα σας κάνω αλιείς ανθρώπων. Παράτησαν τα δίχτυα και τον πατέρα τους και Τον ακολούθησαν.

      Ο Απόστολος ήταν από την επιστολή του Παύλου προς τους Ρωμαίους. Δόξα, τιμή και ειρήνη παντί τω εργαζομένω το αγαθόν, Ιουδαίω τε και Έλληνι. ου γαρ έστι προσωποληψία παρά τω Θεώ. Αυτή η ενότητα των πιστών, ότι για χάρη του Ιησού εργάζονται το αγαθόν!

     Επίσης ο Απόστολος επειδή θα μπορούσαν να αναρωτηθούν οι Ρωμαίοι, πώς θα γνωρίζουν ότι εργάζονται το αγαθόν, λέει πως θα έχουν μάρτυρα τη συνείδησή τους.

     Η δική μας συνείδηση τί μαρτυρεί; Νιώθουμε τη χαρά της Αναστάσεως ή νιώθουμε πικρία για το χωρισμό μας από τον Άγιο Θεό;

     Η μετάνοια είναι ο δρόμος που μας φέρνει κοντά στο Θεό. <<Δεν υπάρχει οδύνη μεγαλυτέρα της επιγνώσεως ότι είμαστε χείριστοι πάντων. Πάσαι αι επίγειοι εμπειρίαι είναι πρόσκαιροι, ενώ οι σχέσεις ημών μετά του Θεού εξέρχονται του χρόνου>> (Σωφρόνιος Σαχάρώφ).

Όποιος φοβάται, νά πάψει να φοβάται κι ύστερα να ψηφίσει!

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

      Όποιος φοβάται, να πάψει να φοβάται κι ύστερα να ψηφίσει, ώστε κι αν κάνει λάθος στην ψήφο, να κάνει τουλάχιστον το σωστό με το φόβο του. Και να μην πει δεν μπορώ να μη φοβάμαι, γιατί ο φόβος του δεν είναι παρά εγωισμός. Κι η θεραπεία του εγωισμού δεν παίρνει χρόνο, γιατί είναι μόνο λάθος προσανατολισμού. Κάποιος πηγαίνει λάθος δυτικά, βλέπει το λάθος του και αλλάζει κατεύθιυνση και παίρνει τη σωστή κατεύθυνση, που στην περίπτωση του εγωισμού είναι ο δρόμος του Ιησού. Πράος ειμί και ταπεινός τη καρδία. Έλθετε προς με καγώ αναπαύσω υμάς.

  Όποιος φοβάται, είναι εγωιστής και δεν κταλαβαίνει το Ευαγγέλιο. Ίσως δεν το διάβασε ποτέ. Αυτός που φοβάται ας διαβάσει πρώτα το Ευαγγέλιο και κατόπιν να ψηφίσει. Να συνειδητοιήσει ότι στην αποθάρρυνσή του δεν είναι μόνος. Ο Ιησούς συμβαδίζει στην αποθάρρυνση και εγκαθιστά βέβαιες προσδοκίες.

Πόσο ταπεινός πρέπει να είσαι για να ψηφίσεις ελεύθερα και δίχως φόβο; Όσο ταπεινή είναι η Χαναναία του Ευαγγελίου που ζητάει από τον Κύριο να θεραπεύσει την κόρη της που πάσχει από ακάθαρτο πνεύμα.

Ακάθαρτο πνεύμα είναι ο εγωισμός. Πρέπει να νηστεύουμε και μετά να ψηφίζουμε. Έτσι έκαναν οι κάτοικοι της αρχαίας Νινευή, πόλεως εξακοσίων χιλιάδων κατοίκων, και έσωσαν την πόλη τους απ΄  την καταστροφή. Ανάγκασαν να νηστέψουν κι αυτους που δεν καταλάβαιναν την αξία της νηστείας, ακόμα και τα ζώα.

 Τί να φοβηθή ο φτωχός; Να φοβηθεί μήπως φύγουν οι πλούσιοι σε άλλες χώρες και δεν θα τρώει τα ψίχουλα από το τραπέζι των πλουσίων. Να φοβηθεί μήπως το τραπέζι των πλουσίων γίνει λιτό και δεν θα πέφτουιν ψίχουλα; Να φοβηθεί μήπως θεραπευθεί ο πλούσιος από την προσκόλλησή του στον πλούτο του; Ο Ίδιος ο Κύριος λέει, πως αυτό είναι τόσο δύσκολο, όσο είναι δύσκολο να περάσει ένα καραβόσχοινο από την τρύπα μιας  βελόνας.
Τί να φοβηθή ο φτωχός; Τί να φοβηθή ο άνεργος;

Όποιος φοβάται, να πάψει να φοβάται κι ύστερα να πάει να ψηφίσει!

Το ασυνείδητο το φυλάει ο Θεός!

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

           1.Αν, παρόλο που θα θέλαμε ο κόσμος να είναι συνειδητός, ο κόσμος είναι ασυνείδητος, η κατάληξη  αυτή έχει κάτι καλό, ότι το ασυνείδητο το φυλάει

ο Θεός. 

          2.Στην πραγματικότητα είναι δύο τα καλά: ένα  είναι όπως είπαμε , ότι το ασυνείδητο το φυλάει ο Θεός, Και το άλλο, ότι ο ασυνείδητος κόσμος, δηλαδή , οι ψηφοφόροι, όπως κάθε ασυνείδητο, αντιτίθεται στις εντολές, όταν δίδονται κατ΄ ευθείαν, όπως συμβαίνει τώρα. 

         3. Στην ευθεία εντολή,"μην ψηφίζετε αυτούς που δεν τους θέλουμε"  το ασυνείδητο απαντάει, ψηφίζουμε αυτούς που δεν τους θέλετε, επειδή ακριβώς δεν τους θέλετε.

         4. Αχ πατρίδα, που δεν έχεις άξια ηγεσία , τώρα που τη χρειάζεσαι περισσότερο ίσως από κάθε άλλη φορά,  με τον πνευματικό πόλεμο που σου κάνουν οι  δυνάμεις του Εχθρού!

Υποσημείωση:
Ο όρος  ασυνείδητο χρησιμοποιείται  ως επιστημονικός όρος, με την ψυχολογική του σημασία και όχι με την σημασία που έχει στην καθημερινή γλώσσα.

ΟΙ άρχοντες καταδυναστεύουν τους λαούς!

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

            1. Οι άρχοντες καταδυναστεύουν τους λαούς!  Γιατί οι άρχοντες καταδυναστεύουν  τους λαούς; Όταν οι άρχοντες αγαπούν τους λαούς, οι λαοί ευτυχούν; Πότε στην ιστορία του κόσμου  οι λαοί ευτύχησαν ;

            2. Ο υπερπληθυσμός είναι ο ενδόμυχος φόβος των αρχόντων. Οι άρχοντες στη Γερμανία μισούν τους Έλληνες γιατί δεν πεθαίνουιν αμέσως μετά τη σύνταξη και ζουν πολλά χρόνια συνταξιούχοι. Ο υπερπληθυσμός είναι ο διαρκής φόβος των αρχόντων: Εκατόν σαραπέντε πόλεμοι έγιναν μετά τον τελευταίο παγκόσμιο πόλεμο!

          3. Αν θέλεις να κατανοήσεις γιατί γίνονται πολλά ακατανόητα πράγματα στην εποχή μας, ευγενικέ αναγνώστη, έχε το νου σου στον ενδόμυχο φόβο που νιώθουν οι άρχοντες για τον υπερπληθυσμό.

         4. Θα καταλάβεις γιατί η ανθρώπινη ζωή έχει όλο και μικρότερη αξία όχι μόνο στα απολυταρχικά καθεστώτα της Ανατολής, αλλά και στις φεουδαρχικές δημοκρατίες του δυτικού κόσμου.

         5.Θα καταλάβεις γιατί πολεμάται τόσο το Άγιον Πνεύμα που δίνει τη ζωή και τη διατηρεί και προβάλλονται το πνεύμα του θανάτου παντού με τους διάφορους αυτοκαταστροφικούς δρόμους, στους οποίους οδηγούνται οι νέοι ως πρόβατα επι σφαγήν.

       6. Η νέα εποχή σχεδιάζει να μειώσει τον πληθυσμό της γης. Για να το επιτύχει αντιστρέφει τις Εντολές του Ευαγγελίου. Τίμα τον πατέρα σου και τη μητέρα σου λέει η Αγία Γραφή για να ζήσεις μακρά και χαρούμενη ζωή.

        7.Η νέα εποχή εξευτελίζει την οικογένεια, τον ενήλικο, την ωριμότητα και γενικά όλες τις πνευματικές αξίες και τις αντικαθιστά με το χρήμα. Οι νέοι δεν έχουν αληθινά πρότυπα. Καταφρονούν την ωριμότητα γιατί δεν την γνωρίζουν. Δεν βλέπουν τους καρπούς των δέντρων πώς μαραίνονται και σαπίζουν, όταν δεν ωριμάζουν ποτέ.

