ΔΟΝ ΚΙΧΩΤΗΣ ΚΑΙ ΣΑΝΤΣΟ ΠΑΝΤΣΑ

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Αν γίνεις Δον Κιχώτης, θα χάσεις την επαφή με την πραγματικότητα. Αν γίνεις Σάντσο Πάντσα, θα χάσεις την επαφή με τον βαθύτερο εαυτό σου.

Ο Δον Κιχώτης καλά έκανε και φερόταν στην Δουλτσινέα του σαν να ήταν μία αρχόντισσα , όλοι οι άνθρωποι είναι άξιοσέβαστοι, αλλά δεν έκανε καλά όταν δεν έβλεπε ότι ήταν μαγείρισσα. Δηλαδή, αν έβλεπε ότι ήταν μαγείρισσα δεν θα την σεβόταν και δεν θα την αγαπούσε; Αυτό δεν είναι καλό.

Ο Ιησούς δεν αποκάλυψε την θεότητά Του σε κάποιον σοφό ή σε κάποιον άρχοντα, αλλά σε μια απλή γυναίκα, που πήγε στο πηγάδι να πάρει νερό. Ούτε διάλεξε τους μαθητές Του ανάμεσα από τους μορφωμένους της εποχής του, αλλά ανάμεσα από τους απλούς και αγράμματους ψαράδές!

ΠΩΣ ΜΑΣ ΞΕΓΕΛΟΥΝ ΟΙ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΟΙ

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Οι συλλογισμοί μας ξεγελούν όταν είναι μεν ορθοί στη βάση τους, αλλά το κριτήριό τους δεν είναι ορθό. Όταν σκεφτόμαστε μεν λογικά, αλλά το κριτήριο ή αλλιώς το θεμέλιο της σκέψης μας είναι λάθος , είναι σαν να κάνουμε μια βλακεία με έξυπνο τρόπο.

Ο υλισμός κάνει ορθούς συλλογισμούς, αλλά με ποιό κριτήριο; Είναι κριτήριο για την ποιότητα της ζωής , ποιές αξίες είναι πιο δυνατές ή ποιές αξίες είναι ποιοτικά ανώτερες; Για την ποιότητα της ζωής το κριτήριο δεν είναι ποιές αξίες είναι πιο δυνατές, αλλά ποιές είναι ποιοτικά ανώτερες. Το ίδιο συμβαίνει και με την σύγκρουση των πολιτισμών. 'Οταν συγκρίνουμε δυο πολιτισμούς δεν τους συγκρίνουμε με κριτήριο ποιος υπερτερεί σε υλική δύναμη, αλλά με κριτήριο ποιός είναι ποιοτικά ανώτερος.

Ο αγώνας με κριτήριο το ποιός είναι πιο δυνατός καταλήγει στο "μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό" . Είναι ορθοί οι συλλογισμοί του υλισμού, με το κριτήριο της δύναμης για τη δύναμη. Αλλά η εμπειρία μας δείχνει ότι η δύναμη για τη δύναμη δεν είναι μόνο καταστροφική για τα θύματά της, αλλά και γι' αυτούς που την ασκούν εις βάρος των άλλων. Με το κριτήριο της δύναμης για την δύναμη δεν υπάρχει ελπίδα για το καλύτερο.

Η αγάπη καλύπτει όλα τα σφάλματα

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

          Στην κινηματογραφική  ταινία του Ρομπέρτου Μπενίνι, Η τίγρης και το χιόνι, ο ήρωας , τον οποίο υποδύεται ο ίδιος ο Μπενίνι, αγαπάει μια γυναίκα την οποία εξιδανικεύει σε τέτοιο βαθμό, ώστε νιώθει ζωντανή την παρουσία της να τον συνοδεύει παντού. Τα αισθήματά της είναι και δικά του αισθήματα, που τους ενώνουν σαν να είναι ένας άνθρωπος,με τις χαρές και τις λύπες του. Ίσως αυτό να είναι αλήθεια και να συμβαίνει στην πραγματικότητα, όπως είναι διαπιστωμένο ότι συμβαίνει στους διδύμους, να νιώθουν ακόμα και τον σωματικό πόνο ο ένας του άλλου.

       Η Γραφή λέει, αγαπάτε τις γυναίκες σας. Άραγε χωρίς όρια; Η Γραφή θέτει το όριο της αγάπης του Θεού. Με το προβάδισμα της αγάπης του Θεού, ναι μεν να αγαπάμε χωρίς όρια, αλλά όχι με την αγάπη που ταιριάζει μόνο στο Θεό, γιατί κινδυνεύουμε να χάσουμε την επαφή μας με την πραγματικότητα.

      Με την αγάπη χωρίς όρια, που αλλάζει ακόμα και την τάξη της φυσεως, όπως βλέπουμε στο δημοτικού τραγούδι, όπου η μάνα ζητεί από το ποτάμι να γυρίσει πίσω, για να περάσει αντίπερα, να δει το νεκρό γιο της. Κι όταν περνάει, δεν θρηνεί το γιο της, αλλά το ιδανικό της, που είναι το ιδανικό του πολεμιστή: Δεν λέει γιε μου τί έπαθες, αλλά λέει "Πού είναι τ' αρματά σου."

       Η αγάπη είναι πιο δυνατή κι απ'΄ το θάνατο και αλλάζει την τάξη της φύσεως. Στο ποίημά του για την αγάπη που έχασε ο ποιητής Γέωργιος Βιζυηνός γράφει:

Από τότε που θρηνώ

το ξανθό και γαλανό

και ουράνιο φως μου

μετεβληθη εντός μου

κι ο ρυθμός του κόσμου.

       Η εξιδανίκευση της αγάπης αλλάζει ακόμα την πραγματικότητα. Οτιδήποτε ακόμα και το παραμικρό, όταν το βλέπουμε με αγάπη ομορφαίνει και γίνεται μοναδικό για μας. Στην ταινία του Μπενόνι η τίγρης και το χιόνι, ακόμα κι ο πόλεμος δεν έχει την φρίκη του πολέμου κι οι εχθροί δεν έχουν την εχθρότητά τους αλλά γίνονται φίλοι, χάρις στην ιδανική αγάπη του. Ο δικηγόρος συγκεκριμένα της κατηγορίας γίνεται δικηγόρος υπερασπίσεως. Ισχύει αυτό που γράφει ο Απόστολος Παύλος στον Ύμνο του της αγάπης, ότι η αγάπη καλύπτει όλα τα σφάλματα.

ΜΗΝ ΣΥΝΕΡΓΑΖΕΣΤΕ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΙΣ ΠΕΤΑΞΤΕ ΤΟΥΣ ΔΕΚΤΕΣ ΣΑΣ ΣΤΑ ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Κανένας δεν μπορεί να σε βλάψει αν δεν συνεργαστείς μαζί του. Κανένας δεν έρχεται να σε κλέψει στα τυφλά. Ο κλέφτης κι αυτός που θέλει να βλάψει γνωρίζει το θύμα του.

.

Ο Θεός έδωσε ένα μεγάλο χάρισμα στους ανθρώπους, δεν επέτρεψε στον Σατανά να ξέρει τί σκέφτεται και τί νιώθει. Με την τηλεόραση αυτό κάνει, ξέρει τί σκέφτεσαι και τί νιώθεις.

Αυτό ακριβώς το χάρισμα το έκλεψε διάολος από τον σημερινό άνθρωπο με την τηλεόραση. Με την τηλεόραση ο διάολος μπορεί να ξέρει τί σκέφτεσαι και τί νιώθεις. Έτσι συνεργάζεσαι μαζί του, για να σε καταστρέψει.

Αν δεν έχεις δέκτη τηλεοράσεως στο σπίτι , άκουσε λιγάκι τον διάλογο των καταστροφέων σου:

-Θα μας κρεμάσουν, αν το κάνουμε αυτό.

-Μα αφού τους το λέμε και σιωπηρά το δέχονται.

Πετάξτε τους δέκτες σας στα σκουπίδια. Υπάρχουν παντού. Μόνο τα μοναστήρια αντιστέκονται ακόμα. Με τον οικουμενισμό θα πέσουν κι αυτά.

Αυτή είναι η αληθινή επανάσταση της Ορθοδοξίας. Να φυλάξουμε τον θησαυρό που μας χάρισε ο Θεός. Μόνο ο Θεός γνωρίζει το εσωτερικό του ανθρώπου κι αυτός στον οποίο ο άνθρωπος  από άγνοια ή προδοσία, παρέδωσε την ψυχή του  στον Εχθρό.

 Έλεος. Βοήθησέ μας , Κύριε Ιησού!

ΑΔΟΛΗ ΑΓΑΠΗ

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Πολλοί θεωρούν την άδολη αγάπη ανύπαρκτη ή πλατωνική, δηλαδή αγάπη αφηρημένη, διανοητική. Αλλά ούτε ανύπαρκτη είναι η άδολη αγάπη ούτε πλατωνική. Αυτοί που αμφισβητούν την άδολη αγάπη και λένε ότι δεν υπάρχει , αμφισβητούν και την ευγνωμοσύνη και δεν συγκινούνται με το χυμένο μύρο στα πόδια του Ιησού, αλλά το θεωρούν άσκοπη σπατάλη. Το ίδιο θεωρούν την διακόσμηση των ναών περιττή πολυτέλεια, διότι ακριβώς αγνοούν τις εκδηλώσεις της άδολης αγάπης και της ευγνωμοσύνης.

Η άδολη αγάπη είναι ζωντανό αίσθημα  και δεν χρειάζονται επιχειρήματα για να πεισθεί κανείς ότι η άδολη αγάπη είναι πραγματικότητα.  Λόγος αναιρεί λόγον, αλλά τη ζωή ποιός θα την αναιρέσει; 

Παραδείγματα άδολης αγάπης είναι πάμπολλα. Θα περιοριστούμε στον Ερωτόκριτο, το ποίημα που υπήρξε τόσο αγαπημένο από τους Κρητικούς που επηρέασε και την λαλιά τους, Αν δεις με προσοχή πώς μιλούν οι Κρητικοί, θα διαπιστώσεις ότι μιλούν σε δεκαπεντασύλλαβο στη γλώσσα του Ερωτόκριτου. Άλλωστε ο Ερωτόκριτος δεν έλειπε από το μαξιλάρι κάθε Κρητικού, στις παλιότερες γενιές. Η αγάπη του Ερωτόκριτου και της Αρετούσας ήταν όπως την ονομάζει επί λέξει; ο ποιητής Βιτσέντζος Κορνάρος,  "φιλιά αμάλαγη με δίχως ασχημάδι" , Δηλαδή αισθητική όχι αισθησιακή αγάπη.

Δεν υποτιμούμε την αισθησιακή αγάπη. Αλλά δεν την θεωρούμε και ως την  μοναδική αγάπη. Το ερώτημα είναι ποιος επιβάλλεται στον άλλον, το σώμα επιβάλλεται στο πνεύμα ή το πνεύμα επιβάλλεται στο σώμα. Από την εμπειρία του ο καθένας μπορεί να το πει. Και η πιο μεγάλη σαρκική επιθυμία νικάται, όταν συγκρούεται π.χ. με τον σεβασμό. Κανένας αν έχει τα λογικά του δεν θα μπορέσει να ικανοποιήσει την σαρκική επιθυμία του μπροστά σε πρόσωπα που σέβεται ή δημοσίως. Ακόμα και τα ζώα διστάζουν. Αυτό σημαίνει ότι το πνεύμα επιβάλλεται στο σώμα και στις σωματικές ανάγκες.

Ότι το πνεύμα επιβάλλεται στο σώμα και στις ανάγκες και στις επιθυμίες του είναι χωρίς καμία αμφιβολία γεγονός, αρκεί να το παρατηρήσει κανείς. Απόδειξη ότι όταν ο άνθρωπος αφιερωθεί σε κάποιον ανώτερο πνευματικό σκοπό, οι σαρκικές επιθυμίες του καταστέλλονται και γενικά τα προβλήματά του τα σωματικά χάνουν την έντασή τους. Όταν πάμε στο Άγιον Όρος σχεδιάζουμε να τους μιλήσουμε για τα θέματα που μας απασχολούν, αλλά δεν έχουμε διάθεση να το κάνουμε , γιατί και τα πιο σοβαρά από αυτά, δεν έχουν σημασία στο Άγιος Όρος. Ακόμα και σε θέματα υγείας.

