12.8.13

Υπογράφουμε, για να μην καταργηθεί το μάθημα της Μουσικής και των Εικαστικών στο Γυμνάσιο: Υπόμνημα προς το Υπουργείο

 
Διαβάστε επίσης και το παρακάτω υπόμνημα προς το Υπουργείο, για πληρέστερη ενημέρωση:


Κύριε Υπουργέ,
Μόλις προ ολίγων ημερών πληροφορηθήκαμε, αρχικά μέσω δημοσιογραφικών πηγών και κατόπιν και μέσω επισήμων εγγράφων που εκπορεύονται από ηλεκτρονικές πηγές του  Υπουργείου Παιδείας, την πρόθεση του Υπουργείου να υποβαθμίσει μέχρις εξαφανίσεως και εξοβελισμού τα μαθήματα καλλιτεχνικής και αισθητικής αγωγής και ειδικότερα το μάθημα της Μουσικής από το ωρολόγιο πρόγραμμα πολλών τάξεων της Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης, δηλ. του Δημοτικού και του Γυμνασίου, και πιο συγκεκριμένα:
1.      Μειώνονται δραστικά οι ώρες του μαθήματος της Μουσικής από τη Β΄  και Γ΄ Γυμνασίου (δηλ. σε δύο από τις τρεις τάξεις)
2.      Φημολογείται ότι πρόκειται να μειωθούν δραστικά και οι ώρες του μαθήματος της Μουσικής από τη Β΄ και Γ΄ Δημοτικού (δηλ. σε δύο από τις 6 τάξεις, ενώ στις υπόλοιπες είναι το μάθημα εν πολλοίς ήδη αισθητά υποβαθμισμένο).
Η πρόταση αυτή -η οποία μάλιστα φέρεται να έχει εγκριθεί από τον Υπουργό Παιδείας και να έχει προωθηθεί στις Περιφέρειες για εφαρμογή στα Σχολεία από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο- προέκυψε αιφνιδιαστικά και δεν αποτέλεσε θέμα διαβούλευσης με τις ειδικές γνωμοδοτικές επιτροπές του Υπουργείου Παιδείας∙ δεν  βασίζεται επίσης σε καμία τεκμηριωμένη αναγκαιότητα ή διατυπωμένο πρόβλημα ως προς τις ώρες του μαθήματος της Μουσικής.
Ως επιστήμονες μουσικολόγοι και μουσικοπαιδαγωγοί, με λόγο και θέση ευθύνης για τη Μουσική Εκπαίδευση και τα μουσικά πράγματα στη Χώρα μας, θεωρούμε την επιχειρούμενη παρέμβαση στη δομή του ωρολογίου προγράμματος, η οποία θα οδηγήσει αναπότρεπτα στην περαιτέρω υποβάθμιση και στην πλήρη εξαφάνιση του μαθήματος της Μουσικής, καταστροφική για την Παιδεία των Ελλήνων και την Εκπαίδευση που λαμβάνουν στα Σχολεία μας, και ζητούμε απερίφραστα και επιτακτικά την άμεση ανάκληση των σχετικών αποφάσεων και την κατάργηση των σχετικών εγκυκλίων για τους παρακάτω λόγους:
·        Τα δεδομένα και οι κώδικες επικοινωνίας στους οποίους βασίζεται η υψηλή Τέχνη της Μουσικής δεν βιώνονται στην Πατρίδα μας ούτε μέσα από την καθημερινότητά μας, ούτε αυτόματα κατά τις κοινωνικές «συναλλαγές» μας, σε αντίθεση με τις Τέχνες στις οποίες σημαντικό ρόλο παίζει ο «λόγος».
·        Έτσι, ενώ το κάθε παιδί εκπαιδεύεται και στο σχολείο και στο καθημερινό κοινωνικό του περιβάλλον στη χρήση των υλικών και των κωδίκων της λεκτικής επικοινωνίας και έκφρασης, σε καμία περίπτωση δε του δίνεται η δυνατότητα να συνειδητοποιήσει τα υλικά της μουσικής: Μόνο το μάθημα της Μουσικής στο σχολείο μπορεί να του δώσει αυτή τη δυνατότητα.
·        Η Μουσική ως Τέχνη δεν έχει απλώς ιδιαιτερότητες που καθιστούν απαραίτητη την αυτοτελή της ένταξη στο Πρόγραμμα Σπουδών της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Στο πλαίσιο της εκπαίδευσης επιτελεί ακόμη περισσότερο ανεκτίμητες και συχνά κρυφές και άδηλες, αλλά πάντως πολύ θεμελιώδεις λειτουργίες, στο κυρίως επίπεδο της Αγωγής και της Παιδείας, που, άλλωστε, ανταποκρίνονται σε όλες τις διακηρύξεις του Ελληνικού Συντάγματος και της Ελληνικής Νομοθεσίας περί των στόχων της Εκπαίδευσης. Η ύπαρξη του μαθήματος αυτού στο σχολικό πρόγραμμα είναι όχι μόνο επιβεβλημένη αναγκαιότητα, αλλά και αναπόδραστη επιλογή κάθε παιδαγωγικού συστήματος διεθνώς.
·        Η Μουσική αποτελεί υποχρεωτικό μάθημα στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση από την ίδρυση του ελεύθερου ελληνικού κράτους  μέχρι σήμερα (από τη δημοσίευση του πρώτου ωρολογίου προγράμματος το 1834). Είναι επομένως ιστορικά τεκμηριωμένη.
·        Κατά τη δεκαετία του ’80 και εντεύθεν πραγματοποιήθηκε μια αλματώδης ανάπτυξη της Μουσικής Εκπαίδευσης στη χώρα μας με την ίδρυση των Πανεπιστημιακών Τμημάτων Μουσικών Σπουδών, την ίδρυση των Μουσικών Σχολείων σε όλη τη χώρα και την τοποθέτηση εκπαιδευτικών μουσικής ειδικότητας και στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Έκτοτε, οι κατακτήσεις στον τομέα της Μουσικής Εκπαίδευσης ήταν συνεχείς και τα αποτελέσματα στην καλλιέργεια των σημερινών ενεργών πολιτών ορατά.
·        Η πορεία αυτή ακολουθεί τα διεθνή δεδομένα στις χώρες της Ευρώπης, της Αμερικής και του υπόλοιπου κόσμου. Ως εκ τούτου, οι πρόσφατες σχετικές αποφάσεις του Υπουργείου Παιδείας είναι αναιτιολόγητες, αντιεπιστημονικές, αντιπαιδαγωγικές και θα έχουν ως αποτέλεσμα την οπισθοδρόμηση δεκαετιών για τη Μουσική και Καλλιτεχνική εκπαίδευση της χώρας μας και, κατά συνέπεια, για την γενικότερη καλλιέργεια των νέων.
·        Σήμερα, το Μάθημα της Μουσικής στην Υποχρεωτική Εκπαίδευση είναι επαρκώς οργανωμένο, διαθέτει πλήρη διδακτικά πακέτα για όλες τις τάξεις της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, τα οποία ανανεώνονται και βελτιώνονται διαρκώς, και κυρίως διδάσκεται από ειδικευμένους εκπαιδευτικούς Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης και στις δύο βαθμίδες της εκπαίδευσης (με επιμορφώσεις, παιδαγωγική κατάρτιση, κτλ.). Επίσης, το Μάθημα της Μουσικής στην Υποχρεωτική Εκπαίδευση διαθέτει ψηφιακά εμπλουτισμένα εγχειρίδια με σύγχρονο περιεχόμενο και υποστηρίζει όλες τις παράλληλες πολιτισμικές δραστηριότητες των σχολικών μονάδων (γιορτές και εκδηλώσεις με τη διδασκαλία και οργάνωση χορωδίας, ορχήστρας, κτλ.). Κυρίως, όμως, δίνει διεξόδους δημιουργικές σε πλήθος νέων, αντίστοιχες των οποίων πολύ δύσκολα μπορούν να προσφέρουν άλλα μαθήματα.


