Γιατί γράφω; Οι Πατέρες της Εκκλησίας λένε να μη γράφουμε, αν δεν είμαστε καθαροί από τα πάθη. Ο Αββάς Μακάριος ο Αιγύπτιος λέει: «Εάν ενώ ελέγχεις κάποιον, κινηθείς εις θυμόν, εκτελείς ιδικόν σου πάθος. Όχι για να σώσεις άλλους, αλλά για να απωλέσεις τον εαυτό σου». Ο έλεγχος δεν πρέπει να γίνεται με θυμό. Κάθε φορά που γίνεται με θυμό, είναι σημάδι ότι «εκτελούμε το ιδικόν μας πάθος».
Ο Αββάς Μακάριος αναφέρεται στον προφορικό λόγο, ισχύουν όμως τα λόγια του και για το γράψιμο, ιδίως για το γράψιμο του δοκιμίου που είναι η συνέχεια του προφορικού λόγου. Είναι αλήθεια πώς είτε το θέλουμε είτε όχι, το γράψιμό μας ελέγχει κάποιους, αν δεν συμφωνούν με αυτά που γράφουμε, και τους ενοχλεί.
Αυτός είναι ο λόγος που αισθανόμαστε συχνά την ανάγκη να απολογηθούμε, γιατί γράφουμε. Είμαστε σε θέση να ελέγχουμε τους άλλους; Απολογούμενος για τον εαυτό μου, οπωσδήποτε δεν αισθάνομαι άξιος να ελέγξω κανέναν κι όταν αυτά που γράφω είναι διδακτικά ή ελέγχουν τους άλλους, δεν είμαι ευχαριστημένος με αυτά. Θα ήθελα να μην τα είχα γράψει.
Όμως η αρχή της ιστορίας με το γράψιμό μου δεν είναι ο διδακτισμός ή ο έλεγχος. Όταν άρχισα να γράφω δεν είχα ιδέα για διδακτισμό ή για έλεγχο. Έγραφα για να αποθησαυρίσω τις σκέψεις που μου άρεσαν, κυρίως τις σκέψεις των άλλων και σπανίως τις δικές μου. Όταν ύστερα από πολλά χρόνια, χάρις σ΄ ένα τυχαίο γεγονός ανακάλυψα ότι και ο πατέρας μου είχε την ίδια συνήθεια, να συλλέγει μικρές, κωμικές ιστορίες και να τις καταγράφει στο ημερολόγιό του, ένιωσα μεγάλη χαρά και συγκίνηση. Να είναι άραγε και το γράψιμο κληρονομικό, όπως είναι π.χ. η μουσική, για την οποία δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία; Είναι πολύ πιθανόν.
Το δοκίμιο ξεκίνησε από τις σημειώσεις που κρατάει κανένας για τον εαυτό του. Γι’ αυτό είναι γεμάτο παραθέματα. Κάποιος αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος είπε, πως αν αφαιρέσει κανείς αυτά που έχει πάρει από τους άλλους, τα βιβλία του θα μείνουν άδειες σελίδες, Με αυτήν την έννοια λένε, πως ολόκληρη η Ευρωπαϊκή φιλοσοφία, δεν είναι παρά «σχόλια στον Πλάτωνα».
Η αυτοβιογραφική γραφή είναι πιο συνηθισμένη στην ποίηση. Ο Καβάφης έλεγε, πως το θέμα του ήταν ο εαυτός του. Είναι όμως παρεξηγημένος ο Καβάφης από αυτούς που τον κατηγορούν για διδακτισμό και που θεωρούν δεύτερης ποιότητας τα διδακτικά του ποιήματα. Καθένα που γράφει με θέμα τον εαυτό του, δημοσιεύει το έργο του, γιατί ξέρει, ότι αν είναι ειλικρινής θα εκφράσει και τους άλλους, γιατί η ανθρώπινη φύση είναι μία,.
Ο Ταντέους Γκόλας στο βιβλίο του «Αυτογνωσία και τεμπελιά», εκδ.Γλάρος, μετάφραση Μαρίνα Λώμη, γράφει τα εξής για την αυτοβιογραφική γραφή: « Γράφω αυτά που θα ‘θελα να διαβάσω κάποια άσχημη στιγμή, όταν βρεθώ χαμένος σ΄ ένα αλλόκοτο τοπίο. Πολλές φορές σ΄ ένα κακό «ταξίδι» σκέφτηκα: τι θα μπορούσα να πω που να ‘χει κάποιο νόημα σ΄ έναν άνθρωπο που βρίσκεται στην ίδια κατάσταση; Από τέτοιου είδους δοκιμές πέρασε η πληροφορία αυτή. Δεν υπάρχει ούτε μια γραμμή στο βιβλίο αυτό που να βρίσκεται εδώ μόνο και μόνο επειδή ακούγεται ωραία. Η πληροφορία είναι πρακτική και αξιόπιστη. Με έχει βγάλει εμένα προσωπικά και κάμποσους άλλους από μερικές οριακές ψυχικές καταστάσεις και μπορεί να συνοψιστεί σε μερικές φράσεις απλές και εύκολα να
τις θυμάται κανείς σ΄ οποιαδήποτε κρίση».
"Ρεθεμνιώτικα Νέα"
30.7.09
ΕΙΣ ΚΟΙΜΗΘΕΝΤΑΣ
"Είπεν ο Κύριος προς τους εληλυθότας προς αυτόν Ιουδαίους. Αμήν αμήν λέγω υμίν, ότι ο τον λόγον μου ακούων και πιστεύων τω πέμψαντί με, έχει ζωήν αιώνιον, και εις κρίσιν ουκ έρχεται, αλλά μεταβέβηκεν εκ του θανάτου εις την ζωήν." (Ιωάν.5,24)
29.7.09
Μόσχος Εμμ. Λαγκουβάρδος, Η υπερέχουσα αγάπη!
Ο άνθρωπος αποζητά παντού την ολοκλήρωσή του κι αναλόγως τοποθετεί τις προτιμήσεις του στην κλίμακα των αξιών του. Η αναζήτησή του αυτή δεν τελειώνει ποτέ, αν δεν βρει ποιο πράγμα είναι το πολυτιμότερο από όλα. Οτιδήποτε προσκρούει σ΄ αυτό θυσιάζεται ως ευτελέστερο. Η σύγκρουση του πολυτιμότερου με το ευτελέστερο είναι διαρκής.
Ο Ιησούς, ο Θεός με τη μορφή του ανθρώπου, γεννήθηκε για να είναι το πολυτιμότερο όπως έχει προφητευθεί από όλους τους προφήτες και από τον προφήτη Συμεών, όταν ευλόγησε τον Ιησού, όταν ήταν παιδί, και τον πήγαν οι γονείς του στο ναό. «Ούτος εγεννήθη εις σημείον αντιλεγόμενον», είπε. Κανείς και τίποτα δεν μπορεί να παρακάμψει τον Ιησού, χωρίς η ίδια η πράξη του να τον κρίνει.
Δυστυχώς δεν είναι η αγάπη του Ιησού, η πολυτιμότερη αγάπη, η πρωταρχική, η υπερέχουσα για όλους τους ανθρώπους. Οι άνθρωποι παραπαίουν ανάμεσα στις άλλες αγάπες. Στην κλήση του Θεού άλλοι απαντούν «αγρόν ηγόρασα» ή «ζεύγη βοών αγόρασα και πάω να τα δοκιμάσω». Η αναζήτηση του πολυτιμότερου, της πρωταρχικής, της υπερέχουσας αγάπης δεν σταματάει ποτέ, παρά μόνο όταν φτάσει στην αληθινή ολοκλήρωσή της, όταν μας αποκαλυφθεί η υπερέχουσα αγάπη, η αγάπη του Ιησού.
Το ίδιο ισχύει για τον κόσμο. Γι’ αυτό ένα από τα σημάδια, ότι πλησιάζει το τέλος του κόσμου, η ολοκλήρωση του σχεδίου του Θεού, είναι όταν το Ευαγγέλιο κηρυχτεί σε όλα τα Έθνη, όταν ο Ιησούς θα είναι σημείον αντιλεγόμενον, θα είναι λίθος που κανείς δεν θα μπορεί να παρακάμψει, χωρίς να σκοντάψει το πόδι του σ΄ αυτό. Τότε θα επαληθευθεί σε όλη τη Γη ότι ο Ιησούς είναι το φως του κόσμου, αλλά οι άνθρωποι που δεν τον ακολούθησαν, δεν το δέχτηκαν.
Η ουσία της πτώσης είναι αυτή, ο υπεράνθρωπος. Είδαμε με το ναζισμό τα δεινά που υπέφερε η ανθρωπότητα., όταν ο άνθρωπος θεοποιεί τον εαυτό του. Βλέπουμε που οδηγεί τη γη ο δυτικός άνθρωπος που απομακρύνθηκε από το Θεό και θεοποιεί τον εαυτό του.
« Η ουσία της πτώσεως εις την αμαρτίαν είναι πάντοτε η ίδια: το να θέλει κανείς να γίνει καλός δια του εαυτού του, το να θέλει κανείς να γίνει τέλειος δια του εαυτού του, το να θέλει κανείς να γίνει Θεός δια του εαυτού του. Αλλά τοιουτοτρόπως ο άνθρωπος ασυναισθήτως εξισούται με τον διάβολον. (π. Ιουστίνος Πόποβιτς)
Η ζωή του ανθρώπου και η ζωή του κόσμου ολοκληρώνεται με την αποκάλυψη ότι ο Ιησούς είναι ο Θεός. «Στα Ιεροσόλυμα βρισκόταν ένας άνθρωπος που τον έλεγαν Συμεών. Ήταν πιστός και ευλαβής. Περίμενε τη σωτηρία του Ισραήλ και τον καθοδηγούσε το Πνεύμα το Άγιο. Του είχε φανερώσει , λοιπόν, το Άγιο Πνεύμα ότι δεν θα πεθάνει προτού να δει το Μεσσία. Τότε το Άγιο Πνεύμα του υπέδειξε να πάει στο ναό. Μόλις οι γονείς έφεραν εκεί το παιδί, τον Ιησού, για να κάνουν γι΄ αυτό τα έθιμα του νόμου, τον πήρε στην αγκαλιά του, δόξασε το Θεό και είπε: « Τώρα, Κύριε, μπορείς ν’ αφήσεις το δούλο σου να πεθάνει ειρηνικά, όπως του υποσχέθηκες, γιατί τα μάτια μου είδαν τον σωτήρα που ετοίμασες για όλους τους λαούς, φως που θα φωτίσει τα έθνη και θα δοξάσει το λαό σου τον Ισραήλ.(…) Αυτός θα γίνει σημείο αντιλεγόμενο για να φανερωθούν οι πραγματικές διαθέσεις πολλών»
Η αγάπη του Ιησού υπερέχει από όλες τις αγάπες. Η αγάπη του Ιησού βρίσκεται πάνω από όλα, σαν πόλη επάνω όρους κειμένη , σαν τη λυχνία που τοποθετείται στο πιο ψηλό σημείο, για να λάμπει σε όλους όσους βρίσκονται στην οικία . Τίποτα δεν μπορεί να υπερβεί την αγάπη του Ιησού. Είναι η πρωταρχική αγάπη, γιατί είναι φως, που φωτίζει πάντα άνθρωπον ερχόμενον στον κόσμο.
Από την προφητεία του Συμεών, που προαναφέραμε, από τις προφητείες της Αγίας Γραφής, από κάθε φράση του Ευαγγελίου, από τα ίδια τα λόγια του Ιησού,αλλά κι από την προσωπική πείρα αυτών που έχουν ανάλογες εμπειρίες γνωρίζουμε ότι η αγάπη του Ιησού είναι πρωταρχική : «Ο φιλών πατέρα ή μητέρα υπέρ εμέ ουκ έστι μου άξιος και ο φιλών υιόν ή θυγατέρα υπέρ εμέ ουκ έστι μου άξιος. Και ος ου λαμβάνει τον σταυρόν αυτού και ακολουθεί οπίσω μου ουκ έστι μου άξιος. Ο ευρών την ψυχήν αυτού απολέσει αυτήν και ο απολέσας την ψυχήν αυτού ένεκεν εμού ευρήσει αυτήν.»
Δε γίνεται να αγαπήσει ο άνθρωπος οτιδήποτε στον κόσμο πάνω από τον Ιησού, χωρίς να χάσει την ψυχή του. Αν η αγάπη του Ιησού δεν υπερέχει από όλες τις αγάπες ισχύουν τα λόγια του Ευαγγελίου : «τί ωφελήσει άνθρωπον αν κερδίσει ολόκληρο τον κόσμο και στερηθεί την ψυχήν αυτού; »
Η αγάπη του Ιησού είναι πρωταρχική. Κανείς και τίποτα δεν μπορεί να παρακάμψει την αγάπη του Ιησού. Ή θα είναι γι΄ αυτόν η αγάπη του Ιησού πάνω από όλα και θα έχει το φως της ζωής ή θα πορεύεται στο σκοτάδι, ως πρόβατο που χάθηκε
ή ως τυφλός υπό τυφλού οδηγούμενος.
Στο Χριστό θα κάμψει πάν γόνυ επουρανίων, επιγείων και καταχθονίων δυνάμεων και πάσα γλώσσα θα ομολογήσει ότι ο Ιησούς Χριστός γεννήθηκε απ΄ το Θεό για τη δόξα του Θεού, , γιατί ο Θεός είναι ο ενεργών μέσα μας για την ευτυχία.
"Ρεθεμνιώτικα Νέα"
Ο Ιησούς, ο Θεός με τη μορφή του ανθρώπου, γεννήθηκε για να είναι το πολυτιμότερο όπως έχει προφητευθεί από όλους τους προφήτες και από τον προφήτη Συμεών, όταν ευλόγησε τον Ιησού, όταν ήταν παιδί, και τον πήγαν οι γονείς του στο ναό. «Ούτος εγεννήθη εις σημείον αντιλεγόμενον», είπε. Κανείς και τίποτα δεν μπορεί να παρακάμψει τον Ιησού, χωρίς η ίδια η πράξη του να τον κρίνει.
Δυστυχώς δεν είναι η αγάπη του Ιησού, η πολυτιμότερη αγάπη, η πρωταρχική, η υπερέχουσα για όλους τους ανθρώπους. Οι άνθρωποι παραπαίουν ανάμεσα στις άλλες αγάπες. Στην κλήση του Θεού άλλοι απαντούν «αγρόν ηγόρασα» ή «ζεύγη βοών αγόρασα και πάω να τα δοκιμάσω». Η αναζήτηση του πολυτιμότερου, της πρωταρχικής, της υπερέχουσας αγάπης δεν σταματάει ποτέ, παρά μόνο όταν φτάσει στην αληθινή ολοκλήρωσή της, όταν μας αποκαλυφθεί η υπερέχουσα αγάπη, η αγάπη του Ιησού.
Το ίδιο ισχύει για τον κόσμο. Γι’ αυτό ένα από τα σημάδια, ότι πλησιάζει το τέλος του κόσμου, η ολοκλήρωση του σχεδίου του Θεού, είναι όταν το Ευαγγέλιο κηρυχτεί σε όλα τα Έθνη, όταν ο Ιησούς θα είναι σημείον αντιλεγόμενον, θα είναι λίθος που κανείς δεν θα μπορεί να παρακάμψει, χωρίς να σκοντάψει το πόδι του σ΄ αυτό. Τότε θα επαληθευθεί σε όλη τη Γη ότι ο Ιησούς είναι το φως του κόσμου, αλλά οι άνθρωποι που δεν τον ακολούθησαν, δεν το δέχτηκαν.
Η ουσία της πτώσης είναι αυτή, ο υπεράνθρωπος. Είδαμε με το ναζισμό τα δεινά που υπέφερε η ανθρωπότητα., όταν ο άνθρωπος θεοποιεί τον εαυτό του. Βλέπουμε που οδηγεί τη γη ο δυτικός άνθρωπος που απομακρύνθηκε από το Θεό και θεοποιεί τον εαυτό του.
« Η ουσία της πτώσεως εις την αμαρτίαν είναι πάντοτε η ίδια: το να θέλει κανείς να γίνει καλός δια του εαυτού του, το να θέλει κανείς να γίνει τέλειος δια του εαυτού του, το να θέλει κανείς να γίνει Θεός δια του εαυτού του. Αλλά τοιουτοτρόπως ο άνθρωπος ασυναισθήτως εξισούται με τον διάβολον. (π. Ιουστίνος Πόποβιτς)
Η ζωή του ανθρώπου και η ζωή του κόσμου ολοκληρώνεται με την αποκάλυψη ότι ο Ιησούς είναι ο Θεός. «Στα Ιεροσόλυμα βρισκόταν ένας άνθρωπος που τον έλεγαν Συμεών. Ήταν πιστός και ευλαβής. Περίμενε τη σωτηρία του Ισραήλ και τον καθοδηγούσε το Πνεύμα το Άγιο. Του είχε φανερώσει , λοιπόν, το Άγιο Πνεύμα ότι δεν θα πεθάνει προτού να δει το Μεσσία. Τότε το Άγιο Πνεύμα του υπέδειξε να πάει στο ναό. Μόλις οι γονείς έφεραν εκεί το παιδί, τον Ιησού, για να κάνουν γι΄ αυτό τα έθιμα του νόμου, τον πήρε στην αγκαλιά του, δόξασε το Θεό και είπε: « Τώρα, Κύριε, μπορείς ν’ αφήσεις το δούλο σου να πεθάνει ειρηνικά, όπως του υποσχέθηκες, γιατί τα μάτια μου είδαν τον σωτήρα που ετοίμασες για όλους τους λαούς, φως που θα φωτίσει τα έθνη και θα δοξάσει το λαό σου τον Ισραήλ.(…) Αυτός θα γίνει σημείο αντιλεγόμενο για να φανερωθούν οι πραγματικές διαθέσεις πολλών»
Η αγάπη του Ιησού υπερέχει από όλες τις αγάπες. Η αγάπη του Ιησού βρίσκεται πάνω από όλα, σαν πόλη επάνω όρους κειμένη , σαν τη λυχνία που τοποθετείται στο πιο ψηλό σημείο, για να λάμπει σε όλους όσους βρίσκονται στην οικία . Τίποτα δεν μπορεί να υπερβεί την αγάπη του Ιησού. Είναι η πρωταρχική αγάπη, γιατί είναι φως, που φωτίζει πάντα άνθρωπον ερχόμενον στον κόσμο.
Από την προφητεία του Συμεών, που προαναφέραμε, από τις προφητείες της Αγίας Γραφής, από κάθε φράση του Ευαγγελίου, από τα ίδια τα λόγια του Ιησού,αλλά κι από την προσωπική πείρα αυτών που έχουν ανάλογες εμπειρίες γνωρίζουμε ότι η αγάπη του Ιησού είναι πρωταρχική : «Ο φιλών πατέρα ή μητέρα υπέρ εμέ ουκ έστι μου άξιος και ο φιλών υιόν ή θυγατέρα υπέρ εμέ ουκ έστι μου άξιος. Και ος ου λαμβάνει τον σταυρόν αυτού και ακολουθεί οπίσω μου ουκ έστι μου άξιος. Ο ευρών την ψυχήν αυτού απολέσει αυτήν και ο απολέσας την ψυχήν αυτού ένεκεν εμού ευρήσει αυτήν.»
Δε γίνεται να αγαπήσει ο άνθρωπος οτιδήποτε στον κόσμο πάνω από τον Ιησού, χωρίς να χάσει την ψυχή του. Αν η αγάπη του Ιησού δεν υπερέχει από όλες τις αγάπες ισχύουν τα λόγια του Ευαγγελίου : «τί ωφελήσει άνθρωπον αν κερδίσει ολόκληρο τον κόσμο και στερηθεί την ψυχήν αυτού; »
Η αγάπη του Ιησού είναι πρωταρχική. Κανείς και τίποτα δεν μπορεί να παρακάμψει την αγάπη του Ιησού. Ή θα είναι γι΄ αυτόν η αγάπη του Ιησού πάνω από όλα και θα έχει το φως της ζωής ή θα πορεύεται στο σκοτάδι, ως πρόβατο που χάθηκε
ή ως τυφλός υπό τυφλού οδηγούμενος.
Στο Χριστό θα κάμψει πάν γόνυ επουρανίων, επιγείων και καταχθονίων δυνάμεων και πάσα γλώσσα θα ομολογήσει ότι ο Ιησούς Χριστός γεννήθηκε απ΄ το Θεό για τη δόξα του Θεού, , γιατί ο Θεός είναι ο ενεργών μέσα μας για την ευτυχία.
"Ρεθεμνιώτικα Νέα"
27.7.09
Μόσχος Εμμ. Λαγκουβάρδος, Συνηθίζοντας τα ξένα ήθη
Σιγά- σιγά, ευγενικέ αναγνώστη, συνηθίζουμε τα ξένα ήθη. Όμως αυτό δεν πειράζει καθόλου. Οι Έλληνες είμαστε καταδεχτικός λαός, φιλόξενος, δεν είμαστε εχθρικοί με το ξένο. Πάντα δεχόμαστε το ξένο, για να το αποδώσουμε στους άλλους καλύτερο, όχι για να τους επιβάλουμε το δικό μας. Εκείνο που πειράζει είναι ότι ,τώρα, στην εποχή αυτή, την άμορφη και τη χαοτική, κι εμείς οι Έλληνες , πιο μιμητικοί από όλους τους λαούς, συνηθίζουμε τα ξένα ήθη και ξεχνάμε ή καταφρονούμε τα δικά μας. Αυτό συμβαίνει για πολλούς λόγους, οι οποίοι όμως δεν είναι του παρόντος.
Πράγματι δεχόμαστε πολλά ξένα, που είναι λιγότερο ή περισσότερο εύκολο να τα δεχτεί κανείς . Υπάρχουν όμως και πολλά ξένα που είναι εντελώς απαράδεκτα για την δική μας ψυχοσύνθεση και για τη δική μας νοοτροπία και γενικά για τον πολιτισμό μας.
Σε καμιά εποχή ούτε στην αρχαία , ούτε στη σημερινή, οι Έλληνες δεν θεωρούσαν τους ανθρώπους δίχως αξία. Ακόμα και τους δούλους, όταν υπήρχαν δούλοι στην αρχαία Ελλάδα, τους είχαν σαν παιδιά τους και τους ονόμαζαν «παίδες». Ο παις μου ασθενεί είπε ο Εκατόνταρχος του Ευαγγελίου στον Ιησού, και τον ικέτευσε να τον θεραπεύσει, λυπημένος σαν να πρόκειται για το παιδί του.
Σε άλλα μέρη όμως οι άνθρωποι στερούνταν ακόμα και την ιδιότητα του ανθρώπου. Π.χ. στο Βιετνάμ ονόμαζαν «λιγότερο από σκόνη» το παιδί που γεννήθηκε από Αμερικανό πατέρα και Βιετναμέζα μητέρα και το έδιωχναν και οι ίδιες οι οικογένειές τους. Στις Ινδίες υπήρχαν 39 κάστες. Οι ανώτερες κάστες ήταν κληρονομικές, όπως περίπου γίνεται τώρα σε μας στην πολιτική, όπου τα αξιώματα μεταβιβάζονται στους γόνους των οικογενειών των πολιτικών. Στις Ινδίες , στις κατώτερες κάστες ολοένα λιγόστευαν τα δικαιώματα όσο κατέβαινες πιο χαμηλά στην κοινωνική κλίμακα, μέχρι που εξέλιπαν τελείως. Υπήρχαν άνθρωποι χωρίς κανένα απολύτως δικαίωμα. Ήταν οι παρίες, αυτοί που δεν ανήκαν σε καμιά απ΄ τις 39 κάστες. Αυτοί ήταν σε χειρότερη μοίρα κι απ΄ τους σκύλους.
Πριν μερικές δεκαετίες, όταν οι Έλληνες γνωρίζαμε για πρώτη φορά τους ξένους τα διαφορετικά ήθη τους μας φαίνονταν σαν παραξενιές και μπορούσε κανείς να γελάσει μαζί τους. Οι τουρίστες π.χ. έδιναν την ευκαιρία στους γελοιογράφους της εποχής να τους διακωμωδούν.
Μια φορά στην Κάλυμνο, το καλοκαίρι , φιλοξένησα στο σπίτι μου κάποιον πανύψηλο ξένο, γνωστό ενός φίλου μου. Οι Καλύμνιοι που είναι δεμένοι, όσο κανείς με το νησί τους δεν έκαναν καμιά προσπάθεια να προσελκύσουν ξένους, άλλωστε οι περισσότεροι ήταν οι ίδιοι ξενιτεμένοι και είχαν πείρα από τις συνήθειες των ξένων. Κοιμούνταν λοιπόν απ΄ τις εννιά η ώρα το βράδι. Στο νησί δεν ακουγόταν παρά μόνο της νύχτας το τριζόνι. Καθόμασταν με το φιλοξενούμενό μου στο μπαλκόνι, στο σπίτι μου που βρισκόταν στην κορυφή ενός λόφου. Ακόμα και η ομιλία του , είχε βροντερή φωνή που έχουν οι βόρειοι λαοί και ακουγόταν σε όλη την Πόθια, την πρωτεύουσα του νησιού. Όταν όμως άρχισε να τραγουδάει , δεν ακουγόταν μόνο στην πόλη, αλλά η φωνή του έφτανε και μέχρι το μοναστήρι των Αγίων Πάντων που βρίσκεται ψηλά στο αντικρινό βουνό.
Σε μας όταν ανταμώσουμε δυο ξένοι προσπαθούμε να ρίξουμε γέφυρες επικοινωνίες μεταξύ μας και προσέχουμε ο ένας τον άλλον. Ο ξένος δεν προσέχει τον άλλο. Προσέχει τον εαυτό του, τη βολή του και ξεχνάει τον άλλον, και τον θυμάται μόνο όταν τον έχει ανάγκη. Ιδίως αν ήσουν γέρος μπορούσες να ρωτήσεις τον άλλον από πού είναι, αν είναι από γνωστό μέρος, τίνος παιδί είναι, τι δουλειά κάνει, πότε ήρθε πότε θα φύγει.
Αν τώρα κάνεις αυτές τις ερωτήσεις σε κάποιον ιδίως εκ του πρώην ανατολικού μπλοκ , όπου ο κόσμος έχει συνηθίσει στην καχυποψία, λόγω των ολοκληρωτικών καθεστώτων, το λιγότερο ο άνθρωπος αυτός είναι να σου θυμώσει και να σε αποφεύγει σαν εχθρό του. Μιλούσα κάποτε με έναν ποδηλάτη απ΄ τα ανατολικά αυτά κράτη. Ήταν λαλίστατος για όλα τα θέματα. Όταν τον ρώτησα από πού είναι έγινε κατακόκκινος από θυμό και δεν ήθελε πια να κάνει καμιά κουβέντα μαζί μου. Τα ολοκληρωτικά καθεστώτα έμαθαν στους υπηκόους τους να μην έχουν πατρίδα , χάριν του διεθνισμού.
"Ρεθεμνιώτικα Νέα"
Πράγματι δεχόμαστε πολλά ξένα, που είναι λιγότερο ή περισσότερο εύκολο να τα δεχτεί κανείς . Υπάρχουν όμως και πολλά ξένα που είναι εντελώς απαράδεκτα για την δική μας ψυχοσύνθεση και για τη δική μας νοοτροπία και γενικά για τον πολιτισμό μας.
Σε καμιά εποχή ούτε στην αρχαία , ούτε στη σημερινή, οι Έλληνες δεν θεωρούσαν τους ανθρώπους δίχως αξία. Ακόμα και τους δούλους, όταν υπήρχαν δούλοι στην αρχαία Ελλάδα, τους είχαν σαν παιδιά τους και τους ονόμαζαν «παίδες». Ο παις μου ασθενεί είπε ο Εκατόνταρχος του Ευαγγελίου στον Ιησού, και τον ικέτευσε να τον θεραπεύσει, λυπημένος σαν να πρόκειται για το παιδί του.
Σε άλλα μέρη όμως οι άνθρωποι στερούνταν ακόμα και την ιδιότητα του ανθρώπου. Π.χ. στο Βιετνάμ ονόμαζαν «λιγότερο από σκόνη» το παιδί που γεννήθηκε από Αμερικανό πατέρα και Βιετναμέζα μητέρα και το έδιωχναν και οι ίδιες οι οικογένειές τους. Στις Ινδίες υπήρχαν 39 κάστες. Οι ανώτερες κάστες ήταν κληρονομικές, όπως περίπου γίνεται τώρα σε μας στην πολιτική, όπου τα αξιώματα μεταβιβάζονται στους γόνους των οικογενειών των πολιτικών. Στις Ινδίες , στις κατώτερες κάστες ολοένα λιγόστευαν τα δικαιώματα όσο κατέβαινες πιο χαμηλά στην κοινωνική κλίμακα, μέχρι που εξέλιπαν τελείως. Υπήρχαν άνθρωποι χωρίς κανένα απολύτως δικαίωμα. Ήταν οι παρίες, αυτοί που δεν ανήκαν σε καμιά απ΄ τις 39 κάστες. Αυτοί ήταν σε χειρότερη μοίρα κι απ΄ τους σκύλους.
Πριν μερικές δεκαετίες, όταν οι Έλληνες γνωρίζαμε για πρώτη φορά τους ξένους τα διαφορετικά ήθη τους μας φαίνονταν σαν παραξενιές και μπορούσε κανείς να γελάσει μαζί τους. Οι τουρίστες π.χ. έδιναν την ευκαιρία στους γελοιογράφους της εποχής να τους διακωμωδούν.
Μια φορά στην Κάλυμνο, το καλοκαίρι , φιλοξένησα στο σπίτι μου κάποιον πανύψηλο ξένο, γνωστό ενός φίλου μου. Οι Καλύμνιοι που είναι δεμένοι, όσο κανείς με το νησί τους δεν έκαναν καμιά προσπάθεια να προσελκύσουν ξένους, άλλωστε οι περισσότεροι ήταν οι ίδιοι ξενιτεμένοι και είχαν πείρα από τις συνήθειες των ξένων. Κοιμούνταν λοιπόν απ΄ τις εννιά η ώρα το βράδι. Στο νησί δεν ακουγόταν παρά μόνο της νύχτας το τριζόνι. Καθόμασταν με το φιλοξενούμενό μου στο μπαλκόνι, στο σπίτι μου που βρισκόταν στην κορυφή ενός λόφου. Ακόμα και η ομιλία του , είχε βροντερή φωνή που έχουν οι βόρειοι λαοί και ακουγόταν σε όλη την Πόθια, την πρωτεύουσα του νησιού. Όταν όμως άρχισε να τραγουδάει , δεν ακουγόταν μόνο στην πόλη, αλλά η φωνή του έφτανε και μέχρι το μοναστήρι των Αγίων Πάντων που βρίσκεται ψηλά στο αντικρινό βουνό.
Σε μας όταν ανταμώσουμε δυο ξένοι προσπαθούμε να ρίξουμε γέφυρες επικοινωνίες μεταξύ μας και προσέχουμε ο ένας τον άλλον. Ο ξένος δεν προσέχει τον άλλο. Προσέχει τον εαυτό του, τη βολή του και ξεχνάει τον άλλον, και τον θυμάται μόνο όταν τον έχει ανάγκη. Ιδίως αν ήσουν γέρος μπορούσες να ρωτήσεις τον άλλον από πού είναι, αν είναι από γνωστό μέρος, τίνος παιδί είναι, τι δουλειά κάνει, πότε ήρθε πότε θα φύγει.
Αν τώρα κάνεις αυτές τις ερωτήσεις σε κάποιον ιδίως εκ του πρώην ανατολικού μπλοκ , όπου ο κόσμος έχει συνηθίσει στην καχυποψία, λόγω των ολοκληρωτικών καθεστώτων, το λιγότερο ο άνθρωπος αυτός είναι να σου θυμώσει και να σε αποφεύγει σαν εχθρό του. Μιλούσα κάποτε με έναν ποδηλάτη απ΄ τα ανατολικά αυτά κράτη. Ήταν λαλίστατος για όλα τα θέματα. Όταν τον ρώτησα από πού είναι έγινε κατακόκκινος από θυμό και δεν ήθελε πια να κάνει καμιά κουβέντα μαζί μου. Τα ολοκληρωτικά καθεστώτα έμαθαν στους υπηκόους τους να μην έχουν πατρίδα , χάριν του διεθνισμού.