Μια φορά στο κελί του Γέροντα Ιλλαρίωνος ήμουν ανήσυχος. Μου είχε κοπεί η όρεξη και δεν ήθελα να φάω. Ήταν νύχτα, η θάλασσα χτυπούσε μανιασμένη στους βράχους, φως δεν υπήρχε πουθενά, ούτε δρόμος. Είχαμε ανεβεί ψηλά στο βουνό από κάποιο φιδωτό μονοπάτι, που είχε χαθεί μέσα στο σκοτάδι..

-Αν συμβεί κάτι εδώ,γέροντα, δεν υπάρχει τρόπος να φύγουμε. Είμαστε αποκλεισμένοι εντελώς, είπα.

- Φάε το φαγητό σου, είπε ο γέροντας . Δεν συμβαίνει εδώ τίποτε,Εδώ μας φυλάει η Παναγία. .

-Ο Μόσχος τρώει και σκόρδο, είπε ένας φίλος μου. Ο γέροντας σηκώθηκε αμέσως και έφερε ένα πιατάκι καθαρισμένες σκελίδες σκόρδου.

-Θα μυρίζω αύριο στην Εκκλησία, είπα.

-Δεν θα μυρίζεις, είπε ο Γέρων Ιλλαρίων, γιατί όλοι τρώνε σκόρδο.

Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ

του Μόσχου Λαγκουβάρδου

       Η προσευχή του Ιησού είναι ταπείνωση. Βλέπουμε την αμαρτωλότητά μας και επικαλούμαστε το έλεος του Ιησού. Η προσευχή του Ιησού απαιτεί την προσοχή μας. Στρέφουμε την προσοχή μας στα λόγια της Προσευχής: Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού ελέησόν με, τον αμαρτωλό. 

      Οι Πατέρες της Εκκλησίας, οι Νηπτικοί, όπως τους ονομάζει η Εκκλησία, θεωρούν επίσης συστατικό στοιχείο της νοεράς προσευχής την επίγνωση της αμαρτωλότητας  Χωρίς  προσοχή στα λόγια της Προσευχής και χωρίς την επίγνωση της αμαρτωλότητας δεν γίνεται νοερά προσευχή. Ο υπερήφανος δεν προσεύχεται νοερά. Θεωρεί την νοερά προσευχή απλοϊκή, παιδική.

     Οι Πατέρες θέτουν την επίγνωση της αμαρτωλότητας ως στοιχείο της νοεράς προσευχής για να μην γίνεται η προσευχή του Ιησού με υπερηφάνεια και για να μην διακόπτεται η προσευχή, ακόμα και όταν πέφτουμε, ιδίως τότε, αν έχουμε επίγνωση της πτώσεώς μας. Γι΄ αυτό οι νηπτικοί συυμβουλεύουν να κάνουμε την νοερά προσευχή κρυφά. Ο Τελώνης της Παραβολής κρυφά προσευχόταν αντίθετα με τον Φαρισαίο. 'Εχουμε διαρκώς ταπεινό το πνεύμα μας χάρις στην επίγνωση της ανομίας μας. Σαν τον τυφλό του Ευαγγελίου, που είχε διαρκως μπροστά του την τυφλότητά του και ζητούσε το έλεος του Ιησού. " Ιησού επιστάτα ελέησόν με". Τί θέλεις να σου κάνω; Ίνα αναβλέψω, Κύριε." Ο τυφλός δεν είναι ψυχικά παράλυτος, όπως ο παραλυτικός, που τον ρωτάει ο Ιησούς τί θέλει να του κάνει, και λέει την ιστορία της ζωής του.

      Ο Ιησούς θεραπεύει πρώτα την ψυχική παράλυση και κατόπιν την σωματική. Δεν λέμε στο Θεό τι να κάνει. Αυτοί που προβάλουν την αντίρρηση στην προσευχή, για να μην λέμε στο Θεό τί να κάνει, έχουν υπόψη τους τις αυτοσχέδιες προσευχές.Η προσευχή του Ιησού είναι ταπείνωση. Έχουμε γνώση των ανομιών μας. Η ανομία μου ενώπιόν μου εστι δια παντός.

       Η προσευχή του Ιησού είναι επίκληση του Ονόματος του Ιησού και η επίκληση είναι η Εντολή του Ιησού, "ζητείτε". Ζητείτε και δοθήσεται υμίν. Παράδειγμα θέτει ο Ίδιος τον εαυτό Του, όταν ζητεί νερό από την Σαμαρείτισσα. Ταπείνωση είναι της Χαναναίας,του Εκατόνταρχου, του Ζακχαίου, του άρχοντα που ανεβαίνει στη συκομουριά, για να δει τον Ιησού. Τί ζητάς εκεί πάνω εσύ ένας άρχοντας, θα του έλεγαν αυτοί που τον έβλεπαν επάνω στο δέντρο. Ταπείνωση είναι του τυφλού, που όταν του λένε να σωπάσει να ζητεί τον Κύριο και φωνάζει περισσότερο,ταπείνωση είναι όταν ο Κύριος, εμφανίζεται στους μαθητές Του και τους ζητεί να του δώσουν κάτι να φάει.

       Η προσευχή συνδέεται άμεσα με την ταπείνωση. Ο υπερήφανος εξοργίζεται με την προσευχή.Να μην λέμε στο Θεό, τί να κάνει, λέει. Ο Άγιος Νείλος ο ασκητής είπε, ,πως θεολόγος είναι αυτός που προσεύχεται. Ο Αγιος εννοεί την προσευχή του Ιησού. Προσευχή έχουν όλες οι θρησκείες αλλά όχι την προσευχή του Ιησού. Πας ο επικαλούμενος το Όνομα του Κυρίου σωθήσεται, λέει η Γραφή.

ΔΥΟ ΚΟΣΜΟΙ, ΔΥΟ ΣΥΜΒΟΛΑ

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Δυο κόσμοι συγκρούονται από την στιγμή που εκδιώχθηκαν οι πρωτόπλαστοι και πριν ακόμα εκδιωχθούν από τον παράδεισο, ο κόσμος του Θεού και ο κόσμος του όφεως. Ο κόσμος τους Θεού ηττήθηκε , απώλεσε τον παράδεισο, διότι ήταν αδύνατο στην αθωότητα του κόσμου αυτού να αντιληφθεί την πλάνη του όφεως, χωρίς να μετέχει στο δόλο. Ο Κύριος έδιωξε τους εμπόρους από το ναό, γιατί μετέτρεψαν τον ναό του Θεού σε οίκον εμπορίου. Πράγμα που σημαίνει ότι στον ίδιο τόπο δεν μπορούν να συνυπάρξουν η αθωότητα με το δόλο, όπως δεν μπορούν να συνυπάρξουν στον ίδιο τόπο η φωτιά με το χιόνι.

Ποιός είναι ο κόσμος που τον συμβολίζει ο όφις; Είναι ο κόσμος που εχθρεύεται την αθωότητα του Θεού, που θέλει ο Θεός να είναι και δημιουργός και καταστροφέας και που αποδίδει τις ευεργεσίες του Θεού στον εαυτό του. Ο κόσμος αυτός λατρεύει τη δύναμη και γι΄ αυτό συγκεντρώνει στον εαυτό του τη δύναμη σε όλους τους τομείς. Ο κόσμος αυτός επιβλήθηκε στη Δύση και τείνει να γίνει το μοντέλο σε όλη τη γη. Στη φιλοσοφία η τάση αυτή ονομάζεται βουλησιαρχία. Σύμβολο είναι ο ουροβόρος όφις. Από όλα θέλει να κερδίζει και όλα τα αποδίδει στη δύναμή της , δηλαδή στον άνθρωπο και όχι στο Θεό.

Το σύμβολο του Θεού είναι ο Σταυρός της Ορθοδοξίας, διότι υπάρχουν διαφορετικοί σταυροί με διαφορετικό συμβολισμό από αυτόν της Ορθοδοξίας. Ότι ο Σταυρός του Χριστού είναι το σύμβολο του κόσμου του Θεού που διώκεται από την αρχή, προκύπτει από τους λόγους του Κυρίου "ει εμέ εδίωξαν και υμάς διώξουσι" και από το γεγονός ότι η Ορθοδοξία διώκεται από καταβολής κόσμου.

moschoblog. blogspot.com

Ο άνθρωπος δεν είναι μηχανή

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου 

Ο Τόμας Σάνκαρα,πρόεδρος της Μπουρκίνα Φάσο,της Χώρας των εντίμων ανθρώπων, όπως ερμηνεύεται, ήθελε ο λαός να τον θυμάται ως κάποιον που αγάπησε τον άνθρωπο κι η ζωή του υπήρξε βοηθητική για την ανθρωπότητα. Επιλέγουμε να ζήσουμε με τον καταναγκασμό του νόμου ή με το Πνεύμα. Ο νόμος απαιτεί υποταγή. Αυτός που επιλέγει να ζει με το Πνεύμα δεν είναι δούλος του νόμου. Αυτό εννοούσε ο Σωκράτης λέγοντας ότι η δημοκρατία δεν λειτουργεί όταν οι πολίτες δεν αυτοπεριορίζονται και υποτάσσονται στο νόμο. Με υποτακτικούς πολίτες η εξουσία γίνεται τυραννική. 

Τη διαγωγή σας, γράφει ο Απόστολος Παύλος στους Γαλάτες, να την καθορίζει το Πνεύμα...Αν έχετε το Πνεύμα οδηγό, δεν είστε υπόδουλοι στο νόμο.

Κανένας δεν σώζεται με το νόμο γιατί κανένας δεν μπορεί να εφαρμόσει όλες τις διατάξεις του νόμου. Με το πνεύμα αποδίδουμε στον καθένα αυτό που του ταιριάζει, δηλαδή είμαστε επιεικείς. Αυτός είναι ο πολιτισμός της Ελληνο-ορθόδοξης Παράδοσης..Αυτό που χαρακτηρίζει τους Έλληνες και τον πολιτισμό τους είναι η ηπιότητα. 

Πολλοί θεωρούν τον άνθρωπο μηχανή και ταυτίζουν την ύπαρξη με το σώμα . Ο άνθρωπος, υποστηρίζουν, ταυτίζεται με το σώμα και με τις επιθυμίες του σώματος. Φτάνει ένα σύστημα να ικανοποιεί το ελάχιστον των υλικών αναγκών, για να ζει ο άνθρωπος αξιοπρεπή ζωή, ακόμα κι αν καταπατούνται τα ανθρώπινα δικαιώματά του. 

Οι συνέπειες της πλάνης που θεωρεί τον άνθρωπο μηχανή ,είναι φοβερές για την ειρήνη του κόσμου. Κυβερνήσεις με το πρόσχημα της τιμωρίας των κακών προκαλούν πολέμους και ανείπωτες καταστροφές στους λαούς.

. Η καθημερινή εμπειρία προσφέρει άπειρα παραδείγματα που δείχνουν ότι εκείνο που προέχει είναι το πνεύμα, η ηθική υπόσταση του ανθρώπου. Η Αγία Γραφή ονομάζει τον νου ηγεμόνα, γιατί ηγεμονεύει της ηθικής και της σωματικής ζωής του ανθρώπου. 

Το παράδειγμα του ηθικού πόνου που εμποδίζει τον ύπνο δείχνει ότι ο νους είναι ο ηγεμόνας όχι μόνο της ηθικής υπόστασης του ανθρώπου αλλά και του σώματος. Ποιος λέει στο σώμα να μην κοιμηθεί; .Οπωσδήποτε όχι το ίδιο το σώμα. Ο ηθικός πόνος δε γίνεται αισθητός από το σώμα.

