15.10.09

Μόσχος Εμμ. Λαγκουβάρδος, Διαφορετικοί άνθρωποι διαφορετικές παραδόσεις

Στην ορθόδοξη παράδοση προσευχόμαστε όρθιοι μπροστά στις εικόνες, τις οποίες ασπαζόμαστε μετά το τέλος της προσευχής. Οι Ρώσοι κι οι άλλοι ελληνο-ορθόδοξοι λαοί εξακολουθούν να προσεύχονται και να λατρεύουν το Θεό όρθιοι. Μόνο για λίγους πολύ γέρους υπήρχαν τα στασίδια στις άκρες, που εμείς ακολουθώντας τους πρακτικούς και ορθολογιστές Καθολικούς τα καταργήσαμε και βάλαμε καρέκλες παντού σε όλο το χώρο του ναού, σαν να είναι κακό να προσεύχεται κανείς όρθιος. Στον ναό της Αγίας Τριάδας Θεσσαλονίκης ο Γιακοστίδης παρέμενε όρθιος μέχρι το τέλος της Θείας Λειτουργίας, αν και ήταν 100 χρονών.
Μια φορά κάποιος δημοσιογράφος είδε ένα γέρο που παρακολουθούσε όρθιος την παρέλαση στη Θεσσαλονίκη. Τον ρώτησε πόσων ετών είναι. «Εκατόν επτά» , είπε ο γέρος. Μεταξύ των άλλων ερωτήσεων, τον ρώτησε, αν φοβάται το θάνατο. Ο γέρος χαμογέλασε. «Τί να τον φοβηθώ;» είπε. «Περιμένω να πάω με τους άλλους».
Οι Κινέζοι παλιά, ίσως κα τώρα, δεν παρουσίαζαν το θάνατο, όπως εμείς, που τον παρουσιάζουμε σαν απώλεια και σαν ήττα. Όταν πέθαινε κανείς έλεγαν απλά: "Πήγε με τους πολλούς". Ενώ οι Εβραίοι έλεγαν για τον θανόντα: "προσετέθη στους πατέρες του". Στην Αμερική κάνουν ότι δε βλέπουν το θάνατο. Μακιγιάρουν τους νεκρούς και βάφουν ροζ τα γραφεία κηδειών .Εμείς πάλι εδώ στην Ελλάδα μιμούμενοι τους Αμερικάνους μετονομάσαμε τα γραφεία κηδειών σε γραφεία τελετών, για να μην μας θυμίζουν το θάνατο. Αν και η μνήμη του θανάτου είναι θεραπευτική πολλών παθών ιδίως του πάθους της φιλοχρηματίας και της ματαιοδοξίας.
Και ενώ κρύβουμε το θάνατο, όταν είμαστε αναγκασμένοι να τον δούμε, τον παρουσιάζαμε σαν ήττα και σαν μεγάλη, τη μεγαλύτερη απώλεια. Οι αρχαίοι Αθηναίοι ξεπέρασαν κάθε όριο του φόβου του θανάτου, ώστε ποινικοποίησαν ακόμα και την απλή αναφορά σ΄ αυτόν. Φαίνεται απίστευτο. Αυτοί που έφερναν την είδηση του θανάτου τιμωρούνταν με θάνατο! Όλα αυτά φανερώνουν τη διαφορετική στάση ζωής διαφορετικών ανθρώπων και παραδόσεων.
«Έχασε τη μάχη για τη ζωή» γράφουν συχνά οι εφημερίδες για να αναγγείλουν το θάνατο κάποιου ύστερα από μακρά ανίατη ασθένεια ή από θανάσιμο
τραυματισμό. Δηλαδή κάθε νεκρός είναι και ένας νικημένος και φυσικά ένας ντροπιασμένος αφού καθένας θα μπορούσε να σκεφτεί: " Δε φτάνει που έχασε τη ζωή του νικήθηκε κιόλας".
Όλα αυτά θα ήταν διαφορετικά, αν εμβαθύναμε στο νόημα των ονομάτων.
Ο Κομφούκιος λέει πως καμιά κοινωνία δεν μπορεί να ανανεωθεί, αν δεν εμβαθύνει στο νόημα των ονομάτων. Μια κινέζικη παροιμία επίσης λέει κάτι παραπλήσιο: "Ετοιμάσου να κατακτήσεις ένα λαό, που ξέχασε την ετυμολογία της γλώσσας του".
Εμείς στην Ελλάδα δεν ξεχάσαμε την ετυμολογία, απλώς δεν τη δάσκουμε στους νέους , γιατί με το μονοτονικό σύστημα, δεν μπορείς να διδάξεις την ετυμολογία της Ελληνικής γλώσσας. Έτσι η Ελληνική διδάσκεται πλέον όπως μια ξένη γλώσσα και μάλιστα δύσκολη, που στις εποχές της ευκολίας και των ανέσεων αργά ή γρήγορα, θα εγκαταλειφθεί, ιδίως, αν υπάρξει και δεύτερη εθνική γλώσσα.
Οι Κινέζοι όπως εμείς έχουμε 24 γράμματα του αλφαβήτου, αυτοί έχουν πάνω από 3.500 ιδεογράμματα να διδάξουν στα παιδιά τους. "Γιατί δεν τα καταργείται τα ιδεογράμματα, για να μην κουράζονται τα παιδιά και χάνουν το χρόνο τους, να τα μαθαίνουν;.» τους ρώτησαν. Και οι Κινέζοι με την αρχαία σοφία τους απάντησαν:
«Η εκμάθηση των ιδεογραμμάτων οξύνει το μυαλό των μαθητών».
Όπως είναι γνωστό σε όσους προσεύχονται η προσευχή είναι έργο και μάλιστα από τα πιο δύσκολα. Χρειάζεται να ασκήσεις βία στον εαυτό σου για να συγκεντρώσεις το νου σου στα θεία λόγια μέσα στην καρδιά σου. Για να ξεπεράσεις τη δυσκολία αυτή, μπορείς την ώρα της προσευχής σε όρθια στάση να διαβάσεις κάποιο ιερό βιβλίο. Έτσι η μελέτη, που είναι απείρως πιο εύκολη, αντικαθιστά την προσευχή.
Θα κλείσω αυτό το δοκίμιο με μια προσωπική εμπειρία. Μερικά χρόνια πριν στεκόμουν όρθιος στην εκκλησία τρεις ή τέσσερις ώρες και δεν αισθανόμουν
καμιά κούραση. Στεκόμουν όρθιος, ευθυτενής και αλύγιστος και ένιωθα υπερήφανος γιατί μπορούσα να το κάνω. Μέχρι που κατάλαβα ότι αυτό δεν γινόταν χάριν της προσευχής και της λατρείας, αλλά χάριν της υπερηφάνειας και της ματαιοδοξίας. Όταν το κατάλαβα δεν μπόρεσα να σταθώ όρθιος ούτε δέκα λεπτά. Και δε φτάνει μόνο αυτό. Λίγες μέρες μετά υποβλήθηκα σε εγχείριση για κήλη στο βουβώνα, προφανώς απ΄ την πολύωρη ορθοστασία.
Πόσοι άλλοι τέτοιοι ή παρόμοιοι δαίμονες μας ταλαιπωρούν και δεν το παίρνουμε είδηση, όσο είμαστε δέσμιοι των παθών μας:

