Προσευχή ή διαλογισμός;

Προσευχή ή διαλογισμός;

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

«Χριστός εστιν η ειρήνη ημών» (Εφεσ. 2:14)

Η σύγκρουση μεταξύ της εγρήγορσης και του ύπνου είναι παγκόσμια. Στην ορθόδοξη παράδοση δεν ζούμε με ψευδαισθήσεις. Η εξουσία ανήκει στον πλούτο. Κράτος πληβείων δεν υπήρξε ποτέ. Ότι η εξουσία ανήκει στον πλούτο δημιουργεί μια σύγκρουση ανάμεσα στον άρχοντα και στην φτωχή χήρα. Ο Ιησούς καταδικάζει την υποκρισία του υπερήφανου Φαρισαίου. Ουαί, υποκριτές ότι κατεσθίετε τας οικίας των χηρών. Το Ευαγγέλιο επισημαίνει τη διαφορά τόσο από την κοινωνική άποψη όσο κι από την άποψη της προσευχής. Η υπερηφάνεια δεν εμποδίζει μόνο την επαφή με το Θεό μέσω της προσευχής, αλλά εμποδίζει και την εμπιστοσύνη, την ειρήνη και τη φιλία μεταξύ μας. Με ποιο σκεπτικό σχεδιάζουν την κατάργηση της προσευχής στα σχολεία; ; Γνωρίζουν οι ευρωπαϊστές που διευθύνουν το υπουργείο Παιδείας, πόσο πολύτιμη είναι η προσευχή για τον ελληνικό λαό;
Στην Αμερική και σε άλλα μέρη του κόσμου διδάσκουν το διαλογισμό ή την αυτο-ύπνωση που μοιάζει με τη μέθη που προκαλεί ο πλούτος. Ο γκουρού διδάσκει να επικαλείσαι τον εαυτό, τον εσωτερικό γκουρού. Θεός είναι ο εαυτός. Ο εαυτός είναι επίσης .δάσκαλος, οδηγός, βοηθός. Η διδασκαλία αυτή είναι της απελπισίας. Παράδειγμα οι ομαδικές αυτοκτονίες πολλών από αυτούς που ακολουθούν διάφορες επικίνδυνες ανατολικές λατρείες.
Στην Ορθόδοξη Παράδοση η σπουδαιότερη Εντολή του Χριστού είναι αυτή που μας παρακινεί να κρατάμε άγρυπνο το ενδιαφέρον μας για τη ζωή. Αγρυπνείτε και προσεύχεσθε. Να μην παραμελούμε την επαφή με το Θεό και την επαφή μεταξύ μας. Είμαστε ένας λαός που αγαπάμε την ομιλία, την σύμπνοια. Στα νησιά μας η πιο όμορφη συνήθεια είναι αυτή των ανθρώπων που αποσπερίζουν. Που ανταμώνουν το απόγευμα και κουβεντιάζουν. Ο λαός μας αναδεικνύει την ομιλία, την επαφή, την επικοινωνία, ως ουσία της ανθρώπινης ζωής. Η ομιλία δεν είναι ένα «μέσο» που μεταφέρει ένα «μήνυμα», από έναν «πομπό» σ΄ έναν «δέκτη», αλλά ο σκοπός της ανθρώπινης ζωής.

