Λιτότητα και υπερηφάνεια

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

     

           Προχθές πήγα στη Θεσσαλονίκη για να δω την εγγονή μου. Στη βιασύνη μου, φεύγοντας από τη Λάρισα, δεν πήρα μαζί μου τα φάρμακα. Δυσκολεύτηκα πολύ να βρω φαρμακείο ανοιχτό.  Ήταν Κυριακή απόγευμα, και την άλλη μέρα άρχιζε η απεργία των φαρμακοποιών.  Ευχαρίστησα από την καρδιά μου τον φαρμακοποιό που βρήκα,τελικά, ύστερα από μεγάλη ταλαιπωρία. Ποιος ξέρει πώς θα έδειχνα! Ο φαρμακοποιός με λυπήθηκε και μου είπε: «Να μην μας ευχαριστείτε εσείς.  Εμείς σας ευχαριστούμε που μας δώσατε την ευκαιρία να σας εξυπηρετήσουμε».

      

      Την άλλη μέρα το πρωί άνοιξα το Ευαγγέλιο στην τύχη. Διάβασα την περικοπή της Κυριακής των Βαϊων. Μιλάει για τη Μαρία την αδελφή του Λαζάρου. Η Μαρία άλειψε με ακριβό μύρο τα πόδια του Ιησού από ευγνωμοσύνη: «Η ουν Μαρία, λαβούσα λίτραν μύρου πιστικής πολυτίμου, ήλειψε τους πόδας του Ιησού, και εξέμαξε ταις θριξίν αυτής τους πόδας αυτού. Η δε οικία επληρώθη εκ της οσμής του μύρου». (Τότε η Μαρία πήρε μια φιάλη από το πιο ακριβό άρωμα της νάρδου και άλειψε τα πόδια του Ιησού. Έπειτα σκούπισε με τα μαλλιά της τα πόδια του, κι όλο το σπίτι γέμισε με τη μυρουδιά του μύρου).

    

      Στον Απόστολο της ίδιας ημέρας διάβασα για τη χαρά που πρέπει να νιώθουμε από την παρουσία του Κυρίου Ιησού. Η ίδια χαρά που νιώθει κανείς από ευγνωμοσύνη είναι διάχυτη και στο απόσπασμα αυτό από την επιστολή του Παύλου προς τους Φιλιππισίους: «Χαίρετε εν Κυρίω πάντοτε. Πάλιν ερώ,  χαίρετε. Το επιεικές γνωσθήτω πάσιν ανθρώποις. Ο Κύριος είναι εγγύς». ( Να χαίρεστε πάντοτε με τη χαρά που δίνει η κοινωνία με τον Κύριο. Θα το πω και πάλι, να χαίρεστε. Σ’  όλους να δείχνετε την καλοσύνη σας. Ο Κύριος έρχεται σύντομα).

      

      Σήμερα, σε πολλούς οι οποίοι έχουν επίγνωση του τι συμβαίνει, έπεσαν τα «γράδα», δηλαδή άφησαν την υπερηφάνεια και έγιναν ταπεινοί. Αυτό το πράγμα μας δίνει την αφορμή να προσέξουμε ποιος είναι ταπεινός και ποιος είναι υπερήφανος στην εμφάνιση τουλάχιστον. Γενικά μπορούμε να πούμε πως ταπεινός είναι ο πνευματικός άνθρωπος. «Πράος και ταπεινός είμαι», λέει ο Κύριος Ιησούς.

        Αντίθετα ο φυσικός, ο αρχέγονος άνθρωπος, είναι υπερήφανος. Πάντα πιστεύω ότι ο Κύριος Ιησούς κατευθύνει τη ζωή εκείνων που τον πιστεύουν και τον αγαπούν. Με κάλεσε στο γραφείο του ο πνευματικός μου φίλος. Δεν είχα αμφιβολία πως θα μου μιλούσε γι΄ αυτό που με ενδιέφερε, όπως γίνεται συχνά. Πράγματι μου είπε τί παρατηρεί , αυτόν τον καιρό, στην εμφάνιση των ανδρών και των γυναικών: Βλέπεις, είπε, οι άνδρες είναι συμμαζεμένοι, ταπεινοί, λιτοί στην εμφάνισή τους. Αντίθετα οι γυναίκες δείχνουν μεγαλοπρεπείς, αγέρωχες, μπροστά τους. Το βάδισμά τους δείχνει δυναμισμό και υπερηφάνεια. Ακριβώς το αντίθετο από αυτό που συμβαίνει στη φύση. Στη φύση το αρσενικό έχει δυναμισμό και μεγαλοπρέπεια, ενώ το θηλυκό είναι λιτό και ταπεινό. «Ο γυναίκες δεν καταλαβαίνουν τίποτα», λένε μερικοί.

      

      Ο Ξενοφών στην ιστορία του, στο σημείο όπου  περιγράφει τη συνάντηση του βασιλιά της Σπάρτης Αγησιλάου με τον σατράπη των Περσών Φαρνάβαζο, τονίζει την λιτότητα και την ταπείνωση του πνευματικού Αγησιλάου μπροστά στην υπερηφάνεια του αρχέγονου Φαρνάβαζου:

      « Ήταν κάποιος Απολλοφάνης από την Κύζικο που έτυχε μάλιστα να συνδέεται με τον Φαρνάβαζο με δεσμούς φιλοξενίας από παλιά και εκείνη την περίοδο συνδέθηκε και με τον Αγησίλαο. Αυτός λοιπόν είπε στον Αγησίλαο πως νόμιζε σωστό να του ετοιμάσει μια συνάντηση με τον Φαρνάβαζο για να συζητήσουν για συμφιλίωση.

      Όταν τον άκουσε ο Αγησίλαος, αφού έλαβε αυτός διαβεβαίωση με σπονδές και επισφραγίστηκε η συμφωνία με χειραψία, ερχόταν οδηγώντας το Φαρνάβαζο σε σημείο που είχαν συμφωνήσει, όπου φυσικά ο Αγησίλαος και οι τριάντα άντρες του επιτελείου του και της φρουράς του χάμω ξαπλωμένοι σε κάτι χορτάρια περίμεναν·

      Ο Φαρνάβαζος λοιπόν είχε έρθει φορώντας στολή που άξιζε πολύ χρυσάφι. Ενώ όμως οι υπηρέτες του τοποθετούσαν κάτω φουσκωτά μαξιλάρια, πάνω στα οποία κάθονται οι Πέρσες μαλακά, ντράπηκε να καθήσει με τόση άνεση, βλέποντας του Αγησιλάου την απλότητα· ξάπλωσε λοιπόν και αυτός, όπως ήταν, χάμω. Και πρώτα-πρώτα είπαν ο ένας στον άλλο «χαίρε», έπειτα όταν άπλωσε το δεξί του χέρι ο Φαρνάβαζος, άπλωσε το δικό του και ο Αγησίλαος. Μετά απ' αυτό άρχισε να μιλάει ο Φαρνάβαζος γιατί ήταν και μεγαλύτερος στην ηλικία». (Ξενοφ. Ἑλληνικά 4.1.29-31)