"Ρεθεμνιώτικα Νέα"
Μόσχος Εμμ. Λαγκουβάρδος , Η εμπειρία του Θεού
“ Όταν κάποιος αναζητεί τον Θεό, δεν θέλει απλά να λύσει μια απορία του. Δεν προσπαθεί να ικανοποιήσει μόνο μια μεταφυσική ανησυχία του. Δεν ψάχνει, ούτε για μια ενδιαφέρουσα φιλοσοφία, ούτε για μια συναρπαστική θεωρία. Θέλει να βρει τον Θεό. Και - αν είναι δυνατό: να Τον ιδεί με τα μάτια του - με τα σωματικά του μάτια• και να Τον ακούσει με τα αυτιά του - με τα σωματικά του αυτιά- και να Τον πιάσει με τα χέρια του!
Ο άνθρωπος, όταν ψάχνει για τον Θεό, θέλει να λύσει ένα πρόβλημα του, που έχει τρομακτικές συνέπειες για την ζωή του. Γιατί μετά, αφού δηλαδή Τον βρει, θα πρέπει να γίνει ο Θεός το κέντρο της ζωής του. Και γι' αυτό, για να αποδεχθή τον Θεό, δεν του αρκούν όμορφες σκέψεις και συνθήματα! Θέλει ψηλαφητή γνώση. Αναζητεί ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ. Αναζητεί μια ΑΙΣΘΗΤΗ ΣΙΓΟΥΡΙΑ ότι ο Θεός υπάρχει, ότι είναι κοντά του. Όλα αυτά θέλει να τα νιώσει με τις αισθήσεις του. Με τις ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ του αισθήσεις. Γιατί αυτές δίνουν σιγουριά.”
( Αγίου Ιγνατίου Μπριαντσιανίνωφ ΘΑΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΗΜΕΙΑ Έκδοση Ι. Μητροπόλεως Νικοπόλεως)
«Απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθήτω μοι.»
Ο καινούριος άνθρωπος της βασιλείας του Θεού μοιάζει με κάποιον που βρίσκει ένα θησαυρό μέσα σ΄ ένα χωράφι και πάει και πουλάει τα πάντα κι αγοράζει αυτό το χωράφι. «Να εμείς εγκαταλείψαμε τα πάντα και σ΄ ακολουθήσαμε», είπαν οι Απόστολοι στο Χριστό. Ο καινούριος άνθρωπος αγαπάει πάνω από όλα τον Ιησού.
Αυτός που αγαπάει κάτι άλλο, παιδιά, περιουσία, οικογένεια, περισσότερο απ΄ τον Ιησού δεν είναι άξιός Του.
Ο Άγιος Βησσαρίων , όταν απέθνησκε έλεγε, ότι ο μοναχός, ( απευθυνόταν σε μοναχούς, αλλά το ίδιο ισχύει για κάθε άνθρωπο), οφείλει να είναι όπως τα χειρουβείμ και τα σεραφείμ, όλος οφθαλμός.
Η γιαγιά μου Βασιλική, κάθε φορά που ήθελε να περιγράψει κάποιο βάσανό της, έλεγε ότι «τράβηξε τα ελέη του Χριστού». Η γιαγιά μου μιλούσε , όπως οι απλοί άνθρωποι μιλούν, με μεταφορές. Στην προκειμένη περίπτωση όμως τα λόγια της γιαγιάς μου δεν είναι μεταφορά. Στην πραγματικότητα όσοι βαπτισθήκαμε στο Χριστό, είμαστε το σώμα του Χριστού και τα βάσανά μας είναι βάσανα του Χριστού.
«¨’Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε, Χριστόν ενεδύσασθε». Άρα οι πιστοί που ζητούν να δουν το Θεό με τα σωματικά τους μάτια μπορούν να δουν το Θεό κάθε φορά που βλέπουν τον άνθρωπο. Με αυτήν την έννοια, ό άγιος λέει: «Είδες άνθρωπο; Είδες το Θεό σου».
Η Παλαιά Διαθήκη λέει: Κανείς δεν είδε το Θεό με τα σωματικά μάτια και έζησε. Η ίδια αντίληψη επικρατεί και για τους αγγέλους του Θεού. Είναι συνήθης η αντίδραση των ανθρώπων που είδαν αγγέλους: «Θα πεθάνω, είδα τον άγγελο του Θεού». Κάθε φορά που ο Ιησούς εμφανίζεται ενθαρρύνει τους ανθρώπους να μη φοβούνται ή εύχεται να έχουν ειρήνη. «Μη φοβείσθε» , «ειρήνη υμίν» είναι τα λόγια του σε κάθε εμφάνισή Του.
Στην Καινή Διαθήκη αναφέρονται περιπτώσεις ανθρώπων που είδαν αγγέλους , όπως π.χ,. οι μυροφόρες, που μίλησαν με τον Άγγελο του Θεού, που τους ανήγγειλε την Ανάσταση του Κυρίου. Ο Κύριος στους μακαρισμούς του λέει, μακάριοι είναι αυτοί που έχουν καθαρή καρδιά γιατί θα δουν το Θεό.
Άρα το να δει κανείς με τα σωματικά του μάτια το Θεό, δε σημαίνει ότι θα πεθάνει. Σημαίνει ότι από εκείνη τη στιγμή το κέντρο της ζωής του ανθρώπου αυτού θα είναι ο Θεός. Ότι από εκείνη τη στιγμή και μετά, θα πεθάνει ο άνθρωπος που ήταν μέχρι τότε, ο παλιός άνθρωπος, πράγμα που γίνεται με το μυστήριο του βαπτίσματος . Με το βάπτισμα ο παλιός άνθρωπος πεθαίνει και ζει ο καινούριος άνθρωπος. Ο Χριστός αυτό ζητεί από μας, , να ζούμε σ΄ αυτόν τον κόσμο, ως καινούριοι άνθρωποι, χωρίς να είμαστε φτιαγμένοι από τα στοιχεία αυτού του κόσμου . Να ζούμε σ΄ αυτόν κόσμο, χωρίς να είμαστε εκ του κόσμου τούτου.
Με το βάπτισμα δεν είναι μόνο εξωτερική η αλλαγή μας, όπως είναι με τα ενδύματα. Με το βάπτισμα αλλάζουμε όπως αλλάζει το σίδερο που ενώνεται με τη φωτιά και γίνεται ένα με αυτήν. ΄Όπως το σίδερο λιώνει μέσα στη φωτιά και γίνεται ένα μαζί της, έτσι κι εμείς γινόμαστε ένα με το Χριστό. «Ως ενδύεται ο σίδηρος το πυρ» (ιερός Φώτιος). Ενώ «εξωτερικά μένουμε οι ίδιοι, αλλάζουν οι προθέσεις και οι διαθέσεις της ψυχής, έτσι ώστε να αποχωρίζονται από τις παλαιές εφάμαρτες συνήθειες και να στρέφονται σε νέο τρόπο ζωής» ( άγιος Γρηγόριος ο Νύσσης).
Ο Άγιος Μπριατσιανίνωφ, ρωτάει αυτούς που θέλουν να έχουν απτή εμπειρία του Θεού, δηλαδή να δουν το Θεό με τα σωματικά τους μάτια, είναι διατεθειμένοι να ζήσουν από κείνη τη στιγμή και μετά έχοντας το Θεό το κέντρο της ζωής τους; Είναι διατεθειμένοι να πάψουν να είναι «εκ του κόσμου τούτου»; Αν δεν είναι διατεθειμένοι, η όραση του Θεού γι΄ αυτούς θα είναι δυσβάστακτη, όπως είναι οι Εντολές του Θεού.
«Ο γαρ ζυγός μου χρηστός και το φορτίον μου ελαφρύ» λέει το Ευαγγέλιο, και οι άγιοι ερμηνεύουν τα λόγια αυτά, προσθέτοντας, ότι « ο ζυγός του Κυρίου είναι χρηστός και το φορτίο Του ελαφρύ στους «προαιρουμένους», σ΄ αυτούς που είναι διατεθειμένοι να αγαπούν τον Ιησού πάνω από όλα.
"Ρεθεμνιώτικα Νέα"
Ο άνθρωπος, όταν ψάχνει για τον Θεό, θέλει να λύσει ένα πρόβλημα του, που έχει τρομακτικές συνέπειες για την ζωή του. Γιατί μετά, αφού δηλαδή Τον βρει, θα πρέπει να γίνει ο Θεός το κέντρο της ζωής του. Και γι' αυτό, για να αποδεχθή τον Θεό, δεν του αρκούν όμορφες σκέψεις και συνθήματα! Θέλει ψηλαφητή γνώση. Αναζητεί ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ. Αναζητεί μια ΑΙΣΘΗΤΗ ΣΙΓΟΥΡΙΑ ότι ο Θεός υπάρχει, ότι είναι κοντά του. Όλα αυτά θέλει να τα νιώσει με τις αισθήσεις του. Με τις ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ του αισθήσεις. Γιατί αυτές δίνουν σιγουριά.”
( Αγίου Ιγνατίου Μπριαντσιανίνωφ ΘΑΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΗΜΕΙΑ Έκδοση Ι. Μητροπόλεως Νικοπόλεως)
«Απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθήτω μοι.»
Ο καινούριος άνθρωπος της βασιλείας του Θεού μοιάζει με κάποιον που βρίσκει ένα θησαυρό μέσα σ΄ ένα χωράφι και πάει και πουλάει τα πάντα κι αγοράζει αυτό το χωράφι. «Να εμείς εγκαταλείψαμε τα πάντα και σ΄ ακολουθήσαμε», είπαν οι Απόστολοι στο Χριστό. Ο καινούριος άνθρωπος αγαπάει πάνω από όλα τον Ιησού.
Αυτός που αγαπάει κάτι άλλο, παιδιά, περιουσία, οικογένεια, περισσότερο απ΄ τον Ιησού δεν είναι άξιός Του.
Ο Άγιος Βησσαρίων , όταν απέθνησκε έλεγε, ότι ο μοναχός, ( απευθυνόταν σε μοναχούς, αλλά το ίδιο ισχύει για κάθε άνθρωπο), οφείλει να είναι όπως τα χειρουβείμ και τα σεραφείμ, όλος οφθαλμός.
Η γιαγιά μου Βασιλική, κάθε φορά που ήθελε να περιγράψει κάποιο βάσανό της, έλεγε ότι «τράβηξε τα ελέη του Χριστού». Η γιαγιά μου μιλούσε , όπως οι απλοί άνθρωποι μιλούν, με μεταφορές. Στην προκειμένη περίπτωση όμως τα λόγια της γιαγιάς μου δεν είναι μεταφορά. Στην πραγματικότητα όσοι βαπτισθήκαμε στο Χριστό, είμαστε το σώμα του Χριστού και τα βάσανά μας είναι βάσανα του Χριστού.
«¨’Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε, Χριστόν ενεδύσασθε». Άρα οι πιστοί που ζητούν να δουν το Θεό με τα σωματικά τους μάτια μπορούν να δουν το Θεό κάθε φορά που βλέπουν τον άνθρωπο. Με αυτήν την έννοια, ό άγιος λέει: «Είδες άνθρωπο; Είδες το Θεό σου».
Η Παλαιά Διαθήκη λέει: Κανείς δεν είδε το Θεό με τα σωματικά μάτια και έζησε. Η ίδια αντίληψη επικρατεί και για τους αγγέλους του Θεού. Είναι συνήθης η αντίδραση των ανθρώπων που είδαν αγγέλους: «Θα πεθάνω, είδα τον άγγελο του Θεού». Κάθε φορά που ο Ιησούς εμφανίζεται ενθαρρύνει τους ανθρώπους να μη φοβούνται ή εύχεται να έχουν ειρήνη. «Μη φοβείσθε» , «ειρήνη υμίν» είναι τα λόγια του σε κάθε εμφάνισή Του.
Στην Καινή Διαθήκη αναφέρονται περιπτώσεις ανθρώπων που είδαν αγγέλους , όπως π.χ,. οι μυροφόρες, που μίλησαν με τον Άγγελο του Θεού, που τους ανήγγειλε την Ανάσταση του Κυρίου. Ο Κύριος στους μακαρισμούς του λέει, μακάριοι είναι αυτοί που έχουν καθαρή καρδιά γιατί θα δουν το Θεό.
Άρα το να δει κανείς με τα σωματικά του μάτια το Θεό, δε σημαίνει ότι θα πεθάνει. Σημαίνει ότι από εκείνη τη στιγμή το κέντρο της ζωής του ανθρώπου αυτού θα είναι ο Θεός. Ότι από εκείνη τη στιγμή και μετά, θα πεθάνει ο άνθρωπος που ήταν μέχρι τότε, ο παλιός άνθρωπος, πράγμα που γίνεται με το μυστήριο του βαπτίσματος . Με το βάπτισμα ο παλιός άνθρωπος πεθαίνει και ζει ο καινούριος άνθρωπος. Ο Χριστός αυτό ζητεί από μας, , να ζούμε σ΄ αυτόν τον κόσμο, ως καινούριοι άνθρωποι, χωρίς να είμαστε φτιαγμένοι από τα στοιχεία αυτού του κόσμου . Να ζούμε σ΄ αυτόν κόσμο, χωρίς να είμαστε εκ του κόσμου τούτου.
Με το βάπτισμα δεν είναι μόνο εξωτερική η αλλαγή μας, όπως είναι με τα ενδύματα. Με το βάπτισμα αλλάζουμε όπως αλλάζει το σίδερο που ενώνεται με τη φωτιά και γίνεται ένα με αυτήν. ΄Όπως το σίδερο λιώνει μέσα στη φωτιά και γίνεται ένα μαζί της, έτσι κι εμείς γινόμαστε ένα με το Χριστό. «Ως ενδύεται ο σίδηρος το πυρ» (ιερός Φώτιος). Ενώ «εξωτερικά μένουμε οι ίδιοι, αλλάζουν οι προθέσεις και οι διαθέσεις της ψυχής, έτσι ώστε να αποχωρίζονται από τις παλαιές εφάμαρτες συνήθειες και να στρέφονται σε νέο τρόπο ζωής» ( άγιος Γρηγόριος ο Νύσσης).
Ο Άγιος Μπριατσιανίνωφ, ρωτάει αυτούς που θέλουν να έχουν απτή εμπειρία του Θεού, δηλαδή να δουν το Θεό με τα σωματικά τους μάτια, είναι διατεθειμένοι να ζήσουν από κείνη τη στιγμή και μετά έχοντας το Θεό το κέντρο της ζωής τους; Είναι διατεθειμένοι να πάψουν να είναι «εκ του κόσμου τούτου»; Αν δεν είναι διατεθειμένοι, η όραση του Θεού γι΄ αυτούς θα είναι δυσβάστακτη, όπως είναι οι Εντολές του Θεού.
«Ο γαρ ζυγός μου χρηστός και το φορτίον μου ελαφρύ» λέει το Ευαγγέλιο, και οι άγιοι ερμηνεύουν τα λόγια αυτά, προσθέτοντας, ότι « ο ζυγός του Κυρίου είναι χρηστός και το φορτίο Του ελαφρύ στους «προαιρουμένους», σ΄ αυτούς που είναι διατεθειμένοι να αγαπούν τον Ιησού πάνω από όλα.
"Ρεθεμνιώτικα Νέα"
26.7.09
Αγίου Ιγνατίου Μπριαντσιανίνωφ ΘΑΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΗΜΕΙΑ Έκδοση Ι. Μητροπόλεως Νικοπόλε
Αγίου Ιγνατίου Μπριαντσιανίνωφ ΘΑΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΗΜΕΙΑ Έκδοση Ι. Μητροπόλεως Νικοπόλεως
ΘΕΪΚΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΓΝΗΣΙΕΣ- ΝΟΘΕΣ
1. Όταν κάποιος αναζητεί τον Θεό, δεν θέλει απλά να λύσει μια απορία του. Δεν προσπαθεί να ικανοποιήσει μόνο μια μεταφυσική ανησυχία του. Δεν ψάχνει, ούτε για μια ενδιαφέρουσα φιλοσοφία, ούτε για μια συναρπαστική θεωρία. Θέλει να βρει τον Θεό. Και - αν είναι δυνατό: να Τον ιδεί με τα μάτια του - με τα σωματικά του μάτια• και να Τον ακούσει με τα αυτιά του - με τα σωματικά του αυτιά- και να Τον πιάσει με τα χέρια του!
Ο άνθρωπος, όταν ψάχνει για τον Θεό, θέλει να λύσει ένα πρόβλημα του, που έχει τρομακτικές συνέπειες για την ζωή του. Γιατί μετά, αφού δηλαδή Τον βρει, θα πρέπει να γίνει ο Θεός το κέντρο της ζωής του. Και γι' αυτό, για να αποδεχθή τον Θεό, δεν του αρκούν όμορφες σκέψεις και συνθήματα! Θέλει ψηλαφητή γνώση. Αναζητεί ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ. Αναζητεί μια ΑΙΣΘΗΤΗ ΣΙΓΟΥΡΙΑ ότι ο Θεός υπάρχει, ότι είναι κοντά του. Όλα αυτά θέλει να τα νιώσει με τις αισθήσεις του. Με τις ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ του αισθήσεις. Γιατί αυτές δίνουν σιγουριά.
Όλοι οι άνθρωποι είμαστε μία πάστα. Ίδιο σώμα. Ίδια σκέψη. Ίδια συναισθήματα. Ίδιες ανησυχίες. Ίδιες αναζητήσεις. Και ο πόθος για εμπειρική επικοινωνία με τον Θεό είναι ο ίδιος παντού και πανανθρώπινος. Τον βρίσκομε, σε όλους τους λαούς και σε όλα τα πλάτη της γης.
2. Γι' αυτό και δεν υπάρχει θρησκεία χωρίς αναφορά σε εμπειρίες. Ουσιαστικό στοιχείο σε όλες τις θρησκείες όλων των εποχών είναι οι εμπειρίες. Από την παγερή Σιβηρία, μέχρι τα βάθη της Αφρικής, πουθενά δεν λείπουν μάγοι και μάγια, που δείχνουν αισθητά την παρουσία στην ζωή μας ενός κόσμου έξω από τον κόσμο μας.
Εστίες τέτοιων εμπειριών ήταν στην αρχαιότητα τα μεγάλα «ιερά» της ειδωλολατρίας. Π.χ. των Δελφών, της Δωδώνης, της Επιδαύρου, της Δάφνης κ. α.
Αλλά και στην σύγχρονη εποχή, και μάλιστα στις «πιο» πολιτισμένες κοινωνίες, ακόμη και στα πιο «διαφωτισμένα» πρόσωπα της πανεπιστημιακής νεολαίας, συναντάμε την ίδια δίψα για σωματική εμπειρία του Θεού:
• Οι εξεγερμένοι φοιτητές στο Μπέρκλεϋ της Καλιφόρνιας την δεκαετία του 70, ανάμεσα στα άλλα φώναζαν: «Ένας Θεός που δεν αγγίζει την ύπαρξή μας, ένας Θεός που δεν έχει σχέση με το σώμα μας, μας είναι άχρηστος• δεν τον χρειαζόμαστε• δεν τον θέλουμε»1.
• Παρόμοια και ο μεγάλος σκηνοθέτης Μπέργκμαν, σε μια σκηνή της ταινίας του «Έβδομη Σφραγίδα», βάζει τον πρωταγωνιστή να ρωτάει με αγωνία: «Γιατί να είναι τόσο οδυνηρά αδύνατο να συλλάβει κανείς τον Θεό με τις αισθήσεις; Εγώ θέλω ο Θεός να μου απλώσει το χέρι Του- να μου αποκαλυφθή αισθητά- και να μου μιλήσει»2. Ζητάει δηλαδή να ζήσει την παρουσία του Θεού με τις αισθήσεις του.
Αλλά και στην Παράδοση της Εκκλησίας μας κάτι το ανάλογο έχομε. Ακούμε τους αγίους μας να μιλάνε με παρόμοια γλώσσα.
Ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, στον «Περί Εικόνων» λόγο του, λέγει ξεκάθαρα στους αιρετικούς, που δεν ήθελαν, ούτε να ακούνε λόγο για εικόνες και λείψανα αγίων: «Άνθρωπος είμαι και εγώ- και έχω σώμα»• και γι' αυτό «ποθώ να βλέπω και σωματικά και να επικοινωνώ (και σωματικά) με τα άγια»3. Είναι φυσικό, ότι μετά από μια τέτοια παγκόσμια και πανανθρώπινη αναζήτηση, οι εμπειρίες επισημαίνονται και καταγράφονται, σαν θησαυροί πολύτιμοι.
Α
ΠΩΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΙΣ ΒΛΕΠΩΜΕ
1. Οι θρησκευτικές εμπειρίες, όπως είδαμε, είναι ένα πλήθος απέραντο! Και καλές και κακές. Και ευεργετικές και καταστροφικές. Και φανερώσεις του Θεού- και μαύρη μαγεία.
Και σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, όσο και αν απέχουν πολύ η μία από την άλλη - και τοπικά και χρονικά -, όσο διαφορετικές και αν είναι, βλέπομε ότι αποτελούν ένα ενιαίο κώδικα μαρτυρίας για την ύπαρξη ενός κόσμου εξωφυσικού ή υπερφυσικού.
Γνήσιες εμπειρίες μας δίνει η αγία Γραφή: Είναι εκείνες, στις οποίες μιλάει ο Θεός σε μας, και μας φανερώνει τον Εαυτό Του και τον δρόμο της σωτηρίας μας. Τέτοιες αποκαλύψεις είναι:
* η φανέρωσή Του στον Αδάμ•
* η φανέρωσή Του στον Νώε•
* η φανέρωσή Του στον Αβραάμ, στον Ισαάκ, στον Ιακώβ•
* η φανέρωσή Του στην βάτο, στο Σινά, στην Ερυθρά Θάλασσα, στην έρημο ως νεφέλη φωτεινή και ως στήλη πυρός•
* και προ παντός η φανέρωσή Του εν Χριστώ στην Καινή Διαθήκη.
Υπάρχουν όμως και άλλες. Σκοτεινής ή ύποπτης προέλευσης. Π.χ. οι παρεμβάσεις του όφεως στον Αδάμ και στην Εύα.
Ανάλογες εμπειρίες έχομε στις θρησκείες των Ελλήνων, των Αιγυπτίων, του Σουμερίων, των Αζτέκων, κλπ.. Και σ' αυτές τις θρησκείες συναντάμε πλήθος εμπειριών, που - κατά την πίστη των οπαδών τους - προκαλούνται ή προέρχονται από εξωκοσμικές «θεϊκές» δυνάμεις.
Και στις παραδοσιακές θρησκείες, και σε όλες τις νέες θρησκευτικές ομάδες, που τις ονομάζομε «σέκτες», συναντάμε ένα απέραντο πλήθος αισθητών θρησκευτικών εμπειριών.
Βλέπομε λοιπόν, ότι έχομε να κάνουμε με ένα ωκεανό θρησκευτικών εμπειριών.
2. Όμως, όλο αυτό το νερό, (αλλού θολό, άλλου καθαρό• αλλού πικρό, αλλού γλυκό, αλλού βρώμικο κ.α.), είναι τόσο θεμελιακά διαφορετικό στην κάθε περίπτωση, ώστε να θεμελιώνεται σ' αυτές η διαφορά των θρησκειών και ο φανατισμός των οπαδών τους.
Ευλόγα, πλέον, δημιουργούνται τα ερωτήματα:
* Είναι δυνατόν όλο αυτό το νερό να πηγάζει (όπως πολλοί υποστηρίζουν) από ΜΙΑ πηγή;
* Και αν οι πηγές είναι περισσότερες, και με διαφορετικό η κάθε μια νερό, επιτρέπεται να τις βάζουμε όλες αυτές στο ΙΔΙΟ καζάνι; Να τις βλέπωμε σαν «ένα»; Για παράδειγμα: Εμπειρία ήταν και η παρέμβαση του όφεως (του διαβόλου) στην Εύα, εμπειρία ήταν και η παρέμβαση του Θεού στον Αδάμ. Πως μπορούν να χωρέσουν στο ίδιο καζάνι, την στιγμή που έχουν όχι μόνο διαμετρικά αντίθετες, αλλά και αντίπαλες, πηγές;
* Είναι όλες από τον αληθινό Θεό, ή προέρχονται και από άλλες δυνάμεις; Πως μπορούμε να είμαστε σίγουροι, ότι μία θρησκευτική εμπειρία πηγή της έχει τον Ένα Αληθινό Θεό και όχι άλλες δυνάμεις; Βρισκόμαστε επομένως μπροστά σε μια μεγάλη απορία. Δεν αρκεί μια κάποια απάντηση-τοποθέτηση. Πρέπει να είναι μελετημένη και υπεύθυνη!
3. Είναι λοιπόν επιτακτική η ανάγκη, να γίνει ένα ξεκαθάρισμα. Ξεκαθάρισμα, που δεν έχει απλώς τον σκοπό να ικανοποιήσει μια ανθρώπινη περιέργεια. Δεν πάμε, ούτε να λύσουμε... σταυρόλεξα, ούτε να παίξουμε με... πάζλ. Δεν είναι ούτε διασκέδαση, ούτε παιχνίδι. Αφού έχει σχέση με τον Θεό και την θρησκεία, πρόκειται για ξεκαθάρισμα, από το οποίο εξαρτάται η ζωή μας ή ο θάνατός μας. Από αυτό εξαρτάται η σωτηρία μας.
Με άλλα λόγια χρειάζεται να γίνει διάκριση ανάμεσα σε εμπειρίες που αναδίδουν «οσμήν ζωής εις ζωήν» και σε άλλες, που αναδίδουν «οσμήν θανάτου εις θάνατον» (για να παραφράσουμε τον Παύλο).
Ποιες εμπειρίες μας οδηγούν στην Αλήθεια και στην Ζωή; Και ποιες εμπειρίες μας οδηγούν στο ψέμα και στον θάνατο;
Κάποιοι αρχαίοι έλληνες φιλόσοφοι έβαλαν την δύναμη του κεφαλιού τους, και κριτικάροντας εμπειρίες, διδασκαλίες, έθιμα της θρησκείας τους, απέρριψαν κάποια από αυτά. Αλλά στάθηκαν ανίκανοι να ξεκαθαρίσουν τα πράγματα. Ήσαν μικροί και λίγοι για τέτοιο έργο.
Είμαστε όλοι μικροί και λίγοι για ένα τόσο μεγάλο έργο. Κανείς δεν το μπορεί. Μεγάλος μπελάς για μας ένα τέτοιο έργο. Εμείς το πολύ που μπορούμε, είναι να ιδούμε, αν μία εμπειρία είναι της τάξης του κόσμου τούτου, αν είναι μία φυσική εμπειρία• η αν είναι μια καθαρά υπερφυσική εμπειρία.
4. Τον φοβερό «μπελά» για αυτό το ξεχώρισμα τον ανέλαβε για χάρη μας ο ίδιος ο Θεός, σαν πατέρας μας.
Το σωτήριο αυτό έργο, το άρχισε στην Παλαιά Διαθήκη• και το ολοκλήρωσε στην Καινή Διαθήκη. Και, όπως γνωρίζομε, το ξεκαθάρισμα αυτό, Του κόστισε πολύ ακριβά! Το πλήρωσε με τον θάνατό Του και με το Τίμιο Αίμα Του. «Ηγοράσθημεν τιμής» (Α' Κορ. 7, 23).
5. Η Αγία Γραφή μαρτυρεί σαφέστατα ότι ο Θεός είναι ΕΝΑΣ- και είναι ο «επί πάντων Θεός» (Ρωμ. 9, 5). «Πάντες δε οι θεοί των εθνών δαιμόνια» (Ψαλμ. 95, 5). Δηλαδή, «όλοι οι άλλοι, οι λεγόμενοι 'θεοί' των άλλων θρησκειών, είναι δαιμόνια»!
Η διάκριση είναι σαφής. Δεν υπάρχουν «γκρίζες ζώνες» ανάμεσα στα δύο. Ένας είναι ο Κύριος της Δόξης, η Πηγή του μόνου Αληθινού Φωτός. Όλοι οι άλλοι είναι εκπεσόντες άγγελοι, πνεύματα του σκότους, δαιμόνια πονηρά, που οδήγησαν τους ανθρώπους στο χάος της ειδωλολατρίας.
Οι ειδωλολάτρες, και οι τότε και οι τώρα, είχαν και έχουν βουλιάξει σε ένα φοβερό πελάγωμα! Γι' αυτούς, και τα κακά πνεύματα ήταν θεοί, και τα αγαθά πνεύματα ήταν θεοί. Και σε πολλές ειδωλολατρίες, παλιότερες και σημερινές, ο αγαθός θεός και ο κακός θεός ήταν οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Έτσι λοιπόν, και οι τότε ειδωλολάτρες οδηγούσαν - και οι τώρα συνεχίζουν να οδηγούν - σε ένα χάος.
Και χάος σημαίνει σκοτάδι- κατάσταση αξεκαθάριστη. Για μας, για τους ανθρώπους, αξεκαθάριστη.
6. Αυτή την χαώδη κατάσταση ανέλαβε να την ξεκαθαρίσει για χάρη μας ο ίδιος ο Θεός!
Ήταν γι' Αυτόν εύκολο; Καθόλου! Ο Θεός «τρόμαξε» να βγάλει τον άνθρωπο από αυτόν τον σκοτεινό λαβύρινθο της πολυθεΐας. Παιδεύτηκε πολύ, για να ξυπνήσει τον άνθρωπο και να τον βοηθήσει, να το νιώσει, να καταλάβει από εμπειρία «ότι είναι ο μόνος Κύριος και ότι δεν υπάρχει άλλος Θεός, ούτε στον ουρανό ούτε στην γη».
Τελικά, αυτό είναι το ξεκάθαρο. Υπάρχει ένας Θεός, που είναι ο μόνος Κύριος• και άλλος, έξω από Αυτόν, δεν υπάρχει• ούτε στον ουρανό ούτε στην γη. Και αυτό, ο Θεός δεν το αποκαλύπτει στους ανθρώπους, στέλνοντας απλώς ένα μήνυμα, ή παραδίδοντας μια προφορική ή γραπτή διδασκαλία. Το έκανε βέβαια και αυτό.
Συγκαταβαίνοντας όμως στην ανθρώπινη δίψα για αισθητές εμπειρίες, επιλέγει ένα πολύ «εποπτικό» και εμπειρικό τρόπο διαπαιδαγωγήσεώς μας: την αντιπαράταξη με τα δαιμόνια.
7. Καταδέχεται να αντιπαρατάσσεται με τους δαίμονες. Καταδέχεται να παλεύει μαζί τους.
«Δι' ημάς τους ανθρώπους και δια την ημετέραν σωτηρίαν» καταδέχεται μπροστά στα μάτια μας να «κονταροχτυπιέται» πρόσωπο προς πρόσωπο με τα πνεύματα του σκότους, μόνο και μόνο για να δείχνει σε μας την ακαταμάχητη δύναμή Του. (Το «κονταροχτυπιέται» το λέμε, χωρίς καμμία δόση «θεοπασχητισμού»). Αναγκάζεται με χοντροκομμένο τρόπο να ταρακουνάει τον σκληρόκαρδο άνθρωπο, που βρίσκεται κυριολεκτικά σε αφασία• και έχει (κατά τον Χρυσόστομο) «διάνοιαν παχυτέραν και αναισθητοτέραν»• δηλαδή, είναι πολύ «χοντροκέφαλος και πολύ ξεροκέφαλος»• και γι' αυτό, «χάσκει και ρέπει προς τα σωματικά»4. Αναγκάζεται, μας λέει πάλι ο Χρυσορρήμων, να παρατάσσεται ο Θεός για χάρη μας «προς τας αρχάς, προς τας εξουσίας, προς τους κοσμοκράτορας του σκότους του αιώνος τούτου», για να ανάψει μέσα μας «τον σπινθήρα της πίστεως»5.
8. Ποιος είναι αυτός ο «σπινθήρας της πίστεως»;
Είναι το κατ' αρχήν ξεκαθάρισμα, ότι βασικά υπάρχουν δύο πηγές θρησκευτικών εμπειριών: αφ' ενός ο Ένας Αληθινός Παντοδύναμος Θεός• και αφ' ετέρου οι δαίμονες, οι εκπεσόντες άγγελοι, που μπροστά Του είναι ανίσχυροι- και «φρίττουν και τρέμουν».