‘Άλλη απόδειξη ότι ο άνθρωπος είναι σώμα και πνεύμα είναι η συνέχεια της συνείδησης στον ύπνο, στον οποίο δεν έχουμε επίγνωση του σώματος κι όμως η συνείδηση δεν διακόπτεται. Η κατάσταση της ύπαρξης είναι μόνιμη, ενώ η επίγνωση του σώματος διακόπτεται και μερικές φορές για χρόνια ολόκληρα. Κάποιος έμεινε είκοσι πέντε χρόνια σε κώμα κι ύστερα ξύπνησε. Όλο αυτό το χρονικό διάστημα αν και δεν είχε αίσθηση του σώματος και του κόσμου, δεν διακόπηκε η ύπαρξή του.Δε χρειάστηκε λογικά επιχειρήματα για να βρει την ταυτότητά του γιατί η ύπαρξη δεν κάνει άλματα, αλλά συνεχίζεται σ΄ αυτή τη ζωή, και όπως πιστεύουμε και στην άλλη. Στον ύπνο, όσο οι αισθήσεις του σώματος κοιμούνται, ο νους είναι ξυπνητός και εποπτεύει το σώμα, δημιουργεί τα όνειρα κ.α. "Εγώ κοιμάμαι και η καρδιά μου αγρυπνά" λέει ο Δαβίδ. 

Ο φόβος του θανάτου επίσης δείχνει ότι είναι εσφαλμένη η ταύτιση του ανθρώπου με το σώμα. Ο φόβος του θανάτου δεν έχει αντικείμενο την απώλεια του σώματος, αλλά της συνείδησης.

Όταν έχουμε μέσα μας το Χριστό, δεν θεωρούμε τον άνθρωπο μηχανή, αλλά υιό του Θεού. «Έσεσθε υιοί του Υψίστου» (Θα είστε υιοί του Υψίστου).

"Λίθος προσκόμματος"

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Λίθος προσκόμματος είναι αυτός που όλοι τον αρνούνται και ο ίδιος πέφτει επάνω τους και τους συντρίβει..  Ένας λίθος προσκόμματος, με την μεταφορική του σημασία, είναι κι αυτός της παρακάτω ιστορίας από τη ζωή του Αισώπου.

Ο Αίσωπος ήταν δούλος του Ξάνθου. Τον έστειλε μια φορά ο Ξάνθος να πάει στα δημόσια λουτρά, στην Αθήνα, να δει αν είναι κόσμος. Ο Αίσωπος πήγε στα δημόσια λουτρά κι είδε πολύ κόσμο να μπαινοβγαίνει. Στη μέση της εισόδου υπήρχε μια πέτρα, όπου όλοι σκόνταφταν και κανένας δεν έσκυβε να την πάρει και να την βάλει στην άκρη. Γύρισε στον Ξάνθο και του είπε, ότι δεν είδε κανέναν άνθρωπο στα λουτρά.

Όταν ο Ξάνθος πήγε και είδε ένα σωρό κόσμο, σήκωσε το ραβδί να χτυπήσει τον Αίσωπο.

-Στάσου, του λέει ο Αίσωπος. Κοίταξε την πέτρα στην είσοδο, όπου σκοντάφτουν όλοι και κανένας δεν μαζεύει και πες μου αν υπάρχουν άνθρωποι.

"Λίθοι προσκόμματος" υπάρχουν πάντα και στη σημερινή κοινωνία μας, που ενώ όλοι σκοντάφτουμε επάνω τους, κανένας δεν ενδιαφέρεται, να κάνει κάτι για να ελευθερωθεί η κοινωνία μας από αυτούς.

, Αν κάνεις κάτι θα τους βρεις όλους αντίθετους.

-Μην ανακατεύεσαι . Θα βρεις το μπελά σου. Κοίταξε τη δουλειά σου. Δεν είναι δική σου δουλειά.

Ούτε 2.000 χρόνια μετά το Χριστό υπάρχουν άνθρωποι!

ΓΗΙΝΕΣ ΚΑΙ ΟΥΡΑΝΙΕΣ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ (απόσπασμα)

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

(Απόσπασμα απ' το μικρό βιογραφικό δοκίμιο που θα δημοσιευτεί ολόκληρο στη LARISANET την μεθεπομένη Παρασκευή (20 Ιανουαρίου). με θέμα τους ρόλους του πατέρα και της μητέρας στην ανατροφή των παιδιών)

Από νήπιο έμεινα ορφανός από πατέρα κι από παιδί είχα έντονη την αίσθηση της υπεροχής του πνεύματος. Η υπεροχή του πνεύματος συμβόλιζε στην παιδική ψυχή μου την αναζήτηση του πατέρα. Η μητέρα μου κάλυπτε τις ανάγκες για την σωματική μου ύπαρξη, αλλά δεν μπορούσε να μου δώσει και την αίσθηση της ασφάλειας, που δίνει η παρουσία του πατέρα, ιδίως εκείνον τον καιρό του πολέμου με τους Γερμανούς και κατόπιν με τον ανταρτοπόλεμο..

Γεννήθηκα ανάμεσα σε δυο πολέμους και ένιωσα τη βία και το φόβο της. Θα έλεγε κανείς ότι θα έπρεπε με την εμπειρία αυτή των παιδικών μου χρόνων, μέχρι τα εφτά μου χρόνια, ότι θα γινόμουν περισσότερο προσεκτικός στα υλικά αγαθά που προσιδιάζουν στο σώμα. Η διαίσθησή μου όμως με ωθούσε στην αναζήτηση αυτού που έλειπε, στην αναζήτηση του πατέρα, ως συμβόλου του πνεύματος.

Έτσι συνέβη το αντίθετο, αδιαφόρησα για τα υλικά αγαθά και αναζήτησα στην αρχή τη σοφία του πνεύματος, έως ότου να συνειδητοποιήσω ότι δεν αναζητούσα την αφηρημένη σοφία, αλλά τον σοφό πατέρα, να με πιάσει από το χέρι και να με βγάλει από την απελπισία, που την ένιωθα σαν ένα βαθύ πηγάδι, όπου είχα πέσει χωρίς ελπίδα διαφυγής. Πατέρα ζητούσα και πατέρα μου έστειλε ο Θεός, που με βοήθησε ο δεύτερος πατέρας μου κι η οικογένεια που δημιούργησαν με την μητέρα μου, για να μας μεταδώσουν την πίστη τους στο Χριστό και στην Εκκλησία Του.

