ΤΟ ΣΟΛΟ ΤΟΥ ΟΝΕΙΡΟΥ

Λαρισινά

Δοκίμια
Μ.Ε.Λαγκουβάρδου

                                     ΤΟ ΣΟΛΟ ΤΟΥ ΟΝΕΙΡΟΥ

        Προχθές το βράδυ είδα αυτό το όνειρο. Ήμουνα μέλος του πληρώματος ενός φορτηγού αυτοκινήτου που έπαθε βλάβη μέσα στα νερά. Ο οδηγός του που ήταν ένας μάστορας αντί να διορθώσει τη βλάβη τσαλαβουτούσε στα νερά τραγουδώντας κάποιο τραγούδι που μου θύμισε το τραγούδι του Θεοδωράκη, που τραγουδάει ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, «Στράτα τη στράτα, σου τόχω πει / φεύγουν τα νιάτα σαν αστραπή./ Σ’ αυτό το δρόμο, που κίνησες να πας,/ κοίτα να προλάβης τον καιρό, / πούναι σαν το κύμα τ΄ αρμυρό.»
      Απ’ την αρχή του τραγουδιού και του ονείρου μέχρι το τέλος ακουγόταν μέσα στο πλατάγισμα των νερών, ο ήχος ενός κροταλία. Ο κροταλίας έπαιζε σόλο, που στο όνειρο σήμαινε ότι κρατούσε το πάτημα του τραγουδιού, τη βάση του τραγουδιού από το ομηρικό «σέλλω» που θα πει «ορμώ», «σείω».
       Το σόλο του ονείρου, το σόλο του κροταλία καλύτερα, είναι όλο το χθεσινοβραδυνό όνειρο, που αν και είχε όλα τα στοιχεία ενός εφιάλτη -από την αρχή έως το τέλος το κυρίαρχο στοιχείο είναι η εικόνα του κροταλία, του πιο ιοβόλου από όλα τα φίδια- εντούτοις ήταν ένα καλό όνειρο γιατί η διάθεσή μου ήταν καλή. Το όνειρο το κρίνουμε απ΄ την διάθεση που δημιουργεί, καλή ή κακή.
       Το όνειρο ξεχώριζε από τα άλλα γιατί μαζί με τις εικόνες που μου έδειχνε έδινε και την εξήγησή τους. Ήταν σαν μια παραβολή, που αυτός που τη λέει , εξηγεί μαζί τι σημαίνει. Έτσι όταν μέσα στη νύχτα σηκώθηκα απ΄ το κρεβάτι μόνο και μόνο για να το καταγράψω, δεν δυσκολεύτηκα καθόλου, γιατί συνέχιζα να το βλέπω. Τόσο καθαρά είχε χαραχτεί στη μνήμη μου.
        Τα μόνα στοιχεία που πρόσθεσα είναι ο τίτλος «Το σόλο του ονείρου». Δεν έβαλα ως τίτλο αυτόν που έπρεπε «το σόλο του κροταλία», γιατί αποφεύγω το «γκροτέσκο», το άγριο, το πρωτόγονο, ως έκφραση. Πρόσθεσα επίσης ένα μέρος της ερμηνείας του ονείρου, αφού η ερμηνεία συνόδευε, όπως είπα, τις εικόνες του ονείρου. Π.χ. όταν είδα το σύνθημα «Ελευθερία ή θάνατος» το όνειρο μου εξήγησε, ότι σημαίνει ότι η «Ελευθερία» είναι ζωή, ενώ ο θάνατος είναι ο θάνατος. Οι αγωνιστές που είχαν το σύνθημα αυτό πίστευαν ότι δεν είχαν άλλη επιλογή, απ΄ το να ζήσουν και ότι σε καμία περίπτωση δεν θα αγωνίζονταν για να πεθάνουν. |Αυτοί που προτιμούν να πεθάνουν παραιτούνται από τον αγώνα για τη ζωή τους
         Μαζί με την ονειρική αυτή ερμηνεία του συνθήματος «Ελευθερία ή θάνατος» πρόσθεσα τη δική μου ερμηνεία η οποία είναι ότι η αποφυγή του αγώνα για τη ζωή, οδηγεί στην αιματοχυσία και στο θάνατο. Σύμφωνα με την ερμηνεία του ονείρου η παθητικότητα είναι η ίδια ο θάνατος. Αυτός που ζει παθητικά, που παραιτείται από τον αγώνα για την ίδια τη ζωή του είναι ήδη νεκρός. Η ψυχή του είναι νεκρή.
        Είδα το όνειρο στις τέσσερις και μισή το πρωί και το κατέγραψα. αμέσως, για να μην το ξεχάσω. Είναι ένα καλό όνειρο, κρίνοντας από την καλή διάθεση με την οποία το θυμόμουν ενώ τα στοιχεία του ταιριάζουν σε εφιάλτη, παρά σε καλό όνειρο.
       Το όνειρο, (το ασυνείδητο) σκεφτόταν παράξενα. Μου θύμισε τα λόγια του στάρετς Ζωσιμά προς τον Δημήτριο Καραμαζώφ του Ντοστογιέφσκι «Μέσα στον πόνο, θα ευλογήσεις τη ζωή».