        8.Ο κόσμος μας είναι γεμάτος μεγάλα παιδιά που δεν ωρίμασαν ποτέ. Παράδειγμα οι πλείστοι των σημερινών πολιτικών, οι οποίοι δεν ξέρουν πού βρίσκονται, τί κάνουν και γιατί! Δείτε τα πρόσωπά τους, το βλέμμα τους, ακούστε τη φωνή τους: Πρόσωπα και βλέματα και φωνές ανεύθυνων παιδιών! 

        9.Οι ευρωπαίοι πολιτικοί ανησυχούν μήπως δεν ψηφίσουμε τους αρεστούς των. Βλέπουν την
Ελλάδα, όπω ς οι πρόγονοί τους τις αποικίες τους.

        10.Οι άνθρωποι δεν υπόσχονται ότι μεγαλώνοντας το χρέος μας θα βγούμε απ΄ το χρέος, όπως υπόσχονται οι εδώ ευνοούμενοί τους. Δεν υπόσχονται ότι θα βγούμε απ΄  την ύφεση βαθαίνοντας την ύφεση ακόμα περισσότερο. Ενδιαφέρονται να αρπάξουν τον εθνικό μας πλούτο κι ας πάει στα κομμάτια η ανάπτυξη της Ελλάδος.

       11.Κι αυτοί κι οι εδώ ευνοούμενοί τους σαν τα μεγάλα παιδιά πριονίζουν το κλαδί επάνω στο οποίο στηρίζονται.

       12. Δεν σκέφτονται πόσο σύντομη είναι η ζωή. Πως οι άρχοντες παρέρχονται κι οι λαοί μένουν.

       13.Χιλιάδες χρόνια οι Έλληνες παρά την καταφορά βαρβάρων εθνών υπάρχουν και είναι η ελπίδα των αληθινών χριστιανών σε όλο τον κόσμο.

      14. Οι Έλληνες χάρις στη φιλοσοφία και στον πολιτισμό τους, την εποχή του Χριστού, ήταν σε θέση να δεχθούν το Ευαγγέλιο και να το μεταδώσουν ως Ορθόδοξη Εκκλησία στην οικουμένη.

      15.Οι Έλληνες δεν περιμένουν ευγνωμοσύνη από έναν κόσμο που περιφρονεί το Ευαγγέλιο και τον Ίδιο το Χριστό. Δεν νοείται Ορθοδοξία χωρίς διωγμό.

ΟΧΙ, στους ποικιλώνυμους Μνημονιακούς

         Πηγή, Προσλαλιά

Τετάρτη, 13 Ιουνίου 2012

ΟΧΙ, στους ποικιλώνυμους Μνημονιακούς

Δημήτρης Νατσιός, Δάσκαλος Κιλκίς

Ερωτώ: Όταν η Μέρκελ, ο Ρεν, ο λακές Μπαρόζο, Ολλανδοί, Βησιγότθοι και Αυστριακοί αποπαίδια του Μέτερνιχ, τραπεζίτες, Τρόικες και ημέτεροι νεόπλουτοι Γραικύλοι και απατεώνες, μας εκβιάζουν ασυστόλως και κραδαίνουν το μορμολύκειο της χρεοκοπίας, της πείνας και της εξαθλίωσης, αν αποχωρήσουμε από την δυσώδη Ε.Ε. και το ευρώ της, εμείς τι πρέπει να σκεφτούμε και να πράξουμε;

Ακριβώς το αντίθετο από αυτό που οι ολετήρες μας θέλουν. Έξω, μακριά από την ψευτοένωση «το πανέρι με τις οχιές» και επιστροφή στην δραχμή.

Ερώτηση, έστω αφελής: εισήλθαμε, δόξη και τιμή, στον λεγόμενο «σκληρό πυρήνα» της Ε.Ε., για να αποφύγουμε ακριβώς αυτήν την φρίκη που βιώνουμε σήμερα. Διατυμπάνιζε, ο σπιθαμιαίος Σημίτης, την ες αεί εξασφάλιση της ελληνικής οικονομίας από τις ορέξεις των κερδοσκόπων. Τι έγινε;
Καταστροφή. Ενθυλάκωσαν τα πακέτα οι παρασιτόβιοι κοπροπολιτικοί και οι δορυφόροι τους και ο λαός στην κλίνη του Προκρούστη. Άρα; Έξω από την ανθρωποβόρα συμμορία, μακριά από τις ανθρωποκάμπιες που τις εκχωρήσαμε την ζωή μας.

Έτερη ερώτηση, επερώτηση: Η Ε.Ε., της οποίας, ως ευφημιστικώς λέγεται ότι είμαστε ισότιμα, ισόκυρα και ισόνομα μέλη, μας υποχρέωσε να υπογράψουμε, με χέρια και ποδάρια, συνθήκες, με τις οποίες ακυρώνεται στην ουσία η Επανάσταση του ’21. Οι ηρωικοί κλεφταρματολοί έδιωξαν τους Μουσουλμάνους με το αίμα τους και τα τωρινά κομματικά απολειφάδια, με το μελάνι υπογραφών, τους ξαναφέρνουν, βυθίζοντας στον τρόμο πόλεις και χωριά.

Άρα τι κάνουμε; Φεύγουμε από το τερατούργημα-κακούργημα, που λέγεται Ευρωπαϊκή Ένωση. Ανακεφαλαίωση και συνόψιση: Όταν όλες οι ευρωπαϊκές αναθυμιάσεις και οι ημεδαπές λίγδες τάσσονται υπέρ του ευρώ και της Ευρώπης, εμείς, το Γένος των Ελλήνων, πρέπει να υιοθετήσουμε το ακριβώς αντίθετο. Είπαμε «όλα τα έθνη για να προοδεύσουν πρέπει να βαδίσουν εμπρός, πλην του ελληνικού που πρέπει να στραφεί πίσω» (Δ.Καμπούρογλου).

Εις επίρρωσιν του προειρημένου σκεπτικού. Ο μακαριστός Γέρων Ιωσήφ ο Βατοπαιδινός, σε λόγο του «περί φυλακής του μοναχικού προγράμματος», είπε τα εξής: «...Ο κόσμος σήμερα πλανάται. Άκουσα μία κυρία, μία περίφημη μητέρα, η οποία συμβούλευε την κόρη της και έλεγε: Άκουσε, κόρη μου, εγώ σαν μεγαλύτερη μπορεί να πεθάνω και οι μέρες που έρχονται είναι πολύ δύσκολες. Δεν μπορούμε να τις περιγράψουμε.
Μπορεί να ‘ρθει μία περίοδος, όπως τότε στους Εβραίους, και να χαθούν οι γραφές και τα Ευαγγέλια. Όπως και ήρθε αυτή η περίοδος, αναφέρουν επί Ιωσίου του ευσεβούς Βασιλέως... Αν, λοιπόν, έλθη μία περίοδος τέτοια, της λέει, και δεις ότι δεν υπάρχει το Ευαγγέλιο και έτσι δεν θα ξέρετε τι να κάνετε, τότε να κοιτάς τι κάνει και τι θέλει ο κόσμος κι εσύ να κάνης το αντίθετο. Και αυτό θα είναι το Ευαγγέλιο...» («Αθωνικά μηνύματα 7», σελ. 158).

Τι θέλει τώρα ο ζαλισμένος κόσμος; Την Ευρώπη. Το αντίθετο εμείς. Και επειδή παρέθεσα θεολογικό κείμενο, παρεμβάλλω ένα άλλο που αναφέρεται στους οικουμενιστές, τους «μνημονιακούς» της πίστης θα λέγαμε, που προσπαθούν να ανατρέψουν την πλέον σπουδαία παράγραφο το Συμβόλου της Πίστεως: «Πιστεύω εις Μίαν, Αγίαν, Καθολικήν και Αποστολικήν Εκκλησίαν».

Ας μην κρυβόμαστε. Έχει και η Εκκλησία τους υπέρμαχους του θρησκευτικού Μνημονίου, πολλοί εξ αυτών ποιμένες και «θεολόγοι», που απεργάζονται την πνευματική εξαθλίωση των παιδιών του λαού, μέσω της μετατροπής του μαθήματος των θρησκευτικών, σε πανθρησκειακή αιρετική κενοφωνία (στο εσωτερικό) και της υπαγωγής της Ορθόδοξης Εκκλησίας, μέσω του μασωνοοικουμενισμού, στον Παπισμό (στο εξωτερικό).
Και δεν είναι συγκυρία ότι τώρα που βιώνουμε την οικονομική φρίκη εντάθηκαν και οι βλέψεις των κακεργετών, οι συζητήσεις και οι διάλογοι με τους Λατίνους για «ένωση» και οι μεταπατερικές... κακοδοξίες, πεμπτοφαλαγγιτών «φιλοζόφων». (Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, τον καρπό των πολλών γραμμάτων άνευ της θεοειδούς ταπεινώσεως, τον ονόμαζε «φιλοζοφία» και ουδέποτε θεολογία).