Στην ταινία του ορθόδοξου Αντρέϊ Ταρκόφσκι "Θυσία" βλέπουμε ένα παιδί να ποτίζει ένα ξερό δέντρο όπως έκανε κι ένας ορθόδοξος μοναχός στο μοναστήρι. Τί σημαίνει άραγε να ποτίζεις ένα δέντρο που ξέρεις πως δεν θα ανθίσει ποτέ. Σημαίνει αυτό που λέει ο Ηράκλειτος, να ελπίζεις στο ανέλπιστο; Υπάρχει κάτι ακόμα πιο σημαντικό από αυτό, κάτι που μπορεί να βοηθήσει στις συνθήκες ανελευθερίας που ζούμε. Σημαίνει κάτι πιο πολύτιμο, κάτι που σε μας είναι η ουσία της ζωής μας,. Σημαίνει την επικοινωνία, την ανθρώπινη ομιλία, ως το ουσιαστικό περιεχόμενο της ανθρώπινης ζωής κάτι που λείπει από τις κοινωνίες στις οποίες επικρατεί ο ωφελιμισμός. Η σκέψη, του τί έχει κανείς να κερδίσει. Στην Ορθόδοξη Παράδοση ειλικρινής επικοινωνία είναι η ουσία της ζωής.
Δεν είμαστε χαμένοι στον εαυτό μας. Ότι μιλάμε σημαίνει ότι έχουμε σύμπνοια. "Εδώ κατοικούν άνθρωποι που μιλούν" ,λέει για την Ελλάδα ο Ιμπραήμ, ο ήρωας της ομώνυμης ταινίας, που ενσαρκώνει στον κινηματογράφο, ο Ομάρ Σαρίφ.
Στην Ελλάδα αγαπάμε την ειλικρινή επικοινωνία και την εμπιστοσύνη. Δεν διέπει τις σχέσεις μας ο φόβος κι η υποταγή ούτε η χρησιμότητα κι η ωφέλεια. Αγαπάμε τη χάρη του Θεού που είναι πέρα από την χρησιμοθηρία και τον ωφελιμισμό. Δεν μας αρέσει κάτι που δε γίνεται με την καρδιά.. Γι΄ αυτό δεν μας θλίβουν εντελώς οι στερήσεις κι έχουμε τη δύναμη να κάνουμε υπομονή. Στηρίζουμε την ελπίδα μας στο Χριστό. Ο Χριστός είπε για τους Έλληνες ότι είναι σε θέση να δουν τη δόξα του Θεού στο πρόσωπό Του.
Η σύγκρουση ανάμεσα στην αυτογνωσία και στην αυτό-ύπνωση είναι παγκόσμια. Κανένας δεν πρέπει να εφησυχάζει, ιδίως όταν τα δικαιώματα στην ελευθερία, στην υγεία και στη ζωή του ανθρώπου παραβιάζονται. Η τήρηση της Εντολής του Χριστού «Αγρυπνείτε και προσεύχεσθε», είναι όσο ποτέ άλλοτε, αναγκαία. " Η άμυνα της κοινωνίας απέναντι στην παράνομη και βάρβαρη επίθεση στις ζωές των πολιτών της, για την υπεράσπιση των υλικών όρων αξιοπρεπούς διαβίωσής τους, είναι όχι μόνο δικαίωμα αλλά και υποχρέωση.” *

*‘Άρις Καζάκος, Καθηγητής της Νομικής Σχολής του Α.Π.Θ.

Ο εγκέφαλος του ανθρώπου

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Οι επιστήμονες λένε πως οι πληροφορίες, που είσέρχονται από κάθε μάτι ανά δευτερόλεπτο και επεξεργάζονται απ΄ τον εγκέφαλο, ανέρχονται σε είκοσι εκατομμύρια.

Ο σεναριογράφος αστυνομικών ταινιών νουάρ, καθηγητής στο πανεπιστήμιο και θεωρητικός του πεσιμισμού Gladwells, στην ταινία του "Blinds" (σημαίνει πετάρισμα βλεφάρων) έχει θέμα την αγοραπωλησία ενός αρχαίου ελληνικού αγάλματος , ενός
κούρου, που ο αγοραστής μέσα σε ένα ανοιγοκλείσιμο των βλεφάρων του διαπίστωσε ότι ο κούρος δεν είναι γνήσιος. Έστειλε όμως το άγαλμα να το εξετάσουν με όλες τις σύγχρονες μεθόδους και με τη βοήθεια των εργαστηρίων, τα οποία αποφάνθηκαν ότι είναι γνήσιος και τον αγόρασε.

Καινούριες όμως εξετάσεις κι αφού πέρασαν δέκα χρόνια κατέδειξαν ότι ο κόύρος ήταν "μούφα".

Τις μηχανές να εμπιστευθεί ο σύγχρονος άνθρωπος ή τις ικανότητες του εγκεφάλου του ανθρώπου; Τί έχουν να πουν οι μηχανές, αν αληθεύει ότι υπάρχουν άπειρα σύμπαντα ή ότι θάνατος δεν υπάρχει και είναι μόνο μια ψευδαίσθηση;

Αν δεν μας φύλαγε ο Κύριος

Μόσχου Εμμ. Λαγκουβάρδου

Αν δεν μας φύλαγε ο Κύριος, οι δαίμονες θα μας είχαν κάνει σκόνη.
Σαν τα στρουθία μέσα απ΄ την παγίδα, μας έσωσε.

Ο Ντοστογιέφσκι λέει πως οι άνθρωποι διακρίνονται σε δύο κατηγορίες, στους αγγελικούς και στους δαιμονικούς. Ότι οι αγγελικοί είναι ταπεινοί κι οι δαιμονικοί είναι υπερήφανοι.

Φαντάζομαι ότι μπορεί ο υπερήφανος ν΄ αλλάξει κατηγορία, αν το θελήσει. Δεν λέω για τον ταπεινό, γιατί δεν φαντάζομαι να υπάρχει κάποιος ταπεινός, να θέλει ν΄ αλλάξει και να γίνει υπερήφανος.

Ο υπερήφανος είναι αξιολύπητος. Προσβάλλεται και υποφέρει με το παραμικρό. Ανησυχεί, μήπως χάσει τη θέση του. Όσο πιο ψηλά βάζει τον εαυτό του, τόσο πιο πολύ φοβάται να μην πέσει.

Ο ταπεινός ούτε προσβάλλεται ούτε ανησυχεί μην του πάρουν τη θέση. Κανένας δεν διεκδικεί την τελευταία θέση.

ΕΓΩ ΕΙΜΙ ΤΟ ΦΩΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ (Ιωάν.8,12)

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

"Ως εν ημέρα ευσχημόνως περιπατείτε" (Απόστολος Παύλος)
Πώς τα πάμε με το φως; Χαιρόμαστε όταν γνωρίζουμε τον εαυτό μας ή λυπούμαστε. Αγαπάμε τον εαυτό μας και χαιρόμαστε να είμαστε μαζί του ή δεν τον αγαπάμε και δεν υποφέρουμε ούτε στιγμή να είμαστε μόνοι με τον εαυτό μας;

Ο Χριστός πάντως μας αγαπάει όπως είμαστε. Θεωρεί δεδομένο ότι αγαπάμε κι εμείς τον εαυτό μας όπως είναι. Αγαπάτε τον πλησίον σας, όπως τον εαυτό σας, λέει.

Μερικοί νομίζουν ότι ο Θεός θυμώνει μαζί μας. Δεν θυμώνει ο Θεός μαζί μας. Εμείς είμαστε θυμωμένοι με τον εαυτό μας. Ίσως να μην τον αγαπάμε όπως είναι. Αυτή η αγάπη του εαυτού είναι μάλλον αποδοχή του εαυτού μας. Ο θυμός είναι απόρριψη. Δεν φτάνει που νιώθουμε συχνά την απόρριψη των άλλων, απορρίπτουμε κι εμείς οι ίδιοι τον εαυτό μας.

Γι' αυτό νιώθουμε καλά να επαναλαμβάνουμε μέσα μας αυτά τα λόγια:
Αγαπώ τον εαυτό μου ό,τι κι αν κάνει, επειδή το κάνει..
Αγαπώ τον εαυτό μου ό,τι κι αν σκέφτεται, επειδή το σκέφτεται.

Μερικοί που χωρίζουν τους ανθρώπους σε καλούς που χρειάζονται αγάπη και σε κακούς που χρειάζονται εχθρότητα. Ο κόσμος δεν διακρίνεται σε καλούς και σε κακούς, αλλά σε θεραπευμένους και σ' αυτούς που χρειάζονται θεραπεία. Κι η καλύτερη θεραπεία είναι η αποδοχή, η αγάπη.

Αν λοιπόν ο εαυτός μας χρειάζεται θεραπεία, θα τον ωφελήσει ν΄ ακούει, ότι τον αγαπάμε όπως είναι , δηλαδή με ό,τι κάνει και με ό,τι σκέφτεται. Ώσπου να φτάσουμε έως τη γνώση και την αποδοχή του εαυτού μας, ένα είναι σίγουρο και να μην το ξεχνάμε ότι ο Ιησούς μας αγαπάει και μας δέχεται όπως είμαστε.

Ο Κύριος μας παροτρύνει να γνωρίσουμε την αλήθεια κι η αλήθεια θα μας ελευθερώσει. Εγώ ειμί η οδός και η αλήθεια και η ζωή, λέει.
Ο ακολουθών εμοί δεν θα είναι χαμένος στο σκοτάδι.
.

ΠΕΡΙ ΑΔΡΑΓΜΑΤΩΝ, ΔΡΑΓΑΤΗΔΩΝ, ΔΡΑΓΟΥΜΑΝΩΝ κ.ά (Αναμνήσεις από τα αμπέλια των παιδικών μου χρόνων

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Θυμάμαι τα αμπέλια στο χωριό μου, όταν ήμουν παιδί, και τις δραγατσιές, τις καλύβες των αμπελοφυλάκων, των δραγατών, όπως τους λέγαμε τότε. .Δραγάτης, Δραγουμάνος, στα μοναστήρια, το όνομα πρέπει να βγαίνει από το ρήμα "αδράχνω" στα λατινικά "μαντσιπάτσιο" (που σημαίνει ότι τα πρόσωπα αυτά έχουν διοικητική, προανακριτική, δικαστική και εκτελεστική εξουσία, με άδεια να οπλοφορούν και να χρησιμοποιούν όπλα. Ο δραγάτης ενέπνεε τόσο σεβασμό (και φόβο), όσο δεν ενέπνεε όλη η αστυνομική κι η αγρονομική δύναμη της περιοχής.

Ο δραγάτης μπορούσε να σε "αδράξει" δηλαδή να σε βάλει στο χέρι και όχι απλώς να σε κατηγορήσει στην αστυνομική ή εισαγγελική αρχή, αλλά να τσακώσει. Απ το αδράχνω βγαίνει και η ¨δραχμή", που δεν είναι απλώς νόμισμα, όπως είναι τα χαρτιά, αλλά είναι "δράγμα", δηλαδή αντικείμενο υλικό, ίσης με την αναγραφόμενη επάνω του αξία

Ένα σημάδι ότι ο Θεός ακούει την προσευχή μας

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Υπάρχει ένα σημάδι, απ΄ το οποίο μπορεί να καταλάβει ο προσευχόμενος ότι ο Θεός ακούει την προσευχή του. Το σημάδι αυτό πρέπει να καταγράφεται στις εμπειρίες των αγίων, αλλά ακόμα και σε αμαρτωλούς ενδέχεται να υπάρχει το ίδιο σημάδι.
Ξέρουμε ότι η προσευχή έχει δύο απαραίτητες προϋποθέσεις, που χωρίς αυτές δεν γίνεται και τέσσερα στοιχεία προαιρετικά.

Οι απαραίτητες προϋποθέσεις, όπως λέει ο Κύριος είναι α. η πίστη Θεού και β. η πίστη ότι αυτό που ζητάμε θα μας δοθεί. "Διά τούτο λέγω υμίν, πάντα όσα αν προσευχόμενοι αιτείσθε, πιστεύετε ότι λαμβάνετε και έσται υμίν.¨" (Μαρκ.ια΄22-26).

Τα τέσσερα προαιρετικά στοιχεία, στα οποία ανάλογα με την ανάγκη που νιώθει ο προσευχόμενος βάζει λιγότερο ή περισσότερο την προσοχή του είναι : εξομολόγηση, αίτημα, ευχαριστία, δοξολογία.

Για μένα, το σημάδι που δείχνει ότι ο Θεός ακούει την προσευχή μου,είναι όταν ξεχνάω το αίτημα και ευχαριστώ και δοξάζω τον Θεό.
Γιατί το θεωρώ σημάδι: Γιατί η ανάγκη να ευχαριστήσω το Θεό, πηγάζει από την εσωτερική βεβαιότητα, ότι το αίτημά μου αρέσει στο Θεό. Ένα παράδειγμα, όταν προσευχόμουν να βοηθήσει ο Θεός την ελευθερία της πατρίδας μου, ήμουν βέβαιος ότι αρέσει στο Θεό και ότι θα βοηθήσει, γιατί ο Κύριος μας προτρέπει να γνωρίσουμε την αλήθεια και η αλήθεια θα μας ελευθερώσει. Άρα ο Κύριος νοιάζεται για την ελευθερία μας, την εσωτερική.