2 σχόλια:

zoro είπε...

πολύ ωραία η τελευταία κυρίως πρόταση!
κάτι τέτοιο συναντώ και εγώ καθημερινά. οτιδήποτε φέρει το
όνομα της θείας χάριτος όπως λένε είναι και ευλογημένο.
και ο όρθιος και ο καθιστός και ο ξαπλωμένος έχουν τις ίδιες πιθανότητες να γευτούν τη θεία λειτουργία. πως γίνεται αυτό, παραμένει ένα μυστήριο.
Ακόμα και το πιο ευτελές και ταπεινό φαίνεται να έχει την χάρη του, την τσαχπινιά του (θαυμάσια λέξη) όπως έλεγαν οι παππούδες μας.
και ύστερα πιάνω τον εαυτό μου να κρίνει γιατί ο ένας έτσι, γιατί ο άλλος αλλιώς. κλείνομαι στον εαυτό μου και ο εγωισμός μου βαράει κόκκινο όπως λένε και οι νέοι σήμερα.
εύχομαι οι "δύσκολες" γλώσσες να μην καταργηθούν και μάλιστα να προστεθούν και άλλες πιο δύσκολες ακόμα.
ο νικητής ξεχωρίζει στα δύσκολα. και πάντα ο θανόντας είναι ένας νικητής διότι δεν φοβήθηκε να ζήσει, να παλέψει, να αγαπήσει.

Μόσχος Λαγκουβάρδος είπε...

Για να σας ευχαριστήσω τους φίλους που με αγάπη σχολιάζετε τα φτωχά και ασυνάρτητα δοκίμια που γράφω. Ο όρος "δοκίμιο" στη δικ΄μου περίπτωση απέχει από τον δόκιμιο όρο του δοκιμίου. Στη δική μου περίπτωση τα κείμενα αυτά είναι δοκίμια δηλαδή δοκιμές μετά φόβου, πίστεως , αγάπης και ελπίδος, ότι προσεγγίζουν κατά τι την αλήθεια- εννοώ τις ελάχιστες δικές μου σκέψεις, διότι οι πλείστες σκέψεις είναι ερανισμένες από τα βιβλία που διαβάζω.

Για να σας ευχαριστήσω λοιπόν θα παραθέσω ένα μικρό απόσπασμα απ΄ το βιβλίο του Γέροντος Σωφρωνίου "Οψόμεθα τον Θεόν καθώς εστι", εκδόσεις Ιεράς μΜονής Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ Αγγλίας,1992: "Η αιωνιότης δεν έχει διάρκειαν, καίτοι περιβάλλει πάσας τας εκτάσεις των αιώνων και του κοσμικού χώρου. Δυνάμεθα να ομιλώμεν περί αυτής ως "περί αιωνίου στιγμής", ήτις δεν υπόκειται εις ορισμόν ή καταμέτρησιν χρονικήν, διαστημικήν ή λογικήν. Εν αυτή τη ανεξιχνιάστω αιωνία στιγμή, και ημείς, κατά την δωρεάν του Αγίου Πνεύματος, θα περιλάβωμεν εν αγάπη την πληρότητα της απ΄ αιώνος κτίσεως δια μιας στιγμιαίας, αθανάτου, πράξεως όλης ημών της υπάρξεως. Και τότε ο Θεός θα είαι τα πάντα εν πάσι."