Διαβάζω από ένα εξαιρετικό βιβλίο: «Ο καλλίτερος τρόπος για να πείσης τους άλλους για την αλήθεια είναι να πιστεύεις ο ίδιος σ’ αυτήν. Να μην την συζητής αλλά να την ομολογής μόνον. Τα συνέδρια και τα συμβούλια συζητούν την αλήθεια. Αυτό όμως είναι προδοσία. Γιατί δεν πρόκειται εκεί για διάλογο και νουθεσίες προς τους αιρετικούς, αλλά για συζήτηση με "Εκκλησίες".
Ο Χριστός δεν ζητάει συζητητάς αλλά ομολογητάς. Η αλήθεια που μας εδίδαξε δεν είναι από εκείνες που συζητούνται.

Στα διάφορα οικουμενιστικά συνέδρια η συζήτηση παίρνει την μορφή εμπορίου όπου γίνεται ανταλλαγή υποχωρήσεων στα ζητήματα της πίστεως για να επέλθη μία τελική συμφωνία. Κάτω από τέτοιες συνθήκες, και μόνη η προσέλευσις ενός Ορθοδόξου σ’ ένα οικουμενιστικό συμβούλιο είναι προδοσία του Χριστού.
Είναι η παράδοσις του Χριστού στους απίστους αντί τριάκοντα αργυρίων. Γιατί, προσερχόμενος ο Ορθόδοξος, ομολογεί την πίστη του συζητήσιμη, και αφήνει να εννοηθεί ότι αν του δοθούν ικανοποιητικά ανταλλάγματα θα κάνει και αυτός υποχωρήσεις.

Οι Πατέρες δεν συζητούσαν με τους αιρετικούς. Ομολογούσαν την αλήθειαν και ανέτρεπαν τους ισχυρισμούς των, χωρίς ευγένειες και φιλοφρονήσεις. Δεν ήταν συζητήσεις Εκκλησίας με Εκκλησίες, αλλά διάλογος της Εκκλησίας με ψυχές που είχαν χάσει το δρόμο τους. Η Εκκλησία δεν συζητά, γιατί δεν αναζητά. Απλώς δίδει, γιατί έχει το παν». (Θεοδωρήτου μοναχού Αγιορείτου, «Διάλογοι της ερήμου περί οικουμενισμού», Αθήναι 1971, σελ. 172, 173, 174, 175).

Τώρα, θα αναρωτηθεί κάποιος, γατί παραμονές εκλογών γράφω για τους μασκαράδες (=ο φορών μάσκα) του Οικουμενισμού. Διότι το διακύβευμα των εκλογών δεν είναι η οικονομία και το κράτος, αλλά, πρωτίστως, η επιβίωσή μας ως λαού ιστορικού.
Και επειδή στους σακατεμένους καιρούς που έρχονται, πάλι στον Κυρηναίο του Γένους, την ελληνοσώτειρα εκκλησία, θα στρέψουμε ικετευτικά το βλέμμα μας, πρέπει η αντίστασή μας στους ποικιλώνυμους Μνημονιακούς, να διατρανωθεί με την λέξη, την μονάκριβη που περικλείει την μεγαλοσύνη του Γένους μας: ΟΧΙ.
Με τα «όχι» του Λεωνίδα, του Παλαιολόγου, του Παπαφλέσσα, του Μεταξά, του Αυξεντίου διαφυλάξαμε την περήφανη περπατησιά μας στις στράτες της ιστορίας και «λεγόμαστε κι εμείς έθνος».
Μας απειλούν οι γονατισμένοι πολιτικάντηδες των Μνημονίων για την «επόμενη μέρα». «Θα πεινάσετε» τσιρίζουν. Την απάντηση την ερανίζομαι από το ημερολόγιο ενός Γάλλου υποπλοιάρχου, του D. Pontes, που βρέθηκε μετά το ’21, στην Μήλο (από την οποία, το 1820, είχαν διαρπάξει οι Φράγκοι την περίφημη «Αφροδίτη της Μήλου». Το άγαλμα ακρωτηριάστηκε εξ αιτίας των βαναυσουργιών που υπέστη από τους απελέκητους Γάλλους). Ιδού το κείμενο, προς παρηγορίαν αυτών που πτοούνται από τα θρασύδειλα ερπετά που μας απειλούν.

«Μήλος 1η Φεβρουαρίου 1828. Την ώρα που ξεκουραζόμασταν από το ανέβασμά μας στο κάστρο της Μήλου, είδαμε να πλησιάζει προς το μέρος μας μια γυναίκα, που κρατούσε στο ένα χέρι ένα σταμνί και στ’ άλλο ένα κοριτσάκι, ενώ ένα άλλο κοριτσάκι έτρεχε γύρω της. Στον ώμο της κρατούσε κάτι, που όταν μας πλησίασε, είδαμε, ότι ήταν ένα τρίτο παιδί, καλά φασκιωμένο.
Της εζήτησα να μου δώσει λίγο νερό. Σήκωσε το σταμνί της και μου ‘γνεψε να πιώ. Εν τω μεταξύ ο σύντροφός μου, που μιλούσε άριστα τα νέα ελληνικά, είχε αρχίσει να παίζει με το μεγαλύτερο απ’ τα κοριτσάκια. Έτσι αναπτύχθηκε μεταξύ μας μία οικειότητα(...). Τη ρώτησα για τη ζωή τους.
Μου είπε ότι ο άντρας της ήταν άλλοτε εύπορος γεωργός, είχαν σπίτι καλό, ένα μεγάλο χωράφι κι ένα περιβόλι και κατόρθωνε να ζουν πολύ καλά.
Ωστόσο δε δίστασε να τα εγκαταλείψει όλα και να τρέξει κοντά στους συμπατριώτες του, μόλις άρχισε ο πόλεμος της ανεξαρτησίας. Οι Τούρκοι για αντίποινα, όταν πέρασαν απ’ το νησί, έκαψαν το σπίτι και ρήμαξαν τα κτήματα. Τώρα ζουν πολύ φτωχά και πρέπει να ξαναπεράσουν χρόνια, για να καλυτερέψει η ζωή τους.
Τη ρώτησα, για να τη δοκιμάσω, αν βλέποντας τη φτώχεια, μέσα στην οποία μεγάλωναν τα παιδιά της, δε νοσταλγούσε τις χωρίς στενοχώριες ημέρες, που περνούσαν τον καιρό της τουρκικής κατοχής. Δεν περίμενα ποτέ, ότι τα λόγια μου θα ‘φερναν τέτοιο αποτέλεσμα:
Η Ελληνίδα της Μήλου σηκώθηκε απότομα, άρπαξε στα χέρια της το φασκιωμένο μωρό, και ρίχοντάς μου ένα βλέμμα γεμάτο μίσος και περιφρόνηση είπε:
"Να ποθούμε την εποχή που είμαστε σκλάβοι, στο έλεος ενός βάρβαρου, που μπορούσε να μας αρπάξει τους άντρες μας, τ’ αδέλφια μας, τα παιδιά μας, εμάς τις ίδιες; Όχι! Χίλιες φορές καλύτερα να ζω με ψωμί κι ελιές και να νιώθω πως είμαι λεύτερη και μάνα ελεύθερων παιδιών".

anavaseis.blogspot.gr

Γιατί το ψεύδος προδίδεται από μόνο του;

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

       Πριν μιλήσουμε για το πως το ψεύδος  προδίδεται από μόνο του , πρέπει να θυμήσουμε τα λόγια του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ που δείχνουν πόσο μεγάλο αμάρτημα είναι το ψεύδος. Εκείνος  , λέει ο Κίνγκ, που μπορεί να πει ψέμματα ,  μπορεί και να κλέψει, και εκείνος που μπορεί να κλέψει , μπορεί και να σκοτώσει!

      Είναι γνωστό σε όλους πως τα μάτια και κάποιες άλλες κινήσεις του σώματος , σύμφωνα με την κοινή εμπειρία,  προδίδουν εκείνον που λέει ψέμματα. Οι κινήσεις των ματιών και των χεριών και η έκφραση του προσώπου δείχνει στο προσεκτικό μάτι, τον ψεύτη , την ώρα που ψεύδεται.

      Παραθέτουμε ενδεικτικώς κάποια παραδείγματα από την σύγχρονη ζωή: Κάποιος πολιτικός την ώρα που βεβαίωνε τους Έλληνες ότι η Ελλάδα δεν έχει πετρέλαια , άγγιξε την άκρη της μύτης υπομειδιώντας. Ένας άλλος πολιτικός την ώρα που μιλούσε για επαναδιαπραγμάτευση της δανειακής σύμβασης άγγιξε την άκρη της μύτης! Κι στις δυο αυτές περιπτώσεις, μια τέτοια κοινή κίνηση, είναι κάτι που δεν θα την περίμενε  κανείς ,  γιατί δεν ταιριάζουν με την σοβαρότητα της κατάστασης.

        Μια φορά παρακολούθησα την ομιλία κάποιου σημαίνοντος προσώπου. Περίμενα έξω από την αίθουσα την άφιξή του στον τόπο της ομιλίας. Ο ομιλητής διερχόμενος κάτω από μια συστάδα δένδρων χτύπησε με το χέρι του τα φύλλα τους, χωρίς κανένα λόγο.

    Αναρωτήθηκα τί σημαίνει αυτό και ανέτρεξα στον Όμηρο, ο οποίος χρησιμοποιεί την εικόνα των δέντρων ως μεταφορά για να δείξει την παροδικότητα των γενεών των ανθρώπων. Οι γενιές των ανθρώπων είναι σαν τις γενιές των φύλλων των δέντρων, γράφει ο Όμηρος σε κάποιο στίχο του.

    Μετά την ομιλία του ο εν λόγω ομιλητής , περνώντας πάλι κάτω από  την συστάδα των δένδρων,   είπε μιλώντας στον εαυτό του, πως τίποτε από όσα είπε,  δεν πρόκειται να γίνει.

    Γιατί το άγγιγμα της μύτης πάει μαζί με το ψέμα; Ίσως ο ψευδώμενος νιώθει πως το πρόσωπό του είναι ένα προσωπείο, που κρύβει την αλήθεια, και θέλει να βεβαιωθεί αγγίζοντας τη μύτη του, πως το προσωπείο βρίσκεται στη θέση του, και το ψεύδος δεν κινδυνεύει να αποκαλυφθεί. Είναι μια αυθόρμητη κίνηση του ψεύτη, που φοβάται μήπως τον πιάσουν ψευδώμενο.

     Όταν το άγγιγμα της μύτης συνοδεύεται από ένοχο χαμόγελο, δείχνει πως το κρύψιμο της αλήθειας είναι ένα πολύ ντροπιαστικό πράγμα, και χρειάζεται μεγάλη ξεδιαντροπιά σ΄ αυτόν που το κάνει, όταν μάλιστα όταν πρόκειται για κάτι πολύ σοβαρό, που ενδιαφέρει όλο τον κόσμο.

    Μπορείς , είπε κάποιος συγγραφέας, να εξαπατήσεις πολλούς για λίγο καιρό ή μερικούς για πολύ καιρό. Αλλά δεν μπορείς να τους εξαπατήσεις όλους για πάντα.

   

 

   

Περί ομοφωνίας

Λαρισινά

δοκίμια

Μ. Ε. Λαγκουβάρδου

                                                      Περί ομοφωνίας

                         "Όταν η καταδικαστική απόφαση είναι ομόφωνη,

                         ο κατηγορούμενος είναι αθώος"

                                                                 "Δώδεκα"

            Ομόφωνα ο πολιτικός κόσμος της χώρας καταδικάζει τα γνωστά τοις πάσι ραπίσματα εις βάρος εκπροσώπου του. Ραπίσματα δέχεται επίσης η ορθόδοξη πίστη, η δημοκρατία κι ο ίδιος ο ελληνικός λαός, αλλά τα ραπίσματα αυτά δεν πονάνε!

            Η ομοφωνία γενικά δεν υπάρχει στην πραγματικότητα. Τίποτε δεν είναι όμοιο στη φύση . Χαρακτηριστική είναι η ψευδο-ομοφωνία στα ολοκληρωτικά καθεστώτα. Στη Σοβιετική Ένωση υπήρχαν εντεταλμένοι οι οποίοι  καθοδηγούσαν το κοινό πότε θα ζητωκραυγάσει και πότε θα σταματήσει τις ζητωκραυγές ,για να υπάρχει ομοφωνία στις εκδηλώσεις .  

              Στην ομοφωνία και στην απουσία διαφορετικής γνώμης διακρίνεται το αληθινό από το ψεύτικο. Στο ψεύτικο υπάρχει απόλυτη ομοφωνία, επειδή προσπαθεί να φανεί αληθινό. Μερικοί αμφισβητούν το ιστορικό πρόσωπο του Ιησού, διότι υπάρχει διαφωνία στους τέσσερις ευαγγελιστές. Το αντίθετο συμβαίνει. Το ότι τα ευαγγέλια δεν συμφωνούν είναι η καλύτερη απόδειξη της αλήθειας τους.

            Λέγεται πως η νοημοσύνη του ανθρώπου μειώνεται συμμετέχοντας στο πλήθος. Ως πλήθος λογίζεται π.χ. το τηλεοπτικό κοινό  διότι αποτρέπεται ο θεατής από το να έχει διαφορετική γνώμη. Είναι τόσο μεγάλη η υποβολή του μέσου αυτού ώστε  κάμπτεται η  ικανότητα του ανθρώπου να σκέφτεται.  Αν αυτό αληθεύει το  μεγάλο πλήθος δεν έχει καμιά νοημοσύνη.

               Πόσο ορθή μπορεί να είναι η ομοφωνία, όταν οι πολλοί δεν σκέφτονται καθόλου από μόνοι τους, και ακολουθούν αυτούς που τους κατευθύνουν;

               Αυτή είναι η μία άποψη ως προς την ορθότητα της ομοφωνίας. Από την άποψη της προσωπικής κατηγορίας σε βάρος κάποιου άλλου, πρέπει να αναρωτηθούμε πόσο η κατηγορία είναι άσχετη με αυτό που είμαστε.  

           Η ομόφωνη  κατηγορία φαίνεται πως μας μοιάζει. Είμαστε ίδιοι με αυτό που ομόφωνα κατηγορούμε. Το μέτρο με το οποίο μετράμε τους άλλους είναι το ίδιο με το οποίο θα μετρηθούμε όταν θα γίνει φανερό αυτό που είμαστε στην πραγματικότητα..

             Το φαινόμενο αυτό στην ψυχολογία ονομάζεται "προβολή" και συμβαίνει όταν η συνείδηση δεν ελέγχει τα περιεχόμενα του ασυνειδήτου. Παράδειγμα μη ελέγχου των περιεχομένων του ασυνειδήτου είναι πάλι οι εικόνες της τηλεόρασης και της φαντασίας, που εισέρχονται στην ψυχή ως υποβολές, χωρίς να προλαβαίνει να τις ελέγξει ο συνειδητός νους.

            Κατά τον Απόστολο Παύλο υπάρχουν τέσσερις νόμοι, οι οποίοι ελέγχουν τη συνειδητή και την ασυνείδητη ζωή του ανθρώπου: Ο νόμος του Θεού, ο νόμος της συνειδήσεως, ο νόμος του ασυνειδήτου και ο νόμος της αμαρτίας.

         Ο νόμος του ασυνειδήτου είναι το άγνωστο μέσα μας: "άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου". Ο Δημιουργός του ανθρώπου προστατεύει ο Ίδιος το ασυνείδητό μας από τις υποβολές του νόμου της αμαρτίας, χωρίς να καταργεί την ελευθερία του ανθρώπου.

            Μόνον εκείνος που δεν θέλει να φυλάει το ασυνείδητό του ο Θεός, μένει με ανυπεράσπιστο ασυνείδητο, εκτεθειμένος στις υποβολές του νόμου της αμαρτίας:  δεν θέλησε ευλογίαν και απομακρύνθηκε από αυτόν."  

             Το ανεξέλεγκτο ασυνείδητο κατευθύνεται με υποβολές, οι οποίες παρακάμπτουν τον έλεγχο του κριτικού νου και εισέρχονται στην ψυχή. Έτσι γίνεται επίσης όταν ο άνθρωπος βρίσκεται σε ύπνωση και εκτελεί ασυνείδητα τις εντολές του υπνωτιστή.

             Είναι γνωστή η παροιμία: " Ας φέξει να δούμε , τίνος μάνα κολυμπάει". (Κάποιος θέλοντας να σπρώξει την πεθερά του στη θάλασσα, έσπρωξε τη μάνα του). Η παροιμία λέγεται για κείνους που πάνε να θάψουν τους άλλους και θάβονται οι ίδιοι. Ο κόσμος δεν πείθεται στις κατηγορίες ιδίως όταν είναι ομόφωνες. Αντιθέτως βλέπει με συμπάθεια, αυτόν που δέχεται πάνω του τις κατηγορίες όλων. Ζωντανό παράδειγμα η ομόφωνη δυσφήμηση της Ελλάδος, την οποία κατηύθυνε η οικονομική προπαγάνδα των τοκογλύφων δανειστών της.

        Η κινηματογραφική ταινία “Δώδεκα” πραγματεύεται το θέμα της ομοφωνίας, πώς αυτή παρουσιάζει το άσπρο μαύρο εις βάρος των θυμάτων. 

http://www.youtube.com/watch?v=wMU31xbHUMY&feature=relmfu

Trio Chord

Μουσική για εκδηλώσεις.

Έμπνευση

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου



         Σήμερα δεν με ενέπνεε τίποτε να γράψω . Άρχισα να γράφω χωρίς να γνωρίζω το θέμα μου.   Να όμως που το διάβασμα του Ευαγγελίου μου έδωσε ένα θέμα, αυτό της έμπνευσης.  Το πρώτο πράγμα που διάβασα μόλις άνοιξα το Ευαγγέλιο σήμερα το πρωί ,ήταν για την είσοδο του Ιησού στα Ιεροσόλυμα και συγκεκριμένα για τα ενδύματα που έστρωναν οι μαθητές του στο δρόμο για να περάσει. Ήταν τόσο μεγάλος ο ενθουσιασμός τους, που έβγαζαν τα ενδύματά τους και τα έστρωναν στο δρόμο σε μια κίνηση που δείχνει την ανοιχτή καρδιά τους.

       Ο άνθρωπος που ξεκουμπώνει και βγάζει τα ρούχα του δείχνει ότι είναι ελεύθερος από προκαταλήψεις, υστεροβουλίες, ενδοιασμούς. Τελικά αυτό που ένιωθαν οι μαθητές του Ιησού ήταν μια ωραία έμπνευση που την εξέφρασαν με έναν τρόπο που δε δείχνει μόνο τον αυθορμητισμό τους, αλλά που έχει κάποιο βαθύτερο νόημα, το νόημα της ελευθερίας.

       Τί εννοώ έμπνευση; Όσον αφορά ειδικά το γράψιμο, έμπνευση εννοώ κάτι που σε πιέζει να το πεις γιατί πιστεύεις ότι όλος ο κόσμος θέλει να το ακούσει. Έμπνευση είναι αυτή η βεβαιότητα ότι αυτό που βρήκες ανήκει σε όλους και πρέπει να το αναμεταδόσεις . Δεν έχει σημασία πόσο είναι προσωπικό. Στην έμπνευση όσο πιο προσωπικός είσαι τόσο περισσότερο εκφράζεις τούς άλλους.

        Έχεις την εντύπωση ότι  ο κόσμος εγκατέλειψε τις ασχολίες του και τα ενδιαφέροντά του και περιμένει από σένα να τους πεις αυτό που σκέφτηκες ή που ένιωσες. Κάποτε χρησιμοποίησα την εικόνα της βροχής, σαν μια παρομοίωση για την έμπνευση. Σε καταλαμβάνει τόσο πολύ η έμπνευση, όπως μια δυνατή βροχή που σε κάνει μούσκεμα και δεν αφήνει τίποτε στεγνό επάνω σου.

      Ο αυθορμητισμός της έμπνευσης διώχνει τους φόβους, τις  αμφιβολίες, τους δισταγμούς, τις επιφυλάξεις. Είναι σαν το ξαφνικό γέλιο που ξεσπάει σαν ένα τυλιγμένο ελατήριο όταν αφήνεται ελεύθερο.

      Πράγματι η ελευθερία είναι η ουσία της έμπνευσης. Όπου δεν υπάρχει ελευθερία δεν υπάρχει δημιουργικότητα. Π.χ. στα ολοκληρωτικά καθεστώτα η δημιουργικότητα στερεύει. Σ΄ένα κόσμο καταναγκασμών η ελευθερία δεν είναι εκ του κόσμου τούτου. Ο φιλόσοφος Καρλ Γιάσπερς χρησιμοποίησε το παράδειγμα της ελευθερίας ως απόδειξη της υπάρξεως του Θεού.

   

Όταν ο κατήγορος "κατηγορεί" τον εαυτό του!

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

                         "Όταν η καταδικαστική απόφαση είναι ομόφωνη,
                         ο κατηγορούμενος είναι αθώος"
                                                                 "Οι δώδεκα"

              Πόσο μας μοιάζει η κατηγορία που αποδίδουμε στους άλλους; Άραγε  όταν περιγράφουμε  τον κόσμο, δεν περιγράφουμε τον κόσμο, αλλά τον εαυτό μας; Είναι πάντα το θέμα μας ο εαυτός μας; Απόδειξη ότι καμιά περιγραφή δεν μοιάζει  απολύτως με κάποια άλλη. Μερικοί ποιητές, όπως ο Καβάφης π.χ. ομολογούν ότι το θέμα τους είναι ο εαυτός τους.
           
             Πριν να θεσπιστεί η κλήρωση των δικαστών που θα δικάσουν μια υπόθεση  τα μέλη του δικαστηρίου τα όριζε  ο πρόεδρος. Έτσι αν ο πρόεδρος ήθελε να κάψει κάποιον όριζε ως δικαστή κάποιον καμένο από παρόμοιο αδίκημα.  Η κατηγορία φαίνεται πως μας μοιάζει. Είμαστε ίδιοι με αυτό που κατηγορούμε.  Οι κλέφτες κατηγορούν τους κλέφτες κι αυτοί που έχουν απολυταρχικές τάσεις  κατηγορούν τους απολυταρχικούς.
           
             Το φαινόμενο αυτό στην ψυχολογία ονομάζεται "προβολή" και συμβαίνει όταν η συνείδηση δεν ελέγχει τα περιεχόμενα του ασυνειδήτου. Παράδειγμα μη ελέγχου των περιεχομένων του ασυνειδήτου είναι οι εικόνες της τηλεόρασης και της φαντασίας, που εισέρχονται στην ψυχή ως υποβολές, χωρίς να προλαβαίνει να τις ελέγξει ο συνειδητός νους.
         
             Κατά τον Απόστολο Παύλο υπάρχουν τέσσερις νόμοι, οι οποίοι ελέγχουν τη συνειδητή και την ασυνείδητη ζωή του ανθρώπου: Ο νόμος του Θεού, ο νόμος της συνειδήσεως, ο νόμος του ασυνειδήτου και ο νόμος της αμαρτίας.
         
            Ο νόμος του ασυνειδήτου είναι το άγνωστο μέσα μας: "άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου". Ο Δημιουργός του ανθρώπου προστατεύει ο Ίδιος το ασυνείδητό μας από τις υποβολές του νόμου της αμαρτίας, χωρίς να καταργεί την ελευθερία του ανθρώπου.
         
            Μόνον εκείνος που δεν θέλει να φυλάει το ασυνείδητό του ο Θεός, μένει με ανυπεράσπιστο ασυνείδητο, εκτεθειμένος στις υποβολές του νόμου της αμαρτίας. Ο Δαβίδ μιλώντας για το Θεό, ως υπερασπιστή του γράφει, "προωρώμην τον Κύριόν μου δια παντός ότι εκ δεξιών μου εστί , ίνα μη σαλευθώ΄" Ο ίδιος μιλώντας για τον άνθρωπο ο οποίος δεν θέλει να νιώθε μπροστά του την αόρατη παρουσία του Θεού, γράφει: "ηγάπησε κατάραν και ήλθε σ΄ αυτόν και δεν θέλησε ευλογίαν και απομακρύνθηκε από αυτόν." "Ιδού αφίεται ο οίκος υμών έρημος".
       
            Όποιος έχει ενεξέλεγκτο ασυνείδητο κατευθύνεται με υποβολές, οι οποίες παρακάμπτουν τον έλεγχο του κριτικού νου και εισέρχονται στην ψυχή. Έτσι γίνεται επίσης όταν ο άνθρωπος βρίσκεται σε ύπνωση και εκτελεί ασυνείδητα τις εντολές του υπνωτιστή.
         
          Η Αγία Γραφή μιλώντας για το ασυνείδητο λέει πως ο άνθρωπος δίνει λόγο ακόμα και  για μια μάταιη σκέψη που γεννιέται στην καρδιά του. Κατηγορώντας τους άλλους ταυτιζόμαστε οι ίδιοι με την κατηγορία σ΄ αυτούς που μας ακούνε.Μια εφημερίδα κατηγορούσε κατά σύστημα κάποιον πολιτικό, ώσπου στο τέλος η κοινή γνώμη συμπάθησε τον πολιτικό κι αντιπάθησε την εφημερίδα. Αληθεύει ότι μόνο ό,τι λέγεται με αγάπη θα ακουστεί.
       
          Είναι γνωστή η παροιμία: "Να δούμε , τίνος μάνα κολυμπάει". (Κάποιος θέλοντας να σπρώξει την πεθερά του στη θάλασσα, έσπρωξε τη μάνα του). Η παροιμία λέγεται για κείνους που πάνε να θάψουν τους άλλους και θάβονται οι ίδιοι. Ο κόσμος δεν πείθεται στις κατηγορίες ιδίως όταν είναι ομόφωνες. Αντιθέτως βλέπει με συμπάθεια, αυτόν που δέχεται πάνω του κατηγορίες όλων. Η κινηματογραφική ταινία Δώδεκα πραγματεύεται το θέμα αυτό: Όταν η καταδικαστική απόφαση είναι ομόφωνη,, ο κατηγορούμενος είναι αθώος.
       
         Αυτό που μένει είναι η κακία της κατηγορίας και το χειρότερο  ο κόσμος ταυτίζει την κατηγορία με τον κατήγορο. Ποτέ  ένας κατήγορος δεν είναι συμπαθής επειδή ταυτίζεται με τον μνησίκακο άνθρωπο. 'Οταν κατηγορούμε κάποιον δεν μιλάμε εκ του περισσεύματος της καρδίας, δεν μιλάμε με αγάπη. Δεν χρησιμοποιούμε το λόγο που  λέγεται με αγάπη, αλλά τις υποβολές και τη φαντασία, που παρακάμπτουν τη συνείδηση και το νόμο του Θεού.
     
       "Ο Κύριος είναι αγάπη. Και έδωκεν εις ημάς εντολή,ν να αγαπώμεν αλλήλους και να αγαπώμεν τους εχθρούς. Και το Πνεύμα το Άγιον διδάσκει ημάς αυτήν την αγάπην. Ψυχή ήτις δεν εγνώρισε το Άγιον Πνεύμα, δεν εννοεί πώς είναι δυνατόν να αγαπάς τους εχθρούς, και δεν δέχεται τούτο.  Ο Κύριος όμως σπλαχνίζεται τους πάντας, και όστις θέλει να είναι μετά του Κυρίου, οφείλει να αγαπά τους εχθρούς." (Αρχιμανδρίτου Σωφρονίου (Σαχάρωφ) Ο Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης, Εκδόσεις Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ Αγγλίας, 1955).

     
     

Διάκριση

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου


        Στα χρόνια του Ιησού αυτόν που είχε ακάθαρτο πνεύμα τον θεωρούσαν άρρωστο. Ο Ιησούς θεράπευσε την κόρη της Συροφοίνισσας που είχε ακάθαρτο πνεύμα. Τώρα έναν άνθρωπο με ακάθαρτο πνεύμα δεν τον θεωρούμε άρρωστο, ούτε προσευχόμαστε γι΄ αυτόν, όπως κάνουμε για έναν άρρωστο.
       Το να μη βλέπουμε το ακάθαρτο πνεύμα σαν αρρώστια δεν είναι καλό για μας, επειδή μας εμποδίζει να δείξουμε κατανόηση, όπως πρέπει να δείχνει κανείς κατανόηση σε αρρώστους. Έτσι όμως δηλητηριάζουμε τη ζωή μας, επειδή διαρκώς ενοχλούμαστε από τις εκδηλώσεις των ακαθάρτων πνευμάτων.
      Ο Απόστολος Παύλος γράφει στην επιστολή του προς τους Εφεσίους: Πιστεύσαντες εσφραγίσθητε τω Πνεύματι της επαγγελίας τω Αγίω". Ο Απόστολος μιλώντας για το Άγιο Πνεύμα που λαμβάνουν οι πιστοί κατά το βάπτισμα χρησιμοποιεί το σύμβολο της σφραγίδας. "Σφραγίς δωρεάς Πνεύματος Αγίου".
     Η σφραγίδα συμβολίζει την διάκριση και την επίγνωση της αόρατης παρουσίας του Θεού. Η ψυχή που γνώρισε τον Κύριον, γράφει ο άγιος Σιλουανός ο Αγιορείτης, "αισθάνεται αοράτως την παρουσία του Δημιουργού αυτής και μένει εν αυτώ αναπαυμένη σφόδρα και ηυχαριστημένη."
       

Νους καθαρός

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

         Ο νους, λέει κάποιος άγιος, είναι ο ναός του Θεού. Μόνο το Άγιο Πνεύμα μπορεί να καθαρίσει το νου. Αυτό σημαίνουν τα λόγια του 50τού ψαλμού : "Καρδίαν καθαράν κτίσον εν εμοί ο Θεός και πνεύμα ευθές εγκαίνισον εν τοις εγκάτοις μου".
        Εμείς τί μπορούμε να κάνουμε; Το λέει πάλι ο ψαλμός: Εύξασθε και απόδοτε Κυρίω τω Θεώ ημών. Δηλαδή να προσευχόμαστε και να μετανοούμε. Ο Κύριος είναι σπλαχνικός ακόμα και σ΄ αυτούς που δεν ζητούν το έλεός Του, πόσο μάλλον σε κείνους που μετανοούν και προσεύχονται.
       Χαίρομαι όταν διαβάζω την περικοπή με τους άρτους. Ο Κύριος σπλαχνίζεται τους ανθρώπους όχι μόνο το πνεύμα τους , αλλά και το σώμα τους: "Σπλαχνίζομαι επί τον όχλον, ότι ήδη ημέραι τρεις προσμένουσί μοι και ουκ έχουσι τί φάγωσι. και απολύσαι  ου θέλω, μήποτε εκλυθώσιν εν τη οδώ. Και λέγουσιν αυτώ οι μαθηταί αυτού: Πόθεν ημίν εν ερημία άρτοι τοσούτοι ώστε ορτάσαι όχλον τοσούτον;"
      Η περικοπή των άρτων διαβάζεται το Σάββατο της ένατης εβδομάδος. Την ίδια μέρα διαβάζεται ο Απόστολος που λέει, πως είμαστε ναός του Θεού και το Πνεύμα του Θεού ενοικεί μέσα μας: "Αδελφοί, Θεού εσμέν συνεργοί. Θεού γεώργιον, Θεού οικοδομή εστε. ...Ναός Θεού εστε και το Πνεύμα του Θεού οικεί εν υμίν. "
         Κάθε φορά που ακούω κάποιον να βλαστημάει , λυπάμαι και ζητώ συγνώμην απ΄ το Θεό, σαν να είναι το αμάρτημα δικό μου. Σαν να έχουμε όλοι οι άνθρωποι ένα νου και μια καρδιά.
        Όταν ήμουν μαθητής στο γυμνάσιο, δεν διάβαζα , αν δεν ήταν όλο το σπίτι μας καθαρό και τακτοποιημένο.  Η μητέρα μου μου έλεγε να μου ετοιμάσει ένα δωμάτιο για να διαβάσω, αλλά εγώ δεν μπορούσα συγκεντρωθώ στο διάβασμα, αν δεν ήταν όλα τα πράγματα στη θέση τους.  Το διαμέρισμά μας είχε δυο δωμάτια , σαλόνι και κουζίνα.
      Λυπόμουν τη μητέρα μου να τη βλέπω να παλεύει να βάλει τάξη σε ένα διαμέρισα όπου μέναμε οχτώ άτομα. Έτσι  τα αδέρφια μου κι εγώ πρωί πρωί αερίζαμε τα σκεπάσματα, τα διπλώναμε και τα βάζαμε στη θέση τους, οι αδερφές μου ασχολούνταν με το σκούπισμα ,ενώ η μητέρα ετοίμαζε την κουζίνα. Μέσα σε λίγο χρόνο όλα  ήταν έτοιμα,  γιατί γίνονταν όλα με καλή διάθεση και με γοργό ρυθμό, συχνά και με τραγούδι.
      Σαν το σπίτι είναι κι ο νους. Δεν μπορείς να αφήσεις κάποιο χώρο του ακάθαρτο και να νιώθεις καλά. Δεν μπορείς να ησυχάσεις αν δεν είναι όλα σε τάξη.
     

Το Άγιο Πνεύμα μας κρατάει στη ζωή!

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου




       Διάβασα αυτό το μότο στο βιβλίο του Μιχάηλωφ Η μυστική εμπειρία σε κατάσταση ανελευθερίας: "Δεν είναι ο άνθρωπος που υπερασπίζεται το Θεό, αλλά ο Θεός τον άνθρωπο. Με άλλα λόγια: πρέπει κανείς όχι να υπερασπίζεται το Θεό αλλά να τον αναζητεί." (Λέων Σεστώφ).
 
       Είναι κωμικό και αξιολύπητο θέαμα να βλέπεις μερικούς ανθρώπους να καυχιούνται για την απιστία τους. Οι άνθρωποι αυτοί πιστεύουν ότι ο Θεός έχει ανάγκη από την πίστη τους. . Είναι λυπηρό γιατί όπως η πίστη του ενός στηρίζει την πίστη του άλλου, το ίδιο κι η απιστία μπορεί να κλονίσει την πίστη κάποιου.  Ο Κύριος είπε , αλίμονο σ΄ αυτόν που θα κλονίσει την πίστη . Συμφέρει σ΄ αυτόν να βάλει μια μυλόπετρα στο λαιμό του και να πέσει να πνιγεί.
   
       Γιατί είναι τόσο φοβερό να γίνουμε αιτία να κλονιστεί η πίστη κάποιου συνανθρώπου μας; Είναι φοβερό γιατί το Άγιο Πνεύμα μας κρατάει στη ζωή.
 
       Στην αυτοβιογραφία του ο ελληνοαμερικανός σκηνοθέτης του κινηματογράφου Έλια Καζάν γράφει στην 766 σελίδα του βιβλίου του αυτά τα λόγια που μοιάζουν με διαμάντι χαμένο μέσα στην αναπόφευκτη κοσμικότητα των θεμάτων ενός διάσημου σκηνοθέτη του κινηματογράφου: "Η σάρκα και το πνεύμα βρίσκονται σε μια αλληλεξάρτηση. Όταν ένα άτομο δεν ενδιαφέρεται, ενσυνείδητα η ασυνείδητα, να συνεχίσει τη ζωή του, τότε συμβαίνει μέσα του κάτι μυστηριώδες και καταστρεπτικό. Η ψυχή μεταφέρει το μήνυμα και η προστατευτική δύναμη του σώματος - το ανοσοποιητικό σύστημα όπως λέγεται - παραδίδει σιγά σιγά το σώμα στην ασθένεια, η οποία περιμένει υπομονητικά αυτό το άνοιγμα. Ο ανθρώπινος οργανισμός είναι ενιαίος και το εσώτερο μέρος του είναι αυτό που συνηθίζουμε να το λέμε πνεύμα, καμιά φορά και Άγιο Πνεύμα, επειδή είναι πραγματικά άγιο. Αυτό είναι που πρέπει να επιβιώσει, κι όταν δεν επιβιώνει, δεν επιβιώνουμε ούτε εμείς. Έτσι μ΄ αυτόν τον τρόπο ο άνθρωπος σκοτώνει τον εαυτό του."
   
      Ο Καζάν ομολογεί ότι το Άγιο Πνεύμα μας διατηρεί στη ζωή. Βέβαια ο τρόπος που μιλάει για το Άγιο Πνεύμα σαν να πεθαίνει μαζί με τον άνθρωπο δεν εκφράζει την πίστη ενός χριστιανού στο τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος. Πιθανόν με τα λόγια  "επιβιώνει το πνεύμα" να θέλει να εκφράσει ότι το πνεύμα δεν μένει στον άνθρωπο , ο οποίος δεν το θέλει. Αυτό είναι το νόημα των στίχων του Δαβίδ,
"ηγάπησε κατάραν και ήλθε σ΄ αυτόν και δεν ηθέλησε ευλογίαν και απομακρύνθηκε από αυτόν."
     

Νοερά προσευχή για την πίστη , την πατρίδα και σύμπαντα κόσμον

Νοερά προσευχή για την πίστη , την πατρίδα και σύμπαντα κόσμον, κάθε βράδυ, 11 με 11.30΄.

Κύριε

Ιησού

Χριστέ

ελέησον

Πίστη,

Πατρίδα,

σύμπαντα

κόσμο Σου 

Νοερά προσευχή για την πίστη, την πατρίδα και σύμπαντα κόσμον, κάθε βράδυ, 11 με 11.30΄.

Αν κι η προσευχή μας εξέρχεται από το χώρο και το χρόνο, ( o Κύριος ακούει τις προσευχές μας),  εν τούτοις, η σκέψη ότι και άλλοι αδελφοί, την ίδια ώρα, σε κάποιες κοντινές ή μακρινές γωνιές της γης, προσεύχονται νοερά για την Πίστη, την Πατρίδα και σύμπαντα κόσμον,  μας δίνει χαρά και δύναμη.

Γι΄ αυτό περιμένουμε τα μηνύματά τους στο moschoblog.blogspot.com 

Δυο λόγια για την Νοερά Προσευχή από το βιβλίο του αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτη, Αόρατος Πόλεμος, σελ.151:

«Ο νους προσέχει τον ενδιάθετο λόγο του. (Ενδιάθετος λόγος είναι τα λόγια της Προσευχής που λέγονται με το νου).

Ο Ενδιάθετος λόγος λέγει το «Κύριε Ιησού Χριστέ Υιέ του Θεού ελέησόν με».

Το δε Πνεύμα και η φυσική θέλησις, με όλη της τη δύναμη,   αγαπάει και διατίθεται στα λόγια της Προσευχής.»

«Και μόνον η αναφορά του Ονόματος του Ιησού ασκεί επίδραση επάνω στους εκπροσώπους της βίας.» (Σολτζενίσκιν)

Μη φοβάσαι την εποχή της διάλυσης!

Λαρισινά

δοκίμια

Μ.Ε,Λαγκουβάρδου

                                       Μη φοβάσαι την εποχή της διάλυσης!

       Μη φοβάσαι την εποχή της διάλυσης, σαν αυτήν που βιώνουμε τώρα στη χώρα μας. Εκείνη πρέπει  να  φοβάται. Μη φοβάσαι τις απειλές. Εκείνοι που τις εκτοξεύουν δεν θα ξέρουν που να κρυφτούν αν πραγματοποιηθούν. «Δεν υπάρχει τίποτε κρυφό», λέει το Ευαγγέλιο, « που δεν θα γίνει φανερό, ούτε μυστικό που δεν θα φανερωθεί. Ας τ΄  ακούει αυτά, όποιος έχει αυτιά για να ακούει.»

       Η διάλυση είναι σαν την εποχή του φθινοπώρου, όταν φυσούν οι άνεμοι και πέφτουν οι βροχές και ετοιμάζουν τη γη να γίνει δεκτική των σπόρων που θα βλαστήσουν την άνοιξη. Να μη φοβούμαστε τη διάλυση όταν βλέπουμε με ελπίδα την καινούρια άνοιξη για τον τόπο μας. Οι δυνάμεις της φθοράς θα παρέλθουν μαζί με τις επιθυμίες και τις ψεύτικες μανίες τους. 

      Λέει το Ευαγγέλιο: Προσήλθαν οι μαθητές στον Ιησού όταν ήταν μόνος και μαζί με τους δώδεκα τον ρώτησαν για το νόημα της παραβολής του σπόρου.
      Ο Ιησούς τους μίλησε για την παραβολή αυτή και τους είπε ότι ο σπόρος σημαίνει το λόγο. "Ο σπείρων τον λόγον σπείρει", είπε. Τους είπε ότι ο λόγος για να καρποφορήσει πρέπει να βρει γη δεκτική. Έκανε δε ιδιαίτερο λόγο για την απάτη του πλούτου και για τις επιθυμίες που συνδέονται με αυτόν και είπε συγκεκριμένα ότι η απάτη του πλούτου συμπνίγει το λόγο και δεν τον αφήνει να καρποφορήσει.
      Ο Ιησούς τελειώνει την παραβολή του σπόρου με μια άλλη παραβολή, την παραβολή του λύχνου. Με την παραβολή του λύχνου ο Ιησούς τους λέει, ότι τελικά τα εμπόδια στην καρποφορία του λόγου δεν είναι παντοτινά, ότι αυτοί που βάζουν τα εμπόδια ενεργούν «παρά φύσει» και ότι στο τέλος αποκαλύπτονται οι πονηρές επιδιώξεις τους και εκείνοι δίνουν λόγο των πράξεών τους.
       "Και έλεγεν αυτοίς. Μήτι έρχεται ο λύχνος ίνα τεθή υπό τον μόδιον ή υπό την κλίνη; ουκ ίνα επί την λυχνίαν επιτεθή; Ου γαρ έστι κρυπτόν, ο εάν μη φανερωθή, ουδέ εγένετο απόκρυφον, αλλ΄ ίνα έλθη εις φανερόν. Εί τις έχει ώτα ακούειν, ακουέτω."
        (Τους έλεγε ο Ιησούς. Μήπως φέρνουν το λυχνάρι για να το τοποθετήσουν κάτω από το μόδιο ή κάτω από το κρεβάτι; Το φέρνουν για να το τοποθετήσουν στο λυχνοστάτη. Έτσι δεν υπάρχει τίποτε κρυφό που δε θα γίνει φανερό ούτε μυστικό που δε θα φανερωθεί. Ας τ΄ ακούει αυτά, όποιος έχει αυτιά για να ακούει."
         Τώρα ο τόπος μας βιώνει την εποχή της διάλυσης, το φθινόπωρο της κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής ζωής του. Άνεμοι διαλυτικοί φυσούν στην ατομική και συλλογική ζωή μας και διαλύουν τα πάντα, το άτομο, την οικογένεια, την κοινωνία και τους δεσμούς μεταξύ τους. Ο τόπος μας θα μπορούσε σαν τη γη την καλή να είναι δεκτική στο λόγο του Θεού. Σ΄ αυτό προσβλέπουμε για να πάρουμε θάρρος. Η Εκκλησία έχει σήμερα παρθένο έδαφος.
       Οι πατέρες όρισαν την αρχή του φθινοπώρου, ως αρχή της σποράς, να διαβάζεται το Ευαγγέλιο που μιλάει για την παραβολή του σπόρου. Καλή γη είναι ο άνθρωπος που ακούει το λόγο του Θεού, που τον βάζει μέσα στην καρδιά του και που καρποφορεί. Όρισαν επίσης να διαβάζεται  ο 44ος ψαλμός του Δαβίδ και ο Απόστολος που ενθαρρύνει τον άνθρωπο να εντείνει όλες του τις δυνάμεις και να αγωνιστεί για να μην ψευτίσει και για να διατηρήσει τη γαλήνη του και τη δικαιοσύνη. Να αγαπήσει τη δικαιοσύνη και να μισήση την ανομία και τις άδικες πράξεις που τον απομακρύνουν απ΄ το Θεό. Μιλάει  για το πώς να υπομένουμε χάριν του Ιησού όλες αυτές τις στενόχωρες καταστάσεις που βιώνουμε , για να μην φτάνουμε στην απόγνωση, αλλά να έχουμε την ελπίδα μας στο Θεό.
         "Μην πτοηθείτε". Με αυτά τα λόγια ο Κύριος μας ενθαρρύνει για πολλοστή φορά. Αν αγνοήσουμε το φόβο και δεν τον αφήσουμε να μας καθυποτάξει, θα έχουμε πνεύμα δυνατό και ελεύθερο, καθαρότητα του νου, ηρεμία, γαλήνη και ειρηνική εμπιστοσύνη στο Θεό.
         "Κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου βλέπουμε παντού την εικόνα της διασκόρπισης και κατά το χειμώνα το νερό μετατρέπεται σε πάγο. Αλλά όταν έρθουν οι θερμές αύρες της άνοιξης, οι πάγοι διαλύονται και τα στοιχεία που ήταν διασκορπισμένα στις μάζες του πάγου ενώνονται και πάλι."
Τα εμπόδια θα ξεπεραστούν χάρις στις ενωτικές δυνάμεις του ελληνικού λαού, την Ορθοδοξία και την Ελληνική γλώσσα.

Συγκλονιστική συνέντευξη ενός Έλληνα μαέστρου στη Ρωσία

Συγκλονιστική 




συνέντευξη 




ενός



Έλληνα 




μαέστρου 




από τη



Ρωσία,

Συγκλονιστική συνέντευξη ἑνός Ἕλληνα μαέστρου ἀπό τή Ρωσία

Μιλᾶ γιά τήν ἀνάγκη προάσπισης τῶν ἀξιῶν μας: τῆς πίστης, τῆς παράδοσης καί τῆς ἐθνικῆς μας ταυτότητας κόντρα στήν πολεμική πού γίνεται σέ βάρος τους...

Στή Ρωσία εἶναι ἐμβληματική φυσιογνωμία. Ὁ Ἕλληνας μαέστρος Θεόδωρος Κουρεντζής διευθύνει τίς καλύτερες ὀρχῆστρες τῆς Μόσχας καί ὅλα του τά κονσέρτα εἶναι sold out μῆνες πρίν.

-Μία ἀκόμη ἐπίσκεψή σου στήν Ἑλλάδα ἰνκόγκνιτο καί νά ‘μαστε ἐδῶ, σ’ ἕνα ἀπό τά πιό κεντρικά στέκια στό Θησεῖο, κινούμενοι ἀνάμεσα σέ πολύ λιγότερους Ἕλληνες ἀπ’ ὅτι μετανάστες. Τί συναισθήματά σου προκαλεῖ αὐτή ἡ εἰκόνα;

Δέν εἶναι θέμα συναισθημάτων... Οἱ Ἕλληνες, ἄλλωστε, εἴμαστε ἕνας πολύ φιλόξενος λαός. Θεωρῶ, ὅμως, ὅτι ἡ εἴσοδος τῶν λαθρομεταναστῶν δέν εἶναι μία ἁπλή συγκυριακή ἐξέλιξη. Πρόκειται γιά ἕνα πολύ καλά ὀργανωμένο σχέδιο ἀλλοίωσης τῆς ἐθνικῆς μας ταυτότητας, γλώσσας, θρησκείας καί τῆς ἱστορικῆς μας παράδοσης. Ὅταν αὐτά ἐκλείψουν, ἡ Ἑλλάδα μπορεῖ πολύ πιό εὔκολα τελικά νά γίνει «δῶρο» στίς χῶρες πού τήν ἐποφθαλμιοῦν καί τήν ὀρέγονται. Γιατί ἡ Ἑλλάδα δέν εἶναι μία τυχαία χώρα. Εἶναι ὁ τρόπος σκέψης της, εἶναι ἡ χώρα τοῦ φωτός, ἡ χώρα τοῦ πνεύματος! Καί μόνο ὅταν νικηθεῖ αὐτός ὁ πυρήνας θά....

 ἔχει νικηθεῖ καί ἡ χώρα αὐτή.

-Φοβᾶσαι ὅτι σέ κάποιο βαθμό αὐτός ὁ στόχος ἔχει ἐπιτευχθεῖ;

Τό σχέδιο αὐτό ἔχει ξεκινήσει πιό ὀργανωμένα ἀπό τή δεκαετία τοῦ ’80, ὅταν τά ΜΜΕ ἀλώθηκαν γιά τά καλά καί ὅταν μέ παρεμβάσεις στήν παιδεία, τήν ἐνημέρωση καί τήν κουλτούρα τοῦ ἁπλοῦ κόσμου ἄρχισε να υπονομεύεται τό ἑλληνικό ἦθος. Ἦταν ἡ ἐποχή πού ἀνθησε ἡ διαπλοκή μέ ἐκδότες καί ἐπιχειρηματίες καί πέρασε σέ ὅλα τά ἐπίπεδα. Ἦταν ἡ ἐποχή πού γνώρισαν στόν Ἕλληνα ἕνα καινούριο «lifestyle» πέρα καί ἔξω ἀπό τίς δυνατότητές του, μέ ψεύτικες προοπτικές καί ὑλιστικά μοντέλα ζωῆς, πού θά τόν ὁδηγοῦσαν γρηγορότερα στήν διαφθορά προκειμένου νά... συμπορευτεῖ μέ τά νέα δεδομένα. Ἦταν ἡ ἐποχή πού ξεκίνησαν ὅλα τά πολύ-θρησκευτικά, πολύ-κοινωνικά, πολύ-γλωσσικά, ὅλα αὐτά τά πολύ-πολυτισμικά, τέλος πάντων, πού, ἐνῶ ἀρχικά ἐμοίαζαν μέ... κραυγή ἀλληλεγγύης, στήν οὐσία ἦταν ἐκ τοῦ πονηροῦ καί εἶχαν ἕναν καί μόνο στόχο: τή φραγή στήν πρόοδο καί τήν ἐξέλιξη τῆς χώρας, τή διαφθορά καί, κυρίως, τήν ἀλλοίωση καί τή φθορά τῆς ἑλληνικότητάς μας. Μέ ἄλλα λόγια, εἶχε ἤδη ξεκινήσει ἡ προδοσία τοῦ ἑλληνισμοῦ.

Μιλᾶμε γιά κατασκευάσματα σκοτεινῶν δυνάμεων, πού εἶχαν ἀντιληφθεῖ ὅτι ἀπό τή στιγμή πού ἡ γλώσσα, ἡ θρησκεία, ἡ ποίηση καί τό ἐλεύθερο πνεῦμα μᾶς ἦταν πάντα τά ὄπλα τοῦ ἑλληνισμοῦ γιά νά διασωθεῖ ἀπό κάθε ζυγό –ὀθωμανικό, γερμανικό ἤ σήμερα... οἰκονομικό-, αὐτά ἦταν πού ἔπρεπε νά χτυπήσουν στή ρίζα τους. Γιατί μ’ αὐτά σωθήκαμε στό παρελθόν καί ἀπ’ αὐτά μποροῦμε νά σωθοῦμε στό μέλλον.

-Θεωρεῖς ὅτι ὁ σύγχρονος Ἕλληνας ἔχει ἀπωλέσει τήν προηγούμενη ὑπέροχη ἐκδοχή του πού θά τόν κάνει νά παλέψει καί νά ἀντισταθεῖ;

Ναί, γιατί φρόντισαν νά διαγράψουν ἀπό τή μνήμη τοῦ τήν ἱστορία του, νά τοῦ τήν παραποιήσουν μέσω συγκεκριμένων σχολικῶν – καί ὄχι μόνο – συγγραμάτων, καί νά ἀποδυναμώσουν τή διδασκαλία τῶν μαθημάτων τῆς Ἱστορίας καί τῶν Θρησκευτικῶν...

-Δηλαδή, θεωρεῖς τό μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν ἀπαραίτητο;

Ἀπολύτως! Τά Θρησκευτικά εἶναι μάθημα ἱστορίας καί ἤθους. Ἐάν δέν καταλάβεις γιατί οἱ Ἕλληνες δέχτηκαν πρῶτοι τόν Χριστιανισμό καί δέν κατανοήσεις τήν ἔννοια τῆς Ὀρθοδοξίας σέ βάθος, τότε καθίστασαι ἀνίκανος νά καταλάβεις καί ποῦ αὐτή συναντᾶ τήν ἑλληνιστική σου ταυτότητα. Ὅλες αὐτές οἱ τελευταῖες «νεοτεριστικές» προσπάθειες δέν στόχευαν παρά μόνο νά μᾶς κάνουν νά ἀπέχουμε ἀπό τήν ἐθνική μας ταυτότητα μέσα ἀπό τήν ἔλλειψη τῆς ἀληθινῆς γνώσης. Μπορεῖ ὁ Παπαδιαμάντης ἤ ὁ Ἐλύτης νά μήν ἦταν θρησκευόμενοι, ἴσως ἀκόμα καί χριστιανοί, πλήν, ὅμως, ἔχουν περάσει κι αὐτοί, ὅπως καί πολλοί ἄλλοι, ἀπό τή γλώσσα τοῦ θρησκεύματος γιά νά ἀναπαραγάγουν στή συνέχεια τήν γλώσσα τῆς ποίησης.

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΠΙΚΑΙΡΑ – 106ο ΤΕΥΧΟΣ – 26/10-02/11/2001
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ ΤΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΟΥΡΕΝΤΖΗ ΣΤΗΝ ΝΑΝΣΙΑ ΚΩΣΤΑ