11.1.11

Ο οδηγός δείχνει το δρόμο



Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδος

Ο οδηγός δείχνει το δρόμο κι αφήνει να τον περπατήσεις όπως μπορείς και όπως θέλεις. Αυτή είναι η κεντρική ιδέα μιας κινηματογραφικής ταινίας με θέμα την αναζήτηση χρυσαφιού από τρεις χρυσοθήρες. Μια που ο ένας μόνο από αυτούς ήξερε που βρισκόταν το χρυσάφι, αυτός κατ΄ ανάγκην ήταν ο οδηγός των άλλων δύο, οι οποίοι ήταν υποχρεωμένοι να τον ακολουθούν.

Το να οδηγείς δυο άντρες τυφλωμένους από το πάθος του χρυσαφιού είναι πολύ λεπτή και επικίνδυνη υπόθεση. Μοιάζει να οδηγείς ταύρο σε υαλοπωλείο. Η χρυσή τομή στο ρόλο σου του οδηγού είναι να δείχνεις απλώς το δρόμο και ν’ αφήνεις τους άλλους να τον περπατήσουν όπως θέλουν κι όπως μπορούν.

Η ταινία αυτή μοιάζει με παραβολή. Στις συγκρούσεις των τριών αυτών παθιασμένων ανθρώπων θα βρεις όλα τα λάθη που κάνουμε οι γονείς, ιδίως όσοι από μας είναι καταπιεστικοί, στα παιδιά μας. Ο τρόπος που φερόμαστε μοιάζει σαν να θέλουμε να ζήσουμε εμείς μέσω των παιδιών ό,τι στερηθήκαμε ως παιδιά. Δεν τους δείχνουμε απλώς το δρόμο, αλλά τον περπατούμε εμείς για λογαριασμό τους, σαν να ήταν ποτέ δυνατόν να γίνει κάτι τέτοιο. Ο τρόπος αυτός είναι σκέτη αποτυχία.

Οι καταπιεστικοί γονείς ζούν μέσω των παιδιών τους τη δική τους εφηβεία. Αντί να τους δείχνουν το δρόμο με τις συνετές συμβουλές τους τους στερούν εντελώς την ελευθερία να εκφράσουν τον εαυτό τους.

Τα παιδιά δεν έχουν την δυνατότητα να γνωρίσουν τον εαυτό τους. Φοβούνται να δούν τον εαυτό τους όπως είναι. Προσπαθούν να γίνουν η εικόνα που ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των απαιτητικών γονιών τους. Τα παιδιά θέλουν να ευχαριστήσουν τους γονείς τους.

Αργότερα, με όλα τα τραύματα της αφύσικης συμπεριφοράς των ανώριμων γονιών τους, θα αναγνωρίσουν ότι ποτέ δεν τόλμησαν να δουν και να αγαπήσουν τον εαυτό τους όπως είναι.

Με τα λόγια μιας νεαρής γυναίκας, η οποία υπήρξε το θύμα της νευρωτικής μητέρας της τελειώνει το δράμα της ταινίας του Ίγκμαρ Μπέργκμαν "Φθινοπωρινή συμφωνία". Στην ταινία του αυτή ο μεγάλος σκηνοθέτης διαπραγματεύεται το θέμα των ψυχικών τραυμάτων των παιδιών που ποτέ δεν είχαν τους γονείς τους ως σωστούς οδηγούς. Οι γονείς που προκάλεσαν ψυχικά τραύματα στα παιδιά τους είτε τα εγκατέλειψαν είτε τα χρησιμοποίησαν για να καλύψουν τις δικές τους ανάγκες.

"Αν κάποιος μ΄ αγαπήσει όπως είμαι" λέει η τραγική ηρωίδα που πέρασε όλη τη ζωή της εγκαταλειμένη σε κάποιο νοσοκομείο ψυχικών παθήσεων, "ίσως τολμήσω να κοιτάξω κι εγώ τον εαυτό μου."

Η καταπιεστική αγωγή των γονέων εμποδίζει τον νέο να γνωρίσει τον εαυτό του.

5 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

ΠΟΥ ΘΥΜΑΣΤΕ ΟΛΕΣ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΔΕΝ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΚΑΤΑΛΑΒΩ!
ΜΟΥ ΑΡΕΣΕΙ Ο ΤΡΟΠΟΣ ΤΗΣ ΑΦΗΓΗΣΗΣ!

