Του Ι.Ν.Ηλιούδη, δρ Φιλολογίας *
Κατά τις δεκαετίες 80-90 διδάσκαμε από σχολικό εγχειρίδιο ως κατ’ εξοχήν αξιόλογες τις περί δημοκρατίας απόψεις των γνωστών επτά σοφών του παλαιού Ελληνισμού.Αλλωστε σχεδόν όλοι τους δεν ήταν απλά και μόνο στοχαστές αλλά ανέπτυξαν και πολιτική δράση δεδομένου μάλιστα ότι οι όροι πολιτικός και πεπαι-δευμένος ήταν ταυτόσημοι.Εζησαν δε στο μεταίχμιο τυραννικών πολιτευμάτων και δημοκρατικών και διετύπωσαν εκ προσωπικής πείρας τα σχετικά κριτήρια.
Ο Σόλων ο Αθηναίος λοιπόν είπε ότι «πόλις άριστα πράττει και μάλιστα σώζει την δημοκρατίαν , εν ή τον αδικήσαντα … οι μη αδικηθέντες προβάλλονται και κολάζου-
σι» (αυτή η πόλη ευτυχεί πάρα πολύ και διασώζει τέλεια τη δημοκρατία , στην οποία τον άδικο οι μη αδικηθέντες καταγγέλλουν και τιμωρούν).Αυτό βέβαια προυποθέτει ευαισθησία και επαγρύπνηση σχετικώς με τη δράση των πονηρών εις βάρος συμπο-λιτών μας.
Δεύτερος ο Βίας ο Πριηνεύς είπε ότι «κρατίστη δημοκρατία , εν ή πάντες ως τύραν-νον φοβούνται τον νόμον» (ισχυρότατη δημοκρατία είναι αυτή στην οποία όλοι φο-βούνται το νόμο, όπως τον τύραννο).Ούτε αυτό ισχύει σήμερα που πολλοί ποδοπα-τούν τους νόμους και το Σύνταγμα και μάλιστα εκπαιδευτικοί!
Ο δε Θαλής ο Μιλήσιος όρισε ως σταθερή δημοκρατία «την μήτε πλουσίους έχου-σαν άγαν, μήτε πένητας πολίτας»(αυτήν που δεν έχει ούτε πολύ πλούσιους πολίτες ούτε πολύ φτωχούς) , ώστε να μη μπορούν κάποιοι με χρηματισμό να επηρεάζουν τα πολιτικά πράγματα.Η παρούσα κατάσταση όμως πόρρω απέχει από το πολιτικό κρι-τήριο του Θαλή, εξ ου και οι φαυλότητες και αθλιότητες. Και ο Περίανδρος ο Κο-ρίνθιος τόνιζε την επιβολή της αρετής έναντι της κακίας ως κριτήριο υγιούς δημοκρα-τίας.Δυστυχώς σήμερα ούτε στην εκπαίδευση υφίσταται συστηματική διδασκαλία περί αρετής ως προυποθέσεως υγιούς δημοκρατίας και ευδαιμονίας.
Ο δε Κλεόβουλος ο Ρόδιος επεσήμανε ότι λειτουργεί ορθά το δημοκρατικό πολίτευ-μα, εφόσον «φοβούνται οι πολιτευόμενοι τον ψόγο περισσότερο και από το νόμο» αλλά δυστυχώς πολλοί πλέον ούτε τον ψόγο ούτε το νόμο ευλαβούνται, μάλλον δε και χλευάζουν! Συναφώς ο Χείλων ως Λάκων εκτίμησε ότι «αρίστη πολιτεία είναι αυτή που υπακούει στους νόμους μάλλον παρά στους ρήτορες».
Τέλος, ο Πιττακός ο Μυτιληναίος απεφάνθη ότι «κρατίστη δημοκρατία όπου τοις πονηροίς ουκ έστιν άρχειν» (ισχυροτάτη δημοκρατία όπου δεν επιτρέπεται στους πονηρούς να καταλαμβάνουν αξιώματα).Αυτό κι αν ισχύει σήμερα!Διότι στην εποχή μας μάλλον «τοις αγαθοίς και φρονίμοις ουκ έστιν άρχειν». Βεβαίως το Σύνταγμα (άρθρο16) επιτάσσει «η εκπαίδευση να διαπλάθει ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες» και μολονότι δεν υφίσταται στο εκπαιδευτικό σύστημα θεωρία περί διαπλάσεως ελεύθερων και υπεύθυνων πολιτών, ευελπιστούμε ότι θ’ανανήψουν στο Υπουργείο Παιδείας και θα προσαρμόσουν τον πληροφοριακό χαρακτήρα της τω-ρινής εκπαιδεύσεως (έδοξε και η φλυαρία παίδευσις είναι) προς τον μορφωτικό της Παιδείας που ορίστηκε ως «παίδων ολκή και αγωγή προς τον ορθόν λόγον».
* Ο Ι.Ν.Ηλιούδης υπηρετεί στη Μ.Ε. ως σύμβουλος Φιλολόγων Μαγνησίας.
"ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ¨ 23.5.2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου