28.6.14

Ο αισθησιασμός είναι ειδωλολατρία

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Α

Αισθησιασμός και ειδωλολατρία , κατά βάθος είναι το ίδιο. Τόσο ο αισθησιασμός, δηλαδή η χωρίς ηθικά όρια ηδονή των αισθήσεων , όσο κι η ειδωλολατρία , στην πραγματικότητα χρησιμοποιούν τις την ηδονή, ως μέσον συμφιλίωσης (καταλλαγής) με το φόβο του θανάτου. Και στα δυο αυτά συστήματα αυτό που προέχει είναι η ηδονή των αισθήσεων του σώματος.
Ο δαίμων της ηδονής, είναι πειστικός, γιατί πράγματι η ηδονή δεν συμβαδίζει με την βαριά αρρώστια και με το θάνατο. Ας αφεθούμε , λοιπόν, κι ας πάμε στην ηδονή, για να μη φοβούμαστε θάνατο. Πρβλ. τους «ανδρείους της ηδονής» του Καβάφη.
Με την ίδια λογική κι η ειδωλολατρία, αρχαία ή νέα, χρησιμοποιεί τις θυσίες των ζώων, για να εξευμενίσει τις οργισμένες θεότητες (τα θεοποιημένα πάθη του ανθρώπου). Η θυσία προσφέρεται ως ηδονή αντί ηδονής. Αξιοπερίεργο είναι ότι ακριβώς την ίδια λογική και τις ίδιες μεθόδους (θυσίες) εφαρμόζουν οι ισχυροί της γης, που με τους πολέμους τους θυσιάζουν αμέτρητες ανθρώπινες υπάρξεις για να δώσουν ευχαρίστηση στο θεό του χρήματος απ΄τον οποίο αναμένουν , φυσικά, την ανάλογη ανταμοιβή.
Ο π.Ιωάννης Ρωμανίδης, ο μεγαλύτερος θεολόγος του 20ού αιώνος, γράφει στο βιβλίο του Δογματική και Συμβολική Θεολογία της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας,τα εξής: «Ο Φραγκο-Λατινικός και ο Δυτικός Πολιτισμός είναι κυριαρχημένα από την νόσο της θρησκείας και της αναζητούσης την ευδαιμονίαν ιδιοτελείας. Αυτή ακριβώς η αρρώστια ευρίσκεται εις το θεμέλιον όλων των προσωπικών και κοινωνικών νοσημάτων.»
Αίμα αντί αίματος. Αυτό είναι το πνεύμα της αρχαίας θυσίας. ;στους μυθικούς θεούς της ειδωλολατρίας. Πάρε το αίμα αυτών των ανθρώπων ή αυτών των ζώων και λυπήσου το δικό μας. Με αυτό το πνεύμα εξακολουθεί και σήμερα να ερμηνεύεται ακόμα και η Αγία Γραφή από τον φραγκο-λατινικό κόσμο και από τους δικούς μας μοντέρνους και μεταμοντέρνους θεολόγους μας, παραθεωρώντας ότι ο Χριστός κατήργησε τις θυσίες. Ο Θεός δεν εχθρεύεται κανένα , ώστε να χρειάζεται να εξευμενιστεί με θυσίες. Οι άνθρωποι εχθρεύονται το Θεό, λέει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος.
Όταν ο Ιησούς πηγαίνοντας στα Ιεροσόλυμα είπε στους μαθητές Του τι θα πάθαινε εκεί από τους Ιουδαίους , ο Πέτρος του είπε ιδιαιτέρως, «έλεος, να μην πάθεις όλα αυτά». Ο Ιησούς τότε επιτίμησε τον Πέτρο γιατί δεν φρονεί τα του Θεού, αλλά τα των ανθρώπων.
Λατρεία της ηδονής και ηδονολάτρες υπήρχαν πάντα και εξακολουθούν να υπάρχουν, στη φιλοσοφία, στην οικονομία, στην πολιτική, σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής. Στη φιλοσοφία η σχολή αυτή λέγεται αισθησιοκρατία. Από τους αρχαίους αισθησιοκράτες, ο πιο γνωστός είναι ο φιλόσοφος Επίκουρος. Όπως μας διαβεβαιώνει ο ίδιος, από μικρό παιδί, φιλάσθενος καθώς ήταν, χρησιμοποιούσε την ηδονή για να θεραπεύει όχι , βέβαια, τις αρρώστιες, αλλά το φόβο τους.
Οι αρχαίοι Έλληνες, στα χρόνια του Χριστού, με τη διδασκαλία του μη ενσαρκωμένου Λόγου του Θεού, είχαν φθάσει στο επίπεδο, ως χριστιανοί προ του Χριστού, να κατανοήσουν τη Διδασκαλία του Χριστού. Οι θυσίες των ζώων προς εξευμενισμό των οργισμένων θεοτήτων δεν τους λύτρωναν από το φόβο του θανάτου. Το αντίθετο, τους υποδούλωναν στους φόβο τους.
Όταν οι Έλληνες ζήτησαν να δουν τον Ιησού, Εκείνος είπε στους μαθητές Του: «Πλησίασε η ώρα να δοξαστεί ο Υιός του Ανθρώπου», εννοώντας, όπως λένε οι Πατέρες, ότι οι Έλληνες μπορούσαν, να δουν τη δόξα του Θεού στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού και να μεταδώσουν την επίγνωσή τους του αληθινού Θεού σε όλη τη, όπως και έγινε.