Μόσχος Λαγκουβάρδος είπε...

Όσο για τον τρόπο της αφήγησης προσπαθώ κι εγώ να καταλάβω.
Ίσως ο τρόπος που σκεφτόμαστε και που νιώθουμε τώρα να μοιάζει τον τρόπο του σκηνοθέτη.
Είναι πολλοί όμως που ενοχλούνται με τις παραθέσεις.
Ο φίλος μου ο Λουκιανός, που διατηρεί τον αυθορμητισμό του (αν ήταν πρωτόγονος θα ήταν φύλαρχος) με μαλώνει κάθε φορά: "Πότε θα πάψεις να γράφεις τί λέει ο ένας και τί λέει ο άλλος. Πότε θα γράψεις τί λες εσύ."

Ευτυχώς υπάρχει κάποιος αρχαίος, δεν θυμάμαι ποιος, που έλεγε, πως αν αφαιρέσει από τα κείμενά του αυτά που πήρε απ΄ τους άλλους, τα βιβλία του θα μείνουν με λευκές σελίδες.

Πράγματι θυμάμαι τις ταινίες. Μερικές έχουν τη δύναμη να σε μεταμορφώνουν.
Έχω ξεχωρίσει αυτούς που είναι οι πιο καλοί σκηνοθέτες, αυτοί που η θεμελιώδης σκέψη τους είναι η πίστη στο Θεό.

Ανώνυμος είπε...

πολύ ωραία η αφήγηση πραγματικά!Μου θυμίζει την αφήγηση που ήταν ένας κρητικός κινηματογράφου παλαιά επί ΕΡΤ που μια φορά την εβδομάδα έβαζε και από μια ταινία και έκανε κριτική πάνω σε αυτήν πριν να αρχίσει να παίζει.
Πραγματικά είναι πολύ ενδιαφέρουσες οι ταινίες αυτές γιατί μπαίνω στον κόπο να τις αναζητήσω στο internet ..
Είναι κάτι που λείπει από τα ιστιολόγια αυτός ο τρόπος έκφρασης.
Σας ευχαριστούμε!
***

Ανώνυμος είπε...

Μου είχε κάνει εντύπωση μια ταινία από το βουλγάρικο κινηματογράφο τότε ήμουν παιδί που είχα δει στην ΕΡΤ ,τότε που έβαζε ταινίες κινηματογραφικές.Η ταινία λεγόταν ''Το κέρατο της κατσίκας'',ασπρόμαυρη ταινία καταπληκτική και δεν θυμάμαι ποιανού ήταν να την αναζητήσω στο ιντερνετ.
***

ΜΕΛ είπε...

Έψαξα κι εγώ για το κέρατο της κατσίκας, αλλά δεν βρήκα ασπρόμαυρη με τον τίτλο αυτό.
Υπάρχει μια έγχρωμη σύγχρονη κωμωδία που από τις σκηνές που είδα φαίνεται ότι πρόκειται για άλλη ταινία.

Εσείς τουλάχιστον ψάχνετε για μια ταινία που ξέρετε τον τίτλο της.
Εγώ έχω σκάσει απ΄ το κακό μου, που δεν μπορώ να βρω μια ταινία που δεν θυμάμαι ούτε τίτλο, ούτε σκηνοθέτη, ούτε υπόθεση.
Θυμάμαι μόνο ότι ένας νέος φεύγει απ΄ το χωριό του, σε κάποια χώρα της Άπω Ανατολής, για να πάει στην Αμερική. Επιβαίνει σ΄ ένα φορτηγό που στον χωματόδρομο παίρνει μια πολύ όμορφη νέα που συνοδεύει τον πατέρα της να τον πάει στην πόλη για ιατρικές εξετάσεις.
Η πανέμορφη αυτή κοπέλα, που θεληματικά έχει εγκαταλείψει την πόλη και ζει στο χωριό με τον πατέρα της τελικά ερωτεύεται τον νέο. Παρέα τους είναι και ένας βουδιστής καλόγερος.
Μια πολύ όμορφη ταινία, αλλά δεν μπόρεσα να τη βρω, παρόλο που την αναζητώ μερικά χρόνια.