Ποια είναι η βαθύτερη αιτία της ελληνικής αδράνειας (ραχατιού);
Για πολλούς η βαθύτερη αιτία της ελληνικής αδράνειας, κοινώς «ραχάτι»
είναι η τουρκοκρατία! Η ερμηνεία αυτή οπωσδήποτε δεν ευσταθεί. Οι Τούρκοι μας έμαθαν να αγαπήσουμε το ραχάτι; Δεν ξέραμε εμείς το ραχάτι και μας το έμαθαν οι Τούρκοι; Πολλοί παρασύρονται από τη λέξη, την οποία τα σύγχρονα λεξικά τη θεωρούν τουρκική ή περσική.
Το λεξικό της Νεοελληνικής δίνει την εξής ερμηνεία στην λέξη ραχατεύω: «Βρίσκομαι σε κατάσταση απραξίας και ανάπαυσης και το απολαμβάνω.» Ενώ στη λέξη «αράζω, αραχτός» , για την οποία το λεξικό δεν μιλάει για τουρκική ή περσική προέλευση , δίνει την εξής ερμηνεία μεταξύ των άλλων: «Κάθομαι ή ξαπλώνω αναπαυτικά π.χ. Την άραξα κάτω από ένα δέντρο και κοιμήθηκα. Την άραξε στο κρεβάτι για μια βδομάδα». Παράβαλε το ομηρικό «αρμονίησιν άρασσεν», που σημαίνει συνταίριαζε αρμονικά, διάλεγε κάτι που να ευχαριστεί τη διάθεσή του. (Ομήρου Οδύσσεια, ε, 248), Λεξικό Ι.Πανταζίδη, σελ.93).
Το ραχάτι δεν μας το έμαθαν οι Τούρκοι, αλλά εκείνοι το πήραν από μας. Γιατί αυτός που βρίσκει κάτι, αυτός δίνει και το όνομα. Οι Έλληνες λοιπόν ήταν αραχτοί και ήξεραν τη γλύκα του (α)ραχατιού προ αμνημονεύτων ετών, πριν εμφανιστούν οι Τούρκοι στη γειτονιά μας.
Αλλά αν, όπως φαίνεται δεν είναι η τουρκοκρατία η βαθύτερη αιτία του
ραχατιού μας, ποια είναι; Σ’ αυτό το δύσκολο ερώτημα πρέπει να απαντήσουμε στο μικρό αυτό δοκίμιο.
Φαίνεται ότι και το ραχάτι έχει υποστεί κι αυτό την ταλαιπωρία και την κούραση του χρόνου. Τα ονόματα χρειάζονται ανανέωση, όχι μόνο από φιλολογικό ενδιαφέρον, αλλά γιατί έχει σπουδαία πρακτική αξία. Δεν ανανεώνεται μια γενιά, αν δεν ανανεώσει τα ονόματα. Αυτή είναι η κεντρική ιδέα ολόκληρης της διδασκαλίας του Κομφούκιου. Δεν είναι εύκολο να μπούμε στο νόημα αυτής της επιγραμματικής φράσης. Ούτε είναι εύκολο μέσα σε ένα σημείωμα να δώσουμε τις βασικές αρχές της φιλοσοφίας της γλώσσας.
Η γλώσσα έχει την ιστορία και τη φιλοσοφία της. Η γλώσσα είναι η εκμυστήρευση του γένους. Ανανέωση δεν είναι μόνο το να κάνεις κάτι καινούριο, αλλά είναι και το να εμβαθύνεις και να κατανοείς το παλιό. Η σύγχυση και η αμφισβήτηση γύρω απ΄ την ταυτότητα ενός λαού, αποτελεί κρίση συνειδήσεως , που αν δεν βγει από αυτήν κινδυνεύει να χάσει την κρατική του οντότητα. Οι πολίτες νιώθουν σαν εξόριστοι στον τόπο τους. Περίπου όπως νιώθουμε τώρα εμείς.
Πρέπει να διευκρινίσουμε ότι ως αδράνεια δεν εννοούμε την απραξία, την απουσία οποιασδήποτε δράσης, αλλά την απουσία της ορθής δράσης. Γιατί δραστήριοι είναι και οι κλέφτες και μάλιστα περισσότερο από τους έντιμους πολίτες. Δεν είναι αυτή η «δραστηριότητα» που μας ενδιαφέρει, ώστε να μας λυπεί η αδράνειά μας;
Ο Τόμας Μέρτον στο βιβλίο του «Ο καινούριος άνθρωπος», Εκδ. «Καλός Τύπος» ,περιγράφει την έννοια της ορθής δράσης: «Μπορεί ένας άνθρωπος να τα έχει όλα κι ωστόσο να είναι βλάκας. Όποιος μονάχα αναπνέει, τρώει, κοιμάται κι εργάζεται, αλλά χωρίς συνείδηση, χωρίς σκοπό και χωρίς να έχει δικές του ιδέες, δεν είναι αληθινά άνθρωπος. Κατ΄ αυτήν την αποκλειστικά φυσική έννοια, ζωή είναι μόνο η απουσία του θανάτου. Αυτοί οι άνθρωποι δε ζουν, αλλά φυτοζωούν. Για να ζει ένας άνθρωπος δεν αρκεί ν’ ασκεί εκείνες μόνο τις ενέργειες που ανήκουν στη ζωή των φυτών και των ζώων Δεν αρκεί μόνο να υπάρχει, να μεγαλώνει, να αισθάνεται, ούτε μόνο να μετακινείται, να τρέφεται και τα παρόμοια. Πρέπει να κάνει τις ενέργειες που χαρακτηρίζουν ιδιαίτερα το είδος της ανθρώπινης ζωής. Πρέπει, δηλαδή, να σκέφτεται λογικά.
Προπάντων πρέπει να κατευθύνει τις πράξεις του με αποφάσεις ελεύθερες, που παίρνει με τη φώτιση του στοχασμού του. Επιπλέον, αυτές οι αποφάσεις πρέπει να συντελούν στη διανοητική, ηθική, και πνευματική ανάπτυξή του. Πρέπει να συντελούν στο να αποκτήσει περισσότερη συνείδηση για τις ικανότητες που έχει, να γνωρίζει και να ενεργεί ελεύθερα, Πρέπει να αναπτύξουν και να επεκτείνουν την ικανότητά του ν’ αγαπάει τους άλλους και ν’ αφιερώνεται στην ευεργεσία τους, γιατί μ’ αυτές τις πράξεις ο άνθρωπος ολοκληρώνεται τέλεια.»
Η σημερινή Εκπαίδευση μαθαίνει τα παιδιά να σκέφτονται ελεύθερα ή τα μαθαίνει απλώς να παπαγαλίζουν και αδιαφορεί για τη μόρφωσή τους ; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό νομίζω ότι είναι και η απάντηση στο ερώτημα, ποια είναι η βαθύτερη αιτία της ελληνικής αδράνειας.
"Ρεθεμνιώτικα Νέα"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου