Θά 'θελα να πεθάνω ευδιάθετος

Του Μόσχου Εμμ. Λαγκουβάρδου

«Θησαυρίσατε θησαυρούς εν ουρανοίς»
Ευαγγέλιο

Θά ' θελα να πεθάνω ευδιάθετος, όπως μου αρέσει να ζω. Θεωρώ την καλή διάθεση το μεγαλύτερο αγαθό. Πάντοτε αγαπούσα την καλή διάθεση τη δική μου και των άλλων, γι΄ αυτό απέφευγα να την χαλάσω με οτιδήποτε, ακόμα και με πράγματα που οι άλλοι θεωρούσαν πιο σημαντικά. Όμως νομίζω ότι όλοι για την καλή διάθεση αγωνίζονται, έστω και χωρίς να το ξέρουν.

Λοιπόν , μια που τίποτα δεν θα πάρω μαζί μου, ούτε τα βιβλία που τόσο αγαπώ, να έπαιρνα τουλάχιστον την καλή διάθεση. Αυτό σημαίνει ότι προτιμώ τη θεληματική φτώχεια. Η καλή διάθεση δεν πάει μαζί με τον πλούτο. Δεν είδα κανέναν πλούσιο με καλή διάθεση. Ο πλούτος θέλει πολλές θυσίες, πολλές σκοτούρες. Θυμάστε εκείνο το ανέκδοτο με τη φτωχή οικογένεια που κάθε βράδυ χόρευε και τραγουδούσε κι όταν απέκτησε χρήματα σταμάτησαν οι χοροί και τα τραγούδια;

Θα ΄θελα να πεθάνω ευδιάθετος. Ένας φίλος μου παρακαλούσε το Θεό να πεθάνει ευδιάθετος. Πιστεύω ότι πέθανε ευδιάθετος. Δεν ήμουν κοντά του - πέθανε στην Αμερική- αλλά ξέρω ότι πέθανε υγιής! Όλες οι εξετάσεις ήταν άριστες. Σάκχαρο, χοληστερίνη, αιματοκρίτης, πίεση 8/12. Εν τοιαύτη περιπτώσει, γιατί πεθαίνω, ρώτησε το γιατρό του. Πεθαίνεις γιατί το θέλεις, it depend of you, του είπε ο γιατρός. Ο φίλος μου πέθανε στον ύπνο του, πιθανόν βλέποντας κάποιο γλυκό όνειρο. Ναι αλλά ο φίλος μου εγκατέλειψε την επιθυμία του πλούτου και διάλεξε τη θεληματική φτώχεια. Κάποτε θέλησε να αγοράσει κάποιο ακίνητο στο όνομά μου -ως αλλοδαπός δεν μπορούσε να αγοράσει στην Πάτμο ακίνητο στο όνομά του- αλλά δε δέχτηκα. Κατά καιρούς μετανιώνω για την απόφασή μου αυτή, αλλά πάλι συνέρχομαι και ψηφίζω ξανά υπέρ της θεληματικής (ανθρώπινης και ευλογημένης) φτώχειας. (Δεν έχει καμία σχέση με την αναγκαστική, την καταραμένη δυσβάστακτη φτώχεια). Ο φίλος μου αυτός πίστευε ότι μόνο την Ευχή του Ιησού μπορούμε να πάρουμε μαζί μας.

Η θεληματική φτώχεια είναι το γιατρικό και για την καταραμένη φτώχεια και για την ακόρεστη επιθυμία του πλούτου. Η θεληματική φτώχεια κάνει τη φτώχεια υποφερτή και για τους φτωχούς και για τους πλούσιους, κλασικό παράδειγμα ο αρχαίος Κυνικός φιλόσοφος Κράτης.

Όλα τα χαλάει η μιμητική επιθυμία. Μιμητική επιθυμία είναι η επιθυμία για πράγματα που τα θέλουν όλοι ή αν όχι όλοι, οι περισσότεροι, με αποτέλεσμα τη σύγκρουση. Ενώ στη μη μιμητική επιθυμία δεν υπάρχουν συγκρούσεις, γιατί η μη μιμητική επιθυμία δε δημιουργεί αντιπάλους. Π.χ. ένα τριμμένο και χιλιομπαλωμένο ράσο ενός μοναχού, που το άφησε στο φράχτη, κανείς δεν θα συγκρουστεί με κάποιον άλλον για να το πάρει.

Το παράδειγμα με το λαγήνι δείχνει ότι όταν οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι από την μιμητική επιθυμία (όποιος ακολουθεί τον Ιησού εγκαταλείπει την μιμητική επιθυμία), δεν δημιουργούνται συγκρούσεις μεταξύ τους.

Ένας μοναχός ρώτησε έναν άλλο μοναχό πιο έμπειρο να του πει πως μαλώνουν οι άνθρωποι στον κόσμο, γιατί δεν ήξερε. Θα βάλουμε ένα λαγήνι ανάμεσά μας. Εγώ θα λέω είναι δικό μου. Εσύ θα λές είναι δικό μου. Και έτσι θα μαλώσουμε. Έτσι και έγινε. Έβαλαν το λαγήνι ανάμεσά τους. Αυτό το λαγήνι είναι δικό μου, είπε ο έμπειρος μοναχός. Παρ΄το και πήγαινε στην ευχή του Θεού, είπε ο δόκιμος μοναχός.
Στο ανέκδοτο αυτό βλέπουμε ότι είναι αδύνατο να συγκρουστούν δυο άνθρωποι, όταν δεν έχουν μιμητική επιθυμία, όταν δεν επιθυμούν τα πράγματα που είναι επιθυμητά κι από άλλους.

Οι συγκρούσεις, οι ταραχές, οι πόλεμοι, και τα μίση προκαλούνται απ΄ τις μιμητικές επιθυμίες. Οι επιθυμίες για πράγματα που δεν τα θέλει κανείς δεν είναι μιμητικές και δεν προκαλούν συγκρούσεις .Οι μοναχοί π.χ. πρέπει να είναι τόσο ακτήμονες που να μην υπάρχει τίποτε στο κελί τους, που να θέλει κάποιος να το πάρει. Τα ρούχα τους πρέπει να είναι κουρέλια, που να τα αφήνουν στο δρόμο και να μην τα αγγίζει κανείς.

Η θεληματική ανακατανομή του πλούτου με τον περιορισμό των μεγάλων εισοδημάτων και την αύξηση των χαμηλών εισοδημάτων, θα κάνει τον πλούτο δυσβάστακτο και την φτώχεια ελκυστική. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα που οι πλούσιοι μίσησαν τα πλούτη τους και διάλεξαν να ζήσουν απλά και ταπεινά.

Μια που το κράτος δεν φρόντισε με την Παιδεία να μορφώσει τέτοιους ανθρώπους, αλλά το αντίθετο καλλιέργησε την επιθυμία του πλουτισμού και το μίσος της φτώχειας, πρέπει τώρα να εφαρμόσει την αναγκαστική ανακατανομή των εισοδημάτων.

Η χρυσή τομή είναι το επίπεδο της φτώχειας, να εξασφαλίζει μια ανθρώπινη ζωή, ώστε να μην είναι μισητή και καταραμένη η φτώχεια. Αυτά όμως δεν γίνονται με τη βία. Πρέπει να καλλιεργήσει κανείς το πνεύμα του, ώστε να αγαπήσει τη φτώχεια και να μισήσει τον πλούτο.

Με το πνεύμα που επικρατεί σήμερα στον κόσμο η ριζική ανακατανομή των εισοδημάτων είναι ουτοπία.