Σημείωση:
Πρβλ. την ταινία "Σιωπή" του Μπέρκγμαν, στην οποία η ηρωίδα προσπαθεί χρησιμοποιώντας την αισθησιακή ηδονή, να λυτρωθεί από τη σιωπή που την πνίγει.


Κάντε κλικ εδώ για Απάντηση ή Προώθηση

27.6.14

Αισθησιασμός και ειδωλολατρία

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

        Αισθησιασμός ή αισθησιοκρατία και ειδωλολατρία , κατά βάθος είναι το ίδιο πράγμα. Ως αισθησιασμό εννοούμε στη ζωή την έξαρση του ερωτικού πάθους και
ως θεωρία (αισθησιαρχία) εννοούμε τη γνώση μέσω των αισθήσεων ως τη μόνη γνώση. Σύμφωνα με τη θεωρία της αισθησιαρχίας η γνώση προέρχεται από τις αισθήσεις και τα μόνα όντα που μπορεί να συλλάβει ο άνθρωπος είναι τα αισθητά δεδομένα.

       Τόσο ο αισθησιασμός όσο κι η ειδωλολατρία , στην πραγματικότητα χρησιμοποιούν την ηδονή ως μέσον καταλλαγής και εξευμενισμού του φόβου και
ειδικά του φόβου του θανάτου, που κρύβεται πίσω από το άγχος και αγωνία για την αυτοσυντήρηση και την επιβίωση.

       Στην αρχαία ελληνική ειδωλολατρία αντικείμενο λατρείας ήταν οι αρετές και τα πάθη του ανθρώπου. Και τη λατρεία των αρετών την καταλαβαίνει κανείς, αφού ο άνθρωπος αγαπάει την αρετή. Η λατρεία των παθών δεν είναι ευκολονόητη, πώς δηλαδή ο άνθρωπος λατρεύει αυτό που φοβάται.

        Στην ελληνική ειδωλολατρία λάτρευαν τόσο τις ευμενείς
θεότητες, δηλαδή τις θεοποιημένες αρετές , όπως η ομορφιά, η δικαιοσύνη κ.α.
όσο και τις οργισμένες θεότητες, τα θεοποιημένα πάθη π.χ. το θυμωμένο Ποσειδώνα, την πάνδημη Αφροδίτη κ.α. Κάποτε ο ίδιος θεός ήταν ευμενής θεός και οργισμένος μαζί, όπως ο Απόλλων που το όνομά του σημαίνει το σκοτάδι του θανάτου, και το φως .

        Η λατρεία των ειδώλων και ο αισθησιασμός παρουσιάζουν έξαρση τον καιρό του φόβου. Οι άνθρωποι για να ηρεμήσουν στο φόβο τους λατρεύουν αυτό που φοβούνται. Κάνουν είδωλο τους φόβους τους και τους λατρεύουν για να τους εξευμενίσουν.

       Τον καιρό του φόβου οι άνθρωποι προσπαθούν να πολεμήσουν το άγχος και την αγωνία για την επιβίωση με τον αισθησιασμό. Η ηδονή δεν συμβαδίζει με το φόβο. Όπου είναι η ηδονή εξαφανίζεται ο φόβος, όπως το χιόνι μπροστά στη φωτιά. Ο αισθησιασμός χρησιμοποιεί την ηδονή για να εξευμενίσει την οργισμένη θεότητα του φόβου.

       Λατρεία της ηδονής κι οι ηδονολάτρες, υπάρχουν παντού, από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα, στη φιλοσοφία, στην οικονομία, στην πολιτική, σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής. Στη φιλοσοφία η σχολή αυτή λέγεται αισθησιοκρατία. Από τους αρχαίους αισθησιοκράτες, ο πιο γνωστός είναι ο φιλόσοφος Επίκουρος. Όπως μας διαβεβαιώνει ο ίδιος, από μικρό παιδί καθώς ήταν φιλάσθενος, χρησιμοποιούσε συνειδητά την ηδονή για να θεραπεύει όχι , βέβαια, τις αρρώστιες, αλλά το φόβο τους.

       Οι αρχαίοι Έλληνες, στα χρόνια του Χριστού, με την επίδραση της φιλοσοφίας κατενόησαν ότι οι θυσίες στους φόβους και στις επιθυμίες, δεν είναι θεραπεία αλλά δουλεία στους φόβους και στις επιθυμίες. Έπαψαν να λατρεύουν τα είδωλα και δέχθηκαν τη διδασκαλία του Χριστού. Ήταν οι μόνοι που μπορούσα να δούν τη δόξα του Θεού στο πρόσωπο του Κυρίου Ιησού Χριστού. Αυτό είπε ο Ίδιος ο Κύριος, με τα λόγια, "τώρα πλησίασε η ώρα να δοξαστεί ο Υιός του Ανθρώπου". Τώρα πλησίασε η ώρα να δουν οι άνθρωποι τη δόξα του Θεού στο πρόσωπο του Κυρίου.

        Ο Ιωάννης Ρωμανίδης στην εισαγωγή του στην Δογματική και συμβολική θεολογία της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας. Γράφει σχετικά τα εξής: «Είναι φανερόν ότι η Φραγκο-Λατινική Παράδοσις κατά την οποία οι σεσωσμένοι είναι εκείνοι εις τους οποίους ο Χριστός δήθεν εξευμένισε  τον Πατέρα Του, δεν έχει θέσιν εις την Ορθόδοξον Παράδοσιν.

        Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος ερμηνεύει ως εξής  τα λόγια αυτά του Αποστόλου Παύλου που αναφέρονται στην συμφιλίωση των πιστών με το Θεό ,στη δευτέρα προς Κορινθίους επιστολή του:  Ο Απόστολος  λέγει «Κατηλλάγητε τω Θεώ. δηλαδή να πάψετε εσείς την εχθρότητα με το Θεό, και όχι να πάψει ο Θεός την εχθρότητα μαζί σας.  «Ου γαρ εκείνος εστιν ο εχθραίνων, αλλ’ ημείς. Θεός γαρ ουδέποτε εχθραίνει.» Δεν είναι Εκείνος ο εχθραίνων, αλλά εσείς. Ο Θεός ουδέποτε γίνεται εχθρός με κανέναν.

       Ο Χριστός κατάργησε τις θυσίες που γίνονται δήθεν για να εξευμενίσουν το Θεό. Αλλά η παλιά και νέα ειδωλολατρία συνεχίζει τις θυσίες ή ερμηνεύει την Αγία Γραφή με «θυσιαστικό» πνεύμα.
Έχουμε κληθεί να είμαστε ελεύθεροι, γράφει ο Απόστολος Παύλος σε κάποια από τις επιστολές του. .
      .Να μην μετέχουμε στις καταστροφικές λατρείες των δαιμονίων, που μας στερούν την ελευθερία μας. Ο Απόστολος Παύλος προσεύχεται , ο Θεός, ο πατήρ της δόξης, να δώσει πνεύμα σοφίας και αποκαλύψεως στο να έχουμε επίγνωση του Θεού. (Εφεσ. Α,12-18)


23.6.14

Ο Σαράντης που το όνομά του βγαίνει από τους Αγίους Τεσσαράκοντα

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου


Ο Σαράντης που το όνομά του βγαίνει απ΄ τους Αγίους Τεσσαράκοντα

Θα ‘θελα επιστρέφοντας απ’ την Κομοτηνή, να γράψω τις εντυπώσεις μου από την παραμονή μου στη μακρινή αυτή πόλη της Θράκης μας. Είναι η τρίτη φορά που πηγαίνω εκεί και πάντοτε μ΄ αρέσει. . Οι θαμώνες του «Θρακικού», του παραδοσιακού καφενείου του Ανέστη με συνήθισαν. Γέροι και με κάποια εγκεφαλικά ο καθένας τους, δεν πολυδίνουν σημασία στην απουσία μου, ούτε και στην παρουσία μου άλλωστε..Με εξαίρεση τον Σαράντη και τον Ανέστη, οπωσδήποτε, με τον οποίο μας συνδέει η αγάπη για το βιβλίο και τη μουσική.
Ο Σαράντης , εν αντιθέσει με εμένα που ντύνομαι στα μαύρα σαν να πενθώ, είναι λευκοντυμένος σαν γαμπρός. Όταν τον βλέπεις από μακριά ,ξεχωρίζει από τους άλλους, όπως το λουλούδι της μανόλιας ξεχωρίζει από τα φύλλα Αν και δεν είναι μόνο η εμφάνιση που τον κάνει να ξεχωρίζει απ΄ τους άλλους. Ο Σαράντης δεν μοιάζει με τους άλλους και στο χαρακτήρα. Δεν του αρέσουν οι συνήθειες των άλλων, τα παιχνίδια τους, τα πειράγματά τους, το ότι πηγαίνουν όλοι μαζί. Του Σαράντη του αρέσει να μένει μόνος, σαν τον μοναχικό , γέρικο γλάρο, στην ερημική ακτή, μετά τη βροχή.
Τη φορά αυτή στην Κομοτηνή, τις είκοσι μία μέρες που μείναμε εκεί, έβρεχε συνεχώς. Ο Σαράντης βρήκε αφορμή, μιλώντας για τη βροχή και τις καταστροφές στις καλλιέργειες των αγροτών, να μας διηγηθεί την τελευταία μεγάλη πλημμύρα, όταν πλημμύρισε το ποτάμι, που διέσχιζε παλιά την πόλη.
Ο Σαράντης , εκείνη την εποχή διατηρούσε εμπορικό κατάστημα πωλήσεως ελαίων. Στην πλημμύρα το νερό ανέβηκε τόσο ψηλά, που τα λάδια μύρισαν πετρέλαιο από τα βαρέλια πετρελαίου που υπήρχαν εκτός του καταστήματος.
Στο στρατό, ο Σαράντης υπηρέτησε ως αξιωματικός ωνίων στη Λέσχη |Φρουράς Αξιωματικών Λαρίσης. Εκεί έμαθε να διαλέγει τα καλύτερα είδη τροφίμων και να προσέχει τις τιμές, συνήθεια που την διατήρησε σε όλη του τη ζωή. Τώρα, στην Κομοτηνή, ξέρει πού βρίσκεται το καλύτερο είδος τροφίμων και ποιες είναι οι τιμές για το καθένα. Αν και έμεινε εκ πεποιθήσεως ή εκ τύχης εργένης του άρεσε να εξετάζει τι αγοράζει όσον αφορά την ποιότητα και την τιμή.
Ο Σαράντης καθώς ήταν μόνος ακόμα κι όταν βρισκόταν με τους άλλους στο καφενείο, είχε μάθει να προσέχει τα λόγια του. Ο λόγος του είχε όλες τις αρετές του καλού λόγου, την συντομία, την ακρίβεια, τη σαφήνεια. Διάλεγε τις λέξεις κι αν δεν έβρισκε την κατάλληλη , σταματούσε. Γι’ αυτόν ο λόγος είναι όπως η δομή για τον αρχιτέκτονα. Πρέπει να είναι ακριβής και πλήρης. Αν κάτι λείπει, σημαίνει ότι δεν υπάρχει.
Μια φορά, σε μια παύση, νομίζοντας ότι τελείωσε το λόγο του, τον διέκοψα για να πω μια δική μου ιστορία. Ο Σαράντης την άκουσε προσεχτικά κι όταν τελείωσα, πήρε το λόγο και συμπλήρωσε αυτό που έλεγε, έχοντας βρει την κατάλληλη λέξη.
Ο Σαράντης είναι ο πρώτος άνθρωπος που γνωρίζω με αυτό το όνομα. Μ’ αρέσει που το όνομά του είναι συλλογικό και ατομικό μαζί. Το όνομα «Σαράντης» βγαίνει από τους Αγίους Τεσσαράκοντα μάρτυρες της Εκκλησίας μας. Ο Μέγας Βασίλειος έγραψε εγκώμιο για τους Αγίους Τεσσαράκοντα που η αρχή του είναι «Φέροντες τα παρόντα γενναίως» . Πόσο άραγε επηρέασε το Σαράντη το όνομα αυτό;
Πιστεύω ότι το ατομικό, όταν είναι αληθινό είναι και συλλογικό. Η ανθρώπινη φύση είναι μία. Όσο πιο προσωπικός είσαι τόσο πιο πολύ εκφράζεις τους άλλους. Ο Θεός «εις ενότητα πάντας εκάλεσεν», όπως λέει το σχετικό τροπάριο της εορτής του Αγίου Πνεύματος. . Ακόμα κι οι εγωιστικές επιδιώξεις μετατρέπονται από μόνες τους σε κοινωνικά επωφελείς.
Ο μακαρίτης ο εκ μητρός παππούς μου Αγγελάκης Κοτίτσας, εκ Δεσκάτης Γρεβενών, όταν το χειμώνα έριχνε πολλή χιόνι στο χωριό, ξύπναγε νωρίς κι άνοιγε το δρόμο με το φτυάρι από το σπίτι του προς την κοντινή πλατεία. Στην αρχή φαινόταν ότι ο δρόμος μέσα στο χιόνι εξυπηρετούσε μόνο τη δική του κατοικία. Όσο όμως προχωρούσε προς την πλατεία , ο δρόμος εξυπηρετούσε και τις κατοικίες των άλλων.

15.6.14

Υπάρχουν ακόμα πολλά πράγματα να χαρείς

 Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου
 
   "Πίσω από την ενασχόληση κάθε ανθρώπου θα έπρεπε να υπάρχει ένας τόπος αδιατάρακτης γαλήνης και φιλοπονίας." Χένρυ Θορώ
     Υπάρχουν ακόμα πολλά πράγματα να χαρείς.Πάντα υπάρχει κάτι να χαρείς. Αρκεί να υπάρχει διάθεση να ψάξεις. Κάπου υπάρχει κάτι όμορφο. Είναι ο κόσμος έτσι φτειαγμένος, που όταν μια πόρτα κλείνει , μια άλλη ανοίγει. Αυτό είναι ένα μεγάλο χάρισμα που έχουμε, να προσαρμόζουμε τον εαυτό μας σ΄ αυτό που είναι κάθε στιγμή. Αν δεν προσαρμοζόμασταν δεν θα επιβιώναμε στην αλλαγή των εποχών. Αν είμαστε σχεδιασμένοι για το χειμώνα, θα σκάγαμε το καλοκαίρι, κι αν είμαστε σχεδιασμένοι αποκλειστικά για το καλοκαίρι, δεν θα αντέχαμε το χειμώνα.
     Καλότυχοι αυτοί που σαν τον Δαβίδ Χένρυ Θορώ, τον λάτρη αυτόν της φύσης, βλέπουν και στο παραμικρό το θέλημα του Θεού. Ποιος δεν θα ήθελε να ζει πάντα όπως αρέσει στο Θεό, φτάνει να μπορεί να έχει τη διαρκή μνήμη Του; Να ζεις απαλλαγμένος από κάθε άλλο καθήκον, πέρα από εκείνα που ένας τίμιος άνθρωπος θα εκπληρώσει με χαρά: 

                                                  "Αν ήταν θέλημα Θεού,
                                                  της λυγαριάς ο κλώνος
                                                  θά 'ταν σκαρί ασφαλέστατο
                                                  τις θάλασσες να σκίζει."

     "Τίποτα δεν μας ήταν γνώριμο", γράφει στο ημερολόγιό του,"εκτός από τον ουρανό, που πάντοτε σκεπάζει τον ταξιδιώτη, όσο μακριά κι αν φτάσει. Κι η όψη του, όπως κι η εξοικείωσή μας με τον ποταμό και το δάσος, μας έδινε κουράγιο και ελπίδα ότι το ταξίδι μας θα εξελισσόταν με επιτυχία κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες." (Περιπλανήσεις, Εκδόσεις Κέδρος, σελ.100)
      Η δυσκολότερη δοκιμασία είναι να μην κάνεις τίποτα.Φαντάσου να ζούσαμε σε φυλακή ή σε στρατόπεδο συγκεντρώσεως. Έγκλειστοι θα ζούσαμε κάτω από συνθήκες αισθητηριακής αποστέρησης. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε παραστάσεις. Το ίδιο όταν είμαστε άρρωστοι στο κρεβάτι. Η αναγκαστική απραξία μας προκαλεί ανία, βαρεμάρα, πλήξη.
      Τί θα κάνεις αύριο; ρωτάω τον εαυτό μου. Τί θα κάνω; Θα πάω στο καφενείο του Ανέστη. Το καφενείο του Ανέστη,το "Θρακικόν", στην Κομοτηνή λειτουργεί από το 1903, χωρίς μεγάλες αλλαγές, εκτός απ΄ τις αλλαγές στη γέρικη πελατεία του,καθώς ο θάνατος καλεί τον καθένα με τη σειρά του, όταν η ζωή τελειώνει γι΄αυτόν. Όταν η ζωή τελειώνει σ΄ αυτόν τον κόσμο, γιατί η ζωή δεν τελειώνει ποτέ Η αληθινή ζωή αρχίζει με το θάνατο. Ο Θεός έχει για μας την αιώνια κατοικία μας, όταν το σκήνωμα αυτό το αφήσουμε εδώ.Λες κι η ζωή μας στη γη είναι σαν τη γενική πρόβα για την αληθινή ζωή.
       Έχω βάλει κι εγώ υποχρεώσεις να διαλέγω θέματα απ΄ την καθημερινή ζωή και να γράφω. Να κομίζω ένα μήνυμα από εκεί που με την πρώτη ματιά δεν φαίνεται να υπάρχει τίποτα να αξίζει να γραφεί. Σ' αυτό ο Θορώ είναι μεγάλος δάσκαλος: Διαβάστε αυτές τις γραμμές από τις "Περιπλανήσεις" του:
      "'Ολοι αυτοί οι ήχοι, το λάλημα του πετεινού, το γάβγισμα του σκύλου, το βουητό που κάνουν τα έντομα το μεσημέρι, αποτελούν ενδείξεις για την καλή υγεία της φύσης, για την τέλεια κατάστασή της... Πίσω από την ενασχόληση κάθε ανθρώπου θα έπρεπε να υπάρχει ένας τόπος αδιατάρακτης γαλήνης και φιλοπονίας, όπως το κομμάτι του ήσυχου νερού στο εσωτερικο του υφάλου που περιζώνει ένα κοραλλιογενές νησί. "
     Θυμήθηκα τον αείμνηστο καθηγητή της Δογματικής π.Ιωάννη Ρωμανίδη. Με μια παρόμοια εικόνα περιγράφει την Ευχή του Ιησού. Πώς στροφαλίζεται η νοερά ενέργεια στην καρδιά , πίσω από την ενασχόληση του μυαλού με το περιβάλλον.



9.6.14

ΑΝΙΑ

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Λένε ότι ο Νέρων έκαψε τη Ρώμη από την ανία του. 'Αλλοι στην εποχή μας γίνονται αρχηγοί κρατών, κάνουν πολέμους, άλλοι γίνονται υπουργοί, αν και ξέρουν ότι υπάρχουν άλλοι πιο ικανοί από αυτούς για να μη νιώθουν ανία 'Αλλοι πέφτουν με τα μούτρα στις διασκεδάσεις, στις παρέες, στα ταξίδια,στην τηλοψία και σε ο,τιδήποτε τους δίνει την ψευδαίσθηση ότι δεν πάσχουν από ανία.

Ο Πάμπλο Νερούδα περιγράφει με ένα στίχο του αυτή τη σπουδή των ανθρώπων να ξεφύγουν τανιαην ανία: "Κανείς δεν είδε αυτό το ηλιοβασίλεμα με σταυρωμένα χέρια." Ο Γάλλος φιλόσοφος Βλάσιος Πασκάλ λέει, πως όλη η τραγωδία της ανθρωπότητας οφείλεται στην ανία. Κανένας δεν μπορεί να καθήσει στο δωμάτιο λίγα λεπτά της ώρας χωρίς να κάνει τίποτα.

Τί είναι ανία; Ποια είναι η αιτία που την προκαλεί; Από τον τρόπο που ο κόσμος προσπαθεί να την πολεμήσει φαίνεται ότι ο κόσμος θεωρεί ως αιτία της ανίας την νοητική απραξία και την αισθητική πείνα και προσπαθεί να γεμίσει τη ζωή του με αυτό που θα μπορούσαμε να το ονομάσουμε "αισθητοφαγία".

Είναι όμως η ανία πείνα για αισθητά πράγματα και νοητική απραξία, λόγω αποστέρησης των αισθητών;Ο άρρωστος που αναγκάζεται να μένει κλεισμένος σε κάποιοι χώρο, ο φυλακισμένος, ο γέρος είναι αναγκασμένοι να ζουν το μαρτύριο της ανίας, της βαρεμάρας, της πλήξης;

Οπωσδήποτε όχι. Δεν προκαλεί την ανία η αισθητική πείνα και η νοητική απραξία από μόνη της. Η ανία δεν είναι αποστέρηση αισθητών πραγμάτων. Δεν αρκεί η αλλαγή παραστάσεων για να μας θεραπεύσει από την ανία. Η ανία είναι στέρηση της χάρης του Αγίου Πνεύματος. Συνδέεται περισσότερο με την αμαρτία, παρά με οτιδήποτε άλλο.

Ανία είναι η στέρηση του Πνεύματος, η ακηδία, όπως λέγεται στη γλώσσα των μοναχών. 'Ισως η πιο ενδεδειγμένη θεραπεία είναι η εξομολόγηση. Να μην εμποδίζουμε τη χάρη του Αγίου Πνεύματος να μας επισκεφθεί.