Ασκητισμός ή ασυνειδησία

του Μόσχου Λαγκουβάρδου

 «Λυτρώθηκα από τα πάθη μου. Απολαμβάνω τις χαρές της συνείδησης» (Ντοστογιέφσκι, Δαιμονισμένοι)

Όταν σκέφτομαι τον «ασκητισμό» και τους «ασκητικούς αγώνες» των Αγίων της Εκκλησίας μας, θλίβομαι γιατί τόσο λίγοι δείχνουν πια ενδιαφέρον γι΄αυτόν. Ακόμα πιο λίγοι ακολουθούν το δρόμο του, με εξαίρεση τους μοναχούς. Αν δεν υπήρχαν οι μοναχοί να αγωνίζονται στην πρώτη γραμμή της Εκκλησίας εναντίον των αιρέσεων και των εχθρών του Χριστού, ο ασκητισμός θα είχε εκλείψει παντελώς. Αλλά αυτό δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ, διότι ο Θεός δε θα αφήσει να χαθεί η ελπίδα σωτηρίας του πιστού λαού.

Σύμφωνα με την νηπτική παράδοση της Ορθοδοξίας, ό,τι σκεφτόμαστε, ό,τι λέμε και ό,τι κάνουμε, πρέπει να εξετάζουμε, αν συμβάλλει στην ένωση με το Θεό. Η προσευχή γι΄αυτό είναι τόσο σημαντική, γιατί μας πηγαίνει κοντά στο Θεό. Αντίθετα όταν ξεχνάμε το Θεό, απομακρυνόμαστε από Αυτόν και χάνουμε την παρρησία, δηλαδή το θάρρος να επικαλεστούμε τη βοήθειά του, όταν τη χρειαζόμαστε. Γι’ αυτό το θάρρος, επικαλούμαστε την Παναγία και τους Αγίους, να πρεσβεύουν για μας.

Θα μου πείτε, γιατί να πούμε στο Θεό, αυτό που έχουμε ανάγκη; Διότι όπως λέει το Ευαγγέλιο, αυτός που δεν προσεύχεται έχει μάτια να βλέπει, αλλά δεν βλέπει και έχει αυτιά ν’ ακούει, αλλά δεν ακούει. Για να μην πάει κοντά στο Θεό, για να τον θεραπεύσει.  

Ο ασκητισμός αποτελεί την ιερή παράδοση της Ορθοδοξίας. Ονομάζεται αλλιώς «νηπτική», από το ρήμα «νήφω», που σημαίνει «είμαι νηφάλιος, ήσυχος». Η λέξη ασκητισμός προέρχεται από το ρήμα ασκούμαι. Ασκούμαι σύμφωνα με την ιερή παράδοση της Ορθοδοξίας, σημαίνει αγωνίζομαι για να ελευθερωθώ από τα πάθη που δεσμεύουν την ελευθερία μου και καταργούν την εσωτερική μου ειρήνη. Η ασκητική αυτή, ονομάζεται νήψη, δηλαδή νηφαλιότητα που προέρχεται από την εξέταση και γνώση του εαυτού. Αν δεν γνωρίζουμε τον εαυτό μας, δεν γνωρίζουμε επίσης την στέρηση της ελευθερίας μας και την υποδούλωσή μας στα πάθη και δεν αγωνιζόμαστε για την απελευθέρωση από αυτά.  

  Παράδειγμα διαρκούς άσκησης είναι οι Σπαρτιάτες στους οποίους η άσκηση διαρκούσε σε όλη τους τη ζωή. Μέχρι τα 65 χρόνια τους ήταν όλοι στρατιώτες. Η διαφορά με τους Σπαρτιάτες είναι ότι δε θα ‘θελα η άσκηση να είναι επιβεβλημένη από έξω. Θα ήθελα να υπακούω στις Εντολές της φιλοτιμίας ή της χάρης και όχι στις εντολές του μίσους, της ιδιοτέλειας ή του φόβου. 

Κλασικό παράδειγμα εγκατάλειψης του ασκητικού δρόμου υπήρξε γνωστός  συγγραφέας  που από χριστιανός έγινε βουδιστής  Όπως έγραψε ο ίδιος σε κάποιο βιβλίο του, όταν τον ρώτησαν γιατί έγινε βουδιστής απήντησε: Για να ακολουθήσω το Χριστό πρέπει ν’ αφήσω το πιοτό, που του είχε γίνει πάθος. Με άλλα λόγια, για να ακολουθήσει το Χριστό έπρεπε να σηκώσει το σταυρό της αποκοπής από το πάθος του. Στενή και τεθλιμμένη η οδός η απάγουσα εις την ζωή. Θα γνώριζε έτσι την πρώτη ανάσταση, όπως ονομάζει η Εκκλησία μας την εκούσια σταύρωση. Έτσι παραδόθηκε  δέσμιος στο πάθος του πιοτού και πέθανε , στα 42 του χρόνια, αλκοολικός,

Αντίθετα, όταν ρώτησαν τον Αμερικανό ποιητή Ρόμπερτ Λαξ, εξ Εβραίων χριστιανό, γιατί δεν έγινε βουδιστής, απήντησε, δεν ήθελα να ζω σε όλη μου τη ζωή μισοκοιμισμένος!

Αφορισμοί

 Με συγκινεί που ο λαός μας προσκυνάει τις εικόνες, ως ευλάβεια και αγάπη προς τα εικονιζόμενα πρόσωπα. Θέλει προσωπική επαφή!

Καταγράφει ο Θεός τί κάνουμε; Όχι. Εμείς οι ίδιοι καταγράφουμε. Είμαστε ζωντανά βιβλία που θα ανοιχτούν τη μέρα του Κυρίου

Όταν ο Θεός μας ξέρει, τί μας νοιάζει τί σκέφτονται οι άλλοι για μας;

Προσπαθώντας να βοηθήσω την κατανόησή σας, βοηθώ τη δική μου.

Καθαρό μυαλό , είναι ο άνθρωπος που είναι ελεύθερος από τα πάθη που σκοτεινιάζουν το νου και τον κάνουν δούλο στις αισθήσεις.