Ανάβοντας μέσα μας αυτόν τον «σπινθήρα της πίστεως» ο Θεός θέλει να μας κάμει ανθρώπους αληθινά πιστούς, με πίστη και επίγνωση. Φως
Του. Στόμα Του. Κήρυκες Του, που να εξαγγέλλουμε τα μεγαλεία Του.
Ο Θεός θέλει να δημιουργήσει εστίες φωτός- ομάδες εργατών της Βασιλείας Του.
Αυτή ήταν η εκλογή του Ισραήλ:
«Υμείς, γένος εκλεκτόν, βασίλειον ιεράτευμα, έθνος άγιον, λαός εις περιποίησιν (=για να τον κάμει όργανό Του, να κηρύττει την αλήθεια του Θεού), όπως τας αρετάς εξαγγείλητε του εκ σκότους καλέσαντος υμάς εις το θαυμαστόν αυτού φως» (Α' Πέτρου, 2, 9).
Και ο Θεός καλεί και τον Παλαιό και τον Νέο Ισραήλ από το σκοτάδι στο Φως, αντιπαρατασσόμενος συχνά με τους σκοτεινούς δαίμονες. Είναι πάρα πολλά τα περιστατικά από την Παλαιά και Καινή Διαθήκη, καθώς και από την ζωή της Εκκλησίας, όπου ο Θεός συγκαταβαίνει και κάνει αυτήν την φωτιστική για μας «αντιπαράταξη» Του με τους δαίμονες
ΘΕΪΚΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΓΝΗΣΙΕΣ- ΝΟΘΕΣ
1. Όταν κάποιος αναζητεί τον Θεό, δεν θέλει απλά να λύσει μια απορία του. Δεν προσπαθεί να ικανοποιήσει μόνο μια μεταφυσική ανησυχία του. Δεν ψάχνει, ούτε για μια ενδιαφέρουσα φιλοσοφία, ούτε για μια συναρπαστική θεωρία. Θέλει να βρει τον Θεό. Και - αν είναι δυνατό: να Τον ιδεί με τα μάτια του - με τα σωματικά του μάτια• και να Τον ακούσει με τα αυτιά του - με τα σωματικά του αυτιά- και να Τον πιάσει με τα χέρια του!
Ο άνθρωπος, όταν ψάχνει για τον Θεό, θέλει να λύσει ένα πρόβλημα του, που έχει τρομακτικές συνέπειες για την ζωή του. Γιατί μετά, αφού δηλαδή Τον βρει, θα πρέπει να γίνει ο Θεός το κέντρο της ζωής του. Και γι' αυτό, για να αποδεχθή τον Θεό, δεν του αρκούν όμορφες σκέψεις και συνθήματα! Θέλει ψηλαφητή γνώση. Αναζητεί ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ. Αναζητεί μια ΑΙΣΘΗΤΗ ΣΙΓΟΥΡΙΑ ότι ο Θεός υπάρχει, ότι είναι κοντά του. Όλα αυτά θέλει να τα νιώσει με τις αισθήσεις του. Με τις ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ του αισθήσεις. Γιατί αυτές δίνουν σιγουριά.
Όλοι οι άνθρωποι είμαστε μία πάστα. Ίδιο σώμα. Ίδια σκέψη. Ίδια συναισθήματα. Ίδιες ανησυχίες. Ίδιες αναζητήσεις. Και ο πόθος για εμπειρική επικοινωνία με τον Θεό είναι ο ίδιος παντού και πανανθρώπινος. Τον βρίσκομε, σε όλους τους λαούς και σε όλα τα πλάτη της γης.
2. Γι' αυτό και δεν υπάρχει θρησκεία χωρίς αναφορά σε εμπειρίες. Ουσιαστικό στοιχείο σε όλες τις θρησκείες όλων των εποχών είναι οι εμπειρίες. Από την παγερή Σιβηρία, μέχρι τα βάθη της Αφρικής, πουθενά δεν λείπουν μάγοι και μάγια, που δείχνουν αισθητά την παρουσία στην ζωή μας ενός κόσμου έξω από τον κόσμο μας.
Εστίες τέτοιων εμπειριών ήταν στην αρχαιότητα τα μεγάλα «ιερά» της ειδωλολατρίας. Π.χ. των Δελφών, της Δωδώνης, της Επιδαύρου, της Δάφνης κ. α.
Αλλά και στην σύγχρονη εποχή, και μάλιστα στις «πιο» πολιτισμένες κοινωνίες, ακόμη και στα πιο «διαφωτισμένα» πρόσωπα της πανεπιστημιακής νεολαίας, συναντάμε την ίδια δίψα για σωματική εμπειρία του Θεού:
• Οι εξεγερμένοι φοιτητές στο Μπέρκλεϋ της Καλιφόρνιας την δεκαετία του 70, ανάμεσα στα άλλα φώναζαν: «Ένας Θεός που δεν αγγίζει την ύπαρξή μας, ένας Θεός που δεν έχει σχέση με το σώμα μας, μας είναι άχρηστος• δεν τον χρειαζόμαστε• δεν τον θέλουμε»1.
• Παρόμοια και ο μεγάλος σκηνοθέτης Μπέργκμαν, σε μια σκηνή της ταινίας του «Έβδομη Σφραγίδα», βάζει τον πρωταγωνιστή να ρωτάει με αγωνία: «Γιατί να είναι τόσο οδυνηρά αδύνατο να συλλάβει κανείς τον Θεό με τις αισθήσεις; Εγώ θέλω ο Θεός να μου απλώσει το χέρι Του- να μου αποκαλυφθή αισθητά- και να μου μιλήσει»2. Ζητάει δηλαδή να ζήσει την παρουσία του Θεού με τις αισθήσεις του.
Αλλά και στην Παράδοση της Εκκλησίας μας κάτι το ανάλογο έχομε. Ακούμε τους αγίους μας να μιλάνε με παρόμοια γλώσσα.
Ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, στον «Περί Εικόνων» λόγο του, λέγει ξεκάθαρα στους αιρετικούς, που δεν ήθελαν, ούτε να ακούνε λόγο για εικόνες και λείψανα αγίων: «Άνθρωπος είμαι και εγώ- και έχω σώμα»• και γι' αυτό «ποθώ να βλέπω και σωματικά και να επικοινωνώ (και σωματικά) με τα άγια»3. Είναι φυσικό, ότι μετά από μια τέτοια παγκόσμια και πανανθρώπινη αναζήτηση, οι εμπειρίες επισημαίνονται και καταγράφονται, σαν θησαυροί πολύτιμοι.
Α
ΠΩΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΙΣ ΒΛΕΠΩΜΕ
1. Οι θρησκευτικές εμπειρίες, όπως είδαμε, είναι ένα πλήθος απέραντο! Και καλές και κακές. Και ευεργετικές και καταστροφικές. Και φανερώσεις του Θεού- και μαύρη μαγεία.
Και σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, όσο και αν απέχουν πολύ η μία από την άλλη - και τοπικά και χρονικά -, όσο διαφορετικές και αν είναι, βλέπομε ότι αποτελούν ένα ενιαίο κώδικα μαρτυρίας για την ύπαρξη ενός κόσμου εξωφυσικού ή υπερφυσικού.
Γνήσιες εμπειρίες μας δίνει η αγία Γραφή: Είναι εκείνες, στις οποίες μιλάει ο Θεός σε μας, και μας φανερώνει τον Εαυτό Του και τον δρόμο της σωτηρίας μας. Τέτοιες αποκαλύψεις είναι:
* η φανέρωσή Του στον Αδάμ•
* η φανέρωσή Του στον Νώε•
* η φανέρωσή Του στον Αβραάμ, στον Ισαάκ, στον Ιακώβ•
* η φανέρωσή Του στην βάτο, στο Σινά, στην Ερυθρά Θάλασσα, στην έρημο ως νεφέλη φωτεινή και ως στήλη πυρός•
* και προ παντός η φανέρωσή Του εν Χριστώ στην Καινή Διαθήκη.
Υπάρχουν όμως και άλλες. Σκοτεινής ή ύποπτης προέλευσης. Π.χ. οι παρεμβάσεις του όφεως στον Αδάμ και στην Εύα.
Ανάλογες εμπειρίες έχομε στις θρησκείες των Ελλήνων, των Αιγυπτίων, του Σουμερίων, των Αζτέκων, κλπ.. Και σ' αυτές τις θρησκείες συναντάμε πλήθος εμπειριών, που - κατά την πίστη των οπαδών τους - προκαλούνται ή προέρχονται από εξωκοσμικές «θεϊκές» δυνάμεις.
Και στις παραδοσιακές θρησκείες, και σε όλες τις νέες θρησκευτικές ομάδες, που τις ονομάζομε «σέκτες», συναντάμε ένα απέραντο πλήθος αισθητών θρησκευτικών εμπειριών.
Βλέπομε λοιπόν, ότι έχομε να κάνουμε με ένα ωκεανό θρησκευτικών εμπειριών.
2. Όμως, όλο αυτό το νερό, (αλλού θολό, άλλου καθαρό• αλλού πικρό, αλλού γλυκό, αλλού βρώμικο κ.α.), είναι τόσο θεμελιακά διαφορετικό στην κάθε περίπτωση, ώστε να θεμελιώνεται σ' αυτές η διαφορά των θρησκειών και ο φανατισμός των οπαδών τους.
Ευλόγα, πλέον, δημιουργούνται τα ερωτήματα:
* Είναι δυνατόν όλο αυτό το νερό να πηγάζει (όπως πολλοί υποστηρίζουν) από ΜΙΑ πηγή;
* Και αν οι πηγές είναι περισσότερες, και με διαφορετικό η κάθε μια νερό, επιτρέπεται να τις βάζουμε όλες αυτές στο ΙΔΙΟ καζάνι; Να τις βλέπωμε σαν «ένα»; Για παράδειγμα: Εμπειρία ήταν και η παρέμβαση του όφεως (του διαβόλου) στην Εύα, εμπειρία ήταν και η παρέμβαση του Θεού στον Αδάμ. Πως μπορούν να χωρέσουν στο ίδιο καζάνι, την στιγμή που έχουν όχι μόνο διαμετρικά αντίθετες, αλλά και αντίπαλες, πηγές;
* Είναι όλες από τον αληθινό Θεό, ή προέρχονται και από άλλες δυνάμεις; Πως μπορούμε να είμαστε σίγουροι, ότι μία θρησκευτική εμπειρία πηγή της έχει τον Ένα Αληθινό Θεό και όχι άλλες δυνάμεις; Βρισκόμαστε επομένως μπροστά σε μια μεγάλη απορία. Δεν αρκεί μια κάποια απάντηση-τοποθέτηση. Πρέπει να είναι μελετημένη και υπεύθυνη!
3. Είναι λοιπόν επιτακτική η ανάγκη, να γίνει ένα ξεκαθάρισμα. Ξεκαθάρισμα, που δεν έχει απλώς τον σκοπό να ικανοποιήσει μια ανθρώπινη περιέργεια. Δεν πάμε, ούτε να λύσουμε... σταυρόλεξα, ούτε να παίξουμε με... πάζλ. Δεν είναι ούτε διασκέδαση, ούτε παιχνίδι. Αφού έχει σχέση με τον Θεό και την θρησκεία, πρόκειται για ξεκαθάρισμα, από το οποίο εξαρτάται η ζωή μας ή ο θάνατός μας. Από αυτό εξαρτάται η σωτηρία μας.
Με άλλα λόγια χρειάζεται να γίνει διάκριση ανάμεσα σε εμπειρίες που αναδίδουν «οσμήν ζωής εις ζωήν» και σε άλλες, που αναδίδουν «οσμήν θανάτου εις θάνατον» (για να παραφράσουμε τον Παύλο).
Ποιες εμπειρίες μας οδηγούν στην Αλήθεια και στην Ζωή; Και ποιες εμπειρίες μας οδηγούν στο ψέμα και στον θάνατο;
Κάποιοι αρχαίοι έλληνες φιλόσοφοι έβαλαν την δύναμη του κεφαλιού τους, και κριτικάροντας εμπειρίες, διδασκαλίες, έθιμα της θρησκείας τους, απέρριψαν κάποια από αυτά. Αλλά στάθηκαν ανίκανοι να ξεκαθαρίσουν τα πράγματα. Ήσαν μικροί και λίγοι για τέτοιο έργο.
Είμαστε όλοι μικροί και λίγοι για ένα τόσο μεγάλο έργο. Κανείς δεν το μπορεί. Μεγάλος μπελάς για μας ένα τέτοιο έργο. Εμείς το πολύ που μπορούμε, είναι να ιδούμε, αν μία εμπειρία είναι της τάξης του κόσμου τούτου, αν είναι μία φυσική εμπειρία• η αν είναι μια καθαρά υπερφυσική εμπειρία.
4. Τον φοβερό «μπελά» για αυτό το ξεχώρισμα τον ανέλαβε για χάρη μας ο ίδιος ο Θεός, σαν πατέρας μας.
Το σωτήριο αυτό έργο, το άρχισε στην Παλαιά Διαθήκη• και το ολοκλήρωσε στην Καινή Διαθήκη. Και, όπως γνωρίζομε, το ξεκαθάρισμα αυτό, Του κόστισε πολύ ακριβά! Το πλήρωσε με τον θάνατό Του και με το Τίμιο Αίμα Του. «Ηγοράσθημεν τιμής» (Α' Κορ. 7, 23).
5. Η Αγία Γραφή μαρτυρεί σαφέστατα ότι ο Θεός είναι ΕΝΑΣ- και είναι ο «επί πάντων Θεός» (Ρωμ. 9, 5). «Πάντες δε οι θεοί των εθνών δαιμόνια» (Ψαλμ. 95, 5). Δηλαδή, «όλοι οι άλλοι, οι λεγόμενοι 'θεοί' των άλλων θρησκειών, είναι δαιμόνια»!
Η διάκριση είναι σαφής. Δεν υπάρχουν «γκρίζες ζώνες» ανάμεσα στα δύο. Ένας είναι ο Κύριος της Δόξης, η Πηγή του μόνου Αληθινού Φωτός. Όλοι οι άλλοι είναι εκπεσόντες άγγελοι, πνεύματα του σκότους, δαιμόνια πονηρά, που οδήγησαν τους ανθρώπους στο χάος της ειδωλολατρίας.
Οι ειδωλολάτρες, και οι τότε και οι τώρα, είχαν και έχουν βουλιάξει σε ένα φοβερό πελάγωμα! Γι' αυτούς, και τα κακά πνεύματα ήταν θεοί, και τα αγαθά πνεύματα ήταν θεοί. Και σε πολλές ειδωλολατρίες, παλιότερες και σημερινές, ο αγαθός θεός και ο κακός θεός ήταν οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Έτσι λοιπόν, και οι τότε ειδωλολάτρες οδηγούσαν - και οι τώρα συνεχίζουν να οδηγούν - σε ένα χάος.
Και χάος σημαίνει σκοτάδι- κατάσταση αξεκαθάριστη. Για μας, για τους ανθρώπους, αξεκαθάριστη.
6. Αυτή την χαώδη κατάσταση ανέλαβε να την ξεκαθαρίσει για χάρη μας ο ίδιος ο Θεός!
Ήταν γι' Αυτόν εύκολο; Καθόλου! Ο Θεός «τρόμαξε» να βγάλει τον άνθρωπο από αυτόν τον σκοτεινό λαβύρινθο της πολυθεΐας. Παιδεύτηκε πολύ, για να ξυπνήσει τον άνθρωπο και να τον βοηθήσει, να το νιώσει, να καταλάβει από εμπειρία «ότι είναι ο μόνος Κύριος και ότι δεν υπάρχει άλλος Θεός, ούτε στον ουρανό ούτε στην γη».
Τελικά, αυτό είναι το ξεκάθαρο. Υπάρχει ένας Θεός, που είναι ο μόνος Κύριος• και άλλος, έξω από Αυτόν, δεν υπάρχει• ούτε στον ουρανό ούτε στην γη. Και αυτό, ο Θεός δεν το αποκαλύπτει στους ανθρώπους, στέλνοντας απλώς ένα μήνυμα, ή παραδίδοντας μια προφορική ή γραπτή διδασκαλία. Το έκανε βέβαια και αυτό.
Συγκαταβαίνοντας όμως στην ανθρώπινη δίψα για αισθητές εμπειρίες, επιλέγει ένα πολύ «εποπτικό» και εμπειρικό τρόπο διαπαιδαγωγήσεώς μας: την αντιπαράταξη με τα δαιμόνια.
7. Καταδέχεται να αντιπαρατάσσεται με τους δαίμονες. Καταδέχεται να παλεύει μαζί τους.
«Δι' ημάς τους ανθρώπους και δια την ημετέραν σωτηρίαν» καταδέχεται μπροστά στα μάτια μας να «κονταροχτυπιέται» πρόσωπο προς πρόσωπο με τα πνεύματα του σκότους, μόνο και μόνο για να δείχνει σε μας την ακαταμάχητη δύναμή Του. (Το «κονταροχτυπιέται» το λέμε, χωρίς καμμία δόση «θεοπασχητισμού»). Αναγκάζεται με χοντροκομμένο τρόπο να ταρακουνάει τον σκληρόκαρδο άνθρωπο, που βρίσκεται κυριολεκτικά σε αφασία• και έχει (κατά τον Χρυσόστομο) «διάνοιαν παχυτέραν και αναισθητοτέραν»• δηλαδή, είναι πολύ «χοντροκέφαλος και πολύ ξεροκέφαλος»• και γι' αυτό, «χάσκει και ρέπει προς τα σωματικά»4. Αναγκάζεται, μας λέει πάλι ο Χρυσορρήμων, να παρατάσσεται ο Θεός για χάρη μας «προς τας αρχάς, προς τας εξουσίας, προς τους κοσμοκράτορας του σκότους του αιώνος τούτου», για να ανάψει μέσα μας «τον σπινθήρα της πίστεως»5.
8. Ποιος είναι αυτός ο «σπινθήρας της πίστεως»;
Είναι το κατ' αρχήν ξεκαθάρισμα, ότι βασικά υπάρχουν δύο πηγές θρησκευτικών εμπειριών: αφ' ενός ο Ένας Αληθινός Παντοδύναμος Θεός• και αφ' ετέρου οι δαίμονες, οι εκπεσόντες άγγελοι, που μπροστά Του είναι ανίσχυροι- και «φρίττουν και τρέμουν».
Ανάβοντας μέσα μας αυτόν τον «σπινθήρα της πίστεως» ο Θεός θέλει να μας κάμει ανθρώπους αληθινά πιστούς, με πίστη και επίγνωση. Φως
Του. Στόμα Του. Κήρυκες Του, που να εξαγγέλλουμε τα μεγαλεία Του.
Ο Θεός θέλει να δημιουργήσει εστίες φωτός- ομάδες εργατών της Βασιλείας Του.
Αυτή ήταν η εκλογή του Ισραήλ:
«Υμείς, γένος εκλεκτόν, βασίλειον ιεράτευμα, έθνος άγιον, λαός εις περιποίησιν (=για να τον κάμει όργανό Του, να κηρύττει την αλήθεια του Θεού), όπως τας αρετάς εξαγγείλητε του εκ σκότους καλέσαντος υμάς εις το θαυμαστόν αυτού φως» (Α' Πέτρου, 2, 9).
Και ο Θεός καλεί και τον Παλαιό και τον Νέο Ισραήλ από το σκοτάδι στο Φως, αντιπαρατασσόμενος συχνά με τους σκοτεινούς δαίμονες. Είναι πάρα πολλά τα περιστατικά από την Παλαιά και Καινή Διαθήκη, καθώς και από την ζωή της Εκκλησίας, όπου ο Θεός συγκαταβαίνει και κάνει αυτήν την φωτιστική για μας «αντιπαράταξη» Του με τους δαίμονες
Η αποκάλυψη του Θεού στην ανθρώπινη καρδιά, του π. Σεραφείμ Ρόουζ,
Ερωτήσεις και Απαντήσεις(με φοιτητές)
του Ιερομονάχου Σεραφείμ Ρόουζ
Ε: Αν οι δαίμονες εμφανίζονται ως άγγελοι και λένε τα πράγματα που θα έλεγαν οι άγγελοι, τότε πως μπορεί κανείς να διακρίνει ποια είναι η αλήθεια;
Α: Αυτή είναι μια πολύ καλή ερώτηση. Πρέπει να ταπεινωθείς∙ πρέπει να είσαι σε μια κατάσταση όπου θα θέλεις την αλήθεια του Θεού, κι όχι να ψάχνεις για «εμπειρίες». Φυσικά, θα έλεγα να γίνεις ένας Ορθόδοξος Χριστιανός και να ανακαλύψεις όλους τους κανόνες που κατευθύνουν μια χριστιανική ζωή. Αυτό βοηθά, παρ’ ότι δεν είναι εγγύηση γιατί μπορείς να πλανηθείς και ως Ορθόδοξος Χριστιανός επίσης.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας παρέχουν βασικές συμβουλές. Για παράδειγμα, λένε ότι, αν κάποιος εμφανιστεί σε σένα ως άγγελος φωτός, δείξε δυσπιστία. Ο Θεός δεν θα σε επικρίνει αν θέλει πραγματικά να εμφανιστεί σε σένα κι εσύ Τον απορρίπτεις, επειδή αν πραγματικά θέλει να σου στείλει κάποιο μήνυμα, θα έρθει ξανά και θα βρει έναν τρόπο να σε πλησιάσει. Στην πραγματικότητα, σε επαινεί που είσαι δύσπιστος, επειδή δεν θέλεις να πέσεις σε πλάνη.
Αυτοί που είναι σε πιο προοδευμένη πνευματική κατάσταση, με περισσότερη πείρα σ’ αυτά τα πράγματα, έχουν δράσει με άλλους τρόπους. Έχουμε ένα παράδειγμα από τον βίο του αγίου Αντωνίου του Μεγάλου, ο οποίος έβλεπε δαίμονες όλη την ώρα. Όταν τον ρώτησαν πως μπορούσε να διακρίνει τα πνεύματα, είπε, «Όταν εμφανίζεται ένας άγγελος, νιώθω πολύ ήρεμος, ενώ όταν εμφανίζεται ένας δαίμονας, ακόμα κι αν μοιάζει σαν άγγελος, νιώθω μια ενόχληση.» Πάντως αυτή είναι μια πολύ επικίνδυνη προσέγγιση για αρχάριους, γιατί μπορεί να νιώθετε πολύ ήρεμος και με τους δαίμονες αν δεν έχετε πείρα.
Η βασική απάντηση στο ερώτημά σας είναι και πάλι, το να μπείτε στην τάξη της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Καθώς θα διαβάζετε συμβάντα σαν αυτά του αγίου Νικήτα και δείτε πως παρουσιάζουν τον εαυτό τους οι δαίμονες, τότε μπορείτε συχνά, μόνο με το που θα γνωρίζετε ένα τυπικό τρόπο με τον οποίο προσπαθούν να σας κοροϊδέψουν, να αποκρούσετε μια πλάνη στη στιγμή.
Ε: Μπορείτε να μιλήσετε για την Ορθόδοξη θέαση του Αγίου Πνεύματος, και, σε σχέση μ’ αυτό, την θέαση των μη Ορθόδοξων χριστιανικών ομολογιών – αν το Άγιο Πνεύμα είναι παρόν σ’ αυτές;
Α: Το Άγιον Πνεύμα απεστάλη από τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό την ημέρα της Πεντηκοστής, την πεντηκοστή μέρα μετά την Ανάστασή Του, τη δέκατη ημέρα αφ’ ότου Αυτός ο Ίδιος ανελήφθη στους ουρανούς, με σκοπό το Άγιο Πνεύμα να παραμείνει μαζί με την Εκκλησία μέχρι τη συντέλεια των αιώνων. Ιστορικά, ήταν μία η Εκκλησία που ίδρυσε.
Υπάρχουν περιπτώσεις στη σύγχρονη εποχή όπου οι άνθρωποι ψάχνουν ιστορικά να βρουν αυτή την Εκκλησία. Για παράδειγμα, υπάρχει ολόκληρη η ιστορία της Εκκλησίας στην Ουγκάντα. Το 1920, δύο ιεροσπουδαστές από την Ουγκάντα φοιτούσαν σ’ ένα αγγλικανικό σεμινάριο και άρχισαν να βλέπουν ότι η διδασκαλία που τους έκαναν δεν ήταν η ίδια με τη διδασκαλία που διάβαζαν στους Αγίους Πατέρες. Τότε άρχισαν να σκέφτονται ότι η απάντηση πρέπει να είναι ο Ρωμαιοκαθολικισμός – ότι αυτή πρέπει να είναι η αρχαία Εκκλησία. Στην έρευνά τους για την «πραγματική, αρχαία Εκκλησία» (όπως την αποκαλούσαν), άρχισαν να πηγαίνουν σ’ ένα Ρωμαιοκαθολικό Σεμινάριο και είδαν ότι, και πάλι, η διδασκαλία που λάμβαναν ήταν διαφορετική από αυτήν των αρχαίων Πατέρων της Εκκλησίας. Άρχισαν να λένε, «Αν η αλήθεια μπορεί να παραποιηθεί με τέτοιον τρόπο, τότε που είναι η αλήθεια του Χριστού;» Και τότε άκουσαν για την Ορθόδοξη πίστη και πέρασαν από κάθε είδους δοκιμασίες για να ανακαλύψουν που βρισκόταν. Πρώτα βρήκαν κάποιον που αυτοαποκαλείται Ορθόδοξος αλλά ήταν μόνο ένας τσαρλατάνος, που έδινε αυτά που εκείνος αποκαλούσε μυστήρια. Όταν ένας Έλληνας λαϊκός τους είπε ότι υπήρχε κάτι παράξενο σ’ αυτόν τον άνθρωπο, το είδαν, μεταστράφηκαν, άλλαξαν μυαλά κι άρχισαν πάλι να ψάχνουν. Ο πρώτος Ορθόδοξος επίσκοπος που συνάντησαν δεν ήταν πολύ καλός επίσκοπος, και είπε, «Α, μη στεναχωριέστε. Όλες οι θρησκείες ίδιες είναι. Πηγαίνετε πίσω στους Αγγλικανούς.» Κι εκείνοι δεν άφησαν να τους απογοητεύσει αυτό. Τελικά βρήκαν έναν Ορθόδοξο Επίσκοπο που δίδασκε ό,τι έπρεπε να διδάσκει, κι έγιναν Ορθόδοξοι. Σήμερα η Εκκλησία έχει εξαπλωθεί στην Αφρική: από την Ουγκάντα στην Κένυα, στο Ζαΐρ, στην Τανζανία κι ακόμα πιο πέρα. Έχουμε ακόμα και ηχογραφήσεις από τις Λειτουργίες τους, που είναι πολύ εντυπωσιακές. Έχουν πάρει τη Βυζαντινή, Ελληνική ψαλμωδία και, χωρίς να προσπαθούν να της κάνουν κάτι (απλώς ψέλνουν με το δικό τους τρόπο, στη δική τους γλώσσα), ακούγεται πολύ επιβλητικά, με ένα τοπικό αφρικανικό χρώμα. Έκαναν στη Βυζαντινή ψαλμωδία το ίδιο πράγμα που έκαναν οι Έλληνες όταν πήραν την Εβραϊκή ψαλμωδία.
Έτσι αυτοί οι Αφρικανοί έψαξαν ιστορικά και βρήκαν ότι υπάρχει μια Εκκλησία που προέρχεται κατ’ ευθείαν από το Χριστό και διδάσκει αυτά που διδάσκονταν στους αρχαίους καιρούς: η Ορθόδοξη Εκκλησία. Από ιστορική σκοπιά, μπορείτε επίσης να δείτε ότι οι άλλες εκκλησίες εξετράπησαν από αυτήν: πρώτα από όλους ο Ρωμαιοκαθολικισμός τον 11ο αι., όταν τελικά το θέμα συζήτησης σχετικά με τη θέση του Πάπα στην Εκκλησία έφτασε σε κρίσιμη καμπή, και ο Πάπας απέρριψε την Ορθόδοξη απάντηση, παίρνοντας μαζί του όλη τη Δύση.
Μέχρι σήμερα, το Άγιο Πνεύμα δρα στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Στις περισσότερες Δυτικές, προτεσταντικές ομάδες, ό,τι και αν έχουν σπανίως καλείται μυστήριο, κι έτσι δεν θα ψάχνατε για τη χάρη του Αγίου Πνεύματος σε κάτι που και οι ίδιοι δεν θεωρούν ως μυστήριο. Βεβαίως οι Ρωμαιοκαθολικοί και κάποιες άλλες ομάδες θεωρούν ότι έχουν μυστήρια. Εγώ προσωπικά θα έλεγα ότι τα πραγματικά μυστήρια, με την έννοια που τα θεμελίωσε ο Χριστός, μπορούν να βρεθούν μόνο στην Ορθόδοξη Εκκλησία∙ κι εκείνοι που, παίρνοντας την ονομασία του μυστηρίου, προσπαθούν να κάνουν το καλύτερο που μπορούν μ’ αυτό – αυτό είναι ένα θέμα μεταξύ της ψυχής και του Θεού, κι ο Θεός μπορεί να κάνει ό,τι θέλει με εκείνη την ψυχή – αυτό είναι δική Του υπόθεση. Μπορεί να μην είναι απλώς κάτι ψυχολογικό. Δεν ξέρω, αυτό θα το αποφασίσει ο Θεός. Αλλά οι τρόποι που Εκείνος καθιέρωσε στην Εκκλησία περνούν από γενιά σε γενιά μέχρι αυτήν ακριβώς τη μέρα στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Πραγματικά μπορείτε να δείτε ιστορικά ότι κάνουμε τα ίδια πράγματα που γίνονταν στην αρχαία Εκκλησία. Ο Φίλιππος για παράδειγμα, πήγε τον ευνούχο στο νερό και τον βάπτισε χωρίς αμφιβολία με τον ίδιο ακριβώς τρόπο όπως εμείς: με τρεις καταδύσεις εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Γι’ αυτό η Ορθοδοξία είναι γνωστή ως παλιομοδίτικη. Τηρούμε εσκεμμένα και με προσοχή τους παραδοσιακούς τρόπους που μεταδόθηκαν από τον Χριστό, τους Αποστόλους και τους αρχαίους Πατέρες της Εκκλησίας.
Ε: Θα μας πείτε για την Ορθόδοξη στάση προς τις μη χριστιανικές θρησκείες;
Α: Ο Χριστός ήρθε για να φωτίσει την ανθρωπότητα. Υπάρχουν πολλές θρησκείες έξω από την αποκάλυψή Του, όπου οι οπαδοί είναι ειλικρινείς – δεν ασκούν απλώς δαιμονολατρεία – και όπου η ψυχή προσπαθεί πραγματικά να φτάσει το Θεό. Θα έλεγα ότι, προτού οι άνθρωποι ακούσουν για τον Χριστό, αυτές οι θρησκείες είναι καλές μέχρι εκεί που πάνε, αλλά δεν μπορούν να σας φέρουν στο στόχο: ο στόχος είναι η αιώνια ζωή και η βασιλεία των ουρανών, και ο Θεός ήρθε εν σαρκί για να διανοίξει αυτά σε μας. Γι’ αυτό, ο Χριστιανισμός είναι ο αληθινός δρόμος∙ μπορεί να επισημάνετε σχετικά στοιχεία αλήθειας σε άλλες θρησκείες, και συχνά είναι πολύ βαθιά, αλλά δεν ανοίγουν τον ουρανό. Μόνον όταν ο Χριστός ήρθε στη γη και είπε στο ληστή «θα είσαι μαζί μου στον Παράδεισο», άνοιξε πραγματικά ο ουρανός για τους ανθρώπους.
Ε: Ώστε οι άνθρωποι που δεν γνώρισαν την αποκάλυψη του Χριστού δεν έχουν πρόσβαση στην αλήθεια;
Α: Αυτοί που δεν άκουσαν ποτέ για το Χριστό; Αυτό θα κρίνει ο Θεός. Στην Παλαιά Διαθήκη, οι άνθρωποι επίσης δεν είχαν ακούσει για το Χριστό, και τότε ο Χριστός ήρθε και τους κήρυξε στον Άδη. Επίσης, και ο άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής, πιστεύουμε, πήγε στον Άδη πριν από το Χριστό και κήρυξε ότι ο Χριστός επρόκειτο να έρθει εκεί με σκοπό να ελευθερώσει όσους ήθελαν να ελευθερωθούν, όσους ήθελαν να πιστέψουν σ’ Αυτόν. Ώστε ο Θεός μπορεί ν’ αποκαλύψει την αλήθεια σε όσους δεν είχαν ποτέ την ευκαιρία να Τον ακούσουν: δηλαδή, σ’ αυτούς που δεν απέρριψαν στο Ευαγγέλιο, αλλά απλώς δεν άκουσαν γι’ αυτό. Αλλά από τη στιγμή που θα δεχτείς την αποκάλυψη, τότε βέβαια είσαι πολύ πιο υπεύθυνος από οποιονδήποτε άλλον. Ένας άνθρωπος που δέχεται την αποκάλυψη του σαρκωμένου Θεού και δεν ζει κατόπιν σύμφωνα με αυτήν, είναι σε πολύ χειρότερη μοίρα από οποιονδήποτε ειδωλολάτρη ιερέα ή άλλον παρόμοιο.
Ε: Κάτι για το οποίο δεν ξέρω πολλά, και πιθανώς πολλοί άλλοι δεν ξέρουν, είναι ποιες είναι οι συγκεκριμένες διαφορές και οι ομοιότητες μεταξύ, ας πούμε, της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας αναφορικά με τα διαφορετικά δόγματα και ιδέες, όπως η τριαδικότητα του Θεού και το αν παντρεύονται οι ιερείς ή όχι – όλες αυτές οι χίλιες και μία μικρές διαφορές.
Α: Υπάρχουν πολλές μικρές διαφορές. Υπάρχει μια βασική διαφορά, νομίζω, και θα την εξηγήσω ειδικά σε σχέση με το Άγιο Πνεύμα. Η Εκκλησία του Χριστού είναι που δίνει χάρη στους ανθρώπους∙ και στη Δύση, όταν η Ρώμη αποσχίσθηκε από αυτή την Εκκλησία, αυτή η Χάρη χάθηκε στην πραγματικότητα (μπορεί κάποιοι άνθρωποι να την έβρισκαν περιστασιακά εδώ κι εκεί, αλλά η Εκκλησία τους σαν σύνολο είχε αποκοπεί από την παροχή της Χάριτος). Βλέπω τον σύγχρονο Καθολικισμό σαν μια προσπάθεια να υποκατασταθεί η Χάρη, που έχει χαθεί, από ανθρώπινη ευφυΐα. Γι’ αυτό ανάγει τον Πάπα σε αλάθητο, γιατί πρέπει να δώσει μια απάντηση στο ερώτημα, «που είναι η αλήθεια;»
Υπάρχουν κάποιοι που κοιτούν την Ορθόδοξη Εκκλησία μας και λένε, «Είναι αδύνατον οι άνθρωποι να βρουν αλήθεια εκεί. Λέτε ότι δεν πιστεύετε σε κανέναν πάπα ή επίσκοπο, κι έτσι δεν υπάρχει εγγύηση∙ δεν πιστεύετε στη Γραφή, όπως θα έκαναν οι Προτεστάντες, που λένε ότι η Γραφή είναι ο απολύτως αλάθητος λόγος του Θεού. Αν έχετε μια διαμάχη, ποιος θα πει την τελευταία λέξη: «Κι εμείς λέμε ότι το Άγιο Πνεύμα θα αποκαλύψει τον εαυτό Του. Αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα όταν οι επίσκοποι συνέρχονται σε Σύνοδο, αλλά ακόμα και τότε μπορεί να υπάρξει ψευδοσύνοδος. Κάποιος μπορεί τότε να πει, «Δεν υπάρχει ελπίδα!» Αλλά εμείς λέμε ότι το Άγιο Πνεύμα καθοδηγεί την Εκκλησία, και γι’ αυτό δεν θα την προδώσει. Αν δεν νιώθετε ότι είναι έτσι, τότε επινοείτε πράγματα όπως το να κάνετε τη Βίβλο αλάθητη, ή να κάνετε τον Πάπα αλάθητο. Επίσης, μπορείτε να κάνετε τα Ορθόδοξα πράγματα ένα είδος «νόμου» - όπως έκαναν οι Ρωμαιοκαθολικοί – έτσι ώστε όλα να είναι λεπτομερώς καθορισμένα: αν παραβείς αυτόν το νόμο πας στον εξομολόγο σου, σου βάζει μια ποινή έτσι κι έτσι, και είσαι πάλι «τακτοποιημένος». Η Ορθοδοξία δεν έχει τέτοια θεώρηση∙ από αυτή την οπτική προήλθε όλη η ιδέα των αφέσεων, που είναι μια τελείως νομικίστικη διαστρέβλωση της έννοιας της μετάνοιας: Αν μετανοήσεις, όπως ο ληστής πάνω στο σταυρό, μπορείς να σωθείς την ίδια στιγμή. Η Ορθοδοξία δίνει πάντα έμφαση στην πνευματική πλευρά της σχέσης της ψυχής ενός ανθρώπου με το Θεό∙ και όλα τα μυστήρια και η πειθαρχία της Εκκλησίας είναι μόνο μέσα για να τοποθετήσει κανείς την ψυχή του σωστά απέναντι στο Θεό: αυτό είναι το πλήρωμα της Πίστης μας. Στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, μέχρι πολύ πρόσφατα που τα πράγματα άρχισαν να διαλύονται, η έμφαση ήταν περισσότερο στο να υπακούς ένα ολόκληρο σύνολο κανόνων και από αυτό να είσαι «εντάξει» με το Θεό με μια νομικίστικη έννοια, πράγμα που είναι ένα υποκατάστατο του Αγίου Πνεύματος.
Ε: Θα μπορούσατε να πείτε κάτι ειδικά για τον Αγγλικανισμό, γιατί υπάρχει μια βέβαιη ομοιότητα ανάμεσα σ’ αυτόν και σ’ αυτό που είπατε εσείς για τους Ρωμαιοκαθολικούς, που λένε ότι ο Πάπας είναι αλάθητος, και τους Προτεστάντες, που λένε ότι η Βίβλος είναι αλάθητη. Βλέπω ότι ο Αγγλικανισμός είναι στη λογική του να προσπαθείς να εξισορροπήσεις αυτές τις δύο οπτικές, παρ’ ότι καταλαβαίνω ότι μπορείτε να πείτε πως, ιστορικά, είναι μια αποκοπή από την αρχαία Εκκλησία.
Α: Σε πολλές περιπτώσεις, οι Αγγλικανοί προσπαθούν σκληρά, αλλά αρχίζουν από τόσο μακριά... Όταν έρχεσαι στο Θεό, δεν μπορείς μόνο να «καταστρώνεις σχέδιο» ή να «επινοείς ένα σύστημα»: πρέπει να έρθεις σε ζωντανή επαφή με τη χάρη Του. Γι’ αυτό η απάντηση για τον Αγγλικανισμό είναι να έρθει σε επαφή με την Εκκλησία.
Ε: Η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει ακόμα τη νηστεία και όλες τις παλιές παραδόσεις σχετικά με τη Μεγάλη Σαρακοστή;
Α: Ναι, υπάρχει μια καθορισμένη τάξη νηστειών, όπως ακριβώς την αρχαία εποχή. Αυτό ξεκινά από πολύ παλιά στην ιστορία της Εκκλησίας. Ξέρουμε από τη «Διδαχή των δώδεκα Αποστόλων» ότι τον πρώτο αιώνα υπήρχε νηστεία τις Τετάρτες και τις Παρασκευές.
Ε: Χθες βράδυ δώσατε μια διάλεξη για την Αποκάλυψη. Μπορείτε να μας κάνετε μια σύντομη σύνοψή της;
Α: Εξέταζα περιστατικά που συμβαίνουν σήμερα ως σημεία του τέλους, και ποια θα ‘πρεπε να είναι η χριστιανική μας στάση κοντά στο τέλος. Δεν θα ‘πρεπε να μετράμε τα χρόνια ή να υπολογίζουμε ποιος είναι ο «βασιλιάς του Νότου», ο «βασιλιάς του Βορρά» κ.ο.κ., αλλά να πηγαίνουμε πιο βαθιά. Όλοι οι πρώτοι Απόστολοι έγραφαν στις επιστολές τους για την αναγκαιότητα του να σκεπτόμαστε ότι ο Χριστός είναι κοντά, για να προετοιμαζόμαστε, όντες πρώτα απ’ όλα πνευματικά έτοιμοι. Αν είμαστε σ’ αυτή την κατάσταση της προσμονής του να έρθει ο Χριστός σε μας με μια πνευματική έννοια, είτε στις ψυχές μας μέσω της χάρης είτε στον καιρό του θανάτου μας, τότε το ερώτημα, πότε πρόκειται να έρθει σωματικά σ’ αυτή τη γη στο τέλος του κόσμου, δεν θα μας αναστατώνει σε τέτοια έκταση ώστε να προσχωρούμε σε κάποια νέα αίρεση που πηγαίνει στην κορυφή ενός βουνού και περιμένει να έρθει η ημέρα της Κρίσεως. Δεν γνωρίζουμε την ημέρα και την ώρα∙ η κύρια προτεραιότητα είναι η πνευματική προετοιμασία.
Πάντως οι καιροί μας βρίθουν τόσο πολύ από αυτά που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε «αποκαλυπτικά» γεγονότα, που θα έπρεπε να είμαστε καλά πληροφορημένοι γι’ αυτά. Ο Κύριός μας λέει ότι, παρ’ ότι δεν γνωρίζουμε τη μέρα και την ώρα, πρέπει να πάρουμε παράδειγμα από τη συκιά, που όταν πρασινίζουν τα φύλλα της ξέρουμε ότι το καλοκαίρι είναι κοντά. Παρομοίως, όταν όλα αυτά τα φαινόμενα αρχίζουν να συμβαίνουν, - όταν υπάρξει η δυνατότητα να δημιουργηθεί μια παγκόσμια κυβέρνηση, όταν το Ευαγγέλιο κηρυχθεί σε όλα τα έθνη, όταν δημιουργούνται τόσα πολλά πνευματικά ρεύματα τα οποία είναι τόσο οφθαλμοφανώς απατηλά, - υπάρχουν καθαρά σημεία ότι κάτι βαρυσήμαντο πρόκειται να συμβεί, και είναι πολύ πιθανώς συνδεδεμένα με το τέλος του κόσμου.
Με σκοπό να είμαστε πνευματικά προετοιμασμένοι γι’ αυτά, είναι πολύ διδακτικό για μας να διαβάζουμε σχετικά με το τι συμβαίνει στους ανθρώπους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Τέτοια περιστατικά μας δείχνουν πως, ότι κι αν γίνει, - ακόμα κι αν είμαστε κάτω από την εξουσία του ίδιου του Αντιχρίστου και μας βάλουν φυλακή, μπορούμε να επιβιώσουμε γιατί έχουμε το Χριστό. Οι ζωές των μαρτύρων ήταν πάντα μια πηγή εκπαίδευσης και διαπαιδαγώγησης, και άνθρωποι, για τους οποίους μπορούμε να μάθουμε, γίνονται ακόμα και σήμερα μάρτυρες.
Πηγή: http://orthodoxipsyxi.blogspot.com
Αναδημοσίευση από: http://exagorefsis.blogspot.com/
Η ουσία της πτώσεως εις την αμαρτίαν είναι πάντοτε η ίδια: το να θέλει κανείς να γίνει καλός δια του εαυτού του, το να θέλει κανείς να γίνει τέλειος δια του εαυτού του, το να θέλει κανείς να γίνει Θεός δια του εαυτού του. Αλλά τοιουτοτρόπως ο άνθρωπος ασυναισθήτως εξισούται με τον διάβολον.
π. Ιουστίνος Πόποβιτς
Διαβάστε περισσότερα...
MACEDONIAFor those who seek a name for “MACEDONIA”.
The name of the area before World War II was VARDARSKA.
The name MACEDONIA was given to them by their leader Josef Tito (Hereabove you will find their map before 1940)
So, VARDARSKA it is.
And below a few notes for those who do not know:
1.Alexander the Great and his teacher Aristotle spoke Greek. Not any Slavic language.
2.The capital city of Macedonia was Pella(not Skopje), which lies in Greece.
3.The biggest city of Macedonia, Thessaloniki, lies in Greece.
4.The sacred city of Macedonians, called Dion also lies in Greece.
5.The tombs of the Macedonian Kings of Vergina lie in Greece, too.
6.The biggest and also the most important part of Macedonia lies in Greece as well.
7.The Macedonians spoke Greek, worshipped the Olympian Gods – Mount Olympus lies in Greece – and took part in the Olympic Games which were particularly organized for the Greeks and only Greek people were allowed to participate in them.
After all, how can it be possible for Macedonia to be somewhere out of Greece;
We’ve had enough with this joke.
Spread this message all over the world.
© 2009 zoiforos.gr
του Ιερομονάχου Σεραφείμ Ρόουζ
Ε: Αν οι δαίμονες εμφανίζονται ως άγγελοι και λένε τα πράγματα που θα έλεγαν οι άγγελοι, τότε πως μπορεί κανείς να διακρίνει ποια είναι η αλήθεια;
Α: Αυτή είναι μια πολύ καλή ερώτηση. Πρέπει να ταπεινωθείς∙ πρέπει να είσαι σε μια κατάσταση όπου θα θέλεις την αλήθεια του Θεού, κι όχι να ψάχνεις για «εμπειρίες». Φυσικά, θα έλεγα να γίνεις ένας Ορθόδοξος Χριστιανός και να ανακαλύψεις όλους τους κανόνες που κατευθύνουν μια χριστιανική ζωή. Αυτό βοηθά, παρ’ ότι δεν είναι εγγύηση γιατί μπορείς να πλανηθείς και ως Ορθόδοξος Χριστιανός επίσης.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας παρέχουν βασικές συμβουλές. Για παράδειγμα, λένε ότι, αν κάποιος εμφανιστεί σε σένα ως άγγελος φωτός, δείξε δυσπιστία. Ο Θεός δεν θα σε επικρίνει αν θέλει πραγματικά να εμφανιστεί σε σένα κι εσύ Τον απορρίπτεις, επειδή αν πραγματικά θέλει να σου στείλει κάποιο μήνυμα, θα έρθει ξανά και θα βρει έναν τρόπο να σε πλησιάσει. Στην πραγματικότητα, σε επαινεί που είσαι δύσπιστος, επειδή δεν θέλεις να πέσεις σε πλάνη.
Αυτοί που είναι σε πιο προοδευμένη πνευματική κατάσταση, με περισσότερη πείρα σ’ αυτά τα πράγματα, έχουν δράσει με άλλους τρόπους. Έχουμε ένα παράδειγμα από τον βίο του αγίου Αντωνίου του Μεγάλου, ο οποίος έβλεπε δαίμονες όλη την ώρα. Όταν τον ρώτησαν πως μπορούσε να διακρίνει τα πνεύματα, είπε, «Όταν εμφανίζεται ένας άγγελος, νιώθω πολύ ήρεμος, ενώ όταν εμφανίζεται ένας δαίμονας, ακόμα κι αν μοιάζει σαν άγγελος, νιώθω μια ενόχληση.» Πάντως αυτή είναι μια πολύ επικίνδυνη προσέγγιση για αρχάριους, γιατί μπορεί να νιώθετε πολύ ήρεμος και με τους δαίμονες αν δεν έχετε πείρα.
Η βασική απάντηση στο ερώτημά σας είναι και πάλι, το να μπείτε στην τάξη της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Καθώς θα διαβάζετε συμβάντα σαν αυτά του αγίου Νικήτα και δείτε πως παρουσιάζουν τον εαυτό τους οι δαίμονες, τότε μπορείτε συχνά, μόνο με το που θα γνωρίζετε ένα τυπικό τρόπο με τον οποίο προσπαθούν να σας κοροϊδέψουν, να αποκρούσετε μια πλάνη στη στιγμή.
Ε: Μπορείτε να μιλήσετε για την Ορθόδοξη θέαση του Αγίου Πνεύματος, και, σε σχέση μ’ αυτό, την θέαση των μη Ορθόδοξων χριστιανικών ομολογιών – αν το Άγιο Πνεύμα είναι παρόν σ’ αυτές;
Α: Το Άγιον Πνεύμα απεστάλη από τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό την ημέρα της Πεντηκοστής, την πεντηκοστή μέρα μετά την Ανάστασή Του, τη δέκατη ημέρα αφ’ ότου Αυτός ο Ίδιος ανελήφθη στους ουρανούς, με σκοπό το Άγιο Πνεύμα να παραμείνει μαζί με την Εκκλησία μέχρι τη συντέλεια των αιώνων. Ιστορικά, ήταν μία η Εκκλησία που ίδρυσε.
Υπάρχουν περιπτώσεις στη σύγχρονη εποχή όπου οι άνθρωποι ψάχνουν ιστορικά να βρουν αυτή την Εκκλησία. Για παράδειγμα, υπάρχει ολόκληρη η ιστορία της Εκκλησίας στην Ουγκάντα. Το 1920, δύο ιεροσπουδαστές από την Ουγκάντα φοιτούσαν σ’ ένα αγγλικανικό σεμινάριο και άρχισαν να βλέπουν ότι η διδασκαλία που τους έκαναν δεν ήταν η ίδια με τη διδασκαλία που διάβαζαν στους Αγίους Πατέρες. Τότε άρχισαν να σκέφτονται ότι η απάντηση πρέπει να είναι ο Ρωμαιοκαθολικισμός – ότι αυτή πρέπει να είναι η αρχαία Εκκλησία. Στην έρευνά τους για την «πραγματική, αρχαία Εκκλησία» (όπως την αποκαλούσαν), άρχισαν να πηγαίνουν σ’ ένα Ρωμαιοκαθολικό Σεμινάριο και είδαν ότι, και πάλι, η διδασκαλία που λάμβαναν ήταν διαφορετική από αυτήν των αρχαίων Πατέρων της Εκκλησίας. Άρχισαν να λένε, «Αν η αλήθεια μπορεί να παραποιηθεί με τέτοιον τρόπο, τότε που είναι η αλήθεια του Χριστού;» Και τότε άκουσαν για την Ορθόδοξη πίστη και πέρασαν από κάθε είδους δοκιμασίες για να ανακαλύψουν που βρισκόταν. Πρώτα βρήκαν κάποιον που αυτοαποκαλείται Ορθόδοξος αλλά ήταν μόνο ένας τσαρλατάνος, που έδινε αυτά που εκείνος αποκαλούσε μυστήρια. Όταν ένας Έλληνας λαϊκός τους είπε ότι υπήρχε κάτι παράξενο σ’ αυτόν τον άνθρωπο, το είδαν, μεταστράφηκαν, άλλαξαν μυαλά κι άρχισαν πάλι να ψάχνουν. Ο πρώτος Ορθόδοξος επίσκοπος που συνάντησαν δεν ήταν πολύ καλός επίσκοπος, και είπε, «Α, μη στεναχωριέστε. Όλες οι θρησκείες ίδιες είναι. Πηγαίνετε πίσω στους Αγγλικανούς.» Κι εκείνοι δεν άφησαν να τους απογοητεύσει αυτό. Τελικά βρήκαν έναν Ορθόδοξο Επίσκοπο που δίδασκε ό,τι έπρεπε να διδάσκει, κι έγιναν Ορθόδοξοι. Σήμερα η Εκκλησία έχει εξαπλωθεί στην Αφρική: από την Ουγκάντα στην Κένυα, στο Ζαΐρ, στην Τανζανία κι ακόμα πιο πέρα. Έχουμε ακόμα και ηχογραφήσεις από τις Λειτουργίες τους, που είναι πολύ εντυπωσιακές. Έχουν πάρει τη Βυζαντινή, Ελληνική ψαλμωδία και, χωρίς να προσπαθούν να της κάνουν κάτι (απλώς ψέλνουν με το δικό τους τρόπο, στη δική τους γλώσσα), ακούγεται πολύ επιβλητικά, με ένα τοπικό αφρικανικό χρώμα. Έκαναν στη Βυζαντινή ψαλμωδία το ίδιο πράγμα που έκαναν οι Έλληνες όταν πήραν την Εβραϊκή ψαλμωδία.
Έτσι αυτοί οι Αφρικανοί έψαξαν ιστορικά και βρήκαν ότι υπάρχει μια Εκκλησία που προέρχεται κατ’ ευθείαν από το Χριστό και διδάσκει αυτά που διδάσκονταν στους αρχαίους καιρούς: η Ορθόδοξη Εκκλησία. Από ιστορική σκοπιά, μπορείτε επίσης να δείτε ότι οι άλλες εκκλησίες εξετράπησαν από αυτήν: πρώτα από όλους ο Ρωμαιοκαθολικισμός τον 11ο αι., όταν τελικά το θέμα συζήτησης σχετικά με τη θέση του Πάπα στην Εκκλησία έφτασε σε κρίσιμη καμπή, και ο Πάπας απέρριψε την Ορθόδοξη απάντηση, παίρνοντας μαζί του όλη τη Δύση.
Μέχρι σήμερα, το Άγιο Πνεύμα δρα στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Στις περισσότερες Δυτικές, προτεσταντικές ομάδες, ό,τι και αν έχουν σπανίως καλείται μυστήριο, κι έτσι δεν θα ψάχνατε για τη χάρη του Αγίου Πνεύματος σε κάτι που και οι ίδιοι δεν θεωρούν ως μυστήριο. Βεβαίως οι Ρωμαιοκαθολικοί και κάποιες άλλες ομάδες θεωρούν ότι έχουν μυστήρια. Εγώ προσωπικά θα έλεγα ότι τα πραγματικά μυστήρια, με την έννοια που τα θεμελίωσε ο Χριστός, μπορούν να βρεθούν μόνο στην Ορθόδοξη Εκκλησία∙ κι εκείνοι που, παίρνοντας την ονομασία του μυστηρίου, προσπαθούν να κάνουν το καλύτερο που μπορούν μ’ αυτό – αυτό είναι ένα θέμα μεταξύ της ψυχής και του Θεού, κι ο Θεός μπορεί να κάνει ό,τι θέλει με εκείνη την ψυχή – αυτό είναι δική Του υπόθεση. Μπορεί να μην είναι απλώς κάτι ψυχολογικό. Δεν ξέρω, αυτό θα το αποφασίσει ο Θεός. Αλλά οι τρόποι που Εκείνος καθιέρωσε στην Εκκλησία περνούν από γενιά σε γενιά μέχρι αυτήν ακριβώς τη μέρα στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Πραγματικά μπορείτε να δείτε ιστορικά ότι κάνουμε τα ίδια πράγματα που γίνονταν στην αρχαία Εκκλησία. Ο Φίλιππος για παράδειγμα, πήγε τον ευνούχο στο νερό και τον βάπτισε χωρίς αμφιβολία με τον ίδιο ακριβώς τρόπο όπως εμείς: με τρεις καταδύσεις εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Γι’ αυτό η Ορθοδοξία είναι γνωστή ως παλιομοδίτικη. Τηρούμε εσκεμμένα και με προσοχή τους παραδοσιακούς τρόπους που μεταδόθηκαν από τον Χριστό, τους Αποστόλους και τους αρχαίους Πατέρες της Εκκλησίας.
Ε: Θα μας πείτε για την Ορθόδοξη στάση προς τις μη χριστιανικές θρησκείες;
Α: Ο Χριστός ήρθε για να φωτίσει την ανθρωπότητα. Υπάρχουν πολλές θρησκείες έξω από την αποκάλυψή Του, όπου οι οπαδοί είναι ειλικρινείς – δεν ασκούν απλώς δαιμονολατρεία – και όπου η ψυχή προσπαθεί πραγματικά να φτάσει το Θεό. Θα έλεγα ότι, προτού οι άνθρωποι ακούσουν για τον Χριστό, αυτές οι θρησκείες είναι καλές μέχρι εκεί που πάνε, αλλά δεν μπορούν να σας φέρουν στο στόχο: ο στόχος είναι η αιώνια ζωή και η βασιλεία των ουρανών, και ο Θεός ήρθε εν σαρκί για να διανοίξει αυτά σε μας. Γι’ αυτό, ο Χριστιανισμός είναι ο αληθινός δρόμος∙ μπορεί να επισημάνετε σχετικά στοιχεία αλήθειας σε άλλες θρησκείες, και συχνά είναι πολύ βαθιά, αλλά δεν ανοίγουν τον ουρανό. Μόνον όταν ο Χριστός ήρθε στη γη και είπε στο ληστή «θα είσαι μαζί μου στον Παράδεισο», άνοιξε πραγματικά ο ουρανός για τους ανθρώπους.
Ε: Ώστε οι άνθρωποι που δεν γνώρισαν την αποκάλυψη του Χριστού δεν έχουν πρόσβαση στην αλήθεια;
Α: Αυτοί που δεν άκουσαν ποτέ για το Χριστό; Αυτό θα κρίνει ο Θεός. Στην Παλαιά Διαθήκη, οι άνθρωποι επίσης δεν είχαν ακούσει για το Χριστό, και τότε ο Χριστός ήρθε και τους κήρυξε στον Άδη. Επίσης, και ο άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής, πιστεύουμε, πήγε στον Άδη πριν από το Χριστό και κήρυξε ότι ο Χριστός επρόκειτο να έρθει εκεί με σκοπό να ελευθερώσει όσους ήθελαν να ελευθερωθούν, όσους ήθελαν να πιστέψουν σ’ Αυτόν. Ώστε ο Θεός μπορεί ν’ αποκαλύψει την αλήθεια σε όσους δεν είχαν ποτέ την ευκαιρία να Τον ακούσουν: δηλαδή, σ’ αυτούς που δεν απέρριψαν στο Ευαγγέλιο, αλλά απλώς δεν άκουσαν γι’ αυτό. Αλλά από τη στιγμή που θα δεχτείς την αποκάλυψη, τότε βέβαια είσαι πολύ πιο υπεύθυνος από οποιονδήποτε άλλον. Ένας άνθρωπος που δέχεται την αποκάλυψη του σαρκωμένου Θεού και δεν ζει κατόπιν σύμφωνα με αυτήν, είναι σε πολύ χειρότερη μοίρα από οποιονδήποτε ειδωλολάτρη ιερέα ή άλλον παρόμοιο.
Ε: Κάτι για το οποίο δεν ξέρω πολλά, και πιθανώς πολλοί άλλοι δεν ξέρουν, είναι ποιες είναι οι συγκεκριμένες διαφορές και οι ομοιότητες μεταξύ, ας πούμε, της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας αναφορικά με τα διαφορετικά δόγματα και ιδέες, όπως η τριαδικότητα του Θεού και το αν παντρεύονται οι ιερείς ή όχι – όλες αυτές οι χίλιες και μία μικρές διαφορές.
Α: Υπάρχουν πολλές μικρές διαφορές. Υπάρχει μια βασική διαφορά, νομίζω, και θα την εξηγήσω ειδικά σε σχέση με το Άγιο Πνεύμα. Η Εκκλησία του Χριστού είναι που δίνει χάρη στους ανθρώπους∙ και στη Δύση, όταν η Ρώμη αποσχίσθηκε από αυτή την Εκκλησία, αυτή η Χάρη χάθηκε στην πραγματικότητα (μπορεί κάποιοι άνθρωποι να την έβρισκαν περιστασιακά εδώ κι εκεί, αλλά η Εκκλησία τους σαν σύνολο είχε αποκοπεί από την παροχή της Χάριτος). Βλέπω τον σύγχρονο Καθολικισμό σαν μια προσπάθεια να υποκατασταθεί η Χάρη, που έχει χαθεί, από ανθρώπινη ευφυΐα. Γι’ αυτό ανάγει τον Πάπα σε αλάθητο, γιατί πρέπει να δώσει μια απάντηση στο ερώτημα, «που είναι η αλήθεια;»
Υπάρχουν κάποιοι που κοιτούν την Ορθόδοξη Εκκλησία μας και λένε, «Είναι αδύνατον οι άνθρωποι να βρουν αλήθεια εκεί. Λέτε ότι δεν πιστεύετε σε κανέναν πάπα ή επίσκοπο, κι έτσι δεν υπάρχει εγγύηση∙ δεν πιστεύετε στη Γραφή, όπως θα έκαναν οι Προτεστάντες, που λένε ότι η Γραφή είναι ο απολύτως αλάθητος λόγος του Θεού. Αν έχετε μια διαμάχη, ποιος θα πει την τελευταία λέξη: «Κι εμείς λέμε ότι το Άγιο Πνεύμα θα αποκαλύψει τον εαυτό Του. Αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα όταν οι επίσκοποι συνέρχονται σε Σύνοδο, αλλά ακόμα και τότε μπορεί να υπάρξει ψευδοσύνοδος. Κάποιος μπορεί τότε να πει, «Δεν υπάρχει ελπίδα!» Αλλά εμείς λέμε ότι το Άγιο Πνεύμα καθοδηγεί την Εκκλησία, και γι’ αυτό δεν θα την προδώσει. Αν δεν νιώθετε ότι είναι έτσι, τότε επινοείτε πράγματα όπως το να κάνετε τη Βίβλο αλάθητη, ή να κάνετε τον Πάπα αλάθητο. Επίσης, μπορείτε να κάνετε τα Ορθόδοξα πράγματα ένα είδος «νόμου» - όπως έκαναν οι Ρωμαιοκαθολικοί – έτσι ώστε όλα να είναι λεπτομερώς καθορισμένα: αν παραβείς αυτόν το νόμο πας στον εξομολόγο σου, σου βάζει μια ποινή έτσι κι έτσι, και είσαι πάλι «τακτοποιημένος». Η Ορθοδοξία δεν έχει τέτοια θεώρηση∙ από αυτή την οπτική προήλθε όλη η ιδέα των αφέσεων, που είναι μια τελείως νομικίστικη διαστρέβλωση της έννοιας της μετάνοιας: Αν μετανοήσεις, όπως ο ληστής πάνω στο σταυρό, μπορείς να σωθείς την ίδια στιγμή. Η Ορθοδοξία δίνει πάντα έμφαση στην πνευματική πλευρά της σχέσης της ψυχής ενός ανθρώπου με το Θεό∙ και όλα τα μυστήρια και η πειθαρχία της Εκκλησίας είναι μόνο μέσα για να τοποθετήσει κανείς την ψυχή του σωστά απέναντι στο Θεό: αυτό είναι το πλήρωμα της Πίστης μας. Στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, μέχρι πολύ πρόσφατα που τα πράγματα άρχισαν να διαλύονται, η έμφαση ήταν περισσότερο στο να υπακούς ένα ολόκληρο σύνολο κανόνων και από αυτό να είσαι «εντάξει» με το Θεό με μια νομικίστικη έννοια, πράγμα που είναι ένα υποκατάστατο του Αγίου Πνεύματος.
Ε: Θα μπορούσατε να πείτε κάτι ειδικά για τον Αγγλικανισμό, γιατί υπάρχει μια βέβαιη ομοιότητα ανάμεσα σ’ αυτόν και σ’ αυτό που είπατε εσείς για τους Ρωμαιοκαθολικούς, που λένε ότι ο Πάπας είναι αλάθητος, και τους Προτεστάντες, που λένε ότι η Βίβλος είναι αλάθητη. Βλέπω ότι ο Αγγλικανισμός είναι στη λογική του να προσπαθείς να εξισορροπήσεις αυτές τις δύο οπτικές, παρ’ ότι καταλαβαίνω ότι μπορείτε να πείτε πως, ιστορικά, είναι μια αποκοπή από την αρχαία Εκκλησία.
Α: Σε πολλές περιπτώσεις, οι Αγγλικανοί προσπαθούν σκληρά, αλλά αρχίζουν από τόσο μακριά... Όταν έρχεσαι στο Θεό, δεν μπορείς μόνο να «καταστρώνεις σχέδιο» ή να «επινοείς ένα σύστημα»: πρέπει να έρθεις σε ζωντανή επαφή με τη χάρη Του. Γι’ αυτό η απάντηση για τον Αγγλικανισμό είναι να έρθει σε επαφή με την Εκκλησία.
Ε: Η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει ακόμα τη νηστεία και όλες τις παλιές παραδόσεις σχετικά με τη Μεγάλη Σαρακοστή;
Α: Ναι, υπάρχει μια καθορισμένη τάξη νηστειών, όπως ακριβώς την αρχαία εποχή. Αυτό ξεκινά από πολύ παλιά στην ιστορία της Εκκλησίας. Ξέρουμε από τη «Διδαχή των δώδεκα Αποστόλων» ότι τον πρώτο αιώνα υπήρχε νηστεία τις Τετάρτες και τις Παρασκευές.
Ε: Χθες βράδυ δώσατε μια διάλεξη για την Αποκάλυψη. Μπορείτε να μας κάνετε μια σύντομη σύνοψή της;
Α: Εξέταζα περιστατικά που συμβαίνουν σήμερα ως σημεία του τέλους, και ποια θα ‘πρεπε να είναι η χριστιανική μας στάση κοντά στο τέλος. Δεν θα ‘πρεπε να μετράμε τα χρόνια ή να υπολογίζουμε ποιος είναι ο «βασιλιάς του Νότου», ο «βασιλιάς του Βορρά» κ.ο.κ., αλλά να πηγαίνουμε πιο βαθιά. Όλοι οι πρώτοι Απόστολοι έγραφαν στις επιστολές τους για την αναγκαιότητα του να σκεπτόμαστε ότι ο Χριστός είναι κοντά, για να προετοιμαζόμαστε, όντες πρώτα απ’ όλα πνευματικά έτοιμοι. Αν είμαστε σ’ αυτή την κατάσταση της προσμονής του να έρθει ο Χριστός σε μας με μια πνευματική έννοια, είτε στις ψυχές μας μέσω της χάρης είτε στον καιρό του θανάτου μας, τότε το ερώτημα, πότε πρόκειται να έρθει σωματικά σ’ αυτή τη γη στο τέλος του κόσμου, δεν θα μας αναστατώνει σε τέτοια έκταση ώστε να προσχωρούμε σε κάποια νέα αίρεση που πηγαίνει στην κορυφή ενός βουνού και περιμένει να έρθει η ημέρα της Κρίσεως. Δεν γνωρίζουμε την ημέρα και την ώρα∙ η κύρια προτεραιότητα είναι η πνευματική προετοιμασία.
Πάντως οι καιροί μας βρίθουν τόσο πολύ από αυτά που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε «αποκαλυπτικά» γεγονότα, που θα έπρεπε να είμαστε καλά πληροφορημένοι γι’ αυτά. Ο Κύριός μας λέει ότι, παρ’ ότι δεν γνωρίζουμε τη μέρα και την ώρα, πρέπει να πάρουμε παράδειγμα από τη συκιά, που όταν πρασινίζουν τα φύλλα της ξέρουμε ότι το καλοκαίρι είναι κοντά. Παρομοίως, όταν όλα αυτά τα φαινόμενα αρχίζουν να συμβαίνουν, - όταν υπάρξει η δυνατότητα να δημιουργηθεί μια παγκόσμια κυβέρνηση, όταν το Ευαγγέλιο κηρυχθεί σε όλα τα έθνη, όταν δημιουργούνται τόσα πολλά πνευματικά ρεύματα τα οποία είναι τόσο οφθαλμοφανώς απατηλά, - υπάρχουν καθαρά σημεία ότι κάτι βαρυσήμαντο πρόκειται να συμβεί, και είναι πολύ πιθανώς συνδεδεμένα με το τέλος του κόσμου.
Με σκοπό να είμαστε πνευματικά προετοιμασμένοι γι’ αυτά, είναι πολύ διδακτικό για μας να διαβάζουμε σχετικά με το τι συμβαίνει στους ανθρώπους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Τέτοια περιστατικά μας δείχνουν πως, ότι κι αν γίνει, - ακόμα κι αν είμαστε κάτω από την εξουσία του ίδιου του Αντιχρίστου και μας βάλουν φυλακή, μπορούμε να επιβιώσουμε γιατί έχουμε το Χριστό. Οι ζωές των μαρτύρων ήταν πάντα μια πηγή εκπαίδευσης και διαπαιδαγώγησης, και άνθρωποι, για τους οποίους μπορούμε να μάθουμε, γίνονται ακόμα και σήμερα μάρτυρες.
Πηγή: http://orthodoxipsyxi.blogspot.com
Αναδημοσίευση από: http://exagorefsis.blogspot.com/
Η ουσία της πτώσεως εις την αμαρτίαν είναι πάντοτε η ίδια: το να θέλει κανείς να γίνει καλός δια του εαυτού του, το να θέλει κανείς να γίνει τέλειος δια του εαυτού του, το να θέλει κανείς να γίνει Θεός δια του εαυτού του. Αλλά τοιουτοτρόπως ο άνθρωπος ασυναισθήτως εξισούται με τον διάβολον.
π. Ιουστίνος Πόποβιτς
Διαβάστε περισσότερα...
MACEDONIAFor those who seek a name for “MACEDONIA”.
The name of the area before World War II was VARDARSKA.
The name MACEDONIA was given to them by their leader Josef Tito (Hereabove you will find their map before 1940)
So, VARDARSKA it is.
And below a few notes for those who do not know:
1.Alexander the Great and his teacher Aristotle spoke Greek. Not any Slavic language.
2.The capital city of Macedonia was Pella(not Skopje), which lies in Greece.
3.The biggest city of Macedonia, Thessaloniki, lies in Greece.
4.The sacred city of Macedonians, called Dion also lies in Greece.
5.The tombs of the Macedonian Kings of Vergina lie in Greece, too.
6.The biggest and also the most important part of Macedonia lies in Greece as well.
7.The Macedonians spoke Greek, worshipped the Olympian Gods – Mount Olympus lies in Greece – and took part in the Olympic Games which were particularly organized for the Greeks and only Greek people were allowed to participate in them.
After all, how can it be possible for Macedonia to be somewhere out of Greece;
We’ve had enough with this joke.
Spread this message all over the world.
© 2009 zoiforos.gr
24.7.09
Μ.ΛΑΓΚΟΥΒΑΡΔΟΣ ΕΜΠΟΡΙΟ ΚΑΙ ΣΥΜΠΑΘΕΙΑ
Οι πελάτες προτιμούν να αγοράζουν από τον έμπορο και τους πωλητές που συμπαθούν. Κάθε συναλλαγή είναι και μια ψυχο-συναλλαγή. Η συμπάθεια παίζει σπουδαίο ρόλο . Στην πραγματικότητα οι εμπορικές συναλλαγές , όπως κάθε συναλλαγή , εκτός απ΄ τις πρακτικές ανάγκες που ικανοποιούν καλύπτουν και τις ψυχικές ανάγκες του αγοραστικού κοινού και τη μεγαλύτερη από όλες τις ανάγκες, την ανάγκη να μας αγαπούν. Μια αγορά χωρίς αγάπη είναι μια αγορά χωρίς ψυχή. Το ίδιο και με τον κόσμο. Ένας κόσμος χωρίς αγάπη είναι ένας κόσμος χωρίς ψυχή
«Τι προσπαθείς να αποδείξεις;», με ρώτησε κάποιος. Δεν προσπαθώ να αποδείξω τίποτε. Απλώς πιστεύω ότι χωρίς αγάπη δε γίνεται. Σε μένα τουλάχιστον αυτό συνέβη. Αν δεν υπήρχε αγάπη και καλοσύνη, δεν θα ζούσα. Ευτυχώς το ίδιο συνέβη και σε άλλους. Δεν μπορείς να φανταστείς πόσο χάρηκα, όταν είδα ότι ένας μεγάλος δημιουργός του κινηματογράφου, ο Ακίρα Κουροσάβα γύρισε όλα τα έργα του, για να εκφράσει ακριβώς αυτό, ότι είναι ένας άνθρωπος που ζει χάρις στην καλοσύνη.
Ωστόσο περνάει συχνά απ΄ το μυαλό μου και η αμφιβολία. Άραγε ζούμε σ΄ ένα κόσμο, όπου η ψυχή είναι απούσα; Ίσως είναι εύκολο να το πουν τα χείλη, αλλά όταν σου τύχει προσωπικά, θα λυπηθείς πολύ , ίσως να οργιστείς, όπως οργίστηκα εγώ. Αυτοί που με είδαν οργισμένο, είπαν ότι ήταν για το τίποτα. Αλλά δεν ήταν για το τίποτα. Ήταν για την απούσα ψυχή, για το ότι δεν μπορώ να δεχτώ, ότι γίνεται να ζούμε χωρίς αγάπη, μόνο με τα χρήματα. Αυτό προσπαθεί να μας κάνει να δεχθούμε η νέα εποχή και η παγκοσμιοποίηση, με όλα τα μέσα που διαθέτει. Ευτελίζει τις ανθρώπινες αξίες για να τις υποκαταστήσει το χρήμα.
Αλλά ας πούμε την ιστορία, όπως συνέβη για να μην θεωρητικολογούμε. Πήγα στο κατάστημα ενός συμπαθητικού εμπόρου αυτοκινήτων . Είμαι τριάντα χρόνια πελάτης του, από τότε που ήρθα στη Λάρισα, και του έχω απόλυτη εμπιστοσύνη. Πιστεύω ότι είναι με το μέρος μου, όπως εγώ είμαι με το μέρος του , γι΄ αυτό και δεν ζητώ ποτέ να μου κάνει καλή τιμή, γιατί την κάνει από μόνος του. Θα προτιμούσε να ζημιωθεί εκείνος παρά εγώ. Το ίδιο άλλωστε νιώθω κι εγώ για κείνον. Πιστεύω ότι τα αισθήματα είναι αμοιβαία. Όταν είμαι με το μέρος κάποιου, πιστεύω ότι κι εκείνος είναι με το μέρος μου. Πάντα είμαι με το μέρος του εμπόρου, γιατί θαυμάζω τη δύσκολη δουλειά που κάνει, γεμάτη άγχος και αβεβαιότητα. Αυτή είναι η αιτιολογική βάση του μεγάλου επιχειρηματικού κέρδους.
Στο συγκεκριμένο κατάστημα του ευγενικού εμπόρου πήγα πριν λίγο καιρό, κι αγόρασα κάποιο ανταλλακτικό . Όταν ρώτησα πόσο κάνει, ο τεχνικός που το τοποθέτησε στο αυτοκίνητό μου, είπε , ότι δεν κάνει τίποτε, είναι προσφορά του καταστήματος. Έφυγα γεμάτος χαρά , ήταν μια ευχάριστη έκπληξη για μένα και είπα με κρυφή υπερηφάνεια στη γυναίκα μου, που με περίμενε , έξω απ΄ το κατάστημα, ότι ο καλός αυτός έμπορος αγαπάει τους καλούς πελάτες του. Η γυναίκα μου δεν ένιωσε καμιά έκπληξη. «Τώρα αγοράζεις ένα αυτοκίνητο και σου δίνουν δύο και συ χαίρεσαι που σου έκαναν δώρο τους υαλοκαθαριστήρες», είπε.
Όταν έφτασα στο σπίτι κάποια κυρία από το κατάστημα μου τηλεφώνησε και μου είπε, ότι δεν μου χρέωσαν το εν λόγω ανταλλακτικό. Ευχαρίστησα και πάλι και έμεινα με τη χαρά , ότι τα αισθήματά μου με τον έμπορο είναι αμοιβαία.
Μερικές μέρες αργότερα ξαναπέρασα από το ίδιο κατάστημα για να πάρω κάποιο άλλο ανταλλακτικό. Η κυρία στο ταμείο μου είπε ότι χρωστώ είκοσι ευρώ. Ότι έγινε λάθος και δεν μου χρέωσαν τους υαλοκαθαριστήρες .
Θύμωσα που μου το είπε. Ένιωσα ξαφνικά να με διαψεύδουν. Όλη αυτή η αγάπη και η συμπάθεια, που ένιωσα και που πίστεψα ότι ήταν αμοιβαία, ήταν ψέμα; Δεν ήθελα να το δεχθώ με τίποτα και έγινα κατακόκκινος απ΄ το θυμό μου. Ώστε λάθος ήταν τα αμοιβαία αισθήματα της αγάπης και της συμπάθειας. Δεν μπορούσα να το πιστέψω και θύμωσα με τον έμπορο, με τον τεχνικό, με την κυρία που μου το είπε και πιο πολύ με τον εαυτό μου, που πιστεύει ακόμα στην αγάπη και στα αισθήματα.
«Τριάντα χρόνια είμαι εδώ,» είπε ο αρχιμάστορας «δεν έχει ξαναγίνει αυτό. Δεν κάνουμε εδώ προσφορές».
Ώστε έτσι. Λάθος είναι η συμπάθεια που μας κάνει πελάτες του ενός ή του άλλου εμπόρου; Κόλπα είναι οι ευγένειες. Ψευδαίσθηση η ιδέα για καλύτερες τιμές. Τεχνικές για να μας κάνουν να πιστεύουμε στη συμπάθεια και στα αμοιβαία αισθήματα. Τίποτε δεν είναι αληθινό.
Ένα απλό ερώτημα μένει χωρίς απάντηση. Άραγε οι έμποροι δεν πιστεύουν στην αξία της προσωπικότητάς τους, δεν πιστεύουν στην αξία της πελατεία τους; Όταν ξεκινούν μια επιχείρηση δεν πιστεύουν ότι παίζει ρόλο η προσωπικότητά τους; Το ίδιο κάνει κι αν ήταν ρομπότ ; Αν αυτό πιστεύουν, το μέλλον δεν ανήκει σ’ αυτούς, γιατί δεν ανήκει στον άνθρωπο. Κρίμα , γιατί πιστεύουν σ΄ ένα ψέμα. Το ψέμα δεν πολυκαιρίζει. Η αλήθεια, ουδέποτε χάνει την αξία της, γράφει το Ευαγγέλιο.
Όσο για μένα προτιμώ να πιστεύω στο εμπόριο και συμπάθεια κι ας θυμώνω καμιά φορά, για να μην υπερηφανεύομαι.
"Ρεθεμνιώτικα Νέα"
«Τι προσπαθείς να αποδείξεις;», με ρώτησε κάποιος. Δεν προσπαθώ να αποδείξω τίποτε. Απλώς πιστεύω ότι χωρίς αγάπη δε γίνεται. Σε μένα τουλάχιστον αυτό συνέβη. Αν δεν υπήρχε αγάπη και καλοσύνη, δεν θα ζούσα. Ευτυχώς το ίδιο συνέβη και σε άλλους. Δεν μπορείς να φανταστείς πόσο χάρηκα, όταν είδα ότι ένας μεγάλος δημιουργός του κινηματογράφου, ο Ακίρα Κουροσάβα γύρισε όλα τα έργα του, για να εκφράσει ακριβώς αυτό, ότι είναι ένας άνθρωπος που ζει χάρις στην καλοσύνη.
Ωστόσο περνάει συχνά απ΄ το μυαλό μου και η αμφιβολία. Άραγε ζούμε σ΄ ένα κόσμο, όπου η ψυχή είναι απούσα; Ίσως είναι εύκολο να το πουν τα χείλη, αλλά όταν σου τύχει προσωπικά, θα λυπηθείς πολύ , ίσως να οργιστείς, όπως οργίστηκα εγώ. Αυτοί που με είδαν οργισμένο, είπαν ότι ήταν για το τίποτα. Αλλά δεν ήταν για το τίποτα. Ήταν για την απούσα ψυχή, για το ότι δεν μπορώ να δεχτώ, ότι γίνεται να ζούμε χωρίς αγάπη, μόνο με τα χρήματα. Αυτό προσπαθεί να μας κάνει να δεχθούμε η νέα εποχή και η παγκοσμιοποίηση, με όλα τα μέσα που διαθέτει. Ευτελίζει τις ανθρώπινες αξίες για να τις υποκαταστήσει το χρήμα.
Αλλά ας πούμε την ιστορία, όπως συνέβη για να μην θεωρητικολογούμε. Πήγα στο κατάστημα ενός συμπαθητικού εμπόρου αυτοκινήτων . Είμαι τριάντα χρόνια πελάτης του, από τότε που ήρθα στη Λάρισα, και του έχω απόλυτη εμπιστοσύνη. Πιστεύω ότι είναι με το μέρος μου, όπως εγώ είμαι με το μέρος του , γι΄ αυτό και δεν ζητώ ποτέ να μου κάνει καλή τιμή, γιατί την κάνει από μόνος του. Θα προτιμούσε να ζημιωθεί εκείνος παρά εγώ. Το ίδιο άλλωστε νιώθω κι εγώ για κείνον. Πιστεύω ότι τα αισθήματα είναι αμοιβαία. Όταν είμαι με το μέρος κάποιου, πιστεύω ότι κι εκείνος είναι με το μέρος μου. Πάντα είμαι με το μέρος του εμπόρου, γιατί θαυμάζω τη δύσκολη δουλειά που κάνει, γεμάτη άγχος και αβεβαιότητα. Αυτή είναι η αιτιολογική βάση του μεγάλου επιχειρηματικού κέρδους.
Στο συγκεκριμένο κατάστημα του ευγενικού εμπόρου πήγα πριν λίγο καιρό, κι αγόρασα κάποιο ανταλλακτικό . Όταν ρώτησα πόσο κάνει, ο τεχνικός που το τοποθέτησε στο αυτοκίνητό μου, είπε , ότι δεν κάνει τίποτε, είναι προσφορά του καταστήματος. Έφυγα γεμάτος χαρά , ήταν μια ευχάριστη έκπληξη για μένα και είπα με κρυφή υπερηφάνεια στη γυναίκα μου, που με περίμενε , έξω απ΄ το κατάστημα, ότι ο καλός αυτός έμπορος αγαπάει τους καλούς πελάτες του. Η γυναίκα μου δεν ένιωσε καμιά έκπληξη. «Τώρα αγοράζεις ένα αυτοκίνητο και σου δίνουν δύο και συ χαίρεσαι που σου έκαναν δώρο τους υαλοκαθαριστήρες», είπε.
Όταν έφτασα στο σπίτι κάποια κυρία από το κατάστημα μου τηλεφώνησε και μου είπε, ότι δεν μου χρέωσαν το εν λόγω ανταλλακτικό. Ευχαρίστησα και πάλι και έμεινα με τη χαρά , ότι τα αισθήματά μου με τον έμπορο είναι αμοιβαία.
Μερικές μέρες αργότερα ξαναπέρασα από το ίδιο κατάστημα για να πάρω κάποιο άλλο ανταλλακτικό. Η κυρία στο ταμείο μου είπε ότι χρωστώ είκοσι ευρώ. Ότι έγινε λάθος και δεν μου χρέωσαν τους υαλοκαθαριστήρες .
Θύμωσα που μου το είπε. Ένιωσα ξαφνικά να με διαψεύδουν. Όλη αυτή η αγάπη και η συμπάθεια, που ένιωσα και που πίστεψα ότι ήταν αμοιβαία, ήταν ψέμα; Δεν ήθελα να το δεχθώ με τίποτα και έγινα κατακόκκινος απ΄ το θυμό μου. Ώστε λάθος ήταν τα αμοιβαία αισθήματα της αγάπης και της συμπάθειας. Δεν μπορούσα να το πιστέψω και θύμωσα με τον έμπορο, με τον τεχνικό, με την κυρία που μου το είπε και πιο πολύ με τον εαυτό μου, που πιστεύει ακόμα στην αγάπη και στα αισθήματα.
«Τριάντα χρόνια είμαι εδώ,» είπε ο αρχιμάστορας «δεν έχει ξαναγίνει αυτό. Δεν κάνουμε εδώ προσφορές».
Ώστε έτσι. Λάθος είναι η συμπάθεια που μας κάνει πελάτες του ενός ή του άλλου εμπόρου; Κόλπα είναι οι ευγένειες. Ψευδαίσθηση η ιδέα για καλύτερες τιμές. Τεχνικές για να μας κάνουν να πιστεύουμε στη συμπάθεια και στα αμοιβαία αισθήματα. Τίποτε δεν είναι αληθινό.
Ένα απλό ερώτημα μένει χωρίς απάντηση. Άραγε οι έμποροι δεν πιστεύουν στην αξία της προσωπικότητάς τους, δεν πιστεύουν στην αξία της πελατεία τους; Όταν ξεκινούν μια επιχείρηση δεν πιστεύουν ότι παίζει ρόλο η προσωπικότητά τους; Το ίδιο κάνει κι αν ήταν ρομπότ ; Αν αυτό πιστεύουν, το μέλλον δεν ανήκει σ’ αυτούς, γιατί δεν ανήκει στον άνθρωπο. Κρίμα , γιατί πιστεύουν σ΄ ένα ψέμα. Το ψέμα δεν πολυκαιρίζει. Η αλήθεια, ουδέποτε χάνει την αξία της, γράφει το Ευαγγέλιο.
Όσο για μένα προτιμώ να πιστεύω στο εμπόριο και συμπάθεια κι ας θυμώνω καμιά φορά, για να μην υπερηφανεύομαι.
"Ρεθεμνιώτικα Νέα"
16.7.09
Το τέλος των αστών και οι δήμαρχοι
Του Μόσχου Εμμ. Λαγκουβάρδο
Ξεκίνησα να γράψω αυτές τις γραμμές ψες βράδυ στην κεντρική πλατεία της Λάρισας, όπου ήμουν με πέντε έξι άλλους παρέα και μιλούσαμε όλοι μας χωρίς να ακούει κανένας λέξη από τον άλλον. Δεν ακούγαμε γιατί ο δήμαρχος επέτρεψε τη λειτουργία πολυθόρυβων μαγαζιών στην κεντρική πλατεία, που σε ξεκουφαίνουν. Πώς το έκανε αυτό ο Δήμαρχος; Η εξήγηση είναι απλή. Μετά το τέλος των αστών δήμαρχοι έγιναν χωρικοί ή τέκνα χωρικών, που έχουν το πλεονέκτημα έναντι των αστών, όταν θέλουν ησυχία να πηγαίνουν στο χωριό τους, για να αναπαυθούν κι όταν θέλουν νταβαντούρι έρχονται στην πόλη και ξεδίνουν. Έτσι με το τέλος των αστών πέθαναν και οι πόλεις και η ποιότητα της ζωής σ΄ αυτές. Σε τέτοιο μεγάλο βαθμό, ώστε ένα από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους, να σκοτώσεις κάποιον είναι να τον βάλεις να ζει στο κέντρο μιας σύγχρονης πόλης, με χωρικό δήμαρχο.
Οπωσδήποτε δεν είναι υποτιμητικό να είσαι χωρικός. Άλλωστε όλοι χωρικοί είμαστε. Η ιδιότητα του χωρικού και του αγροίκου είναι αρνητική, όταν είναι κανείς χωρικός και αγροίκος στους τρόπους και γενικά στο βίο και την πολιτεία και όχι στην καταγωγή . Τα χωριά μας έχουν παραδείγματα ευγένειας και λεπτότητας που δεν έχουν οι πόλεις, ιδίως τα ορεινά χωριά και οι κωμοπόλεις, γιατί εκεί κατέφυγαν οι διωκόμενοι, μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης ή γιατί δούλεψε καλά η Εκκλησία και το Σχολείο σε ανθρώπους αγνούς και διψασμένους για τη μάθηση. Και το σπουδαιότερο γιατί τα χωριά αυτά δεν υποδουλώθηκαν στους Τούρκους. Παράδειγμα τα χωριά του Μυλοποτάμου, στην Κρήτη, στην πιο ορεινή και άγρια περιοχή της Κρήτης, στους πρόποδες, του Ψηλορείτη , όπου οι κάτοικοι διατήρησαν την αυτονομία τους εν μέσω Τουρκοκρατίας. Από τέτοιες οικογένειες κατάγονται τα παιδιά της Κρήτης που ήρθαν στην Μακεδονία και έγιναν οπλαρχηγοί ή απλοί πολεμιστές και έδωσαν τη ζωή τους, για την ελευθερία της πατρίδας.
Ότι καταγόμαστε όλοι από χωρικούς, από γεωργούς και κτηνοτρόφους, το λέει και το αστείο που λέγεται καμιά φορά, σαν μια φιλική «καλημέρα»: «πώς πάνε τα πρόβατα;». Μια φορά , στην πλατεία Κοτζιά των Αθηνών, εκεί που στέκονται οι μπογιατζήδες, πέρασε κάποιος και τους χαιρέτισε, αλλά ένας απ΄ τους μπογιατζήδες, ο νεώτερος από αυτούς θύμωσε. Γύρισε στον διπλανό του, ένα Κρητικό και του είπε: «Τον άκουσες; Πώς πάνε τα πρόβατα ; Λες και βόσκουμε πρόβατα». «Κάποτε, όλοι
πρόβατα βόσκαμε» , απάντησε ο Κρητικός , με τη θυμοσοφία του. Τώρα βέβαια δεν καταλαβαίνουμε τίποτα ούτε μεταξύ μας οι πολίτες, ούτε οι άρχοντες. Γι’ αυτό και όταν αδικούμαστε, προτιμάμε την αδικία, παρά να ζητήσουμε δικαστική ή οποιαδήποτε άλλη προστασία. Κι όταν μας καλούν να τους ψηφίσουμε απέχουμε, γιατί δεν θέλουμε να γίνουμε συμμέτοχοι στην ενοχή τους, όπως λέει η παροιμία «τέτοιο κεφάλι, τέτοια σκούφια του πρέπει». Αυτό λέει παραστατικά ο παρακάτω μύθος, που διάβασα στο βιβλίο του των εκδόσεων Χαζηνικολή, Η σοφία του Μύθου, του Σουλκχάν Σαμπά Ορμπελιανί, σε μετάφραση Κώστα Ασημακόπουλου και Ντίνας Σιδέρη:
Ένας κουφός έχασε το βόδι του και πήγε να το βρει.. Στο δρόμο συνάντησε έναν άλλο κουφό και τον ρώτησε: Μήπως βρήκες το βόδι μου ; Ο δεύτερος κουφός που είχε βρει ένα γάϊδαρο, είπε –Αν ο γάϊδαρος είναι δικός σου, έλα να τον πάρεις , αλλά να μου δώσεις κάτι για τα εύρετρα. Εκείνη τη στιγμή πέρασε ένας καβαλάρης, με μια γυναίκα πίσω απ΄ τη σέλα του. Οι δυο κουφοί τον ρώτησαν για το βόδι και το γάϊδαρο. Αλλά ήταν κι αυτός κουφός και φαντάστηκε πως πήγαν να του κλέψουν τη γυναίκα . « Η γυναίκα μου πέθανε.», είπε. « Αυτή είναι η υπηρέτριά μου και δεν ανήκει σε κανέναν».
Τότε κι οι τρεις πήγαν να παραπονεθούν στον καδή. Αλλά κι αυτός με τα χρόνια είχε σχεδόν κουφαθεί και δεν έπαιρνε κανείς λέξη από τον άλλον. Ο καδής νόμισε πως αυτοί οι τρεις ήρθαν να του αναγγείλουν την καινούρια σελήνη και είπε: «Αφού είδατε τη σελήνη, χτυπήστε το τύμπανο». Φυσικά και πάλι κανένας δεν κατάλαβε τίποτα.
Ο μύθος αυτός θέλει να πει , ότι έχουμε όλοι μας κουφαθεί , μικροί και μεγάλοι, γιατί πως γίνεται και δεν καταλαβαίνουμε τίποτα;
"Ρεθεμνιώτικα Νέα"
Ξεκίνησα να γράψω αυτές τις γραμμές ψες βράδυ στην κεντρική πλατεία της Λάρισας, όπου ήμουν με πέντε έξι άλλους παρέα και μιλούσαμε όλοι μας χωρίς να ακούει κανένας λέξη από τον άλλον. Δεν ακούγαμε γιατί ο δήμαρχος επέτρεψε τη λειτουργία πολυθόρυβων μαγαζιών στην κεντρική πλατεία, που σε ξεκουφαίνουν. Πώς το έκανε αυτό ο Δήμαρχος; Η εξήγηση είναι απλή. Μετά το τέλος των αστών δήμαρχοι έγιναν χωρικοί ή τέκνα χωρικών, που έχουν το πλεονέκτημα έναντι των αστών, όταν θέλουν ησυχία να πηγαίνουν στο χωριό τους, για να αναπαυθούν κι όταν θέλουν νταβαντούρι έρχονται στην πόλη και ξεδίνουν. Έτσι με το τέλος των αστών πέθαναν και οι πόλεις και η ποιότητα της ζωής σ΄ αυτές. Σε τέτοιο μεγάλο βαθμό, ώστε ένα από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους, να σκοτώσεις κάποιον είναι να τον βάλεις να ζει στο κέντρο μιας σύγχρονης πόλης, με χωρικό δήμαρχο.
Οπωσδήποτε δεν είναι υποτιμητικό να είσαι χωρικός. Άλλωστε όλοι χωρικοί είμαστε. Η ιδιότητα του χωρικού και του αγροίκου είναι αρνητική, όταν είναι κανείς χωρικός και αγροίκος στους τρόπους και γενικά στο βίο και την πολιτεία και όχι στην καταγωγή . Τα χωριά μας έχουν παραδείγματα ευγένειας και λεπτότητας που δεν έχουν οι πόλεις, ιδίως τα ορεινά χωριά και οι κωμοπόλεις, γιατί εκεί κατέφυγαν οι διωκόμενοι, μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης ή γιατί δούλεψε καλά η Εκκλησία και το Σχολείο σε ανθρώπους αγνούς και διψασμένους για τη μάθηση. Και το σπουδαιότερο γιατί τα χωριά αυτά δεν υποδουλώθηκαν στους Τούρκους. Παράδειγμα τα χωριά του Μυλοποτάμου, στην Κρήτη, στην πιο ορεινή και άγρια περιοχή της Κρήτης, στους πρόποδες, του Ψηλορείτη , όπου οι κάτοικοι διατήρησαν την αυτονομία τους εν μέσω Τουρκοκρατίας. Από τέτοιες οικογένειες κατάγονται τα παιδιά της Κρήτης που ήρθαν στην Μακεδονία και έγιναν οπλαρχηγοί ή απλοί πολεμιστές και έδωσαν τη ζωή τους, για την ελευθερία της πατρίδας.
Ότι καταγόμαστε όλοι από χωρικούς, από γεωργούς και κτηνοτρόφους, το λέει και το αστείο που λέγεται καμιά φορά, σαν μια φιλική «καλημέρα»: «πώς πάνε τα πρόβατα;». Μια φορά , στην πλατεία Κοτζιά των Αθηνών, εκεί που στέκονται οι μπογιατζήδες, πέρασε κάποιος και τους χαιρέτισε, αλλά ένας απ΄ τους μπογιατζήδες, ο νεώτερος από αυτούς θύμωσε. Γύρισε στον διπλανό του, ένα Κρητικό και του είπε: «Τον άκουσες; Πώς πάνε τα πρόβατα ; Λες και βόσκουμε πρόβατα». «Κάποτε, όλοι
πρόβατα βόσκαμε» , απάντησε ο Κρητικός , με τη θυμοσοφία του. Τώρα βέβαια δεν καταλαβαίνουμε τίποτα ούτε μεταξύ μας οι πολίτες, ούτε οι άρχοντες. Γι’ αυτό και όταν αδικούμαστε, προτιμάμε την αδικία, παρά να ζητήσουμε δικαστική ή οποιαδήποτε άλλη προστασία. Κι όταν μας καλούν να τους ψηφίσουμε απέχουμε, γιατί δεν θέλουμε να γίνουμε συμμέτοχοι στην ενοχή τους, όπως λέει η παροιμία «τέτοιο κεφάλι, τέτοια σκούφια του πρέπει». Αυτό λέει παραστατικά ο παρακάτω μύθος, που διάβασα στο βιβλίο του των εκδόσεων Χαζηνικολή, Η σοφία του Μύθου, του Σουλκχάν Σαμπά Ορμπελιανί, σε μετάφραση Κώστα Ασημακόπουλου και Ντίνας Σιδέρη:
Ένας κουφός έχασε το βόδι του και πήγε να το βρει.. Στο δρόμο συνάντησε έναν άλλο κουφό και τον ρώτησε: Μήπως βρήκες το βόδι μου ; Ο δεύτερος κουφός που είχε βρει ένα γάϊδαρο, είπε –Αν ο γάϊδαρος είναι δικός σου, έλα να τον πάρεις , αλλά να μου δώσεις κάτι για τα εύρετρα. Εκείνη τη στιγμή πέρασε ένας καβαλάρης, με μια γυναίκα πίσω απ΄ τη σέλα του. Οι δυο κουφοί τον ρώτησαν για το βόδι και το γάϊδαρο. Αλλά ήταν κι αυτός κουφός και φαντάστηκε πως πήγαν να του κλέψουν τη γυναίκα . « Η γυναίκα μου πέθανε.», είπε. « Αυτή είναι η υπηρέτριά μου και δεν ανήκει σε κανέναν».
Τότε κι οι τρεις πήγαν να παραπονεθούν στον καδή. Αλλά κι αυτός με τα χρόνια είχε σχεδόν κουφαθεί και δεν έπαιρνε κανείς λέξη από τον άλλον. Ο καδής νόμισε πως αυτοί οι τρεις ήρθαν να του αναγγείλουν την καινούρια σελήνη και είπε: «Αφού είδατε τη σελήνη, χτυπήστε το τύμπανο». Φυσικά και πάλι κανένας δεν κατάλαβε τίποτα.
Ο μύθος αυτός θέλει να πει , ότι έχουμε όλοι μας κουφαθεί , μικροί και μεγάλοι, γιατί πως γίνεται και δεν καταλαβαίνουμε τίποτα;
"Ρεθεμνιώτικα Νέα"
15.7.09
Μόσχος Εμμ. Λαγκουβάρδος Ένας άνθρωπος με καλό χαρακτήρα
‘Ενας άνθρωπος με καλό χαρακτήρα είναι σπάνιος σε όλες τις εποχές. Ο αρχαίος Διογένης έψαχνε να βρει ένα άνθρωπο με καλό χαρακτήρα κι επειδή δεν τον έβρισκε παραιτήθηκε απ΄ τους ανθρώπους, τους αγνόησε, και έκανε παρέα με σκύλους. Γι’ αυτό ονομάστηκε «κυνικός» από το κύων (σκύλος) και η φιλοσοφία του κυνική.
Η κυνική φιλοσοφία αντανακλά την απογοήτευση του Διογένη να βρει έναν άνθρωπο, άντρα ή γυναίκα, με καλό χαρακτήρα. Η πικρία όμως της κυνικής φιλοσοφίας επέδρασε και στους ίδιους τους κυνικούς φιλοσόφους, χάλασε το χαρακτήρα τους και τους έκανε πικρούς και στυφούς. Από τότε ο κυνισμός κατάντησε να είναι βρισιά και κανείς δεν θα ήθελε να τον φέρονται με κυνισμό. Χώρια ότι κανείς δεν έχει τη διάθεση να στερηθεί τα πάντα σαν τους κυνικούς και να ζει με την επαιτεία. Τουλάχιστον με τη θεληματική φτώχεια να γίνονταν καλύτεροι. Αλλά οι κυνικοί δεν είχαν τις αρετές των φτωχών.
Οι κυνικοί επέβαλαν στερήσεις στον εαυτό τους, με τη βία, για να είναι συνεπείς στη θεωρία τους και όχι γιατί αγαπούσαν την απλότητα και τη λιτότητα. Ήταν αυτό που λέμε σήμερα για μερικούς θεωρητικούς, που είναι αριστεροί με δεξιά τσέπη. Η θεληματική τους φτώχεια δεν τους έκανε καλύτερους χαρακτήρες, ταπεινούς, καταδεχτικούς, καλής θελήσεως, όπως είναι οι περισσότεροι που είναι αναγκασμένοι να είναι φτωχοί. Μπορεί να νικούσαν τις απαιτήσεις της σάρκας τους, αλλά δεν νικούσαν τον εγωισμό τους, όπως φαίνεται από τη συμπεριφορά του Διογένη προς τον Μέγα Αλέξανδρο.
Ο κυνικός Κράτης, πούλησε όλη την περιουσία του, μάζεψε έναν ολόκληρο θησαυρό και τον πέταξε στη θάλασσα για να ζήσει με την επαιτεία. Ευτυχώς βρήκε και μια γυναίκα που είχε τα ίδια μυαλά με αυτόν και έζησε καλά, χωρίς να τον πειράξουν οι στερήσεις και οι δυσκολίες της φτώχειας.
Τους κυνικούς, αν εξαιρέσουμε την πικρία τους και την ακτημοσύνη τους, τους συμπαθώ, γιατί έχουν το θάρρος να ζουν όπως τους αρέσει χωρίς να μιμούνται κανέναν και χωρίς να ζητούν από κανέναν τίποτα. Θα μου άρεσαν ακόμα περισσότερο, αν ήταν ελεύθεροι και από την εμπάθειά τους, όπως είναι ελεύθεροι από τις μιμητικές επιθυμίες, που βασανίζουν τους συνηθισμένους ανθρώπους και γίνονται η αιτία που καταλήγει στον ανταγωνισμό δίχως όρια, που είναι ο καπιταλισμός.
Πώς είναι λοιπόν ένας άνθρωπος με καλό χαρακτήρα; Πώς θα τον γνωρίσουμε, αν ποτέ έχουμε την μεγάλη τύχη να τον βρούμε; Η αρχαία παροιμία λέει για τις γυναίκες με καλό χαρακτήρα, «βρήκες καλή γυναίκα, βρήκες θησαυρό». Με θησαυρό παρομοιάζει ο αρχαίος σοφός την καλή γυναίκα. Ποιος , λοιπόν, βρίσκει κάθε μέρα θησαυρό ή έστω μια φορά στη ζωή του; Πολύ σπάνια βρίσκει κανείς θησαυρό. Αλλά ας μην απελπίζεται, ιδίως, αν είναι νέος. Η ελπίδα είναι κι αυτή ένας θησαυρός. Αλίμονο σ΄ αυτούς που έχασαν την ελπίδα τους και το κουράγιο τους για τη ζωή. Δεν υπάρχει τίποτε χειρότερο από την απελπισία και την απόγνωση. Ό,τι και να έχει κανείς , αν δεν ελπίζει σε τίποτα, είναι ο πιο στερημένος άνθρωπος του κόσμου. Η κατάθλιψη μοιάζει με την απελπισία και την απόγνωση. Σε κάνει να νιώθεις τη ζωή σου, σαν ένα ασήκωτο βάρος. Ξυπνάς το πρωί και θλίβεσαι, γιατί πρέπει να ζήσεις ακόμα μια μέρα, αντί να ευχαριστείς το Θεό, που σου τη χάρισε.
Ένας άνθρωπος με καλό χαρακτήρα γνωρίζεται, γιατί έχει καλή θέληση και δεν υπάρχει τίποτε να τον ενοχλεί ή να τον κάνει να θυμώσει. Ο Γρηγόρης μου έλεγε πάντα «δε γεννήθηκε ακόμα, αυτός που θα με κάνει να θυμώσω». Οι Στωικοί φιλόσοφοι διόρθωσαν κάπως τις απαιτήσεις για τον καλό άνθρωπο των Κυνικών. Καλός άνθρωπος για τους Στωικούς είναι αυτός που δεν ενοχλείται από οτιδήποτε δεν είναι στη δύναμή του. Για δυο πράγματα δεν στενοχωρείται ποτέ: γι΄ αυτά που δεν μπορεί να τα αλλάξει και γι΄ αυτά που μπορεί να τα αλλάξει.
Όλα αυτά όμως είναι σκέψεις , θεωρίες και φιλοσοφίες. Μετά τη διδασκαλία του Χριστού, η αναζήτηση του ανθρώπου με καλό χαρακτήρα δεν έχει τόση σημασία. Δεν έχει αξία ο καλός άνθρωπος, αλλά αυτός που είναι πιστός στο Χριστό. Γιατί η καλοσύνη δε αποκτάται με νοητική προσπάθεια, αλλά με τη χάρη του Θεού. Ο Πίνδαρος, ο μέγιστος αρχαίος ποιητής , ένας χριστιανός προ Χριστού, περιγράφει πως η χάρη του Θεού φωτίζει τον άνθρωπο με καλό χαρακτήρα και πως χωρίς την εκ Θεού φώτιση η ζωή είναι «σκιάς όναρ», όνειρο σκιάς.
Η κυνική φιλοσοφία αντανακλά την απογοήτευση του Διογένη να βρει έναν άνθρωπο, άντρα ή γυναίκα, με καλό χαρακτήρα. Η πικρία όμως της κυνικής φιλοσοφίας επέδρασε και στους ίδιους τους κυνικούς φιλοσόφους, χάλασε το χαρακτήρα τους και τους έκανε πικρούς και στυφούς. Από τότε ο κυνισμός κατάντησε να είναι βρισιά και κανείς δεν θα ήθελε να τον φέρονται με κυνισμό. Χώρια ότι κανείς δεν έχει τη διάθεση να στερηθεί τα πάντα σαν τους κυνικούς και να ζει με την επαιτεία. Τουλάχιστον με τη θεληματική φτώχεια να γίνονταν καλύτεροι. Αλλά οι κυνικοί δεν είχαν τις αρετές των φτωχών.
Οι κυνικοί επέβαλαν στερήσεις στον εαυτό τους, με τη βία, για να είναι συνεπείς στη θεωρία τους και όχι γιατί αγαπούσαν την απλότητα και τη λιτότητα. Ήταν αυτό που λέμε σήμερα για μερικούς θεωρητικούς, που είναι αριστεροί με δεξιά τσέπη. Η θεληματική τους φτώχεια δεν τους έκανε καλύτερους χαρακτήρες, ταπεινούς, καταδεχτικούς, καλής θελήσεως, όπως είναι οι περισσότεροι που είναι αναγκασμένοι να είναι φτωχοί. Μπορεί να νικούσαν τις απαιτήσεις της σάρκας τους, αλλά δεν νικούσαν τον εγωισμό τους, όπως φαίνεται από τη συμπεριφορά του Διογένη προς τον Μέγα Αλέξανδρο.
Ο κυνικός Κράτης, πούλησε όλη την περιουσία του, μάζεψε έναν ολόκληρο θησαυρό και τον πέταξε στη θάλασσα για να ζήσει με την επαιτεία. Ευτυχώς βρήκε και μια γυναίκα που είχε τα ίδια μυαλά με αυτόν και έζησε καλά, χωρίς να τον πειράξουν οι στερήσεις και οι δυσκολίες της φτώχειας.
Τους κυνικούς, αν εξαιρέσουμε την πικρία τους και την ακτημοσύνη τους, τους συμπαθώ, γιατί έχουν το θάρρος να ζουν όπως τους αρέσει χωρίς να μιμούνται κανέναν και χωρίς να ζητούν από κανέναν τίποτα. Θα μου άρεσαν ακόμα περισσότερο, αν ήταν ελεύθεροι και από την εμπάθειά τους, όπως είναι ελεύθεροι από τις μιμητικές επιθυμίες, που βασανίζουν τους συνηθισμένους ανθρώπους και γίνονται η αιτία που καταλήγει στον ανταγωνισμό δίχως όρια, που είναι ο καπιταλισμός.
Πώς είναι λοιπόν ένας άνθρωπος με καλό χαρακτήρα; Πώς θα τον γνωρίσουμε, αν ποτέ έχουμε την μεγάλη τύχη να τον βρούμε; Η αρχαία παροιμία λέει για τις γυναίκες με καλό χαρακτήρα, «βρήκες καλή γυναίκα, βρήκες θησαυρό». Με θησαυρό παρομοιάζει ο αρχαίος σοφός την καλή γυναίκα. Ποιος , λοιπόν, βρίσκει κάθε μέρα θησαυρό ή έστω μια φορά στη ζωή του; Πολύ σπάνια βρίσκει κανείς θησαυρό. Αλλά ας μην απελπίζεται, ιδίως, αν είναι νέος. Η ελπίδα είναι κι αυτή ένας θησαυρός. Αλίμονο σ΄ αυτούς που έχασαν την ελπίδα τους και το κουράγιο τους για τη ζωή. Δεν υπάρχει τίποτε χειρότερο από την απελπισία και την απόγνωση. Ό,τι και να έχει κανείς , αν δεν ελπίζει σε τίποτα, είναι ο πιο στερημένος άνθρωπος του κόσμου. Η κατάθλιψη μοιάζει με την απελπισία και την απόγνωση. Σε κάνει να νιώθεις τη ζωή σου, σαν ένα ασήκωτο βάρος. Ξυπνάς το πρωί και θλίβεσαι, γιατί πρέπει να ζήσεις ακόμα μια μέρα, αντί να ευχαριστείς το Θεό, που σου τη χάρισε.
Ένας άνθρωπος με καλό χαρακτήρα γνωρίζεται, γιατί έχει καλή θέληση και δεν υπάρχει τίποτε να τον ενοχλεί ή να τον κάνει να θυμώσει. Ο Γρηγόρης μου έλεγε πάντα «δε γεννήθηκε ακόμα, αυτός που θα με κάνει να θυμώσω». Οι Στωικοί φιλόσοφοι διόρθωσαν κάπως τις απαιτήσεις για τον καλό άνθρωπο των Κυνικών. Καλός άνθρωπος για τους Στωικούς είναι αυτός που δεν ενοχλείται από οτιδήποτε δεν είναι στη δύναμή του. Για δυο πράγματα δεν στενοχωρείται ποτέ: γι΄ αυτά που δεν μπορεί να τα αλλάξει και γι΄ αυτά που μπορεί να τα αλλάξει.
Όλα αυτά όμως είναι σκέψεις , θεωρίες και φιλοσοφίες. Μετά τη διδασκαλία του Χριστού, η αναζήτηση του ανθρώπου με καλό χαρακτήρα δεν έχει τόση σημασία. Δεν έχει αξία ο καλός άνθρωπος, αλλά αυτός που είναι πιστός στο Χριστό. Γιατί η καλοσύνη δε αποκτάται με νοητική προσπάθεια, αλλά με τη χάρη του Θεού. Ο Πίνδαρος, ο μέγιστος αρχαίος ποιητής , ένας χριστιανός προ Χριστού, περιγράφει πως η χάρη του Θεού φωτίζει τον άνθρωπο με καλό χαρακτήρα και πως χωρίς την εκ Θεού φώτιση η ζωή είναι «σκιάς όναρ», όνειρο σκιάς.
14.7.09
Μόσχος Εμμ. Λαγκουβάρδος,« Πώς μπορούμε να είμαστε Μακεδόνες χωρίς να είμαστε Έλληνες;»
Κάποιος Σέρβος αρχιεπίσκοπος αναρωτήθηκε σχετικά με το όνομα των Σκοπιανών: "Πως μπορούμε να είμαστε Μακεδόνες χωρίς να είμαστε Έλληνες;" Θέλοντας να συμπληρώσω την ορθή αυτή σκέψη του αρχιεπισκόπου παραθέτω την περικοπή από τη Γένεση, η οποία αναφέρεται στον Αδάμ που ονομάζει τα ζώα. "Και ωδήγησε ο Θεός ενώπιον του Αδάμ όλα τα θηρία του αγρού και όλα τα πτηνά του ουρανού για να δει ποιό όνομα να τους δώσει.Και το όνομα που θα έδινε ο Αδάμ στο καθένα από αυτά, αυτό το όνομα θα έμενε σ΄ αυτά. Και ο Αδάμ έδωσε ονόματα σε όλα τα κτήνη και σε όλα τα πτηνά του ουρανού και σε όλα τα θηρία της υπαίθρου" (Γέν. 2, 19-20)
Ο πρωτοπρεσβύτερος Αντώνιος Γ. Αλεβιζόπουλος, στο βιβλίο του "Εφόδιον Ορθοδοξίας", έκδοση Αποστολικής Διακονίας, σχολιάζοντας την περικοπή αυτή, γράφει:
"Η πράξη αυτή (του Αδάμ) δεν αποτελεί απλούν και ασήμαντον επεισόδιον. Το να δώση κανείς το όνομα εις κάποιο ζώον ή πράγμα, εσήμαινε δια τους Εβραίους τον προσδιορισμόν του σκοπού τον οποίον καλείται να εκπληρώση αυτό μέσα εις την αρμονίαν του κόσμου. Με την εντολήν , λοιπόν, αυτήν καλεί ο Θεός τον άνθρωπον να προσδιορίση τον ιδιαίτερον σκοπόν του κάθε ζώου, δίδοντάς του το κατάλληλον όνομα."
"Δια να δώση π.χ. ο άνθρωπος το κατάλληλον όνομα το οποίον θα ανταπεκρίνετο προς τα ιδιαίτερα γνωρίσματα εκάστου ζώου, έπρεπε προηγουμένως να αναπτύξη όλας εκείνας τας ικανότητας, τας οποίας έδωσεν εις αυτόν ο Θεός δια να αποκτήση την αληθή γνώσιν των ζώων."
"Η εξουσία αυτή του ανθρώπου και η κυριαρχική θέσις έναντι της λοιπής δημιουργίας, ετοποθετείτο εντός της όλης ωραιότητος και της αρμονίας του κόσμου (Γεν. 3,3), όχι εκτός αυτής. Έπρεπε δηλαδή να ασκήται όχι μόνον συμφώνως προς τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά εκάστου δημιουργήματος, αλλά και εν αρμονία προς το θέλημα του Θεού. Είναι δε φανερόν, ότι η εκπλήρωσις της εντολής αυτής του Θεού προϋποθέτει επιστημονικήν έρευναν και βαθείαν γνώσιν των δημιουργημάτων. Η γνώσις, λοιπόν, και η επιστήμη ανταποκρίνεται πλήρως προς το δημιουργικόν σχέδιον του Θεού. Εκείνος είναι "ο διδάσκων άνθρωπον γνώσιν" (Ψαλμ. 93,10). "Και αυτός έδωκεν ανθρώποις επιστήμην ενδοξάζεσθαι εν τοις θαυμασίοις Αυτού" (Σοφ. Σειρ. 38, 6)
Ορθώς αναρωτιέται ο Σέρβος αρχιεπίσκοπος, πώς μπορούν να είναι Μακεδόνες οι Σκοπιανοί, χωρίς να είναι Έλληνες;" Αναρωτιόμαστε κι εμείς, δοξάζεται ο Θεός, όταν παραποιείται η γνώσις και κακοποιείται και διαστρεβλώνεται η επιστήμη;
Ο πρωτοπρεσβύτερος Αντώνιος Γ. Αλεβιζόπουλος, στο βιβλίο του "Εφόδιον Ορθοδοξίας", έκδοση Αποστολικής Διακονίας, σχολιάζοντας την περικοπή αυτή, γράφει:
"Η πράξη αυτή (του Αδάμ) δεν αποτελεί απλούν και ασήμαντον επεισόδιον. Το να δώση κανείς το όνομα εις κάποιο ζώον ή πράγμα, εσήμαινε δια τους Εβραίους τον προσδιορισμόν του σκοπού τον οποίον καλείται να εκπληρώση αυτό μέσα εις την αρμονίαν του κόσμου. Με την εντολήν , λοιπόν, αυτήν καλεί ο Θεός τον άνθρωπον να προσδιορίση τον ιδιαίτερον σκοπόν του κάθε ζώου, δίδοντάς του το κατάλληλον όνομα."
"Δια να δώση π.χ. ο άνθρωπος το κατάλληλον όνομα το οποίον θα ανταπεκρίνετο προς τα ιδιαίτερα γνωρίσματα εκάστου ζώου, έπρεπε προηγουμένως να αναπτύξη όλας εκείνας τας ικανότητας, τας οποίας έδωσεν εις αυτόν ο Θεός δια να αποκτήση την αληθή γνώσιν των ζώων."
"Η εξουσία αυτή του ανθρώπου και η κυριαρχική θέσις έναντι της λοιπής δημιουργίας, ετοποθετείτο εντός της όλης ωραιότητος και της αρμονίας του κόσμου (Γεν. 3,3), όχι εκτός αυτής. Έπρεπε δηλαδή να ασκήται όχι μόνον συμφώνως προς τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά εκάστου δημιουργήματος, αλλά και εν αρμονία προς το θέλημα του Θεού. Είναι δε φανερόν, ότι η εκπλήρωσις της εντολής αυτής του Θεού προϋποθέτει επιστημονικήν έρευναν και βαθείαν γνώσιν των δημιουργημάτων. Η γνώσις, λοιπόν, και η επιστήμη ανταποκρίνεται πλήρως προς το δημιουργικόν σχέδιον του Θεού. Εκείνος είναι "ο διδάσκων άνθρωπον γνώσιν" (Ψαλμ. 93,10). "Και αυτός έδωκεν ανθρώποις επιστήμην ενδοξάζεσθαι εν τοις θαυμασίοις Αυτού" (Σοφ. Σειρ. 38, 6)
Ορθώς αναρωτιέται ο Σέρβος αρχιεπίσκοπος, πώς μπορούν να είναι Μακεδόνες οι Σκοπιανοί, χωρίς να είναι Έλληνες;" Αναρωτιόμαστε κι εμείς, δοξάζεται ο Θεός, όταν παραποιείται η γνώσις και κακοποιείται και διαστρεβλώνεται η επιστήμη;
Μόσχος Εμμ. Λαγκουβάρδος, Ο μιμητισμός της επιθυμίας
Κάποιο ανέκδοτο παρμένο στην τύχη, δείχνει ότι ασυνείδητα επιθυμούμε αυτό που επιθυμούν οι άλλοι. Σε όλα τα ανέκδοτα γελάμε με τον ασυνείδητο αυτόν μιμητισμό μας. Μια φορά κάποιος ξυριζόταν σε κάποιο κουρείο. Ξαφνικά μπαίνει στο κουρείο ένας μικρός και φωνάζει :¨Θείε Τζων, το σπίτι σας καίγεται». Ο άνθρωπος βγαίνει γρήγορα στο δρόμο κι αρχίζει να τρέχει με τις σαπουνάδες στο πρόσωπο και την με την άσπρη πετσέτα τυλιγμένη στο λαιμό του. Αλλά σε λίγο σκέφτεται : «Εγώ δεν έχω σπίτι , ούτε είμαι ο θείος Τζων»! Εδώ φαίνεται καθαρά ότι πρέπει να ξεχάσουμε ποιοι είμαστε κι ύστερα να πέσουμε θύματα του μιμητισμού.
Ένα άλλο ανέκδοτο δείχνει επίσης ότι ενεργούμε ασυνείδητα, όταν μιμούμαστε τους άλλους και επιθυμούμε ό,τι επιθυμούν οι άλλοι: Κάποιος πήγε σ΄ ένα γέρο να ζητήσει ξύδι σαράντα ετών. «Άκουσα ότι έχετε ξύδι σαράντα ετών και θέλω να μου δώσετε και μένα». Κι ο γέρος του απάντησε: «Θα είχα ξύδι σαράντα ετών, αν έδινα στον κάθε βλάκα που με ζητούσε;»
Στην εποχή μας η κρίση γενικά σε όλους τους τομείς έγινε ρουτίνα. Όλοι είμαστε εναντίον όλων. Παρόλα αυτά ο μιμητισμός μας καλά κρατεί. Επιθυμούμε ότι επιθυμούν οι άλλοι. Ίσως αυτή η αχαλίνωτη μιμητική επιθυμία να είναι η αιτία της γενικής κρίσης. Ο καπιταλισμός, το καθεστώς στο οποίο ο ανταγωνισμός είναι δίχως όρια δεν είναι άλλο τίποτε παρά επιθυμία δίχως όρια, η οποία καταλήγει σε έναν άγριο ανταγωνισμό σε όλους τους τομείς. Στο ερώτημα , ποιος γέννησε τον καπιταλισμό, κάποιος σύγχρονος φιλόσοφος απάντησε , οι πίθηκοι, εννοώντας τον μιμητισμό της επιθυμίας.
Με το θέμα αυτό της μιμητικής επιθυμίας και της συλλογικής βίας στην οποία καταλήγει ασχολήθηκε στα βιβλία του ο Γάλλος φιλόσοφος Ρενέ Ζιράρ. Θά ’θελα να γράψω για τον Ρενέ Ζιράρ και ειδικότερα για την επίδραση που άσκησε σε μένα η ανάγνωση των βιβλίων του.
Ο Ρενέ Ζιράρ, είναι ίσως ο μοναδικός από τους φιλοσόφους και τους διανοουμένους που αποκάλυψε στον κόσμο την κολοσσιαία παρανόηση της ανθρωπότητας, αφού είχε την ενορατική ικανότητα να κατανοήσει το αληθινό νόημα της Αγίας Γραφής και ιδίως της Καινής Διαθήκης και του Κατά Ιωάννην Ευαγγελίου, και να επισημάνει ότι η Αγία Γραφή αποκαλύπτει και καταγγέλλει το μηχανισμό της συλλογικής βίας.
"Ρεθεμνιώτικα Νέα"
Ένα άλλο ανέκδοτο δείχνει επίσης ότι ενεργούμε ασυνείδητα, όταν μιμούμαστε τους άλλους και επιθυμούμε ό,τι επιθυμούν οι άλλοι: Κάποιος πήγε σ΄ ένα γέρο να ζητήσει ξύδι σαράντα ετών. «Άκουσα ότι έχετε ξύδι σαράντα ετών και θέλω να μου δώσετε και μένα». Κι ο γέρος του απάντησε: «Θα είχα ξύδι σαράντα ετών, αν έδινα στον κάθε βλάκα που με ζητούσε;»
Στην εποχή μας η κρίση γενικά σε όλους τους τομείς έγινε ρουτίνα. Όλοι είμαστε εναντίον όλων. Παρόλα αυτά ο μιμητισμός μας καλά κρατεί. Επιθυμούμε ότι επιθυμούν οι άλλοι. Ίσως αυτή η αχαλίνωτη μιμητική επιθυμία να είναι η αιτία της γενικής κρίσης. Ο καπιταλισμός, το καθεστώς στο οποίο ο ανταγωνισμός είναι δίχως όρια δεν είναι άλλο τίποτε παρά επιθυμία δίχως όρια, η οποία καταλήγει σε έναν άγριο ανταγωνισμό σε όλους τους τομείς. Στο ερώτημα , ποιος γέννησε τον καπιταλισμό, κάποιος σύγχρονος φιλόσοφος απάντησε , οι πίθηκοι, εννοώντας τον μιμητισμό της επιθυμίας.
Με το θέμα αυτό της μιμητικής επιθυμίας και της συλλογικής βίας στην οποία καταλήγει ασχολήθηκε στα βιβλία του ο Γάλλος φιλόσοφος Ρενέ Ζιράρ. Θά ’θελα να γράψω για τον Ρενέ Ζιράρ και ειδικότερα για την επίδραση που άσκησε σε μένα η ανάγνωση των βιβλίων του.
Ο Ρενέ Ζιράρ, είναι ίσως ο μοναδικός από τους φιλοσόφους και τους διανοουμένους που αποκάλυψε στον κόσμο την κολοσσιαία παρανόηση της ανθρωπότητας, αφού είχε την ενορατική ικανότητα να κατανοήσει το αληθινό νόημα της Αγίας Γραφής και ιδίως της Καινής Διαθήκης και του Κατά Ιωάννην Ευαγγελίου, και να επισημάνει ότι η Αγία Γραφή αποκαλύπτει και καταγγέλλει το μηχανισμό της συλλογικής βίας.
"Ρεθεμνιώτικα Νέα"
13.7.09
Μόσχος Εμμ. Λαγκουβάρδος , Η επίδραση του Ρενέ Ζιράρ
Ποια είναι η αιτία που καταλήγει στην θυσιαστική κρίση του να είναι όλοι εναντίον όλων, ώστε να χρειαστεί κάποιο θύμα ή κάποια θύματα, να πληρώσουν την έχθρα των μελών του κοινωνικού συνόλου, για να επέλθει η συμφιλίωση μεταξύ τους ; Μήπως είναι ότι δεν αγαπάμε τον πλησίον μας ως εαυτόν; Μήπως είναι ότι δεν εφαρμόζουμε την Εντολή να αγαπάμε τους εχθρούς μας; Μήπως, αν δεν αγαπάμε τους εχθρούς μας έρχεται κάποια στιγμή που όλοι θα στραφούμε εναντίον όλων, ώσπου το «όλοι εναντίον όλων» γίνει «όλοι εναντίον ενός»; Γιατί δεν μπορούμε να συμφιλιωθούμε χωρίς να πρέπει να πληρώσει κάποιος τη συμφιλιωτική μας ομοθυμία;
Με το θέμα αυτό της θυσιαστικής κρίσης ασχολήθηκε στα βιβλία του ο Γάλλος φιλόσοφος Ρενέ Ζιράρ. Θά ’θελα να γράψω για τον Ρενέ Ζιράρ και ειδικότερα για την επίδραση που άσκησε σε μένα η ανάγνωση των βιβλίων του. Σε τι με ωφέλησαν τα βιβλία του που διάβασα, το «Εθεώρουν τον σατανάν ως αστραπήν..», «το εξιλαστήριο θύμα, η βία και ιερό», «η αρχαία οδός των ασεβών», τα κεκρυμμένα από καταβολής κ.α.;
Θά ’θελα να γράψω για την επίδραση του Ρενέ Ζιράρ , για να δω σε τι μπορούν να βοηθήσουν όλα αυτά τα πολύ σπουδαία πράγματα για τη ζωή ενός ανθρώπου, τα οποία ο ξεχωριστός αυτός για τις πρωτότυπες σκέψεις του συγγραφέας, καταγράφει στα βιβλία του.
Μέχρι να διαβάσω τον Ρενέ Ζιράρ πίστευα ότι δεν υπάρχει τίποτα πιο λογικό από αυτό που ο Σβάϊτσερ ονομάζει ως νόμο της ζωής, το νόμο της θυσίας, που επιτάσσει να θυσιάζεται το ευτελέστερο για να προστατευθεί το πολυτιμότερο. Με τη λογική του Σβάτσερ κάθε θυσία είναι θεμιτή, μέσα στον κόσμο των αντιθέτων που ζούμε. Δηλαδή κατά την άποψη αυτή ζωή χωρίς θυσία δε γίνεται. Και η αγάπη επίσης έχει το νόημα της θυσίας. Το ερώτημα είναι ότι τη θυσία και τα θύματα, απαιτεί η ίδια η αγάπη, ότι είναι σύμφυτα με την αγάπη που είναι ο Θεός ή τη θυσία και την ύπαρξη θυμάτων απαιτεί ο κόσμος, που ζει απομακρυσμένος απ΄ το Θεό και φυσικά χωρίς αγάπη; Ότι ισχύει φυσικά το δεύτερο φαίνεται από το γεγονός ότι η θυσία είναι καλή, κατά την άποψη των διωκτών, ενώ ο Θεός θέλει όλοι οι άνθρωποι να σωθούν. Ο Θεός τους δικαίους αγαπάει, και τους αμαρτωλούς ελεεί, δηλαδή αγαπάει σε υπέρτατο βαθμό, αφού έλεος σημαίνει υπέρτατη αγάπη.
Για τα θύματα στον κόσμο ισχύει το ρωμαϊκό ρητό, «ουαί τοις ηττημένοις», αλίμονο στους ητττημένους. Ο κόσμος όταν καλείται να έχει αγάπη προς αυτούς που έχουν ανάγκη, επικαλείται τη σκληρή αυτή διαπίστωση ; Η βαθύτερη συνείδηση όμως δεν είναι έτσι πλασμένη απ΄ το Θεό και δεν συμφωνεί με το «ουαί τοις ηττημένοις». Γι’ αυτό οι γιατροί σήμερα συμβουλεύουν να μην απωθούμε και δεν έχουμε να πάθουμε τίποτα. Με την απώθηση όμως και με την δυσαρμονία μας με τη συνείδησή μας κινδυνεύουμε να πέσουμε στα χέρια των γιατρών.
Δεν μπορεί κανείς να ζήσει σε ένα κόσμο χωρίς ακούσια ή εκούσια θύματα; Κατά τον Νίτσε, τον Σβάϊτσερ και τους άλλους φιλοσόφους και διανοουμένους δεν μπορεί κανείς να ζήσει χωρίς θύματα. Οι φιλόσοφοι δεν μπορούν να δούν πέρα απ΄ τους θυματικούς μηχανισμούς της συλλογικής βίας , με τους οποίους ερμηνεύουν ακόμα και το ειρηνικό άγγελμα του Ιησού προς την ανθρωπότητα.
Ο Ρενέ Ζιράρ, εκτός από τους Πατέρες και τους αγίους της Εκκλησίας, είναι ο πρώτος και ο μοναδικός από τους φιλοσόφους και τους διανοουμένους, που αποκάλυψε στον κόσμο την "παράδοξη και κολοσσιαία παρανόηση της ανθρωπότητας", αφού είχε την ενορατική ικανότητα να κατανοήσει το αληθινό νόημα της Αγίας Γραφής και ιδίως της Καινής Διαθήκης και του Κατά Ιωάννην Ευαγγελίου, και να επισημάνει την ενικότητα (μοναδικότητα) του Ευαγγελίου, το οποίο αποκαλύπτει και καταγγέλλει το μηχανισμό της συλλογικής βίας.