(Συνέχεια την μεθεπομένη Παρασκευή στη Larissanet και αργότερα στο moschoblog.blogspot.com)

"Εύχεσθε υπέρ αλλήλων"

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

       Δεν είμαστε πλασμένοι να ζούμε μόνοι χωρίς τους άλλους ανθρώπους και χωρίς το περιβάλλον. Εξαρτιόμαστε από τους άλλους ανθρώπους, από τα ζώα, τα φυτά, τον αέρα, το νερό, το κλίμα. Ο άνθρωπος δεν είναι ύπαρξη από τον εαυτό του και για τον εαυτό του. 

     Θα μου πείτε, όχι, εγώ ζω σε τεχνητό περιβάλλον και δεν χρειάζομαι όλα αυτά που λέτε. Αλλά και στο τεχνητό περιβάλλον ζει κανείς όπως είναι φτειαγμένος από την μάνα του. Και το ΄΄ιδιο το τεχνητό περιβάλλον λειτουργεί, όπως είναι φτιαγμένο από τη μάνα του. 

      Αυτό που ισχύει για το σώμα ισχύει και για την ψυχοπνευματική μας υπόσταση. Ο εγωισμός κι η υπερηφάνεια είναι άγνοια η οποία εμποδίζει την ποθητή ολοκλήρωσή μας. Η άγνοια μας καθηλώνει σε χαμηλό στάδιο, στο οποίο επαναλαμβάνονται οι δοκιμασίες. Ο εγωιστής κι ο υπερήφανος συναντούν συνεχώς εμπόδια και προσβάλλονται και υποφέρουν με το παραμικρό.

     Αυτός που υψώνει τον εαυτό του θα ταπεινωθεί κι αυτός που ταπεινώνει τον εαυτό του θα υψωθεί, λέει η Γραφή. Διώχνοντας τον εγωισμό η προσευχή μας γίνεται φυσική σαν την αναπνοή μας. Ο εγωισμός εμποδίζει την προσευχή μας τόσο για τον εαυτό μας όσο και για τους άλλους, ιδίως για τους εχθρούς μας για τους οποίους η προσευχή είναι θεραπευτική. 

      Η προσευχή θεραπεύει την έχθρα και λύει τους δεσμούς της εχθρότητας, που μας βασανίζουν και μας αρρωσταίνουν. Εμποδίζοντας την προσευχή εμποδίζεται και η χάρη κι η βοήθεια του Θεού. Προσευχηθείτε ο ένας για τον άλλον, για να ιαθείτε, γράφει ο Απόστολος Ιάκωβος στην επιστολή του. «Εύχεσθε υπέρ αλλήλων όπως ιαθείτε» (Ιακ. 5:16)

ΔΕΣΜΟΙ ΚΑΙ ΑΔΙΕΞΟΔΑ

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

"Διάλυε στραγγαλιάς βιαίων συναλλαγμάτων"
(ΗσαΊας 58:6)

       Κάποτε στα χρόνια του "εμφυλίου πολέμου" σε κάποια κωμόπολη της Δυτικής Μακεδονίας, ένας νεαρός αντάρτης επισκέφθηκε, κρυφά τη νύχτα, τη μάνα του στο σπίτι τους. Η μάνα του, λυπημένη, του είπε, "Παιδί μου, αυτοί δεν αγαπούν το Χριστό", εννοώντας τους ηγέτες των ανταρτών, " θ' αγαπήσουν εμάς;".

       Ο Στάλιν, ηγέτης της επανάστασης  των μπολσεβίκων και της δικτατορίας, η οποία ευθύνεται για εκατομμύρια  θύματα, όταν επισκεπτόταν την μάνα του στο σπίτι της, το ίδιο σπίτι, όπου έμενε πάντα, του έλεγε: "Αχ, Ιωσήφ, κι εγώ περίμενα να γίνεις ιερέας"

-Τί να κάνω; με ρωτάει κάποιος γνωστός μου. Βρίσκομαι μπροστά σε αδιέξοδο.
-Δεν είσαι ο μόνος. Η ζωή, γράφει κάποιος, μοιάζει με βίδες που δεν βιδώνουν πουθενά.
-Τί να κάνω;
-Ό,τι κάνουν από καταβολής κόσμου οι άνθρωποι, ζητούν απ' τον Θεό να τους βοηθήσει. Ζήτησε απ' το Θεό να σου δώσει πίστη. Πίστεψε στο Χριστό.
-Πιστεύω στο Χριστό.
-Τότε κάνε αυτό που λέει ο Ησαϊας τρεις χιλιάδες χρόνια πριν από σήμερα: διάλυσε τους άδικους δεσμούς (τους δεσμούς της εχθρότητας).
-Πώς διαλύω τους δεσμούς της εχθρότητας;
-Διαλύεις τους δεσμούς της εχθρότητας προσευχόμενος υπέρ των εχθρών. "Ευλογείτε και μην καταράσθε, καλώς ποιείτε τους καταρωμένους υμάς", λέει ο Κύριος.

ΣΩΜΑ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑ

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

       Ο ιερέας στο τέλος της θείας λειτουργίας δίνει στους πιστούς ένα κομματάκι άρτου (αντιδωρο) που το συνοδευει με μια ευχή. Δεν μας δίνει ούτε μόνο άρτο ή μόνο ευχή,.

       Ψες το βράδυ δεν είχα ύπνο, γιατί φοβόμουν κάτι και δεν μπορούσα να κοιμηθώ. Είπα να διώξω το φόβο με την προσευχή του Ιησού, "Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού ελέησόν με", ή με το διάβασμα κάποιου Κανόνα, αλλά ο φόβος διαρκούσε. Έβλεπα ότι δεν αρκεί μόνον η ευχή. Από τα αρχαία χρόνια οι Έλληνες στη μεγάλη λύπη έτρωγαν, όπως και τώρα, στα μνημόσυνα προσφέρεται καφές και βουτήματα.

      Ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει μόνο με άρτο, είπε ο Κύριος. Θα ζήσει με άρτο και με κάθε λόγο εκπορευόμενο από το στόμα του Θεού.Είμαστε σώματα και πνεύματα σε κάθε στιγμή της ζωής μας. Ούτε μόνο σώματα (κατοικίες) ούτε πνεύματα. Ακόμα κι αν θέλουμε να ξεχάσουμε το σώμα και να κάνουμε κάτι με το νου, θα διαπιστώσουμε ότι ο νους συμπεριφέρεται όπως όταν είναι στο σώμα. Αν π.χ. περάσουμε νοερά έναν δρόμο, θα προσέξουμε να περάσουμε με ασφάλεια, δεν θα ριχτούμε μέσα στην κίνηση των αυτοκινήτων. Ούτε θα πέσουμε στη φωτιά ούτε θα περάσουμε μέσα από τοίχους. 

        Αυτό σημαίνει πως το πνεύμα μας δεν μένει ούτε στιγμή χωρίς κατοικία (σώμα). Μετά τον θάνατο του σώματος, ο Θεός μας δίνει την νέα κατοικία μας, που έχει την ίδια μορφή του σώματος.

Όταν η Μαγδαληνή είδε τον Ιησού και έτρεξε να τον αγγίξει, ο Ιησούς της είπε, να μην τον αγγίξει,(Μη μου άπτου) , διότι δεν ανέβηκε ακόμα στον πατέρα Του και πατέρα μας. Ο Ιησούς ως άνθρωπος είχε όπως εμείς το σώμα του, την "κατοικία" του πνεύματός Του.

         Το πρωί που ξύπνησα και σηκώθηκα απ΄ το κρεβάτι, ένιωσα την ανάγκη να πιω έναν καφέ. Σκέφτηκα πως αν μαζί με την ευχή, το βράδυ έδινα κάποια τροφή και στο σώμα μου, δεν θα παραδινόμουνα αμαχητί στο δαίμονα της δειλίας. Θέλω να πω ότι το σώμα μας δεν είναι μόνο σάρκα και αίμα. Είναι σώμα πνευματικό και απαιτεί τον ανάλογο προς το πνεύμα σεβασμό.

        Τα ζώα δεν προσέχουν τα σώματα, παρά μόνον όσο έχουν τη ζωή. Μετά μπορούν και να τρώνε ακόμα και την μητέρα τους. Εμείς σεβόμαστε τα σώματα των κεκοιμημένων. Η ταφή τους γίνεται με την νεκρώσιμη ακολουθία, η οποία είναι ένα ποιητικό αριστούργημα με το υψηλό περιεχόμενό της και τις αφθάστου κάλλους ποιητικές εικόνες του.

ΝΕ ΜΠΟΓΑ ΝΕ ΠΙΡΟΓΑ (ΧΩΡΙΣ ΤΟ ΘΕΟ ΟΥΤΕ ΕΞΩ ΑΠ' ΤΟ ΚΑΤΩΦΛΙ)

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Πριν γλιστρήσετε όπως κάποιος γνωστός μου υπερήφανος, να μην ακούσετε το υπερήφανο πνεύμα που σας λέει, εσύ είσαι γυμνασμένος, είσαι ευλύγιστος, ξέρεις πού και πώς πατάς και δεν πέφτεις.Αυτό είναι το υπερήφανο πνεύμα. Καλύτερα ν' ακούσετε το πνεύμα του Θεού (το ταπεινό πνεύμα) που σας λέει, πρόσεξε, αν δεν είναι μεγάλη ανάγκη, μην βγαίνεις έξω στη γλίστρα.

Οι Ρώσσοι που με τους βαρείς χειμώνες, γνωρίζουν από γλίστρες, λένε την παροιμία για το ταπεινό πνεύμα του Θεού, να μη βγάνεις το πόδι σου έξω από το κατώφλι σου, αν δεν ακούσεις καλά το πνεύμα του Θεού.Οι Ρώσσοι λένε: ΝΕ ΜΠΟΓΑ, ΝΕ ΠΙΡΟΓΑ (Χωρίς το Θεό, ούτε έξω απ' το κατώφλι). Καλά λέει ο πνευματικός, "Πρόσεχε την υπερηφάνεια".

Κάποιος έχασε το τραίνο και έσπασε το ρολόϊ του. Αυτός ταύτιζε τον εαυτό του, με το ρολόϊ, όπως ταυτίζουμε συνήθως το φαινομενικό με το πραγματικό. Ενώ αυτός που έχει διάκριση, ,ξέρει πώς "το νέο γομάρι φαίνεται και με το παλιό το σαμάρι"*.

Κάποιος είδε ένα σχοινί στο δρόμο και νόμισε ότι είναι φίδι και κατατρόμαξε. . Αυτός ταύτισε τη φαινομενικότητα με την πραγματικότητα. Κι αυτοί που με τις ουσίες έχουν παραισθήσεις βλέπουν τρομερά πράγματα πιο καθαρά κι από ότι θα τα έβλεπαν στην πραγματικότητα.

Τα θεοφάνεια μέσα μας

Μικρά δοκίμια του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Τα θεοφάνεια μέσα μας

Οι πνευματικές εμπειρίες ανήκουν σ' αυτούς που τις έχουν. Στα Θεοφάνεια αυτοί που ήταν παρόντες στη βάπτιση του Ιησού, έχουν την εμπειρία της αποκάλυψης ότι ο Ιησούς είναι ο Υιός του Θεού. Την ίδια εμπειρία έχουμε και όσοι πιστεύουμε ότι ο Ιησούς είναι ο Υιός του Θεού. Αυτοί που δεν έχουν την πνευματική εμπειρία , γνωρίζουν διανοητικά τα Θεοφάνεια, αλλά τα Θεοφάνεια δεν είναι μέσα τους ως πνευματική εμπειρία.
Για να φτάσουμε οι πιστοί στο Χριστό σ΄ αυτό το στάδιο να βλέπουμε το Θεό στον Κύριον Ιησού Χριστό, πρέπει να διανύσουμε τα στάδια του Ορθόδοξου Δρόμου, που είναι το στάδιο της κάθαρσης από τα πάθη και το στάδιο του φωτισμού. Το τρίτο και τελευταίο στάδιο είναι αυτό του δοξασμού, δηλαδή της ένωσης με το Θεό, στο οποίο γινόμαστε ένα πνεύμα με το πνεύμα του Θεού. Με την ένωσή μας με το Θεό, δεν εξαφανίζεται η ανθρώπινη φύση μας, ώστε να γίνουμε θεοί. Συμμετέχουμε στο πνεύμα του Θεού, με όλο μας το είναι και όχι απλώς διανοητικά, πλουτίζοντας τις γνώσεις μας περί Θεού.