Κύριε Υπουργέ,

Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, που η ευρύτατη και βαθύτατη κρίση (όχι μόνο οικονομική) έχει σαρώσει τα πάντα και έχει πια μετασχηματιστεί σε βαθύ κοινωνικό κλονισμό και κρίση αξιών, υπάρχει η ανάγκη της ανθρωπιστικής αγωγής, της καλλιέργειας και του πολιτισμού, προκειμένου να κρατηθεί ζωντανή στην ψυχή της νέας γενιάς η ελπίδα για την Αναγέννηση και την Πρόοδο. Από όλους τους λαούς και τα έθνη, μόνον όσα στήριξαν τις ελπίδες τους και επένδυσαν στην ουσιαστική και ανθρωπιστική εκπαίδευση μπόρεσαν να ξεπεράσουν τις δυσκολίες και να επανακτήσουν τις δυνάμεις τους.

Αξίζει να τονιστεί, ότι πέραν των ανωτέρω, οι αλλαγές στο ωρολόγιο πρόγραμμα που προωθούνται θα οδηγήσουν στην ανεργία χιλιάδες εκπαιδευτικών των κλάδων ΠΕ16 (Μουσικής) και ΠΕ08 (Εικαστικών), οι οποίοι, όπως γνωρίζετε, είναι κατά τεκμήριο οι πλέον καλλιτεχνικά ευαισθητοποιημένοι, εκ των ελαχίστων που δεν μπορούν να βρουν άλλες πηγές εισοδήματος, και αγωνίζονται υπό αντίξοες συνθήκες (συχνά μετακινούμενοι καθημερινά από Σχολείου εις Σχολείο για να συμπληρώσουν το πρόγραμμά τους) για να δώσουν μια πολιτιστική πνοή στα Σχολεία μας. Ανεξάρτητα από τη γνώμη που έχει κανείς για την ανάγκη μείωσης του προσωπικού του Ελληνικού Δημοσίου (λόγω Μνημονίου κλπ), εδώ πρόκειται, κατά τη γνώμη μας, για κατάφωρη αδικία!

Μια ακόμη μεσοπρόθεσμη συνέπεια των αποφάσεων αυτών, αν υλοποιηθούν, θα είναι και η καταδίκη σε μαρασμό των Τμημάτων Μουσικών Σπουδών των Ελληνικών Πανεπιστημίων, για τους αποφοίτους των οποίων η απασχόληση στην Σχολική Εκπαίδευση αποτελεί μια από τις κυριότερες επαγγελματικές διεξόδους. Μια τέτοια εξέλιξη θα συνεπιφέρει ανυπολόγιστες αρνητικές επιπτώσεις γενικότερα στο τοπίο της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης στη χώρα μας.

Με τα επιχειρήματα που σας εκθέσαμε τεκμηριώνεται επαρκώς ότι μια ενδεχόμενη υλοποίηση των δημοσιοποιούμενων αποφάσεων του Υπουργείου Παιδείας ως προς το ωρολόγιο πρόγραμμα των καλλιτεχνικών μαθημάτων θα έχει ουσιαστικές επιπτώσεις πολύ δυσμενέστερες από την όποια ενδεχόμενη (αν και αμφίβολη) στενά «οικονομίστικη» ωφέλεια.

Για τους λόγους αυτούς σας ζητούμε να μην προχωρήσετε στην εφαρμογή των εξαγγελθέντων μέτρων.

Οι Πρόεδροι και τα μέλη ΔΕΠ των Τμημάτων Μουσικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικής Μουσικολογικής Εταιρείας.

Οι Σύλλογοι Αποφοίτων των Τμημάτων Μουσικών Σπουδών των Ελληνικών Πανεπιστημίων.

Δεν υπάρχουν σχόλια: