Προσευχή και υπερηφάνεια

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

"Έντεινε και κατευοδού και βασίλευε ένεκεν αληθείας
και πραότητος και δικαιοσύνης" (Ψαλμ.μδ΄)

Η Αγία Γραφή μας δίνει δύο μεγάλα παραδείγματα αληθινής προσευχής και υπερηφάνειας, το παράδειγμα του Δαβίδ και το παράδειγμα του Ιούδα που πρόδωσε το Διδάσκαλό του.

Ο Δαβίδ δεν αμφέβαλε για την πατρική αγάπη του Θεού προς αυτόν ακόμα κι όταν έπεσε στην πιο μεγάλη αμαρτία της αφαίρεσης της ζωής ένός ανθρώπου. Ο Δαβίδ αναγνώρισε ότι είναι αμαρτωλός και ως αμαρτωλός ζήτησε το έλεος του Θεού. Γνώριζε ότι ο Θεός είναι πολυεύσπλαχνος και συγχωρεί αυτούς που μετανοούν αληθινά για τις αμαρτίες τους και ζητούν με συντριβή της καρδιάς τους να τους λυπηθεί ο Θεός και να τους ελεήσει. Αν δεν ζητούσε το έλεος του Θεού θα σήμαινε ότι δεν γνωρίζει το Θεό και ότι θεωρεί ότι ο Θεός είναι σκληρός τιμωρός και δεν έχει έλεος για το πλάσμα του.

Ο Ιούδας δεν είχε ούτε μια μικρή ελπίδα στην καρδιά του για την ευσπλαχνία του Θεού. Ούτε καν ρώτησε αν ο Θεός θα συγχωρούσε ένα τόσο μεγάλο αμάρτημα σαν το δικό του. Δεν είπε, Κύριε, θα μπορούσες ακόμα κι εμένα να συγχωρήσεις; Είσαι τόσο καλός και συγχωρητικός ώστε ακόμα κι εμένα μπορείς να συγχωρήσεις; Είσαι τόσο καλός και συγχωρητικός, ώστε συγχωρείς και τις πιο μεγάλες πτώσεις των ανθρώπων, όταν μετανοούν αληθινά και ζητούν ταπεινά το έλεός Σου; Όταν αναγνωρίζουν ότι άνθρωποι αμαρτωλοί είναι και ο Θεός γνωρίζει την τρεπτή φύση τους;Δεν είμαστε απρόσβλητοι από το νόμο της αμαρτίας.


Πόσο θα συγκινούσε τον εύσπαχνό Κύριο η αληθινή μετάνοια και συντριβή του Ιούδα!
Ο Κύριος υπέστη σταυρικό άνθρωπο για τους αμαρτωλούς. Η εμμονή του αμαρτωλού στην αμαρτία σημαίνει ότι δεν νιώθει ευγνωμοσύνη για τα πάθη και το θάνατο του Ιησού.

Θα μου πείτε ο Ιούδας μετανόησε. Έσφαλα, είπε στους Φαρισαίους, γιατί πρόδωσα έναν αθώο και πήγε και κρεμάστηκε. Είναι αυτή αληθινή μετάνοια ή είναι εμμονή στην αμαρτία του από υπερηφάνεια; Ο Ιούδας δεν ταπεινώθηκε για να ζητήσει συγνώμην από τον πολυεύσπλαχνο αλλά τιμώρησε ο ίδιος τον εαυτό του, αγνοώντας το μέγα έλεος του Θεού. Σαν τους Ναζί που μετανόησαν όχι γιατί έκαναν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, αλλά γιατί δεν έκαναν ακόμα μεγαλύτερα εγκλήματα για να κερδίσουν τον πόλεμο.

Η αληθινή προσευχή είναι ταπεινή. Δείτε με πόσο μεγάλη ταπείνωση ο Δαβίδ ζητεί συγνώμην απ΄ το Θεό. Με πόση εμπιστοσύνη αφήνεται στα χέρια του Θεού να τον ξεπλύνει από τις ανμίες του, να του δώσει καθαρή καρδιά, σαν ένα παιδί που παραδίδεται στα χέρια του πατέρα του. Πώς εγκαταλείπει το δικό του υπερήφανο θέλημα. Γίνεται ταπεινός σαν ένα μικρό παιδί.

Μια ρωσική παροιμία λέει, Θέ μου, Θέ μου, δίχως αγάπη δε γίνεται."Μπόζε, Μπόζε, νες λιμπόφ νε μόζε". Δίχως αγάπη δεν μπορούμε, δίχως αγάπη για τον εαυτό μας, για το Θεό, για τους άλλους. Ο Ντοστογιέφσκι λέει πως η Κόλαση είναι να μη μπορούμε να αγαπάμε τους άλλους. Όταν την τελευταία στιγμή στο εκτελεστικό απόσπασμα του δόθηκε χάρη, η πρώτη σκέψη που ήρθε στο νου του ήταν, γιατί δεν αγαπάει όλους με όλη του την αγάπη!

Η πτώση μας στην αμαρτία εμποδίζει αυτή την αγάπη. Όταν πέφτουμε στην αμαρτία δεν μπορούμε πια να αγαπάμε τον εαυτό μας, το Θεού και τους άλλους. Δεν θέλουμε να ζούμε. Μερικοί αυτοκτονούν γιατί δεν υποφέρουν να ζουν χωρίς να μπορούν να αγαπήσουν τον εαυτό τους, το Θεό και τους άλλους. Δεν υπάρχει πιο μεγάλη μοναξιά από αυτή, λένε αυτού που έζησαν τέτοιες καταστάσεις στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως. Ακόμα και σκληροτράχηλοι πορωμένοι εγκληματίες έχουν ανάγκη απ΄ το να αγαπούν κάτι.