ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Ο ελεύθερος χρόνος, δηλαδή ο χρόνος που δεν έχουμε τίποτε να κάνουμε, λέγεται αλλιώς «ψυχολογικός χρόνος». Ίσως γιατί μας φέρνει αντιμέτωπους με την ψυχή μας.αλίμονο! Γιατί αλίμονο, θα μου πείτε. Γιατί «αιτία για όλη την τραγωδία της ανθρωπότητας είναι ότι δεν μπορεί κανείς να μείνει στο δωμάτιό του χωρίς να κάνει τίποτε ούτε για τρία λεπτά της ώρας!» (Πασκάλ)

Θα το καταλάβουμε αυτό από την εμπειρία μας. Δεν χρειάζεται να ανατρέξουμε σε μύθους και σε δοξασίες. Οι επιστήμονες που ερευνούν τα θέματα της ενέργειας πιστεύουν ότι γρήγορα η ανθρωπότητα δεν θα χρειάζεται την εργασία. Η εργασία θα καταργηθεί και το πρόβλημα του εγγύς μέλλοντος δεν θα είναι η ανεργία, αλλά ο ψυχολογικός χρόνος. Πώς θα ζούμε χωρίς να κάνουμε τίποτε. Στην Άπω Ανατολή η δυσκολότερη άσκηση είναι η άσκηση του «doing nothing”, όπως λέγεται στα αγγλικά, η άσκηση του να μην κάνεις τίποτε.

Τους Δυτικούς η άσκηση αυτή τους ΄ήρθε «καλούπι» γιατί με το να πέσουν με τα μούτρα στη δραστηριότητα, σαν να είναι η σωτηρία της ανθρώπότητας, μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, έγιναν άλλοι εκατόν σαράντα πέντε πόλεμοι! Νους που πέφτει με τα μούτρα στη δραστηριότητα, λένε οι Πατέρες, είναι ή δαίμονας ή θηρίο. Ο Αμερικανός ποιητής και τραπιστής μοναχός Τόμας Μέρτον γράφει στο βιβλίο του «Καινούριος άνθρωπος», τα εξής για την δραστηριότητα: Η δραστηριότητα, λέει, είναι ο πάταγος από την πτώση στην ανυπαρξία.

Αν πάρουμε παράδειγμα από το πώς γεμίζουν οι Άγγελοι στον ουρανό τον ελεύθερο χρόνο τους, όλος ο χρόνος τους είναι ελεύθερος, θα πρέπει να ετοιμαζόμαστε να ζούμε με την αγάπη και με το τραγούδι. Να μην γίνουμε σαν τον έξω από δω, που όπως λέει η λαϊκή παροιμία, στον ελεύθερο χρόνο του κακοποιούσε τα παιδιά του. Στην αρχαία ελληνική ψυχολογία, η ελευθερία του χρόνου είναι εγκληματική. Ο Κρόνος, που είναι ο χρόνος, τρώει τα παιδιά του.

Συμπέρασμα: Ο ψυχολογικός χρόνος δεν είναι για τον άρρωστο άνθρωπο της εποχής μας. Ένας στίχος του ρωσικού τραγουδιού του κυνηγού λέει: Ο κυνηγός δεν ξέρει πώς να ζει και να υπηρετεί και βρίζει τον εαυτό του. Η νηπτική παράδοση της Ορθοδοξίας θεραπεύει τον άρρωστο άνθρωπο για να μπορεί να ζήσει ειρηνικά με τον εαυτό του και με τους άλλους.