Η παγίδα του έρωτα

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Ο κόσμος παγιδεύεται στον έρωτα ή καλύτερα στην άγνοια του έρωτα. Η άγνοια ειναι ίσως η μεγαλύτερη αμαρτία. Καλούμαστε να διαλέξουμε στον έρωτα ανάμεσα στον αισθησιασμό και στον αισθησιασμό. Μας βάζουν και ένα ανύπαρκτο φρούτο, τον "πλατωνικό έρωτα" που είναι καμουφλαρισμένος αισθησιασμός, αφού έρωτας στον αφηρημένο κόσμο των ιδεών δεν υπάρχει. Με τον Πλάτωνα αποσιωπούμε την αληθινή αγάπη του Χριστού. Γι' αυτό οι ιδέες του Πλάτωνα είναι για την Ορθοδοξία, αίρεση, δηλαδή εκτός της Εκκλησίας. Ο δρόμος για μας είναι  ο Χριστός "Εγώ ειμί η οδός και η αλήθεια και η ζωή".

  

   Πολλοί δεν θέλουν να είναι στην Εκκλησία αλλά δεν θέλουν και να είναι αιρετικοί! Αιρετικός είναι αυτός που δεν θέλει να είναι μέλος της Εκκλησίας και αποκόπτεται από αυτήν. Έλεος αυτήν την εποχή της σύγχυσης! 

Τα βιώματα είναι της καρδιάς όχι του μυαλού

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

        Τα βιώματα είναι της καρδιάς , όχι του μυαλού. Έχουν κάτι το συγκεκριμένο, που καμιά φαντασία δεν μπορεί να επινοήσει.

       Ότι γίνεται με το μυαλό, χωρίς εμπειρία φαίνεται γιατί είναι γενικό και αφηρημένο. Παράδειγμα τα τραγούδια που είναι φτιαγμένα με σκέψεις και μιλούν για τα βάσανα της αγάπης.

       Οι δήθεν πληγωμένοι από την αγάπη την αναζητούν σε διάφορα μέρη, αλλά κανείς δεν λέει για πόσο την αναζητούν. Αν την αναζητούσαν πραγματικά και όχι μέ το μυαλό τους, θα μετρούσαν όχι μόνο τις μέρες, αλλά και τις ώρες και τα λεπτά της ώρας.

      Το ίδιο συμβαίνει με την ζωγραφιά, όταν είναι με το μυαλό δεν προσέχει το συγκεκριμένο, που χάρις στην αγάπη γίνεται μοναδικό έστω κι αν είναι ένα μικρό φυλλαράκι στο δρόμο.

      Στο τραγούδι των "Χειμερινών Κολυμβητών" ο τραγουδιστής λέει πως τρείς μέρες ζητάει την αγαπημένη του. Και πως "Δέκα χρόνια την αγαπάει, τα καλύτερα της νιότης του τα χρόνια."

"Δέκα χρόνια σ' αγαπώ

τα καλύτερα της νιότης μου τα χρόνια".

Δικαίωση ή έλεος;

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

          Πώς θέλεις να ζεις;  Μήπως θέλεις να ζεις με το νόμο; Μήπως παραπονείσαι γιατί δεν είναι οι νόμοι πιο αυστηροί και γιατί υπάρχουν παραβάτες του νόμου, ενώ εσύ δεν παραβαίνεις το νόμο; Θα είσαι ο μόνος άνθρωπος στον κόσμο, που δεν παραβαίνει το νόμο. Ο νόμος έχει χιλιάδες χιλιάδων διατάξεις. Μία διάταξη αν παραβείς παρέβης όλο το νόμο.  Όταν πηγαίνει κανείς στη φυλακή δεν σημαίνει ότι παρέβη όλες τις διατάξεις του νόμου. Και μία διάταξη να παραβεί πηγαίνει στη φυλακή.

     Μια φορά ένας αυτοκράτορας της Κίνας ήθελε να κάνει πιο αυστηρούς τους νόμους. Ο Κομφούκιος τον συμβούλεψε να μην το κάνει. Γιατί οι αξιωματούχοι θα τον παραβαίνουν φανερά κι ο άλλος κόσμος θα γίνει πιο πονηρός για να βρίσκει τρόπους να παραβαίνει τους νόμους. Ο Κομφούκιος θεωρούσε δεδομένο ότι όλοι παραβαίνουν τους νόμους, άλλοι φανερά κι άλλοι κρυφά.         Ο Σωκράτης πίστευε ότι οι πολίτες πρέπει από μόνοι τους, χωρίς τη βία, να εφαρμόζουν τους νόμους. Υπάρχει άραγε εναλλακτικός τρόπος ζωής, πλην της ζωής κάτω από το νόμο;
       Σύμφωνα με το πνεύμα του Χριστού η απαίτηση για δικαίωση είναι υποκρισία, όπως βλέπουμε πως ο πονηρός δούλος ξεχνάει αμέσως τις ευεργεσίες του Θεού προς αυτόν και την χάρη και οδηγεί στη φυλακή τον σύνδουλό του για ένα μικρό χρέος.
       Εναλλακτικός τρόπος ζωής είναι η ζωή κάτω από τη χάρη του Θεού. Ο τρόπος αυτός προϋποθέτει όχι κατάκριση, επίγνωση της αμαρτωλότητάς σου και  διαρκής  εκζήτηση του   Χριστού.          "Πλούσιοι επτώχευσαν και επείνασαν οι δε εκζητούντες τον Κύριον ουκ ελαττωθήσσονται παντός αγαθού".