"Ρεθεμνιώτικα Νέα"
Με το θέμα αυτό της θυσιαστικής κρίσης ασχολήθηκε στα βιβλία του ο Γάλλος φιλόσοφος Ρενέ Ζιράρ. Θά ’θελα να γράψω για τον Ρενέ Ζιράρ και ειδικότερα για την επίδραση που άσκησε σε μένα η ανάγνωση των βιβλίων του. Σε τι με ωφέλησαν τα βιβλία του που διάβασα, το «Εθεώρουν τον σατανάν ως αστραπήν..», «το εξιλαστήριο θύμα, η βία και ιερό», «η αρχαία οδός των ασεβών», τα κεκρυμμένα από καταβολής κ.α.;
Θά ’θελα να γράψω για την επίδραση του Ρενέ Ζιράρ , για να δω σε τι μπορούν να βοηθήσουν όλα αυτά τα πολύ σπουδαία πράγματα για τη ζωή ενός ανθρώπου, τα οποία ο ξεχωριστός αυτός για τις πρωτότυπες σκέψεις του συγγραφέας, καταγράφει στα βιβλία του.
Μέχρι να διαβάσω τον Ρενέ Ζιράρ πίστευα ότι δεν υπάρχει τίποτα πιο λογικό από αυτό που ο Σβάϊτσερ ονομάζει ως νόμο της ζωής, το νόμο της θυσίας, που επιτάσσει να θυσιάζεται το ευτελέστερο για να προστατευθεί το πολυτιμότερο. Με τη λογική του Σβάτσερ κάθε θυσία είναι θεμιτή, μέσα στον κόσμο των αντιθέτων που ζούμε. Δηλαδή κατά την άποψη αυτή ζωή χωρίς θυσία δε γίνεται. Και η αγάπη επίσης έχει το νόημα της θυσίας. Το ερώτημα είναι ότι τη θυσία και τα θύματα, απαιτεί η ίδια η αγάπη, ότι είναι σύμφυτα με την αγάπη που είναι ο Θεός ή τη θυσία και την ύπαρξη θυμάτων απαιτεί ο κόσμος, που ζει απομακρυσμένος απ΄ το Θεό και φυσικά χωρίς αγάπη; Ότι ισχύει φυσικά το δεύτερο φαίνεται από το γεγονός ότι η θυσία είναι καλή, κατά την άποψη των διωκτών, ενώ ο Θεός θέλει όλοι οι άνθρωποι να σωθούν. Ο Θεός τους δικαίους αγαπάει, και τους αμαρτωλούς ελεεί, δηλαδή αγαπάει σε υπέρτατο βαθμό, αφού έλεος σημαίνει υπέρτατη αγάπη.
Για τα θύματα στον κόσμο ισχύει το ρωμαϊκό ρητό, «ουαί τοις ηττημένοις», αλίμονο στους ητττημένους. Ο κόσμος όταν καλείται να έχει αγάπη προς αυτούς που έχουν ανάγκη, επικαλείται τη σκληρή αυτή διαπίστωση ; Η βαθύτερη συνείδηση όμως δεν είναι έτσι πλασμένη απ΄ το Θεό και δεν συμφωνεί με το «ουαί τοις ηττημένοις». Γι’ αυτό οι γιατροί σήμερα συμβουλεύουν να μην απωθούμε και δεν έχουμε να πάθουμε τίποτα. Με την απώθηση όμως και με την δυσαρμονία μας με τη συνείδησή μας κινδυνεύουμε να πέσουμε στα χέρια των γιατρών.
Δεν μπορεί κανείς να ζήσει σε ένα κόσμο χωρίς ακούσια ή εκούσια θύματα; Κατά τον Νίτσε, τον Σβάϊτσερ και τους άλλους φιλοσόφους και διανοουμένους δεν μπορεί κανείς να ζήσει χωρίς θύματα. Οι φιλόσοφοι δεν μπορούν να δούν πέρα απ΄ τους θυματικούς μηχανισμούς της συλλογικής βίας , με τους οποίους ερμηνεύουν ακόμα και το ειρηνικό άγγελμα του Ιησού προς την ανθρωπότητα.
Ο Ρενέ Ζιράρ, εκτός από τους Πατέρες και τους αγίους της Εκκλησίας, είναι ο πρώτος και ο μοναδικός από τους φιλοσόφους και τους διανοουμένους, που αποκάλυψε στον κόσμο την "παράδοξη και κολοσσιαία παρανόηση της ανθρωπότητας", αφού είχε την ενορατική ικανότητα να κατανοήσει το αληθινό νόημα της Αγίας Γραφής και ιδίως της Καινής Διαθήκης και του Κατά Ιωάννην Ευαγγελίου, και να επισημάνει την ενικότητα (μοναδικότητα) του Ευαγγελίου, το οποίο αποκαλύπτει και καταγγέλλει το μηχανισμό της συλλογικής βίας.
"Ρεθεμνιώτικα Νέα"
Ρενέ Ζιράρ, Κεκρυμμένα από καταβολής, μετάφραση Κωνσταντίνου Ι. Γκότση
" Ο Ζιράρ επιχειρεί - αφήνοντας να ομιλήσουν τα ίδια τα κείμενα- να αναδείξει το πραγματικό πνεύμα της Γραφής: πνεύμα χάριτος και αληθείας. (....) Μέσω μιας εκπλητικής αναγνώσεως ποιητικής και τεκμηριωμένης- ο Ζιράρ αποδεικνύει ότι, εν αντιθέσει προς όλες τις άλλες θρησκείες οι οποίες αναδύονται από τη συμφιλιωτική επενέργεια του συλλογικού φόνου ενός τυχαίου θύματος, το ιουδαιοχριστιανικό κείμενο αποκαλύπτει και καταγγέλλει τον μηχανισμό της βίαιης αυτής ομοθυμίας και την αισθητικοποιημένη τελετουργική αναπαραγωγή του.
Το ουσιώδες του ευαγγελικού μηνύματος είναι η αγάπη προς τον πλησίον, όχι οι θυσίες. Αλλά οι άνθρωποι απέρριψαν την ειρήνη που προσφέρει ο Ιησούς - την ειρήνη την υπερέχουσαν πάντα νουν -, παραμένοντες έτσι υποτελείς στην ειρήνη της βίας.
Η απόλυτη χριστιανική ενικότητα εξελήφθη ως απλή ενδοθυσιαστική διαφορά και το Πάθος ως μία ακόμη θυσία - γεγονός που κατά τον συγγραφέα αποκαλύπτει την πιο παράδοξη και κολοσσιαία παρανόηση της ανθρωπότητας, με συνέπειες καταλυτικές για όλη τη μετέπειτα ιστορία." (Κωνσταντίνος Ι. Γκότσης, απόσπασμα από τον πρόλογό του στο βιβλίο του Ρενέ Ζιράρ, Κεκρυμμένα από καταβολής, εκδ. Γ.Α. Κουρής Α.Ε., Αθήνα 1994).
Το ουσιώδες του ευαγγελικού μηνύματος είναι η αγάπη προς τον πλησίον, όχι οι θυσίες. Αλλά οι άνθρωποι απέρριψαν την ειρήνη που προσφέρει ο Ιησούς - την ειρήνη την υπερέχουσαν πάντα νουν -, παραμένοντες έτσι υποτελείς στην ειρήνη της βίας.
Η απόλυτη χριστιανική ενικότητα εξελήφθη ως απλή ενδοθυσιαστική διαφορά και το Πάθος ως μία ακόμη θυσία - γεγονός που κατά τον συγγραφέα αποκαλύπτει την πιο παράδοξη και κολοσσιαία παρανόηση της ανθρωπότητας, με συνέπειες καταλυτικές για όλη τη μετέπειτα ιστορία." (Κωνσταντίνος Ι. Γκότσης, απόσπασμα από τον πρόλογό του στο βιβλίο του Ρενέ Ζιράρ, Κεκρυμμένα από καταβολής, εκδ. Γ.Α. Κουρής Α.Ε., Αθήνα 1994).
12.7.09
Μόσχος Εμμ.Λαγκουβάρδος, 12/7/09 ΣΚΕΨΕΙΣ ΠΟΥ ΜΕ ΒΟΗΘΟΥΝ
«Καμιά σκέψη δεν αξίζει να τη σκέφτεσαι , αν δεν είναι σκέψη του Θεού.
Καμιά αναπνοή δεν αξίζει χωρίς ευχαριστία στον Ένα στον οποίο η αληθινή αναπνοή ανήκει»
Ακόμα ένας λόγος υπέρ της αδιάλειπτης νοεράς προσευχής: Κύριε Ιησού Χριστέ, υιέ του Θεού ελέησόν με τον αμαρτωλό.
--
«Ο αγαπών τον Θεόν εν Αυτώ εστί» (Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος).
--
«Ο πατήρ μου και η μήτηρ μου εγκατέλιπόν με, ο δε Κύριος προσελάβετό με»
--
«Ει ανθρώποις ήρεσκον ουκ αν ήμην δούλος Χριστού»
--
«Διά μέσου της χάρης Του, στη δόξα Του»
--
«Εις θάνατον παραδιδόμεθα δια Ιησούν»
Αυτό σημαίνει ότι έρχεται κάπια στιγμή που κατανοούμε ότι έχουμε πεθάνει για κάποια πράγματα ή αυτά τα πράγματα έχουν πεθάνει για μας. Συνειδητοποιούμε ότι είναι μάταια και τα πράγματα αυτά για μας και η επιθυμία μας γι΄ αυτά. Αυτή η παραίτηση σε λυτρώνει από πολλά πράγματα. Κάποιος την παρομοίασε με ξίφος, που κόβει όλες τις δυσκολίες. Στην γλώσσα της ορθόδοξης μοναχικής παράδοσης ο θάνατος αυτός ονομάζεται "αποταγή". Χωρίς την αποταγή του κόσμου, κανείς δε γίνεται μοναχός. Μοναχισμός είναι ο θάνατος του κόσμου και της επιθυμίας του. "παράγει γαρ η μορφή του κόσμου και η επιθυμία αυτού". Η πιο μεγάλη ίσως Εντολή για το σύγχρονο άνθρωπο που βρίσκεται μέσα στη σύγχυση των επιθυμιών του είναι αυτή: "Μη επιθυμήσαι όλως", να μην επιθυμείς καθόλου.Εννοείται αν αγαπάς τη γαλήνη της ψυχής σου.
--
«Μπορείς να αγανακτείς με πολλά πράγματα που δεν πήγαν καλά.(...)
Αλλά όταν έρθει το τέλος πρέπει να αφεθείς σ΄αυτό» (Σκώτ Φιτζέραλντ)
"Πρέπει να αφεθείς σ΄αυτό" σημαίνει πρέπει να αφεθείς σ΄ Αυτόν που είναι το Άλφα και το Ωμέγα. Αφού ποτέ δεν ξέρουμε τί θα συμβεί, ποτέ δεν ξέρουμε το τέλος,πρέπει να αφεθούμε στο Θεό.
--
.
Καμιά αναπνοή δεν αξίζει χωρίς ευχαριστία στον Ένα στον οποίο η αληθινή αναπνοή ανήκει»
Ακόμα ένας λόγος υπέρ της αδιάλειπτης νοεράς προσευχής: Κύριε Ιησού Χριστέ, υιέ του Θεού ελέησόν με τον αμαρτωλό.
--
«Ο αγαπών τον Θεόν εν Αυτώ εστί» (Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος).
--
«Ο πατήρ μου και η μήτηρ μου εγκατέλιπόν με, ο δε Κύριος προσελάβετό με»
--
«Ει ανθρώποις ήρεσκον ουκ αν ήμην δούλος Χριστού»
--
«Διά μέσου της χάρης Του, στη δόξα Του»
--
«Εις θάνατον παραδιδόμεθα δια Ιησούν»
Αυτό σημαίνει ότι έρχεται κάπια στιγμή που κατανοούμε ότι έχουμε πεθάνει για κάποια πράγματα ή αυτά τα πράγματα έχουν πεθάνει για μας. Συνειδητοποιούμε ότι είναι μάταια και τα πράγματα αυτά για μας και η επιθυμία μας γι΄ αυτά. Αυτή η παραίτηση σε λυτρώνει από πολλά πράγματα. Κάποιος την παρομοίασε με ξίφος, που κόβει όλες τις δυσκολίες. Στην γλώσσα της ορθόδοξης μοναχικής παράδοσης ο θάνατος αυτός ονομάζεται "αποταγή". Χωρίς την αποταγή του κόσμου, κανείς δε γίνεται μοναχός. Μοναχισμός είναι ο θάνατος του κόσμου και της επιθυμίας του. "παράγει γαρ η μορφή του κόσμου και η επιθυμία αυτού". Η πιο μεγάλη ίσως Εντολή για το σύγχρονο άνθρωπο που βρίσκεται μέσα στη σύγχυση των επιθυμιών του είναι αυτή: "Μη επιθυμήσαι όλως", να μην επιθυμείς καθόλου.Εννοείται αν αγαπάς τη γαλήνη της ψυχής σου.
--
«Μπορείς να αγανακτείς με πολλά πράγματα που δεν πήγαν καλά.(...)
Αλλά όταν έρθει το τέλος πρέπει να αφεθείς σ΄αυτό» (Σκώτ Φιτζέραλντ)
"Πρέπει να αφεθείς σ΄αυτό" σημαίνει πρέπει να αφεθείς σ΄ Αυτόν που είναι το Άλφα και το Ωμέγα. Αφού ποτέ δεν ξέρουμε τί θα συμβεί, ποτέ δεν ξέρουμε το τέλος,πρέπει να αφεθούμε στο Θεό.
--
.
9.7.09
Μόσχος Εμμ. Λαγκουβάρδος, Bία ή μη βία;
« Αγαπάτε τους εχθρούς υμών (…) όπως γένησθε
υιοί του πατρός υμών του εν ουρανοίς, ότι τον ήλιον
αυτού ανατέλλει επί πονηρούς και αγαθούς και βρέχει
επί δικαίους και αδίκους» (Ματθ.5, 44).
Βία ή μη βία ; Ποτέ άλλοτε δεν είχε νόημα να τεθεί αυτό το ερώτημα, γιατί ποτέ άλλοτε η βία δεν ήταν απροκάλυπτη, όπως είναι τώρα. Από την αρχή του κόσμου μέχρι την εποχή μας η βία καλυπτόταν. Ακόμα κι αυτοί που ασκούσαν τη βία δεν ήθελαν να γίνει φανερό ότι ήταν υπέρ της βίας. Ο Κάιν όταν σκότωσε τον αδελφό του ανάμεσα στα δεινά που προκάλεσε για τον εαυτό του η πράξη του αυτή, το πιο δυσβάστακτο από όλα ήταν ότι η βία που άσκησε κατά του αδελφού του ήταν φανερή και τον κατείχε ο φόβος, ότι όποιος τον συναντούσε θα τον σκότωνε. Θα έπρεπε να είναι ένας αιώνιος φυγάς κι αυτό δεν μπορούσε να το αντέξει. «Βαριά είναι η τιμωρία μου. Όποιος με βρει θα με σκοτώσει», είπε στο Θεό. Και ο Κύριος του αποκρίθηκε: « Δεν θα συμβεί αυτό» κι έβαλε σημάδι στον Κάϊν, ώστε όποιος θα τον συναντούσε να μην τον σκοτώσει. Αυτό σημαίνει ότι το έγκλημα του Κάϊν δεν ήταν μόνο ο φόνος του αδελφού του, αλλά ήταν ότι άσκησε απροκάλυπτη βία. Ο Κάϊν δεν μπορούσε να ζήσει με το φόβο ότι η βία έδινε την εξουσία σε όποιον τον συναντήσει, να τον σκοτώσει.
Ακόμα και ο Χίτλερ και ο Στάλιν δεν μιλούσαν ανοιχτά για τη βία: Ο Χίτλερ ήθελε να εμφανίζεται ως φίλος των ζώων κι ο Στάλιν μιλώντας για τα θύματα κάποιος ομαδικής σφαγής είπε ότι ταξίδεψαν . Το άκρον άωτον της κρυμμένης βίας και μάλιστα κάτω απ΄ το μανδύα του ιερού, ήταν η βία της Ιεράς Εξέτασης. Η Ιερά Εξέταση εξόντωνε τα θύματά της στο όνομα της μη βίας του Χριστού!
Στην εποχή μας, τη μοναδική εποχή της ανθρώπινης ιστορίας, που η ανθρωπότητα έχει τη δυνατότητα να αυτοκαταστραφεί, η βία είναι πλέον απροκάλυπτη, σαν να είναι αυτή η νόμιμη κατάσταση, (όπως πράγματι είναι) και η μη βία μη νόμιμη. Στην εποχή μας η βία δρα απροκάλυπτα.
« Ο Λόγος του Χριστού είναι εντελώς ξένος προς τη βία. Είναι επομένως ένας Λόγος για πάντα αποδιωγμένος, ένας Λόγος απών». Τώρα μπορούμε να καταλάβουμε την αρχή του κατά Ιωάννην Ευαγγελίου: «Αυτός ( ο Λόγος) ήταν για τα δημιουργήματα η ζωή, κι ήταν η ζωή αυτή το φως για τους ανθρώπους. Το φως αυτό έλαμψε μέσα στη σκοτεινιά του κόσμου, μα η σκοτεινιά δεν το δέχθηκε.» (Ιω.α΄4-5).
«Εδώ και δυο χιλιάδες χρόνια που υπάρχουν αυτά τα λόγια, οι άνθρωποι δεν έχουν πάψει να τα σχολιάζουν, αλλά μπορείτε να διαβάσετε τα πάντα, και θα δείτε ότι τους διαφεύγει πάντα το ουσιώδες: Ο ρόλος της αποπομπής του Λόγου.(…) Η μη επισήμανση της αποπομπής του είναι ταυτόσημη με την αυταπάτη που έχουν οι άνθρωποι ότι καλοδέχονται τον Λόγο, ενώ στην πραγματικότητα συνεργούν στη διαδικασία αποπομπής του.(…) Ο Λόγος της αγάπης δεν προβάλλει αντίσταση. Αφήνει πάντα να τον αποπέμπει ο Λόγος της βίας. Αλλά η αποπομπή αυτή αποκαλύπτεται ολοένα και καλύτερα. Και με την ίδια διαδικασία αποκαλύπτεται συγχρόνως ότι ο Λόγος της βίας υπάρχει μόνον ως διώκτης και κατά κάποιο τρόπο ως παράσιτο του αληθινού Λόγου»(Ρενέ Ζιράρ).
Μήπως η μη βία, η Εντολή να αγαπάμε τους εχθρούς μας, είναι ουτοπία; Ο Λόγος του Χριστού , ο Θεός, όπως γράφει το Ευαγγέλιο του Ιωάννη «Θεός είναι ο Λόγος», είναι πατέρας όλων των ανθρώπων, όπως τον φανέρωσε ο Χριστός και δεν έχει προσωποληψία : «Ο Θεός βρέχει επί δικαίους και αδίκους». Ο λαός εγκολπώθηκε το χαρμόσυνο μήνυμα του Ευαγγελίου, αντίθετα με τους φιλοσόφους και τους διανοουμένους και βλέπει ως προφανές, αυτό που δεν μπορούν εκείνοι να δουν: ότι η μη βία δεν είναι ουτοπία, αλλά είναι η ζωντανή πραγματικότητα, όπως φαίνεται στη συμπεριφορά του καλού πατέρα προς τα τέκνα, που δεν ξεχωρίζει τα παιδιά του σε καλά και σε κακά. «Όποιο δάχτυλο κι αν κόψεις πονάει το ίδιο».
"Ρεθεμνιώτικα Νέα"
υιοί του πατρός υμών του εν ουρανοίς, ότι τον ήλιον
αυτού ανατέλλει επί πονηρούς και αγαθούς και βρέχει
επί δικαίους και αδίκους» (Ματθ.5, 44).
Βία ή μη βία ; Ποτέ άλλοτε δεν είχε νόημα να τεθεί αυτό το ερώτημα, γιατί ποτέ άλλοτε η βία δεν ήταν απροκάλυπτη, όπως είναι τώρα. Από την αρχή του κόσμου μέχρι την εποχή μας η βία καλυπτόταν. Ακόμα κι αυτοί που ασκούσαν τη βία δεν ήθελαν να γίνει φανερό ότι ήταν υπέρ της βίας. Ο Κάιν όταν σκότωσε τον αδελφό του ανάμεσα στα δεινά που προκάλεσε για τον εαυτό του η πράξη του αυτή, το πιο δυσβάστακτο από όλα ήταν ότι η βία που άσκησε κατά του αδελφού του ήταν φανερή και τον κατείχε ο φόβος, ότι όποιος τον συναντούσε θα τον σκότωνε. Θα έπρεπε να είναι ένας αιώνιος φυγάς κι αυτό δεν μπορούσε να το αντέξει. «Βαριά είναι η τιμωρία μου. Όποιος με βρει θα με σκοτώσει», είπε στο Θεό. Και ο Κύριος του αποκρίθηκε: « Δεν θα συμβεί αυτό» κι έβαλε σημάδι στον Κάϊν, ώστε όποιος θα τον συναντούσε να μην τον σκοτώσει. Αυτό σημαίνει ότι το έγκλημα του Κάϊν δεν ήταν μόνο ο φόνος του αδελφού του, αλλά ήταν ότι άσκησε απροκάλυπτη βία. Ο Κάϊν δεν μπορούσε να ζήσει με το φόβο ότι η βία έδινε την εξουσία σε όποιον τον συναντήσει, να τον σκοτώσει.
Ακόμα και ο Χίτλερ και ο Στάλιν δεν μιλούσαν ανοιχτά για τη βία: Ο Χίτλερ ήθελε να εμφανίζεται ως φίλος των ζώων κι ο Στάλιν μιλώντας για τα θύματα κάποιος ομαδικής σφαγής είπε ότι ταξίδεψαν . Το άκρον άωτον της κρυμμένης βίας και μάλιστα κάτω απ΄ το μανδύα του ιερού, ήταν η βία της Ιεράς Εξέτασης. Η Ιερά Εξέταση εξόντωνε τα θύματά της στο όνομα της μη βίας του Χριστού!
Στην εποχή μας, τη μοναδική εποχή της ανθρώπινης ιστορίας, που η ανθρωπότητα έχει τη δυνατότητα να αυτοκαταστραφεί, η βία είναι πλέον απροκάλυπτη, σαν να είναι αυτή η νόμιμη κατάσταση, (όπως πράγματι είναι) και η μη βία μη νόμιμη. Στην εποχή μας η βία δρα απροκάλυπτα.
« Ο Λόγος του Χριστού είναι εντελώς ξένος προς τη βία. Είναι επομένως ένας Λόγος για πάντα αποδιωγμένος, ένας Λόγος απών». Τώρα μπορούμε να καταλάβουμε την αρχή του κατά Ιωάννην Ευαγγελίου: «Αυτός ( ο Λόγος) ήταν για τα δημιουργήματα η ζωή, κι ήταν η ζωή αυτή το φως για τους ανθρώπους. Το φως αυτό έλαμψε μέσα στη σκοτεινιά του κόσμου, μα η σκοτεινιά δεν το δέχθηκε.» (Ιω.α΄4-5).
«Εδώ και δυο χιλιάδες χρόνια που υπάρχουν αυτά τα λόγια, οι άνθρωποι δεν έχουν πάψει να τα σχολιάζουν, αλλά μπορείτε να διαβάσετε τα πάντα, και θα δείτε ότι τους διαφεύγει πάντα το ουσιώδες: Ο ρόλος της αποπομπής του Λόγου.(…) Η μη επισήμανση της αποπομπής του είναι ταυτόσημη με την αυταπάτη που έχουν οι άνθρωποι ότι καλοδέχονται τον Λόγο, ενώ στην πραγματικότητα συνεργούν στη διαδικασία αποπομπής του.(…) Ο Λόγος της αγάπης δεν προβάλλει αντίσταση. Αφήνει πάντα να τον αποπέμπει ο Λόγος της βίας. Αλλά η αποπομπή αυτή αποκαλύπτεται ολοένα και καλύτερα. Και με την ίδια διαδικασία αποκαλύπτεται συγχρόνως ότι ο Λόγος της βίας υπάρχει μόνον ως διώκτης και κατά κάποιο τρόπο ως παράσιτο του αληθινού Λόγου»(Ρενέ Ζιράρ).
Μήπως η μη βία, η Εντολή να αγαπάμε τους εχθρούς μας, είναι ουτοπία; Ο Λόγος του Χριστού , ο Θεός, όπως γράφει το Ευαγγέλιο του Ιωάννη «Θεός είναι ο Λόγος», είναι πατέρας όλων των ανθρώπων, όπως τον φανέρωσε ο Χριστός και δεν έχει προσωποληψία : «Ο Θεός βρέχει επί δικαίους και αδίκους». Ο λαός εγκολπώθηκε το χαρμόσυνο μήνυμα του Ευαγγελίου, αντίθετα με τους φιλοσόφους και τους διανοουμένους και βλέπει ως προφανές, αυτό που δεν μπορούν εκείνοι να δουν: ότι η μη βία δεν είναι ουτοπία, αλλά είναι η ζωντανή πραγματικότητα, όπως φαίνεται στη συμπεριφορά του καλού πατέρα προς τα τέκνα, που δεν ξεχωρίζει τα παιδιά του σε καλά και σε κακά. «Όποιο δάχτυλο κι αν κόψεις πονάει το ίδιο».
"Ρεθεμνιώτικα Νέα"
8.7.09
Μόσχος Εμμ. Λαγκουβάρδος, Η Δύναμη του Ονόματος
Οι Σκοπιανοί θυμίζουν τον Ίβυκο και τους Γέρανους καθώς έχουν παντελή άγνοια της φοβερής δύναμης του ονόματος. Αντίθετα με τους Εβραίους που προσέχουν τα ονόματα (το όνομα του Θεού δεν το προφέρουν ποτέ) οι Σκοπιανοί χρησιμοποιούν με το σκοπό της οικειοποιήσεως το όνομα Μακεδονία! Ελπίζουν ότι ο αληθής κύριός του θα κουραστεί κάποτε η θα καμφθεί απ΄ τις διάφορες πιέσεις εις βάρος του και θα παραιτηθεί από αυτό υπογράφοντας συνθήκη με την οποία παραχωρεί το όνομα σ΄ αυτούς!!
"Να οι γέρανοι του Ιβύκου" είπε ένας απ΄ τους αρχαίους φονιάδες του, την ώρα που οι Γέρανοι πετούσαν στον ουρανό, για να καταδικαστεί αυτός και οι λοιποί συνένοχοί του για το έγκλημα του φόνου που διέπραξαν. Ένα απλό όνομα που ειπώθηκε σε ένα ανύποπτο χρόνο, την ώρα που το πλήθος παρακολουθούσε μια παράσταση στο θέατρο, οδήγησε στο θάνατο αυτών που είχαν την ατυχία να χρησιμοποιήσουν για μια στιγμή ένα ακατάλληλο γι΄ αυτούς όνομα!
Τη δύναμη του ονόματος περιγράφει με πολύ παραστατικό τρόπο ο άγιος Διονύσιος ο Αρεoπαγίτης στο βιβλίο του "Περί Θείων Ονομάτων". "Όπως ο φυσικός ήλιος " γράφει στο τέταρτο κεφάλαιο " χωρίς σκέψη και προαίρεση αλλά με το ίδιο το είναι του φωτίζει όλα όσα μπορούν να κοινωνούν στο φως που τους αναλογεί, όμοια και το όνομα σκορπά σε όλα τα όντα τη θετική ( ή αρνητική γι' αυτούς που κακώς το χρησιμοποιούν) επιρροή του. Κι όπως η παρουσία του νοητού φωτός είναι δύναμη που συνάγει και ενώνει όσους φωτίζονται, όμοια και η άγνοια προκαλεί τη διαίρεση όσων βρίσκονται στην πλάνη ή χρησιμοποιούν το δόλο και το ψεύδος.
Δεν είναι ωραίο λοιπόν αυτό που κάνουν οι Σκοπιανοί, αλλά δεν το καταλαβαίνουν. Το ωραίο, συνεχίζει στο ίδιο βιβλίο ο Άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης έχει μέσα του κατά υπεροχή την ωραιότητα κάθε ωραίου και την προβάλλει. Χάρη στο ωραίο υπάρχουν οι συνάψεις όλων και οι φιλίες και οι σχέσεις. Το ωραίο ένωσε τα πάντα. Αυτό είναι το τελικό αίτιο, γιατί όλα γίνονται για χάρη του. "Όλοι αγαπούν το αγαθό" ( Διοτίμα). Εκτός απ΄ τους πονηρούς, επιτήδειους και αχαρίστους , όπως καλή ώρα οι Σκοπιανοί, οι οποίοι ενώ την δωρεάν χρηματική βοήθεια της Ελλάδος και τις άλλες διευκολύνσεις τις θέλουν και τις επιζητούν, την αλήθεια την προδίδουν και τολμούν να χρησιμοποιούν με το σκοπό της ιδιοποιήσεως το όνομα της Μακεδονίας!
Αλλά όπως φαίνεται δεν γνωρίζουν τους Έλληνες, ούτε τη Χριστιανική Ορθόδοξη Παράδοση και τον ομαδικό ενοχικό αρχέτυπο του Ιούδα! Διαφορετικά δεν θα τολμούσαν να το κάνουν. Θα γνώριζαν οπωσδήποτε τις φοβερές συνέπειες της προδοσίας που συνδέεται χωρίς άλλο με την ονομασία της Μακεδονίας είτε ως νόσφιση από μέρους τους είτε ως ακατανόητη, απίστευτη ,εγκληματική ( αν γινόταν ποτέ) παραχώρηση (!) από μέρους των Ελλήνων.
Όπως κανένας Έλληνας δε θα δεχόταν ποτέ να ονομαστεί ο γιος του Ιούδας, για να τον στιγματίζει σε όλη του τη ζωή το βάρος της ομαδικής ενοχής του Ιούδα , όμοια δεν θα δεχόταν κανένας Έλληνας πολιτικός να συνδεθεί το όνομά του με παρόμοια ενοχή υπογράφοντας τη συνθήκη της παραχώρησης, γιατί περί αυτής πρόκειται, της ονομασίας της Μακεδονίας στους Σκοπιανούς. Πολύ περισσότερο όταν αυτοί, όπως είναι γνωστόν τοις πάσι, επιφυλάσσουν δικαίωμα εδαφικών διεκδικήσεων εις βάρος της Ελλάδος!
Τελικά ίσως το όνομα της αγαπημένης μας Μακεδονίας να συμβάλει στο να προσέξουν επί τέλους οι Έλληνες πολιτικοί την ανανέωση των ονομάτων, ώστε αρχίζοντας από το δικό τους όνομα οι πολιτικοί να είναι πολιτικοί!
Κάποιος Σέρβος αρχιεπίσκοπος αναρωτήθηκε σχετικά με το όνομα των Σκοπιανών: "Πως μπορούμε να είμαστε Μακεδόνες χωρίς να είμαστε Έλληνες;" Θέλοντας να συμπληρώσω την ορθή αυτή σκέψη του αρχιεπισκόπου παραθέτω την περικοπή από τη Γένεση, η οποία αναφέρεται στον Αδάμ που ονομάζει τα ζώα. "Και ωδήγησε ο Θεός ενώπιον του Αδάμ όλα τα θηρία του αγρού και όλα τα πτηνά του ουρανού για να δει ποιό όνομα να τους δώσει.Και το όνομα που θα έδινε ο Αδάμ στο καθένα από αυτά, αυτό το όνομα θα έμενε σ΄ αυτά. Και ο Αδάμ έδωσε ονόματα σε όλα τα κτήνη και σε όλα τα πτηνά του ουρανού και σε όλα τα θηρία της υπαίθρου" (Γέν. 2, 19-20)
Ο πρωτοπρεσβύτερος Αντώνιος Γ. Αλεβιζόπουλος, στο βιβλίο του "Εφόδιον Ορθοδοξίας", έκδοση Αποστολικής Διακονίας, σχολιάζοντας την περικοπή αυτή, γράφει:
"Η πράξη αυτή (του Αδάμ) δεν αποτελεί απλούν και ασήμαντον επεισόδιον. Το να δώση κανείς το όνομα εις κάποιο ζώον ή πράγμα, εσήμαινε δια τους Εβραίους τον προσδιορισμόν του σκοπού τον οποίον καλείται να εκπληρώση αυτό μέσα εις την αρμονίαν του κόσμου. Με την εντολήν , λοιπόν, αυτήν καλεί ο Θεός τον άνθρωπον να προσδιορίση τον ιδιαίτερον σκοπόν του κάθε ζώου, δίδοντάς του το κατάλληλον όνομα."
"Δια να δώση π.χ. ο άνθρωπος το κατάλληλον όνομα το οποίον θα ανταπεκρίνετο προς τα ιδιαίτερα γνωρίσματα εκάστου ζώου, έπρεπε προηγουμένως να αναπτύξη όλας εκείνας τας ικανότητας, τας οποίας έδωσεν εις αυτόν ο Θεός δια να αποκτήση την αληθή γνώσιν των ζώων."
"Η εξουσία αυτή του ανθρώπου και η κυριαρχική θέσις έναντι της λοιπής δημιουργίας, ετοποθετείτο εντός της όλης ωραιότητος και της αρμονίας του κόσμου (Γεν. 3,3), όχι εκτός αυτής. Έπρεπε δηλαδή να ασκήται όχι μόνον συμφώνως προς τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά εκάστου δημιουργήματος, αλλά και εν αρμονία προς το θέλημα του Θεού. Είναι δε φανερόν, ότι η εκπλήρωσις της εντολής αυτής του Θεού προϋποθέτει επιστημονικήν έρευναν και βαθείαν γνώσιν των δημιουργημάτων. Η γνώσις, λοιπόν, και η επισήμη ανταποκρίνεται πλήρως προς το δημιουργικόν σχέδιον του Θεού. Εκείνος είναι "ο διδάσκων άνθρωπον γνώσιν" (Ψαλμ. 93,10). "Και αυτός έδωκεν ανθρώποις επιστήμην ενδοξάζεσθαι εν τοις θαυμασίοις Αυτού" (Σοφ. Σειρ. 38, 6)
Ορθώς αναρωτιέται ο Σέρβος αρχιεπίσκοπος, πώς μπορούν να είναι Μακεδόνες οι Σκοπιανοί, χωρίς να είναι Έλληνες;" Αναρωτιέμαστε κι εμείς δοξάζεται ο Θεός, όταν παραποιείται η γνώσις και κακοποιείται και διαστρεβλώνεται η επιστημονική αλήθεια;
"ΡΕθεμνιώτικα Νέα"
"Να οι γέρανοι του Ιβύκου" είπε ένας απ΄ τους αρχαίους φονιάδες του, την ώρα που οι Γέρανοι πετούσαν στον ουρανό, για να καταδικαστεί αυτός και οι λοιποί συνένοχοί του για το έγκλημα του φόνου που διέπραξαν. Ένα απλό όνομα που ειπώθηκε σε ένα ανύποπτο χρόνο, την ώρα που το πλήθος παρακολουθούσε μια παράσταση στο θέατρο, οδήγησε στο θάνατο αυτών που είχαν την ατυχία να χρησιμοποιήσουν για μια στιγμή ένα ακατάλληλο γι΄ αυτούς όνομα!
Τη δύναμη του ονόματος περιγράφει με πολύ παραστατικό τρόπο ο άγιος Διονύσιος ο Αρεoπαγίτης στο βιβλίο του "Περί Θείων Ονομάτων". "Όπως ο φυσικός ήλιος " γράφει στο τέταρτο κεφάλαιο " χωρίς σκέψη και προαίρεση αλλά με το ίδιο το είναι του φωτίζει όλα όσα μπορούν να κοινωνούν στο φως που τους αναλογεί, όμοια και το όνομα σκορπά σε όλα τα όντα τη θετική ( ή αρνητική γι' αυτούς που κακώς το χρησιμοποιούν) επιρροή του. Κι όπως η παρουσία του νοητού φωτός είναι δύναμη που συνάγει και ενώνει όσους φωτίζονται, όμοια και η άγνοια προκαλεί τη διαίρεση όσων βρίσκονται στην πλάνη ή χρησιμοποιούν το δόλο και το ψεύδος.
Δεν είναι ωραίο λοιπόν αυτό που κάνουν οι Σκοπιανοί, αλλά δεν το καταλαβαίνουν. Το ωραίο, συνεχίζει στο ίδιο βιβλίο ο Άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης έχει μέσα του κατά υπεροχή την ωραιότητα κάθε ωραίου και την προβάλλει. Χάρη στο ωραίο υπάρχουν οι συνάψεις όλων και οι φιλίες και οι σχέσεις. Το ωραίο ένωσε τα πάντα. Αυτό είναι το τελικό αίτιο, γιατί όλα γίνονται για χάρη του. "Όλοι αγαπούν το αγαθό" ( Διοτίμα). Εκτός απ΄ τους πονηρούς, επιτήδειους και αχαρίστους , όπως καλή ώρα οι Σκοπιανοί, οι οποίοι ενώ την δωρεάν χρηματική βοήθεια της Ελλάδος και τις άλλες διευκολύνσεις τις θέλουν και τις επιζητούν, την αλήθεια την προδίδουν και τολμούν να χρησιμοποιούν με το σκοπό της ιδιοποιήσεως το όνομα της Μακεδονίας!
Αλλά όπως φαίνεται δεν γνωρίζουν τους Έλληνες, ούτε τη Χριστιανική Ορθόδοξη Παράδοση και τον ομαδικό ενοχικό αρχέτυπο του Ιούδα! Διαφορετικά δεν θα τολμούσαν να το κάνουν. Θα γνώριζαν οπωσδήποτε τις φοβερές συνέπειες της προδοσίας που συνδέεται χωρίς άλλο με την ονομασία της Μακεδονίας είτε ως νόσφιση από μέρους τους είτε ως ακατανόητη, απίστευτη ,εγκληματική ( αν γινόταν ποτέ) παραχώρηση (!) από μέρους των Ελλήνων.
Όπως κανένας Έλληνας δε θα δεχόταν ποτέ να ονομαστεί ο γιος του Ιούδας, για να τον στιγματίζει σε όλη του τη ζωή το βάρος της ομαδικής ενοχής του Ιούδα , όμοια δεν θα δεχόταν κανένας Έλληνας πολιτικός να συνδεθεί το όνομά του με παρόμοια ενοχή υπογράφοντας τη συνθήκη της παραχώρησης, γιατί περί αυτής πρόκειται, της ονομασίας της Μακεδονίας στους Σκοπιανούς. Πολύ περισσότερο όταν αυτοί, όπως είναι γνωστόν τοις πάσι, επιφυλάσσουν δικαίωμα εδαφικών διεκδικήσεων εις βάρος της Ελλάδος!
Τελικά ίσως το όνομα της αγαπημένης μας Μακεδονίας να συμβάλει στο να προσέξουν επί τέλους οι Έλληνες πολιτικοί την ανανέωση των ονομάτων, ώστε αρχίζοντας από το δικό τους όνομα οι πολιτικοί να είναι πολιτικοί!
Κάποιος Σέρβος αρχιεπίσκοπος αναρωτήθηκε σχετικά με το όνομα των Σκοπιανών: "Πως μπορούμε να είμαστε Μακεδόνες χωρίς να είμαστε Έλληνες;" Θέλοντας να συμπληρώσω την ορθή αυτή σκέψη του αρχιεπισκόπου παραθέτω την περικοπή από τη Γένεση, η οποία αναφέρεται στον Αδάμ που ονομάζει τα ζώα. "Και ωδήγησε ο Θεός ενώπιον του Αδάμ όλα τα θηρία του αγρού και όλα τα πτηνά του ουρανού για να δει ποιό όνομα να τους δώσει.Και το όνομα που θα έδινε ο Αδάμ στο καθένα από αυτά, αυτό το όνομα θα έμενε σ΄ αυτά. Και ο Αδάμ έδωσε ονόματα σε όλα τα κτήνη και σε όλα τα πτηνά του ουρανού και σε όλα τα θηρία της υπαίθρου" (Γέν. 2, 19-20)
Ο πρωτοπρεσβύτερος Αντώνιος Γ. Αλεβιζόπουλος, στο βιβλίο του "Εφόδιον Ορθοδοξίας", έκδοση Αποστολικής Διακονίας, σχολιάζοντας την περικοπή αυτή, γράφει:
"Η πράξη αυτή (του Αδάμ) δεν αποτελεί απλούν και ασήμαντον επεισόδιον. Το να δώση κανείς το όνομα εις κάποιο ζώον ή πράγμα, εσήμαινε δια τους Εβραίους τον προσδιορισμόν του σκοπού τον οποίον καλείται να εκπληρώση αυτό μέσα εις την αρμονίαν του κόσμου. Με την εντολήν , λοιπόν, αυτήν καλεί ο Θεός τον άνθρωπον να προσδιορίση τον ιδιαίτερον σκοπόν του κάθε ζώου, δίδοντάς του το κατάλληλον όνομα."
"Δια να δώση π.χ. ο άνθρωπος το κατάλληλον όνομα το οποίον θα ανταπεκρίνετο προς τα ιδιαίτερα γνωρίσματα εκάστου ζώου, έπρεπε προηγουμένως να αναπτύξη όλας εκείνας τας ικανότητας, τας οποίας έδωσεν εις αυτόν ο Θεός δια να αποκτήση την αληθή γνώσιν των ζώων."
"Η εξουσία αυτή του ανθρώπου και η κυριαρχική θέσις έναντι της λοιπής δημιουργίας, ετοποθετείτο εντός της όλης ωραιότητος και της αρμονίας του κόσμου (Γεν. 3,3), όχι εκτός αυτής. Έπρεπε δηλαδή να ασκήται όχι μόνον συμφώνως προς τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά εκάστου δημιουργήματος, αλλά και εν αρμονία προς το θέλημα του Θεού. Είναι δε φανερόν, ότι η εκπλήρωσις της εντολής αυτής του Θεού προϋποθέτει επιστημονικήν έρευναν και βαθείαν γνώσιν των δημιουργημάτων. Η γνώσις, λοιπόν, και η επισήμη ανταποκρίνεται πλήρως προς το δημιουργικόν σχέδιον του Θεού. Εκείνος είναι "ο διδάσκων άνθρωπον γνώσιν" (Ψαλμ. 93,10). "Και αυτός έδωκεν ανθρώποις επιστήμην ενδοξάζεσθαι εν τοις θαυμασίοις Αυτού" (Σοφ. Σειρ. 38, 6)
Ορθώς αναρωτιέται ο Σέρβος αρχιεπίσκοπος, πώς μπορούν να είναι Μακεδόνες οι Σκοπιανοί, χωρίς να είναι Έλληνες;" Αναρωτιέμαστε κι εμείς δοξάζεται ο Θεός, όταν παραποιείται η γνώσις και κακοποιείται και διαστρεβλώνεται η επιστημονική αλήθεια;
"ΡΕθεμνιώτικα Νέα"
7.7.09
Μόσχος Εμμ. Λαγκουβάρδος,Τα παραμύθια για μεγάλους
«Πάρε με στη μαγεία της στιγμής,
σε μια λαμπερή βραδιά,
όπου τα παιδιά του αύριο ονειρεύονται
με τον αέρα της αλλαγής»
( Σκόρπιονς)
Η ελπίδα του ανθρώπου της εποχής μας είναι αυτή, που ήταν πάντοτε, η ελπίδα να τελειώσουν τα ψέματα. Να πάψουμε να πιστεύουμε στους μύθους , στη μαγεία της στιγμής, που διαλύεται μόλις ο άνθρωπος ξυπνήσει και καταλάβει πόσο επικίνδυνο είναι να πιστεύει στα παραμύθια, σαν να είναι η αλήθεια. Να στηρίζεται, αντί στα ίδια τα γεγονότα στην ερμηνεία των γεγονότων, δηλαδή σε μυθεύματα.
Πότε θα τελειώσουν τα ψέματα ,πότε θα δούμε τα πράγματα όχι υπό το φως των μύθων, όχι μέσα σε καθρέφτη, όχι μέσα στην αχλύ της μαγείας της στιγμής, αλλά πρόσωπο προς πρόσωπο; Αυτό σημαίνει ότι θα δούμε ότι η αλήθεια είναι ζωντανή πραγματικότητα και δεν είναι όλα μια διαρκής αλλαγή, έστω και υπό τον μύθο της αέναης προόδου.
«Το να πιστεύει κανείς, όπως πίστευε ο Ρενάν, ότι η Βασιλεία του Θεού είναι μια «ουτοπία», μπορούσε να συγχωρεθεί ακόμη σε έναν κόσμο που όλος έπαρση και υπερηφάνεια, πίστευε ότι είναι άτρωτος. Το να ισχυρίζεται όμως κανείς, όπως γίνεται σήμερα, ότι η ευαγγελική αρχή της παραιτήσεως από τα αντίποινα δεν είναι «παρά μαζοχισμός», σημαίνει πως δεν λαμβάνει υπ΄ όψιν του τις ασφυκτικές δουλείες που μας βαρύνουν ως εκ του υπερμέτρου χαρακτήρα της καταστροφικής μας δυνάμεως (Ρενέ Ζιράρ, Τα κεκρυμμένα από καταβολής κόσμου, εκδ.Γ.Α. Κουρής Α.Ε.).
Τα παραμύθια τα λέγανε οι παππούδες για να αποκοιμίσουν τα εγγόνια τους. Άραγε υπάρχουν παραμύθια που αποκοιμίζουν τους μεγάλους ή οι μεγάλοι έχουν την ευθύνη που κρατάει πάντα ανοιχτά, πάντα άγρυπνα τα μάτια της ψυχής τους; Τρέφονται και οι μεγάλοι με παραμύθια; Πώς αποκοιμούνται οι μεγάλοι με τα παραμύθια;
Τα παραμύθια δεν είναι τα γεγονότα, αλλά ερμηνείες των γεγονότων, είναι μυθεύματα που κρύβουν την αλήθεια μέσα στην αχλύ του μύθου, σαν μέσα σε καθρέφτη, αντί να δούμε την αλήθεια πρόσωπο προς πρόσωπο.
Κάποιος έκανε μια συλλογή μύθων με θέμα το καλό. Όλοι οι μύθοι μιλούσαν για το καλό που βρίσκει ή δε βρίσκει ανταπόκριση. Κανένας μύθος δεν μιλάει για το καλό σ’ αυτούς που σε μισούν και σε αδικούν. Ο λόγος είναι ότι η διδασκαλία του Χριστού δεν είναι μύθος, αλλά η αλήθεια και δεν παραδίδεται με μυθεύματα και φανταστικές ιστορίες, αλλά με την ίδια τη ζωή: «Εγώ είμαι η οδός κι η αλήθεια και η ζωή».
Σε έναν κόσμο όπου η οδός δεν τηρείται, αν είσαι θύμα οποιασδήποτε κατάστασης, θα τους βρεις όλους αντιμέτωπους, ακόμα και τους φυσικούς σου συμμάχους. Αν π.χ. ένα θύμα του αυτοκινήτου ζητούσε να καταργηθεί το αυτοκίνητο, γιατί τα θύματά του είναι περισσότερα από τα θύματα των πολέμων, δεν θα εύρισκε κανέναν σύμφωνο, ούτε τους δικούς του, που υποφέρουν μαζί του, εξαιτίας του μύθου του αυτοκινήτου. Γιατί κωφεύουν όλοι στους μύθους;. Έχουν μάτια για να βλέπουν και δεν βλέπουν και αυτιά για να ακούν και δεν ακούν.
«Τα έθνη» , γράφει ο Ζιράρ, στο προαναφερόμενο βιβλίο του, «δεν είναι τόσο σώφρονα ώστε να παραιτηθούν από το να τρομοκρατούν το ένα το άλλο, ούτε όμως και τόσο άφρονα ώστε να εκλύσουν το ανεπανόρθωτο. Βρισκόμαστε συνεπώς σε μια κατάσταση περίπλοκη, που κείται ανάμεσα στη μη-φρόνηση στο ένα άκρο, και την αποτελεσματική μέχρι τώρα μη-αφροσύνη στο άλλο, και στην οποία μπορεί κανείς να διακρίνει ίχνη από περασμένες μορφές συμπεριφοράς της ανθρωπότητας , αλλά και από τις μελλοντικές επίσης. Πράγματι, ή θα προσανατολισθούμε ολοένα και περισσότερο προς τη μη-βία, ή θα αφανιστούμε ολοσχερώς. Αλλά ακριβώς επειδή η σημερινή κατάσταση έχει χαρακτήρα ενδιάμεσο, οι άνθρωποι έχουν ακόμη το περιθώριο να αποφύγουν τα πελώρια προβλήματα τα οποία αυτή θέτει ενώπιόν τους».
«Ρεθεμνιώτικα Νέα»
σε μια λαμπερή βραδιά,
όπου τα παιδιά του αύριο ονειρεύονται
με τον αέρα της αλλαγής»
( Σκόρπιονς)
Η ελπίδα του ανθρώπου της εποχής μας είναι αυτή, που ήταν πάντοτε, η ελπίδα να τελειώσουν τα ψέματα. Να πάψουμε να πιστεύουμε στους μύθους , στη μαγεία της στιγμής, που διαλύεται μόλις ο άνθρωπος ξυπνήσει και καταλάβει πόσο επικίνδυνο είναι να πιστεύει στα παραμύθια, σαν να είναι η αλήθεια. Να στηρίζεται, αντί στα ίδια τα γεγονότα στην ερμηνεία των γεγονότων, δηλαδή σε μυθεύματα.
Πότε θα τελειώσουν τα ψέματα ,πότε θα δούμε τα πράγματα όχι υπό το φως των μύθων, όχι μέσα σε καθρέφτη, όχι μέσα στην αχλύ της μαγείας της στιγμής, αλλά πρόσωπο προς πρόσωπο; Αυτό σημαίνει ότι θα δούμε ότι η αλήθεια είναι ζωντανή πραγματικότητα και δεν είναι όλα μια διαρκής αλλαγή, έστω και υπό τον μύθο της αέναης προόδου.
«Το να πιστεύει κανείς, όπως πίστευε ο Ρενάν, ότι η Βασιλεία του Θεού είναι μια «ουτοπία», μπορούσε να συγχωρεθεί ακόμη σε έναν κόσμο που όλος έπαρση και υπερηφάνεια, πίστευε ότι είναι άτρωτος. Το να ισχυρίζεται όμως κανείς, όπως γίνεται σήμερα, ότι η ευαγγελική αρχή της παραιτήσεως από τα αντίποινα δεν είναι «παρά μαζοχισμός», σημαίνει πως δεν λαμβάνει υπ΄ όψιν του τις ασφυκτικές δουλείες που μας βαρύνουν ως εκ του υπερμέτρου χαρακτήρα της καταστροφικής μας δυνάμεως (Ρενέ Ζιράρ, Τα κεκρυμμένα από καταβολής κόσμου, εκδ.Γ.Α. Κουρής Α.Ε.).
Τα παραμύθια τα λέγανε οι παππούδες για να αποκοιμίσουν τα εγγόνια τους. Άραγε υπάρχουν παραμύθια που αποκοιμίζουν τους μεγάλους ή οι μεγάλοι έχουν την ευθύνη που κρατάει πάντα ανοιχτά, πάντα άγρυπνα τα μάτια της ψυχής τους; Τρέφονται και οι μεγάλοι με παραμύθια; Πώς αποκοιμούνται οι μεγάλοι με τα παραμύθια;
Τα παραμύθια δεν είναι τα γεγονότα, αλλά ερμηνείες των γεγονότων, είναι μυθεύματα που κρύβουν την αλήθεια μέσα στην αχλύ του μύθου, σαν μέσα σε καθρέφτη, αντί να δούμε την αλήθεια πρόσωπο προς πρόσωπο.
Κάποιος έκανε μια συλλογή μύθων με θέμα το καλό. Όλοι οι μύθοι μιλούσαν για το καλό που βρίσκει ή δε βρίσκει ανταπόκριση. Κανένας μύθος δεν μιλάει για το καλό σ’ αυτούς που σε μισούν και σε αδικούν. Ο λόγος είναι ότι η διδασκαλία του Χριστού δεν είναι μύθος, αλλά η αλήθεια και δεν παραδίδεται με μυθεύματα και φανταστικές ιστορίες, αλλά με την ίδια τη ζωή: «Εγώ είμαι η οδός κι η αλήθεια και η ζωή».
Σε έναν κόσμο όπου η οδός δεν τηρείται, αν είσαι θύμα οποιασδήποτε κατάστασης, θα τους βρεις όλους αντιμέτωπους, ακόμα και τους φυσικούς σου συμμάχους. Αν π.χ. ένα θύμα του αυτοκινήτου ζητούσε να καταργηθεί το αυτοκίνητο, γιατί τα θύματά του είναι περισσότερα από τα θύματα των πολέμων, δεν θα εύρισκε κανέναν σύμφωνο, ούτε τους δικούς του, που υποφέρουν μαζί του, εξαιτίας του μύθου του αυτοκινήτου. Γιατί κωφεύουν όλοι στους μύθους;. Έχουν μάτια για να βλέπουν και δεν βλέπουν και αυτιά για να ακούν και δεν ακούν.
«Τα έθνη» , γράφει ο Ζιράρ, στο προαναφερόμενο βιβλίο του, «δεν είναι τόσο σώφρονα ώστε να παραιτηθούν από το να τρομοκρατούν το ένα το άλλο, ούτε όμως και τόσο άφρονα ώστε να εκλύσουν το ανεπανόρθωτο. Βρισκόμαστε συνεπώς σε μια κατάσταση περίπλοκη, που κείται ανάμεσα στη μη-φρόνηση στο ένα άκρο, και την αποτελεσματική μέχρι τώρα μη-αφροσύνη στο άλλο, και στην οποία μπορεί κανείς να διακρίνει ίχνη από περασμένες μορφές συμπεριφοράς της ανθρωπότητας , αλλά και από τις μελλοντικές επίσης. Πράγματι, ή θα προσανατολισθούμε ολοένα και περισσότερο προς τη μη-βία, ή θα αφανιστούμε ολοσχερώς. Αλλά ακριβώς επειδή η σημερινή κατάσταση έχει χαρακτήρα ενδιάμεσο, οι άνθρωποι έχουν ακόμη το περιθώριο να αποφύγουν τα πελώρια προβλήματα τα οποία αυτή θέτει ενώπιόν τους».
«Ρεθεμνιώτικα Νέα»
1.7.09
Μόσχος Λαγκουβάρδος , Αισώπου Αγοραστής γαϊδάρου
Στον Πάκη
Ο Αίσωπος αφηγείται την ιστορία ενός αγοραστή γαιδάρου, για να μας πει αλληγορικά, ότι όπως οι γάϊδαροι έλκονται απ΄ τους ομοίους τους έτσι έλκονται και οι άνθρωποι και ότι ως προς το ιδίωμα αυτό, οι άνθρωποι δε διαφέρουν από τα υπομονετικά αυτά ζώα..
Ο αγοραστής του γαϊδάρου σωστά σκέφτηκε, λοιπόν, προτού αγοράσει το γάϊδαρο να τον δοκιμάσει, για να διαπιστώσει το χαρακτήρα του, που δε φαινόταν εξωτερικά, όπως τα άλλα του γνωρίσματα π.χ. τα χρόνια, η υγεία, η δύναμη κλπ. Για να μάθει κανείς το χαρακτήρα του ζώου (όπως και του ανθρώπου) πρέπει να εφαρμόσει άλλα κριτήρια, εσωτερικά. Ο γάϊδαρος, όπως και ο άνθρωπος, κρύβει μέσα του ένα εσωτερικό κόσμο, τον κόσμο της ψυχής, που δεν είναι ορατός εξωτερικά.
Λένε ότι το πρόσωπο του ανθρώπου είναι ο καθρέφτης της ψυχής, αλλά υπήρξαν περιπτώσεις που άλλα έδειχνε το πρόσωπο και άλλος ήταν ο εσωτερικός κόσμος του ανθρώπου. Υπήρξαν εγκληματίες με αγγελικά πρόσωπα. Το κριτήριο στο οποίο στηρίχτηκε ο Αισώπειος αγοραστής του γαϊδάρου για να μάθει το χαρακτήρα του γαϊδάρου που επρόκειτο να αγοράσει ήταν ο φυσικός νόμος ότι τα όμοια έλκονται , ότι ο όμοιος έλκει τον όμοιο.
Το κριτήριο αυτό για τη δοκιμή του γαϊδάρου , ήταν το αρχαίο σοφό ρητό «όμοιος ομοίω πελάζει», που σημαίνει ότι ο όμοιος ελκύει τον όμοιο. Ότι η αμοιβαία έλξη των ομοίων ή ομοιοτύπων, όπως τα ονομάζει ο Ρενέ Ζιράρ, ισχύει πάντοτε φαίνεται και από τη σύγχρονη ελληνική δημώδη παροιμία: «δείξε μου το φίλο σου, να σου πως ποιος είσαι». Μάλιστα ο Ζιράρ στηρίζει όλη του τη θεωρία στην έλξη του ομοίου. Ο Ζιράρ θεωρεί ότι η επιθυμία είναι μιμητική και ότι οι άνθρωποι επιθυμούν αυτό που επιθυμούν οι όμοιοί τους.
Αλλά ας παραθέσουμε το μύθο, από το βιβλίο «Αίσωπος, μύθοι», εκδ. Εξάντας, μετάφραση Αγνής Λιάπα: « Κάποιος ήθελε ένα γάϊδαρο και τον πήρε για δοκιμή, βάζοντάς τον στο ίδιο παχνί που είχε τους δικούς του. Ο γάϊδαρος παράτησε τους άλλους και πήγε και στάθηκε κοντά στον πιο ακαμάτη και λαίμαργο και δεν έκανε τίποτα. Έτσι ο άνθρωπος τον πήρε και τον επέστρεψε στον κύριό του. Και όταν εκείνος ρώτησε, αν ήταν αρκετή η δοκιμή που έκανε, του απάντησε: « Δεν μου χρειάζεται άλλη. Κατάλαβα πως είναι όμοιος μ’ εκείνον τον οποίο διάλεξε απ΄ όλους για φίλο του.»
«Ο λόγος σημαίνει » γράφει ο Αίσωπος, «ότι καθένας κρίνεται ανάλογα με τους φίλους που προτιμά». Ο Αίσωπος χρησιμοποιεί το ρήμα «ήδομαι» που σημαίνει χαίρομαι, τέρπομαι, ευφραίνομαι. Απ’ το ήδομαι προέρχεται η λέξη ηδονή. Σε μια κατά λέξη μετάφραση θα λέγαμε ότι «καθένας θεωρείται όμοιος με τους φίλους που η παρουσία τους, η ύπαρξή τους, του δίνει χαρά, τέρψη, ευφροσύνη.»
Μπορούμε να πούμε γενικά, ότι μας αρέσουν αυτοί που μας μοιάζουν και δεν μας αρέσουν, ακόμα και μας ενοχλούν , αυτοί που δεν είναι όμοιοι με μας, αλλά είναι διαφορετικοί. Μια φορά ο ζωγράφος Θεόφιλος, που ήταν πολύ διαφορετικός απ΄ το συνηθισμένο άνθρωπο, ήταν ανεβασμένος κάπου και ζωγράφιζε. Κάποιοι του τράβηξαν τη σκάλα κι ο Θεόφιλος, απορροφημένος όπως ήταν στη ζωγραφική του, δεν το πρόσεξε και έπεσε και χτύπησε. Ο Σεφέρης που διηγείται το περιστατικό, το σχολιάζει με αυτά τα λόγια: «Τόσο μας ενοχλούν αυτοί που δεν μας μοιάζουν».
<"Ρεθεμνιώτικα Νέα"
Ο Αίσωπος αφηγείται την ιστορία ενός αγοραστή γαιδάρου, για να μας πει αλληγορικά, ότι όπως οι γάϊδαροι έλκονται απ΄ τους ομοίους τους έτσι έλκονται και οι άνθρωποι και ότι ως προς το ιδίωμα αυτό, οι άνθρωποι δε διαφέρουν από τα υπομονετικά αυτά ζώα..
Ο αγοραστής του γαϊδάρου σωστά σκέφτηκε, λοιπόν, προτού αγοράσει το γάϊδαρο να τον δοκιμάσει, για να διαπιστώσει το χαρακτήρα του, που δε φαινόταν εξωτερικά, όπως τα άλλα του γνωρίσματα π.χ. τα χρόνια, η υγεία, η δύναμη κλπ. Για να μάθει κανείς το χαρακτήρα του ζώου (όπως και του ανθρώπου) πρέπει να εφαρμόσει άλλα κριτήρια, εσωτερικά. Ο γάϊδαρος, όπως και ο άνθρωπος, κρύβει μέσα του ένα εσωτερικό κόσμο, τον κόσμο της ψυχής, που δεν είναι ορατός εξωτερικά.
Λένε ότι το πρόσωπο του ανθρώπου είναι ο καθρέφτης της ψυχής, αλλά υπήρξαν περιπτώσεις που άλλα έδειχνε το πρόσωπο και άλλος ήταν ο εσωτερικός κόσμος του ανθρώπου. Υπήρξαν εγκληματίες με αγγελικά πρόσωπα. Το κριτήριο στο οποίο στηρίχτηκε ο Αισώπειος αγοραστής του γαϊδάρου για να μάθει το χαρακτήρα του γαϊδάρου που επρόκειτο να αγοράσει ήταν ο φυσικός νόμος ότι τα όμοια έλκονται , ότι ο όμοιος έλκει τον όμοιο.
Το κριτήριο αυτό για τη δοκιμή του γαϊδάρου , ήταν το αρχαίο σοφό ρητό «όμοιος ομοίω πελάζει», που σημαίνει ότι ο όμοιος ελκύει τον όμοιο. Ότι η αμοιβαία έλξη των ομοίων ή ομοιοτύπων, όπως τα ονομάζει ο Ρενέ Ζιράρ, ισχύει πάντοτε φαίνεται και από τη σύγχρονη ελληνική δημώδη παροιμία: «δείξε μου το φίλο σου, να σου πως ποιος είσαι». Μάλιστα ο Ζιράρ στηρίζει όλη του τη θεωρία στην έλξη του ομοίου. Ο Ζιράρ θεωρεί ότι η επιθυμία είναι μιμητική και ότι οι άνθρωποι επιθυμούν αυτό που επιθυμούν οι όμοιοί τους.
Αλλά ας παραθέσουμε το μύθο, από το βιβλίο «Αίσωπος, μύθοι», εκδ. Εξάντας, μετάφραση Αγνής Λιάπα: « Κάποιος ήθελε ένα γάϊδαρο και τον πήρε για δοκιμή, βάζοντάς τον στο ίδιο παχνί που είχε τους δικούς του. Ο γάϊδαρος παράτησε τους άλλους και πήγε και στάθηκε κοντά στον πιο ακαμάτη και λαίμαργο και δεν έκανε τίποτα. Έτσι ο άνθρωπος τον πήρε και τον επέστρεψε στον κύριό του. Και όταν εκείνος ρώτησε, αν ήταν αρκετή η δοκιμή που έκανε, του απάντησε: « Δεν μου χρειάζεται άλλη. Κατάλαβα πως είναι όμοιος μ’ εκείνον τον οποίο διάλεξε απ΄ όλους για φίλο του.»
«Ο λόγος σημαίνει » γράφει ο Αίσωπος, «ότι καθένας κρίνεται ανάλογα με τους φίλους που προτιμά». Ο Αίσωπος χρησιμοποιεί το ρήμα «ήδομαι» που σημαίνει χαίρομαι, τέρπομαι, ευφραίνομαι. Απ’ το ήδομαι προέρχεται η λέξη ηδονή. Σε μια κατά λέξη μετάφραση θα λέγαμε ότι «καθένας θεωρείται όμοιος με τους φίλους που η παρουσία τους, η ύπαρξή τους, του δίνει χαρά, τέρψη, ευφροσύνη.»
Μπορούμε να πούμε γενικά, ότι μας αρέσουν αυτοί που μας μοιάζουν και δεν μας αρέσουν, ακόμα και μας ενοχλούν , αυτοί που δεν είναι όμοιοι με μας, αλλά είναι διαφορετικοί. Μια φορά ο ζωγράφος Θεόφιλος, που ήταν πολύ διαφορετικός απ΄ το συνηθισμένο άνθρωπο, ήταν ανεβασμένος κάπου και ζωγράφιζε. Κάποιοι του τράβηξαν τη σκάλα κι ο Θεόφιλος, απορροφημένος όπως ήταν στη ζωγραφική του, δεν το πρόσεξε και έπεσε και χτύπησε. Ο Σεφέρης που διηγείται το περιστατικό, το σχολιάζει με αυτά τα λόγια: «Τόσο μας ενοχλούν αυτοί που δεν μας μοιάζουν».
<"Ρεθεμνιώτικα Νέα"
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)