Πόσα πράγματα πέθαναν για μένα κι εγώ πέθανα γι΄ αυτά!

Του Μόσχου Εμμ. Λαγκουβάρδου

«Καθώς αρνούμεθα να ακούσουμε αυτό που μας λέγεται (εννοεί αυτό που μας λέγει το Ευαγγέλιο), σφυρηλατούμε για τους εαυτούς μας ένα πεπρωμένο αδυσώπητο. Και κανείς άλλος από εμάς τους ίδιους δεν μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνος γι΄ αυτό. Ο Χριστός διαδραματίζει ρόλο προσκόμματος για όλους όσοι εξακολουθούν να σκανδαλίζονται με τη σοφία του κειμένου». (Ρενέ Ζιράρ, Κεκρυμμένα από καταβολής).

Η κεντρική ιδέα του βιβλίου του Ρενέ Ζιράρ «Κεκρυμμένα από καταβολής» είναι όπως την καταλαβαίνω αυτή. Ότι το μόνο αληθινό πρότυπο είναι ο Χριστός. Ότι όποιος ακολουθεί το Χριστό δεν μπορεί να έχει άλλο πρότυπο, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να εγκαταλείψει την μιμητική επιθυμία. Εγκαταλείπω την μιμητική επιθυμία, επίσης όπως την καταλαβαίνω, είναι να πεθάνεις για όσα πράγματα δεν είναι ο Χριστός και εκείνα να πεθάνουν για σένα. Αυτό σημαίνουν τα λόγια Του, «όστις θέλει οπίσω μου ελθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθείτω μοι». Καθώς και τα λόγια Του «ος γαρ αν θέλει την ψυχήν αυτού σώσαι απωλέσει αυτήν» (Όποιος θέλει να σώσει τη ζωή του θα τη χάσει ).

Όταν λέω ότι τα πράγματα πέθαναν για μένα κι εγώ πέθανα γι΄ αυτά εννοώ την παραίτηση από την μιμητική επιθυμία, με την έννοια ότι μιμούμαι κάποιο πρότυπο άλλο από αυτό που είναι το μόνο πρότυπο, ο Κύριος Ιησούς Χριστός. Αυτό σημαίνουν επίσης τα λόγια του Απόστόλου Παύλου: «Έκαστος δε βλεπέτω πως εποικοδομεί. Θεμέλιον γαρ άλλον ουδείς δύναται θείναι παρά τον κείμενον, ός εστιν Ιησούς Χριστός.» (Κορ. Α΄, 3,10).

Στο βιβλίο του Ρενέ Ζιράρ θα δούμε καθαρά τη διαφορά ανάμεσα στη βίαιη μιμητική επιθυμία, που είναι η μίμηση οποιουδήποτε άλλου προτύπου εκτός απ΄ τον Ιησού Χριστό και στη μη βίαιη μίμηση που είναι η μίμηση του μόνο προτύπου, του Ιησού Χριστού. Παραθέτουμε τη σχετική παράγραφο από το έργο του Ζιράρ: «Από τη μια μεριά έχουμε με τους δέσμιους της βίαιης μίμησης η οποία οδηγεί πάντα σε αδιέξοδο, και από την άλλη, τους οπαδούς της μη βίαιης μίμησης (αυτούς που ακολουθούν τον Ιησού Χριστό) που δεν θα συναντήσουν κανένα εμπόδιο: «Αιτείτε και δοθήσεται υμίν, ζητείτε και ευρήσετε, κρούετε και ανοιγήσεται υμίν. Πας γαρ ο αιτών λαμβάνει και ο ζητών ευρήσει και τω κρούοντι ανοιγήσεται» (Ζητάτε και θα σας δοθή, ερευνάτε και θα βρήτε, κτυπάτε και θα σας ανοιχθή η πόρτα. Διότι καθένας που ζητά , λαμβάνει, και καθένα που ερευνά, βρίσκει, και εις εκείνον που κτυπά, θα του ανοιχθή η πόρτα) (Ματθ.ζ΄΄, 7-8).

«Τα θύματα της μιμητικής επιθυμίας (αυτοί που δεν έχουν πρότυπο το Χριστό) κτυπούν όλες τις πόρτες που είναι ερμητικά κλειστές, ψάχνουν μονάχα εκεί όπου δεν υπάρχει τίποτε να βρουν. Από τη μια μεριά είναι η οδός η κάτω, η οδός του πάντα χαμένου στοιχήματος, εφ΄ όσον επιδιώκει να βρίσκεται εκεί όπου μόνον ο θάνατος κατοικεί, και από την άλλη είναι η οδός άνω, η οδός της Βασιλείας, φαινομενικώς άγονη, αλλά στην πραγματικότητα η μόνη γόνιμη και η μόνη όντως εύκολη, γιατί οι πολλοί υπαρκτοί φραγμοί που μας αναμένουν δεν είναι τίποτε συγκρινόμενοι με τα εμπόδια που ορθώνει η (βίαιη) μιμητική επιθυμία. Το να ακολουθεί κανείς τον Χριστό σημαίνει ότι εγκαταλείπει τη (βίαιη) μιμητική επιθυμία» (Ρενέ Ζιράρ, Κεκρυμμένα από καταβολής, Εκδ.Γ.Α. Κουρής Α.Ε., Αθήνα 1954, σελ.541).

Διαβάζοντας το βιβλίο αυτό του Ζιράρ καταλαβαίνω πόσο σημαντικά είναι για μένα τώρα, τα λόγια του Ευαγγελίου και πως είναι ζήτημα ζωής και θανάτου να εξετάσω τη ζωή μου προσέχοντας για ποια πράγματα έχω πρότυπα άλλα εκτός απ΄ το Χριστό , πόσο δηλαδή είμαι ακόμα δούλος της (βίαιης) μιμητικής επιθυμίας ή έχω απελευθερωθεί από αυτήν. Μπορώ να πω για τα πράγματα αυτά όπως είναι π.χ. η ηδονή, η φήμη, το χρήμα κ.α. έχουν πεθάνει για μένα κι εγώ πέθανα γι΄ αυτά ή εξακολουθούν ακόμα να με κρατούν δέσμιό τους, πόσο δηλαδή είμαι ελεύθερος από αυτά και πόσο εξακολουθώ να είμαι ακόμα δούλος της (βίαης) μιμητικής επιθυμίας, αν και η ψυχή μου δεν ποθεί τίποτε περισσότερο από τη γαλήνη του Κυρίου Ιησού.