Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου
Κανένας άνθρωπος δεν είναι ένας . Κάθε άνθρωπος είναι τουλάχιστον δύο διαφορετικοί άνθρωποι, ή και τρεις, ίσως και περισσότεροι. Ο Απόστολος Παύλος μιλώντας για τον εαυτό του είπε πως είναι τουλάχιστον δύο άνθρωποι, ένας ζωντανός και ένας νεκρός. Τον νεκρό άνθρωπο τον κουβαλάμε μέσα μας διαρκώς έως ότου μας απαλλάξει από αυτόν ο Κύριος Ιησούς Χριστός, όταν έλθει και κατοικήσει εντός μας.
Ο Απόστολος Παύλος διέκρινε επίσης τους ανθρώπους μέσα του με βάση το κριτήριο του πνεύματος, αν έχουν πνεύμα ζωής ή έχουν πνεύμα θανάτου.Ο ίδιος έκανε και μια άλλη διάκριση με κριτήριο τη θέληση. Με κριτήριο τη θέληση διέκρινε τέσσερις ανθρώπους μέσα στον κάθε άνθρωπο: Ένας άνθρωπος είναι ο άνθρωπος του Θεού, άλλος άνθρωπος είναι ο άνθρωπος της συνειδήσεως, τρίτος άνθρωπος είναι αυτός που η θέλησή του κυριαρχεί στα μέλη του και τέταρτος άνθρωπος είναι ο άνθρωπος της αμαρτίας.
Καθένας από τους τέσσερις έχει τη δική του θέληση με την οποία προσπαθεί να επιβληθεί στις άλλες. "Αυτό που μισώ αυτό πράττω", γράφει σε κάποια επιστολή του. Νιώθει μέσα του μια θέληση η οποία αντιστρατεύεται τη θέληση εκείνη που ακολουθεί το θέλημα του Θεού, τη θέληση της αγαθής συνείδησης. Μήπως η πάλη με το Θεό, όπως λένε οι άγιοι, δεν είναι παρά η πάλη με τους διαφορετικούς ανθρώπους εντός μας, έως ότου επικρατήσει ο άνθρωπος του Θεού και ο άνθρωπος της αγαθής συνείδησης;
Με το κριτήριο του νέου ή του παλαιού ο άνθρωπος είναι δύο άνθρωποι, ο νέος ο οποίος με το βάπτισμα ενεδύθη τον Χριστό. Είναι ο αναγεννημένος εκ πνεύματος και ύδατος και ο παλαιός άνθρωπος, ο οποίος έχει την εικόνα του Θεού αμαυρωμένη εντός του. Ο Κύριος μίλησε για τον σκοτεινό οφθαλμό. Ο οφθαλμός είναι το φως του σώματος. Όταν ο οφθαλμός είναι σκοτεινός όλο το σώμα είναι σκοτεινό.
Θα μου πείτε είναι όλοι αυτοί άνθρωποι διαφορετικοί ή είναι ιδιότητες ενός και του αυτού ανθρώπου; Είναι κάθε άνθρωπος ένας σχιζοφρενής, όσο δεν έχει το Θεό μέσα του; Είναι ο διαλυμένος άνθρωπος εικόνα της διαλυμένης κοινωνίας η οποία απομακρύνθηκε απ΄ το Θεό; Η Καινή Διαθήκη μιλάει για τον νέο και τον παλαιό άνθρωπο. Άρα στον κάθε άνθρωπο είναι τουλάχιστον δύο άνθρωποι με τη δική του θέληση ο καθένας και γενικά με το δικό του πνεύμα.
Μια απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι ότι τουλάχιστον από την άποψη της αίσθησης της παρουσίας του κάθε ανθρώπου φαίνεται ότι υπάρχουν μερικές καταστάσεις στις οποίες είναι έντονη η αίσθηση της διάλυσης. Νιώθουμε διαλυμένοι εντός μας. Είναι η φριχτή αίσθηση της αμαρτίας, όταν νιώθουμε την απουσία του Θεού ως απουσία της ψυχής μας.
Μια άλλη αίσθηση της πολλαπλότητας του ανθρώπου, όταν απομακρύνεται από το Θεό είναι οι εσωτερικές συγκρούσεις. Η άγνοια του εαυτού στην πραγματικότητα είναι η άγνοια λόγω της ύπαρξης εσωτερικών συγκρούσεων. Όταν πάψουν οι εσωτερικές συγκρούσεις , οι οποίες μοιάζουν σαν συγκρούσεις διαφορετικών ανθρώπων, τότε μόνο ο άνθρωπος γνωρίζει τον εαυτό του. Τα λόγια του Κυρίου για την ενότητα των πιστών στον Όνομά Του δείχνουν ότι είναι αυτονόητη η εσωτερική ενότητα του πιστού. Όπως είναι αυτονόητη η αγάπη για τον εαυτό μας.
Η παρομοίωση του ανθρώπου με κατοικία ή με ναό φαίνεται να συνηγορεί υπέρ της άποψης ότι ο άνθρωπος δεν είναι ποτέ μόνος, επειδή κάθε φορά είναι κατοικητήριον διαφόρων πνευμάτων, αγαθών ή πονηρών έως ότου κατοικήσει εντός του ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός. Έως τότε είναι διαιρεμένος σε διαφορετικούς ανθρώπους. Ακέραιος, μοναδικός, αυθεντικός, γίνεται μόνον όταν έλθει να κατοικήσει εντός του ο Χριστός, για να γίνουν τα πάντα Χριστός. "Ζω δε ουκέτι εγώ, ζη εν εμοί Χριστός".