Η κινηματογραφική ταινία του Ράϊνερ Βέρνερ Φαϊσμπίντερ "Ο φόβος τρώει τα σωθικά" είναι μια σπουδή επάνω στο χειρότερο είδος μοναξιάς, της μοναξιάς του ξένου και στο χειρότερο είδος του φόβου, που είναι ο φόβος γι΄ αυτήν.
Κι οι δυο ήρωες του έργου, ένας νεαρός Άραβας μετανάστης στη Γερμανία και μια ηλικιωμένη Γερμανίδα υποφέρουν απ΄ τη μοναξιά του ξένου κι απ΄ το φόβο της, για διαφορετικούς λόγους ο καθένας. Ο άντρας γιατί ζει μακριά απ΄ την πατρίδα του, σε μια ξένη χώρα, κι η γυναίκα γιατί αποξενώθηκε απ΄ τα παιδιά της που έχουν τη δική τους ζωή και δεν την χρειάζονται.
Η αποξένωση και η έλλειψη της αγάπης που την προκαλεί είναι το κοινό στοιχείο στους δυο ήρωες του έργου, που από την πρώτη τους συνάντηση σε κάποιο μπαρ αισθάνονται έλξη ο ένας για τον άλλον, που γρήγορα τους οδηγεί στον ερωτικό δεσμό και στο γάμο, παρά τη μεγάλη διαφορά ηλικίας (η γυναίκα είναι είκοσι χρόνια μεγαλύτερη από τον άντρα).
Με αυτήν την απλή ιστορία ο Φασμπίντερ διαπραγματεύεται το θέμα του που είναι η αγάπη ως το μόνο αντίδοτο στο φόβο, σύμφωνα με το ευαγγελικό κείμενο κατά το οποίο η αγάπη διώχνει το φόβο. Ο Φασμπίντερ πιστεύει στην αγάπη όπως την αποκάλυψε ο Χριστός στον κόσμο, ως τη μόνη δύναμη ακόμη και του ανήμπορου και εξουθενωμένου ανθρώπου. Με τη μεγάλη του κινηματογραφική δεξιοτεχνία πείθει το θεατή ότι η δύναμη της αγάπης είναι η ακατάβλητη δύναμη του ανθρώπου ακόμα και στην πλήρη εξουθένωσή του και το μοναδικό αντίδοτο στο φόβο. Η ιστορία, οι χαρακτήρες και τα γεγονότα που απορρέουν από αυτούς πείθουν ότι η αγάπη είναι μια ζωντανή πραγματιότητα, χάρις στην οποία δε νιώθουμε μοναξιά ούτε το φόβο της που τρώει τα σωθικά του ανθρώπου.
Η Έντιθ Χάμιλτον στον επίλογο του βιβλίου της "Ο Ελληνικός τρόπος" , Εκδόσεις Ανατολικός, γράφει: " Στα Ελληνικά (έργα) ήταν οι αρετές ενός ανθρώπου τις οποίες κατείχαν όλοι οι άνθρωποι, τα στοιχεία που ένωναν κάποιον με τους υπολοίπους. " ( Με αυτό θα γνωρίζουν ότι είσθε μαθητές μου, είπε ο Ιησούς, με το να έχετε αγάπη ο ένας για τον άλλον.) "Όλοι μας , συνεχίζει η Έντιθ Χάμιλτον, ενδιαφερόμαστε για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ανθρώπων, για τα στοιχεία εκείνα που τους κάνουν να διαφέρουν από τους άλλους. Αυτή η διάκριση είναι σημαντική για μας. Ο τρόπος των Άγγλων είναι να εξετάζουν κάθε στοιχείο ξεχωριστά. Οι Έλληνες έβλεπαν τα πράγματα ως στοιχεία ενός συνόλου, κι αυτή η πνευματική διεργασία χαρακτηρίζει ό,τι έκαναν. "
Όμοια με των Άγγλων είναι και η νοοτροπία των Γερμανών της ταινίας. Όλοι τους ενδιαφέρονται για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ήρωα, τα στοιχεία εκείνα που τον κάνουν να διαφέρει από αυτούς: το μελαψό του δέρμα, η διαφορετική γλώσσα, οι διαφορετικές συνήθειες, η διαφορετική μουσική, τα διαφορετικά φαγητά, όλα όσα τον κάνουν να διαφέρει από αυτούς.
"Για τους Έλληνες, γράφει στο βιβλίο της η Έντιθ Χάμιλτον, " οι άνθρωποι κατά βάσιν δεν είναι διαφορετικοί, αλλά ίδιοι. Οι Έλληνες θεωρούσαν σημαντικά στους ανθρώπους μόνο τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά, τα μεγάλα συναισθήματα, τους φόβους και τις επιθυμίες, τις θλίψεις και τα μίση, που ανήκαν σε όλο το ανθρώπινο γένος και σε όλες τις γενιές και συνθέτουν το αναλλοίωτο δείγμα της ανθρώπινης ζωής."
Οι ήρωες του Φασμπίντερ μέσα απ΄ τις δυσκολίες και τα εμπόδια της ζωής κατανοούν ότι αυτό που προέχει είναι η αγάπη μεταξύ τους , που είναι η μόνη που μπόρεσε να διώξει από μέσα τους το φόβο. Όλα τα εμπόδια κι οι δυσκολίες τους, η διαφορετική φυλή, η διαφορά της ηλικίας, η εχθρική διάθεση των άλλων, ήταν επουσιώδη. Τίποτε από όλα αυτά δεν ήταν ικανό να τους κάνει να νιώσουν πάλι τη φοβερή μοναξιά του ξένου, που ένιωθαν προτού γνωριστούν κι αγαπήσουν ο ένας τον άλλον."
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου