Το μίσος μόνο με την αγάπη εξαλείφεται

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

«Ιδού δίδωμι υμίν την εξουσίαν πατεί επάνω όφεων και σκορπίων και επί πάσαν την δύναμιν του εχθρού, και ουδέν υμάς ου μη αδικήση.» (Λουκ.10:19)

Όπως τα ενοχλητικά περιεχόμενα του Ασυνειδήτου, όταν δεν τα κρίνουμε, αλλά τα δεχόμαστε με το καλό, παύουν να μας ενοχλούν , έτσι  παύει να μας βλάφτει και κάθε βλαπτική κατάσταση , όταν δεν την κρίνουμε, αλλά τη δεχόμαστε με το καλό. Το μίσος μόνο με την αγάπη εξαλείφεται.

Μέσα στον πόνο, θα ευλογήσεις τη ζωή, λέει ο στάρετς Ζωσίμα στον Δημήτρη Καραμαζώφ, του Ντοστογιέφσκι.

moschoblog.blogspot.com

Η λύπη για "λογαριασμό" των άλλων

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Πώς ονομάζεται αυτή η λύπη όταν αναφέρεται στους άλλους που πρέπει να λυπούνται αλλά δε νιώθουν λύπη; Πρόκειται για τη λύπη για «λογαριασμό» των άλλων. Δεν είναι ούτε ενσυναίσθηση ούτε συμπάθεια. Κατά τη θεωρία της ενσυναίσθησης είναι ενσυναίσθηση όταν αυτός που πάσχει για τον άλλον  χάνει την ταυτότητά του. Γίνεται ο «πάσχων».  «Το υποκείμενο μετατίθεται και εισέρχεται στο αντικείμενο για να ταυτιστεί μαζί του»  Εν αντιθέσει προς τη συμπάθεια, όπου το υποκείμενο, κατά τη σχέση του με το αντικείμενο στο οποίο αναφέρεται, διατηρεί την ταυτότητά του» (Λεξικό φιλοσοφίας Θ.Πελεγρίνη).

Πότε λυπούμαστε για λογαριασμό των άλλων;  Στη γιόγκα δε το νιώθεις αυτό. Λες στον εαυτό σου «αυτό είναι το κάρμα τους, το πεπρωμένο τους» και ησυχάζεις.. Δε λυπάσαι για λογαριασμό των άλλων. Η λύπη για λογαριασμό των άλλων ίσως απορρέει σ’ αυτούς που όπως οι Έλληνες, κατά τον Αριστοτέλη, είναι γεννημένοι εκ φύσεως κοινωνικοί. Είμαστε  από τη φύση μας  κοινωνικά όντα. Λυπούμαστε εμείς γιατί δε λυπούνται οι άλλοι. 

Είμαστε γεννημένοι για να ζούμε ως κοινωνία και να νιώθουμε ως κοινωνία. Να σκεφτόμαστε και να νιώθουμε  ως σύνολο. Αν ένα μέλος  του σώματος υποφέρει όλο το σώμα υποφέρει. Στην περίπτωση που κάποιος δικός μας π.χ. έπρεπε να λυπάται και δε νιώθει τίποτε, ίσως θεωρούμε την «αναισθησία» του ως αρρώστια και υποφέρουμε για την έλλειψη αυτή της ευαισθησίας.

Αυτό το βλέπουμε στον αγώνα της ελευθερίας. Νιώθουμε την ανάγκη να αγωνιστούμε όχι μόνο για την προσωπική μας ελευθερία , αλλά για την ελευθερία των άλλων. Κατά την  Ορθόδοξη Παράδοση η σωτηρία αφορά σε όλους. Δεν διδάσκονται οι πιστοί μεθόδους αυτοβελτίωσης και αυτοσωτηρίας.  

Η Εκκλησία μας εύχεται υπέρ της σωτηρίας του σύμπαντος κόσμου. Η λατρεία του Θεού  είναι κοινωνική. Η Θεία Λειτουργία είναι «έργο του λαού». Δεν δύναται να τελεσθεί χωρίς την παρουσία του λαού, τον οποίο εκπροσωπεί ο ψάλτης, ο οποίος λέει για λογαριασμό του λαού το «Αμήν».

Δεν γνωρίζουμε την ελευθερία ως ατομικό αγαθό αλλά ως κοινωνικό. Ο αγώνας μας για την ελευθερία αφορά και στους άλλους. Οι αγωνιστές του Εικοσιένα αγωνίζονται για την Πίστη την Αγία και για της Πατρίδος την Ελευθερία!

Παρόλα αυτά παραμένουμε πρόσωπα, δε χάνουμε την ταυτότητά μας. Η συνείδησή μας δεν μας τύπτει για τα αμαρτήματα των άλλων. Ούτε η αυτοπεποίθησή μας πέφτει με τις πτώσεις των άλλων. Διακρίνομε τον εαυτό μας από τους άλλους. Γνωρίζομε τον εαυτό μας. Η διάκριση στην Ορθόδοξη Παράδοση είναι μέγιστη αρετή.

moschoblog.blogspot.com

Αναμνήσεις από τη γιαγιά μου Βασιλική

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Απ' τη γιαγιά μου Βασιλική, θυμάμαι πολλά πράγματα, αλλά το σπουδαιότερο είναι η συμβουλή της "με το καλό". Σ΄αυτές τις τρεις λέξεις η μακαρίτισσα γιαγιά μου συνόψισε όλη τη σοφία, που της δίδαξε η ζωή: "Με το καλό".

Η γιαγιά μου δε σπούδασε την επιστήμη της ψυχολογίας του Ασυνειδήτου ούτε γνώριζε καν τη λέξη "ασυνείδητο". Κι όμως ήξερε το απαύγασμα της επιστήμης αυτής. Ήξερε πώς να δεχόμαστε τα περιεχόμενα του Ασυνειδήτου τόσο του δικού μας, όσο και των άλλων.

Θα μου πείτε πώς το γνώριζε χωρίς να το διδαχθεί. Το γνώριζε από την Εκκλησία. Από τον τακτικό εκκλησιασμό. Ούτε το πανεπιστήμιο δίνει αυτή τη γνώση και μάλιστα με τον τρόπο που δίνει η Εκκλησία στους πιστούς, δίχως να κρατούν σημειώσεις και χωρίς να έχουν ανάγκη να αποστηθίσουν τα σοφά λόγια των Αγίων.

Θα επαναλάβω ακόμα μία φορά, με τον κίνδυνο να γίνω βαρετός , την απάντηση που μου έδωσε μία γριά στην Εκκλησία, στην ερώτηση που της έκανα "πώς θεραπεύονται οι οδυνηρές αναμνήσεις". Μου είπε "Θεραπεύονται. Τις ξαναζούμε με το πνεύμα του Χριστού".

Η γιαγιά μου Βασιλική, ήταν της τρίτης τάξης του δημοτικού σχολείου. Αλλά από την Εκκλησία είχε μάθει ακόμα και λόγιες εκφράσεις. Ήξερε ακόμα και τον υπερθετικό βαθμό των επιθέτων, χωρίς να τον διδαχθεί στο σχολείο. Όταν την ρώτησα μια φορά, πώς είμαι, αν είμαι καλός, μου απάντησε: "Κάλλιστος".

Κάθε φορά που με έβλεπε λυπημένο, από κάποια αρνητική συμπεριφορά, με συμβούλευε, να πάρω με το καλό αυτόν που με λύπησε: "με το καλό, παιδί μου, πάρ' τον με το καλό" Αυτό ακριβώς, που διδάσκει το Ευαγγέλιο, που το ακούμε στην Εκκλησία κάθε Κυριακή και κάθε γιορτή, αυτό διδάσκει και η σύγχρονη επιστήμη της ψυχολογίας του Ασυνειδήτου. Όταν αναδύονται με τους νόμους του συνειρμού τα περιεχόμενα του Ασυνειδητου, τα δεχόμαστε με τα καθολικά βιώματα, που με μια λέξη λέγονται "Καλό". Αν τα δεχθούμε με κριτικό διάθεση, τα περιεχόμενα του Ασυνειδήτου αυτο-εκρριζώνονται, με αποτέλεσμα να ζούμε ταραγμένη ζωή.

moschoblog.blogspot.com

Ο αγώνας για την ελευθερία είναι για όλους

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Η ελευθερία γι’ αυτούς που αγωνίζονται για την ελευθερία, είναι πολύτιμη σαν τη ζωή. Η ελευθερία είναι η ίδια η ζωή. Αυτό σημαίνει το πιστεύω των αγωνιστών του 21 που συνοψίζεται στα λόγια αυτά «Ελευθερία ή θάνατος». Αν δεν ζούμε ελεύθεροι δε ζούμε καθόλου. Είμαστε εσωτερικά νεκροί.

Αυτοί που αγωνίζονται για την ελευθερία είχαν διπλό αγώνας, τόσο για την εσωτερική τους ελευθερία όσο και για την ελευθερία των άλλων, την εξωτερική ελευθερία. Εσωτερικά ανελεύθεροι άνθρωποι δεν αγωνίζονται για την ελευθερία των άλλων. Ο δυνάστης σε κάθε εποχή καταλύει την ελευθερία των εθνών, των λαών αλλά και του κάθε ανθρώπου.

Οι αγωνιστές του ’21 έχουν την εμπειρία της ελευθερίας παρόλο που εξωτερικά είναι σκλάβοι των Τούρκων. Μέσα τους είναι ελεύθεροι και μπορούν να διατυπώσουν καθαρά ότι σε κάθε εποχή διακυβεύεται η ελευθερία, τόσο των εθνών και των λαών, όσο και του κάθε ανθρώπου.

Η ευθύνη για τη φύλαξη της ελευθερίας δεν είναι μόνο σε μερικούς ανθρώπους αλλά σε κάθε άνθρωπο. Στις ιερές ακολουθίες κάθε εκκλησιαζόμενος είναι υπεύθυνος για την τάξη εντός του ναού. Δεν είναι υπεύθυνοι μόνο αυτοί που ορίστηκαν να έχουν το έργο αυτό, οι επίτροποι, αλλά όλο το πλήρωμα της εκκλησίας και καθένας χωριστά. Καθένας θα εμποδίσει ένα ζώο , να εισέλθει στο ναό, αν είναι στην είσοδο και μπορεί να το κάνει.

Για την ελευθερία, είμαστε υπεύθυνοι όλοι , τόσο για την προσωπική μας ελευθερία, όσο και για την ελευθερία των άλλων. Ο αγώνας για την ελευθερία είναι για όλους.


moschoblog.blogspot.com

Περί μοντέρνας τέχνης

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Οι Έλληνες ζωγράφοι αγωνίζονται να μην καταλύσουν τις μορφές στον τόπο, όπου γεννήθηκαν οι ιδανικές μορφές. Άλλοι βρήκαν τρόπους ώστε να ανταποκριθούν στο σύγχρονο αίσθημα, που δημιουργήθηκε υπό την πίεση της δυτικής προπαγάνδας ,αλλά και να σεβαστούν και τις μορφές. Άλλοι όμως υποχώρησαν και ακολούθησαν τους δυτικούς.

Οι αρχαίοι τιμωρούσαν αυτούς που παραβίαζαν τους κανόνες της Τέχνης και μάλιστα αυστηρά από ό,τι φαίνεται στην Μυθολογία τους ,από την τιμωρία του μαθητή του Πανός, τον οποίο μεταμόρφωσαν οι θεοί σε τεράστιο σκαθάρι. Ο μαθητής του Πανός είχε παραβιάσει τους κανόνες της μουσικής.

Γιατί παραβίαζαν τους κανόνες της Τέχνης; Στη φιλοσοφία γινόταν το ίδιο. Γιατί παραβίαζαν τους κανόνες στη φιλοσοφία; Ο σπουδαιότερος κανόνας της αρχαίας φιλοσοφίας ήταν η ανιδιοτέλεια. Οι αληθινοί φιλόσοφοι σέβονταν τον βασικό αυτό κανόνα της φιλοσοφίας. Τους άλλους που¨φιλοσοφούσαν" για χρηματισμό τους ονόμαζαν "σοφιστές". Δηλαδή όχι αληθινούς φίλους της σοφίας. Αυτοί ήταν υποκριτές και προσπαθούσαν να εντυπωσιάζουν τον κόσμο για το κέρδος.

Η ελληνική σκέψη από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα δε στηρίζεται στις θεωρίες για την Αλήθεια, αλλά στην ΄δια την αλήθεια. Στη χριστιανική Τέχνη η δημιουργία λέγεται "ιστορία". Ο δημιουργός στηρίζεται στην ιστορική αλήθεια και όχι στις αισθητικές επινοήσεις του, όπως συνέβη και εξακολουθεί να συμβαίνει στη Δύση. Δυστυχώς και στον τόπο μας υπό την επίδραση της Δύσης.

Οι Έλληνες δημιουργοί όμως που γνωρίζουν τη διαφορά, θεωρούν την Τέχνη και τη Φιλοσοφία μαρτυρία, δηλαδή ιστορική αλήθεια. Η Ελλάδα είναι ο τόπος που γεννάει μάρτυρες και ο λόγος είναι ότι στηρίζεται όχι στις ιδέες για τη ζωή αλλά στην ίδια τη ζωή. Πέρα από την Τέχνη της Δύσης είναι η ζωή. Η Τέχνη και η Φιλοσοφία της είναι ένα είδος προγύμνασης για τη ζωή, Μετά από αυτήν είναι η ζωή.

moschoblog.blogspot.com

"Η αγάπη ουδέποτε εκπίπτει"

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Η αγάπη είναι το πιο σταθερό πράγμα στον κόσμο. Τίποτε δε μένει τόσο πολύ στο νου μας, όσο όσο η αγάπη γι' αυτούς που αγαπάμε. Η αγάπη μετριέται με το χρόνο, αλλά δεν είναι χρόνος. Αντιθέτως η αγάπη είναι πέρα από τον τόπο και το χρόνο. Δεν ανήκει στα στοιχεία αυτού του κόσμου.

Η αγάπη ουδέποτε εκπίπτει, λέει η Γραφή. Ο χρόνος είναι "πανδαμάτωρ", λένε οι αρχαίοι, δαμάζει τα πάντα, αλλά όχι και την αγάπη ούτε τις αρετές που είναι πέρα από τις διαστάσεις αυτού του κόσμου. Δεν είναι από τα στοιχεία αυτού του κόσμου.

Ας έχουμε υπόψη μας πως οι άλλοι όσο και να θέλουν δεν μπορούν να μας κρατήσουν για πολύ στο νου τους, παρά μόνο, αν μας αγαπούν. Αν μας αγαπούν μπορεί να μας έχουν πάντα στο νου τους. Η αγάπη δεν έχει όρια. Εκτείνεται στο άπειρο.

Αλλά εμείς δε φοβούμαστε αυτούς που μας έχουν στο νου τους γιατί μας αγαπούν. Αυτούς τους χαιρόμαστε κι ευχόμαστε να μας έχουν πάντα στο νου τους, αν μας αγαπούν τόσο. Οι άλλοι που μας βάζουν στο νου τους για κακό, αυτοί δεν μπορούν να μας κρατήσουν για πολύ χρόνο, εκτός αν τους τροφοδοτούμε εμείς με τις αντιστάσεις μας.

"Μη αντιστήναι τω πονηρώ", λέει ο Κύριος. Έτσι καταλαβαίνουμε την Εντολή αυτή του Ιησού. Να μην τροφοδούμε με τις αντιστάσεις μας την παραμονή μας στο νου των εχθρών μας.
Και για να είμαστε βέβαιοι ότι δε θα μας σκέφτονται για πολύ, να προσευχόμαστε υπέρ αυτών. Γι' αυτό ο Κύριος λέει "ευλογείτε και μην καταράσθε".

moschoblog.blogspot.com

Η φιλία με το Χριστό

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Ο Κύριος ονομάζει φίλους τους Μαθητές Του. Καθένας που ακολουθεί το Χριστό είναι φίλος του Χριστού. Οφείλει να ζει όπως ο Χριστός. Η φιλία μας με το Χριστό είναι ένδειξη ότι είμαστε επίσης φίλοι με τον εαυτό μας. Μπορούμε να δούμε πόσο νοιαζόμαστε για τον εαυτό μας, από το πόσο προσέχουμε τη φιλία μας με το Χριστό. Αν είμαστε αδιάφοροι για τη φιλία μας με το Χριστό, είμαστε επίσης αδιάφοροι για τη φιλία μας με τον εαυτό μας.

Κάθε εντολή του Θεού είναι δοσμένη για δική μας αποκλειστικά ωφέλεια. Και η πρώτη από όλες τις Εντολές, «αγάπα Κύριον τον Θεόν σου» είναι για δική μας αποκλειστική ωφέλεια. Είναι δε πρώτη η Εντολή αυτή γιατί για τη δική μας ωφέλεια δε γίνεται παρά να είναι πρώτη και όλες οι άλλες έπονται.

Η αγάπη του Θεού προέχει. Στο θείο έρωτα η σκέψη μας είναι αδιάλειπτα στραμμένη στο Θεό. Οι ερωτευμένοι έχουν διαρκώς τη σκέψη τους συγκεντρωμένη ο ένας στον άλλον. Το ίδιο κι οι αγαπώντες το Θεό έχουν διαρκή επιθυμία για το Θεό. Στο άκουσμα του ονόματος του Θεού σκιρτά και αναγαλλιάζει η ψυχή μας. Αυτό είναι το μεγαλείο της νοεράς προσευχής, στην οποία επικαλούμαστε το όνομα του Ιησού αδιαλείπτως.

Ο «θείος έρως» έχει μεγάλη σημασία. Αν εξαιρέσουμε τον έρωτα καμιά άλλη επιθυμία δεν μένει στο νου μας διαρκώς. Ο νους είναι αεικίνητος και τίποτε δεν μπορεί να τον σταματήσει. Με τη δύναμη του έρωτα έχουμε σταθερά το νου μας στο Θεό. Αν παρατηρήσουμε πόσο χρόνο διαθέτουμε για να σκεφτόμαστε τους άλλους, ακόμα και τα αγαπημένα μας πρόσωπα, θα δούμε ότι ο χρόνος αυτός είναι ελάχιστος.

 Ο νους είναι ακίνητος και δεν μπορεί να μείνει πουθενά. Μόνο η επιθυμία του Θεού μένει για πάντα. Φεύγει ο κόσμος και μαζί με τον κόσμο φεύγει κι η επιθυμία του. Μόνο ο Θεός μένει. Ουκ έχομεν ώδε μένουσαν πόλιν. Δεν έχουμε εδώ σταθερή κατοικία . Μόνο η επιθυμία του Θεού μένει. «Εν τη οικία του πατρός μου πολλαί μοναί εισίν», λεει ο Κύριος.

Την εποχή της παρακμής

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Την εποχή της παρακμής οι άνθρωποι χρησιμοποιούν πιο πολύ τη «λογική» τους και λιγότερο ή καθόλου την καρδιά τους. Γιατί άραγε ακούν τη φωνή της «λογικής» ή και της φύσεως ακόμα, παρά την φωνή της καρδιάς; Αν και η ουσία του ανθρώπου είναι η καρδιά; Ακούγοντας τη φωνή της καρδιάς, διαμορφώνουμε εμείς το περιβάλλον μας. Αγνοώντας την φωνή της καρδιάς, μας διαμορφώνει το περιβάλλον και μας καταβάλλει γιατί γινόμαστε υποχείριά του.

Η «λογική» στηρίζεται σ’ αυτό που δήθεν κάνουν όλοι. Έτσι κάνουν όλοι, λέει η φωνή της «λογικής» για να σκεπάσει τη φωνή της συνειδήσεως. Ή έτσι κάνουν τα ζώα. «. άνθρωπος εν τιμή ων ου συνήκε ,παρεσυνεβλήθη τοις κτήνεσι τοις ανοήτοις και ωμοιώθη αυτοίς. (Ψαλμ.48) (Ταλαίπωρος άνθρωπος , ενώ έχει τιμήν και αξίαν, ως λογικόν δημιούργημα του Θεού, δεν κατενόησε τούτο. Αλλά ήλθε και ετάχθη εις την θέσιν των ανοήτων κτηνών, έγινε όμοιος με αυτά κατά την ανοησίαν και την ζωήν.)

Μια γυναίκα μιλούσε για τις γυναίκες τη σημερινή εποχή. «Έχουν οικογένεια, έχουν παιδιά…ρισκάρουν. Πού πας καλέ;» Η γυναίκα αυτή είναι μια φιλόσοφος, όπως ήταν κάθε άντρας και κάθε γυναίκα στην Ελλάδα, μετά τα πενήντα.

Ο αρχαίος προδότης Εφιάλτης περίμενε δέκα ολόκληρα χρόνια για να ρισκάρει να έρθει στην Ελλάδα. Αλλά οι Σπαρτιάτες επί δέκα ολόκληρα χρόνια φρουρούσαν όλα τα περάσματα. Ο Εφιάλτης δε γλίτωσε την τιμωρία που του άξιζε.

Οι δολοφόνοι του Ίβυκου ρισκάρισαν για να δουν μια παράσταση στο θέατρο. Τα αρχαία θέατρα ήταν υπαίθρια. Την ώρα που παρακολουθούσαν την παράσταση, πέρασαν γέρανοι στον ουρανό. Το ίδιο όπως την ώρα του φονικού: Δείτε τους γέρανους του Ίβυκου, είπε κάποιος απ΄ τους δολοφόνους και αποκάλυψε ο ίδιος, άθελά του, το έγκλημά τους.

Στην πραγματικότητα με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, κανείς δεν γλιτώνει την τιμωρία για τα εγλήματά του: « Έστι δίκης οφθαλμός , ός τα πανθ’ ορά» ‘ελεγαν οι αρχαίοι. «Ξημερώνοντας θα δούμε τίνος μάνα κολυμπάει», λέει η ελληνική λαϊκή παροιμία. Και με την πολιτική το ίδιο άλλωστε συμβαίνει. Ρισκάρουν κάποιοι πιστεύοντας ότι δε θα τιμωρηθούν. Αλλά με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τιμωρούνται, όταν επανέλθει η νομιμότητα

‘Ενας σύγχρονος φιλόσοφος έγραψε σε άρθρο του, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Ευθύνη, τα εξής: Η ανθρωπότητα δοκίμασε με το μυαλό και απέτυχε. Τώρα πρέπει να δοκιμάσουμε με την καρδιά.

Το Σάββατο των ψυχών

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Μια μέρα μου λέει ο φίλος μου, ο Λουκιανός, ξέρεις Μόσχο, όταν μνημονεύω τα ονόματα των δικών μου, έρχονται στο νου μου και άλλα πρόσωπα φίλων, γνωστών, συγγενών, ακόμα και κάποιων που νόμιζα ότι τους είχα ξεχάσει και ζητούν να μνημονεύσω και τα δικά τους ονόματα. Τους βλέπω και τους ακούω «με το μυαλό», όπως λέει ο Καβάφης για τις φωνές, που τις ακούει το μυαλό. Ήξερα ότι ο Λουκιανός πιστεύει στο Θεό, αλλά μου φάνηκε παράξενο, όταν μου είπε ότι μνημονεύει ένα μεγάλο κατάλογο ονομάτων νεκρών.

Σε κάποιο βιβλίο του ο Κονδυλάκης περιγράφει έναν επικήδειο λόγο που εκφώνησε στην Κρήτη σε μια τελετή. Κάποια στιγμή μερικοί από τους παρευρισκομένους Κρητικούς, του ζήτησαν να μνημονεύσει και τα ονόματα των δικών τους. «Πες πράμα και για μας». Αυτό το περιστατικό είναι χωρίς αμφιβολία αληθινό. Ο Κονδυλάκης πρέπει να είχε οπωσδήποτε προσωπική εμπειρία και για την περίπτωση που το αίτημα της μνημόνευσης των ονομάτων νεκρών, γίνεται από αυτούς τους ίδιους

Ότι έρχονται στο νου μας οι νεκροί μας για να μνημονεύσουμε τα ονόματά τους, το άκουσα και από έναν Αμερικανό ποιητή, όταν τον ρώτησα γιατί πιστεύει ότι οι νεκροί ζουν και μετά το θάνατο. Ο θάνατος, είπε, δεν είναι το τέλος της ζωής αλλά η αρχή. Με το θάνατο αρχίζει η αληθινή ζωή. Αν οι νεκροί δεν ζούσαν, δε θα ένιωθα καθήκον να προσεύχομαι γι΄ αυτούς.

Πράγματι έτσι νιώθουμε όταν ενθυμούμαστε τους νεκρούς μας. Νιώθουμε σαν να μας ζητούν να προσευχηθούμε γι΄ αυτούς. Δεν είναι από συνήθεια η προσευχή μας υπέρ των νεκρών . Η προσευχή υπέρ των νεκρών αναδύεται από το βάθος της ψυχής μας. Οι συνήθειες είναι μέρη της επιφανειακής πραγματικότητας. Δεν έχουν να κάνουν με το βάθος της ψυχής.

Το Σάββατο είναι η μέρα που συμβολίζει τα έσχατα, το τέλος της πρόσκαιρης αυτής ζωής, τόσο αυτών που έφυγαν όσο και της δικής μας ζωής. Είναι η κατάλληλη ώρα να θυμηθούμε και το δικό μας τέλος, που έρχεται σαν τον κλέφτη, τη στιγμή που δεν το περιμένουμε. Αθρόον ο Κριτής επελεύσεται, λέει ο ύμνος της Εκκλησίας μας.

Θέληση αληθινά προσανατολισμένη στον Ιησού

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Όταν κατάλαβε ότι θα τον διώξουν, παραιτήθηκε. 'Εκανε αυτό που λέει ο Άγιος Γρηγόριος "εκούσιον ποίει το αναγκαίον". Ωραίο κόλπο πραγματικά. Μπορεί να εφαρμοστεί παντού. Π.χ. όταν καταλάβεις ότι δε θά 'χεις χρήματα ούτε για τον καφέ, κόβεις τον καφέ με τη θέλησή σου, πριν αναγκαστείς να τον κόψεις παρά τη θέλησή σου. Αλλά τί κάνουμε κόψε το ένα κόψε το άλλο;

Μην απελπίζεσαι. Έχουμε την ελπίδα στο Χριστό. Ζητείτε και θα σας δοθεί. Χτυπάτε την πόρτα και θα σας ανοίξουν. Πώς γίνεται αυτό; Το δοκιμάσαμε. Ζητήσαμε και δεν μας δόθηκε. Χτυπήσαμε την πόρτα και δεν μας άνοιξαν. Τί εννοεί ο Χριστός με τα λόγια αυτά; Μήπως αυτά δεν συμβαίνουν στην εποχή μας και στον τόπο μας;

Ένα παιδικό παιχνίδι στο χωριό μου, το παιγνίδι της φωτιάς, είναι έτσι. Παίζεται από δύο π.χ. τον παππού και τον μικρό εγγονό του. Ο εγγονός ζητάει από τον παππού να του δώσει φωτιά. κι ο παππούς του λέει να ανεβεί πιο πάνω. Δος μου φωτιά. Ανέβα παραπάνω. Δος μου φωτιά. Ανέβα παραπάνω.

Τί σημαίνει άραγε αυτή η στιχομυθία; Νομίζω σημαίνει ότι πρέπει να προσέχουμε το κίνητρό μας όταν ζητάμε κάτι να μας δοθεί. Μήπως βρίσκεται χαμηλά και πρέπει ανεβούμε πιο ψηλά. Η Γραφή λέει «ζητάτε και δε σας δίδεται, γιατί ζητάτε να ξοδέψετε στις ηδονές σας». Φυσικά και δε θα μας δώσει ο Θεός, οτιδήποτε θα μας υποδουλώσει περισσότερο στα πάθη μας.

Ο Γάλλος φιλόσοφος ο Ρενέ Ζιράρ, στο βιβλίο του "Κεκρυμμένα από καταβολής", γράφει τα εξής: "Κάθε θέληση αληθινά προσανατολισμένη στον Ιησού δε θα προσκρούσει στο παραμικρό εμπόδιο".

Ο Ιησούς είναι ο λυτρωτής του κόσμου

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Ο Ιησούς είναι ο λυτρωτής του κόσμου. «Αυτός τας νόσους μας έλαβε και τας ασθενείας μας εβάστασε» (Ησαϊας). Δεν λυτρώνουν οι θρησκείες του Νόμου. Ακόμα και η παράβαση μιας από τις διατάξεις του νόμου, είναι παράβαση του Νόμου. Ο Νόμος έχει άπειρες διατάξεις. Κανένας δεν μπορεί να τηρήσει όλες τις διατάξεις του Νόμου.

Όταν ο πλούσιος νέος ζήτησε από τον Ιησού να τον κάνει μαθητή Του, είπε πως όλες τις εντολές τις τηρεί. Ο Ιησούς του είπε απομένει ακόμα μία εντολή, να πουλήσει τα υπάρχοντά του και να τα δώσει στους φτωχούς. Ο Ιησούς του λέει με αυτόν τον τρόπο πως μόνο το έλεος του Θεού σώζει τον άνθρωπο. Ο ανθρωπος δεν μπορεί να φτάσει την τελειότητα. Τέλειος είναι μόνο ο Θεός.

Στην τελευταία πράξη της ζωής του ανθρώπου, στη νεκρώσιμη ακολουθία ζητάμε για λογαριασμό του νεκρού, να μας διδάξει τα δικαιώματά Του. Ομολογούμε δηλαδή πως δεν γνωρίζουμε τα δικαιώματά Του και δεν μπορούμε να απαιτήσουμε να μας λυτρώσει. Ανταλάσσουμε έτσι τη δικαίωση με το έλεος. Δε ζητάμε να μας δικαιώσει ο Θεός , όπως ζητεί ο Φαρισαίος της Παραβολής, αλλά ζητάμε να μας ελεήσει.

Η νοερά προσευχή «Κύριε Ιησού Χριστέ Υιέ του Θεού ελέησόν με τον αμαρτωλό», είναι το απαύγασμα της Ορθοδοξίας.

Η δυσαρέσκεια του Σαρτρ

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Η κόλασή μου είναι οι άλλοι είπε ο Σάρτρ.

Προσπάθησα να καταλάβω, γιατί η κόλαση είναι οι άλλοι.
Γιατί είμαστε τόσο δυσαρεστημένοι με τους άλλους.

Κατέληξα στο συμπέρασμα, πως αν δεν είμαστε δυσαρεστημένοι
με τον εαυτό μας, φυσικά θα είμαστε δυσαρεστημένοι με τους άλλους.

Δεύτερες σκέψεις κρείσσονες: Κι αν είμαστε δυσαρεστημένοι με τον
εαυτό μας, φυσικά θα είμαστε δυσαρεστημένοι και με τους άλλους.
Παράξενο, αλλά φαίνεται πως ισχύουν και τα δυο.

Το πνεύμα της άσκησης

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Το πνεύμα της άσκησης θα καλύψει τον ελεύθερο χρόνο μου. Όλος ο χρόνος μου είναι ελεύθερος, τώρα που δεν έχω την ψευδαίσθηση του μη ελεύθερου χρόνου. Το πνεύμα της εξωτερικής άσκησης, δηλαδή της σωματικής άσκησης και το πνεύμα της εσωτερικής άσκησης, δηλαδή της Προσευχής του Ιησού. Ο άνθρωπος είναι εκ φύσεως ασκητής. Είναι το μόνο ον που λέει «όχι» στα ορμέμφυτά του, στις προδιαθέσεις του για ικανοποίηση βιολογικών αναγκών.

Το περπάτημα είναι η πιο αγαπητή άσκηση για τον ελεύθερο χρόνο. Ευτυχώς υπάρχει το περπάτημα. Ο Θεός λυπήθηκε τον άνθρωπο, που όλος ο χρόνος του είναι ελεύθερος και του ‘δωσε το περπάτημα, για αναψυχή και για υγεία. Περπατώντας ασκείται το σώμα, αλλά και η ψυχή. Μπαίνει τάξη στις σκέψεις και στα αισθήματα. Ο άνθρωπος φοβάται περισσότερο από όλα τα φοβερά πράγματα, το να «πέσει στο κρεβάτι», το να μη μπορεί να περπατήσει. .

Ο άνθρωπος δεν γίνεται αιχμάλωτος ποτέ, αν έχει δυνατό το πνεύμα του. Όταν οι σωματικές αισθήσεις δεν τον βοηθούν, πηγαίνει πιο πέρα με τις πνευματικές αισθήσεις. Απέραντες εκτάσεις ξανοίγονται μπροστά του. Δεν αφήνει να τον διαμορφώνει το περιβάλλον.

Ο πιο εγερτικός ήχος

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Ο πιο εγερτικός ήχος από όλους στην ευρωπαϊκή μουσική είναι ο ήχος του εμβατηρίου. Είναι ό,τι πρέπει όταν νιώθουμε το ηθικό μας πεσμένο, όπως τώρα με όσα συμβαίνουν στον έρημο τον τόπο μας.
Όταν οι Αθηναίοι ζήτησαν στρατηγό από τους Σπαρτιάτες , οι Σπαρτιάτες , αν δεν κάνω λάθος, τους έστειλαν ένα ποιητή παιάνων!
Στους ήχους της εκκλησιαστικής υμνογραφίας μας ο πιο εγερτικός ήχος είναι ο τρίτος. Είναι ο ήχος ανδρών επιτιθεμένων. Παράδειγμα τρίτου ήχου είναι το τροπάριο "Αθρόως ο Κριτής επελεύσεται:

Αθρόον ο Κριτής επελεύσεται
και εκάστου αι πράξεις γυμνωθήσονται
αλλά φόβω κράξωμεν εν τω μέσω της νυκτός
άγιος, άγιος, άγιος εί ο Θεός
δια της Θεοτόκου
ελέησον ημάς.

Η μεγαλύτερη δυστυχία !

Μόσχος Λαγκουβάρδου

Όταν οι πρώτοι χριστιανοί είδαν ότι νοθεύεται η Διδασκαλία του Ιησού Χριστού έφυγαν από τις πόλεις και πήγαν στα βουνά και ίδρυσαν εκεί τα Κοινόβιά τους. Έτσι ξεκίνησε ο ορθόδοξος μοναχισμός.
Τώρα στην Ελλάδα βλέπουμε να νοθεύεται η Ορθοδοξία και η Ελληνική Γλώσσα και γίνεται , όπως την ονόμασε ο ποιητής Γεώργιος Σεφέρης κατσιβέλικη.
Όσοι μπορούν θα φύγουν στη Διασπορά, οι άλλοι εμείς θα πεθάνουμε με τον καϋμό από τη συμφορά που μας βρήκε.
Με άλλα λόγια, οι Έλληνες δεν θα μπορούν να επιβιώσουν στον τόπο τους. Υπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία από αυτή;

Κρείσσων ημέρα μία υπέρ χιλιάδας , ψαλμός 83

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Ναι, η ευχή να ζήσουμε χίλια χρόνια, φαίνεται σαν απραγματοποίητη, ενώ είναι το ίδιο πραγματική όσο και το να ζήσουμε εκατό χρόνια.
Είναι πράγματική αν σκεφτούμε ότι μπορούμε να ξοδέψουμε τη ζωή μας χωρίς σκοπό και να ζήσουμε ογδόντα χρόνια σε λίγες μέρες ή να ζήσουμε σε λίγες μέρες χίλια χρόνια.
Στην Ευχή του Μεγάλου Βασιλείου στην Ενάτη ώρα, διαβάζουμε το στίχο "εξέλιπον εν ματαιότητι αι ημέραι ημών". Αυτό σημαίνει ότι δε ζήσαμε τη ζωή μας με πληρότητα. Ενώ αυτός που ζει με πληρότητα γιατί έχει μέσα του το Πνεύμα του Χριστού, αυτός μπορεί να πει " ΩΣ ΑΓΑΠΗΤΑ τὰ σκηνώματά σου, Κύριε τῶν δυνάμεων. 3 ἐπιποθεῖ καὶ ἐκλείπει ἡ ψυχή μου εἰς τὰς αὐλὰς τοῦ Κυρίου, ἡ καρδία μου καὶ ἡ σάρξ μου ἠγαλλιάσαντο ἐπὶ Θεὸν ζῶντα. 4 ……….. 5 μακάριοι οἱ κατοικοῦντες ἐν τῷ οἴκῳ σου, …….. καὶ γὰρ εὐλογίας δώσει ὁ νομοθετῶν. 8 πορεύσονται ἐκ δυνάμεως εἰς δύναμιν, …… 9 Κύριε ὁ Θεὸς τῶν δυνάμεων…... 10 ὑπερασπιστὰ ἡμῶν, ἴδε, ὁ Θεός, καὶ ἐπίβλεψον εἰς τὸ πρόσωπον τοῦ χριστοῦ σου. 11 ὅτι κρείσσων ἡμέρα μία ἐν ταῖς αὐλαῖς σου ὑπὲρ χιλιάδας·

Γιατί τόσο πολύ λυπούμαστε αν δεν αγαπάέι ο κόσμος τον αληθινό Θεό;

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

-Γιατί τόσο πολύ λυπούμαστε όταν διαπιστώνουμε ότι ο κόσμος δεν αγαπάει τον αληθινό Θεό;
-Γιατί αν δεν αγαπάει τον αληθινό Θεό ούτε κι εμάς μας αγαπάει.
-Και γιατί θέλουμε τόσο πολύ να μας αγαπάει ο κόσμος;
-Εγώ προσωπικά το θέλω γιατί το συνδέω με την επιβίωση. Φοβάμαι πως δεν θα μπορώ να επιβιώσω σ' ένα κόσμο που αδιαφορεί για το Θεό.
Λένε πως η κόλαση είναι εσύ να μην μπορείς να αγαπάς όχι να μη σ' αγαπούν. Μα εγώ θεωρώ κόλαση και να μη σ' αγαπούν.

Το εμβατήριο της ταινίας "η γέφυρα του ποταμού Κβάϊ"

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Στην κινηματογραφική ταινία «Η γέφυρα του ποταμού Κβάι», οι Άγγλοι στρατιώτες , που ήταν αιχμάλωτοι των Ιαπώνων, σφύριζαν το γνωστό ομώνυμο εμβατήριο. Αναρωτιέμαι, γιατί το σφύριζαν , αφού θα μπορούσαν να το τραγουδούν. Πέρασαν πολλά χρόνια από τότε που είδα την ταινία και σήμερα ήρθε στο νου μου γιατί έψαχνα να βρω τρόπους να υπερνικώ το φόβο. Έτσι ήρθε στο νου μου το σφύριγμα των αιχμαλώτων της ταινίας. Δεν ήρθε στην τύχη. Ήρθε για κάποιο λόγο.

Θυμάμαι όταν ήμουν παιδί και γύριζα το βράδυ στο σπίτι σφύριζα, για να μην φοβάμαι. Θα μπορούσα να λέω κάποιο τραγουδάκι, αλλά δεν με βοηθούσε όπως το σφύριγμα. Γιατί άραγε το σφύριγμα έχει αυτήν την ιδιότητα; Ίσως γιατί με το σφύριγμα φυσάμε τον αέρα προς τα έξω και φουσκώνει το στήθος μας, σαν να μαστε θαρραλέοι. Σφυρίζοντας παίρνουμε τη στάση του θαρραλέου ανθρώπου. Κι αφού παίρνουμε τη στάση του θαρραλέου εξωτερικά, γινόμαστε θαρραλέοι και εσωτερικά, γιατί ο φόβος μπαίνει μέσα μας και μας παραλύει.

Για να σφυρίξουμε πρέπει να τεντώσουμε το σώμα και να προβάλουμε το στήθος μας. Αυτή η στάση είναι των παληκαριών. Άλλωστε ο φόβος είναι πειρασμικός, είναι του σατανά και τον σατανά στην τελετουργία του βαπτίσματος τον διώχνουμε φυσώντας και φτύνοντας. «Αποτάσσεσαι τον σατανά»; Ρωτάει ο ιερέας τον ανάδοχο, που μιλάει για μας, κι ο ανάδοχος λέει «αποτάσσομαι» και φτύνει τρεις φορές, προς τη μεριά της Δύσεως. Άραγε είναι τυχαίο που φτύνει προς τη Δύση; Δεν είναι τυχαίο, γιατί στη Δύση είναι το σκότος του σατανά, ενώ στην Ανατολή ανατέλλει το φως του Χριστού.

Αχαριστία

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

-Να μην κάνεις ποτέ σου καλό σε κανέναν άνθρωπο.
-Γιατί;
-Γιατί ο άνθρωπος είναι αχάριστος. Πώς αντέχει ο Θεός τον άνθρωπο και δεν τον κάνει σκόνη; Αν με ρωτούσε αν ήθελα να με κάνει θεό, θα απαντούσα "όχι, ευχαριστώ".
-Γιατί δε θα ήθελες, αφού θα είχες τα πάντα;
-Έχει ο Θεός τα πάντα;
-Και βέβαια έχει τα πάντα. Όλη η Δημιουργία είναι δική Του. Το στερέωμα, η γη, τα βουνά, οι θάλασσες, τα πάντα. Εκτός...
-Τί εκτός;
-Εκτός από τον άνθρωπο που τον αρνείται. Μόνο ο Θεός μπορεί να αντέξει τόση αχαριστία!

Το σύμβολο του ουροβόρου όφεως

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Ζήτησα κάποτε από ένα γνωστό μου γιατρό που έζησε πολλά χρόνια στη Δύση, να μου πει τις εντυπώσεις του και μου είπε επί λέξει «η Δύση τρώει
τα περιττώματά της». Σκέφτηκα, επειδή χρησιμοποίησε πρωτόγονη έκφραση, ότι μάλλον ήταν κανένας μασώνος που μιλούσε για το μασωνικό σύμβολο του ουροβόρου όφεως.
Το σύμβολο αυτό υπάρχει παντού. Εκφράζει τη σύγχυση και την ασυδοσία. Π.χ. όλα τα πολιτικά συστήματα είναι ίδια. Γιατί αναζητούμε τη δημοκρατία. Όλα τα πολιτεύματα είναι τα ίδια. Γιατί αναζητούμε πολιτικούς που να διακρίνονται για το ήθος τους. Όλοι οι πολιτικοί διακρίνονται για το ήθος τους. Αν σκεφτούμε έτσι, αν όλοι οι πολιτικοί έχουν ήθος κανένας δε διακρίνεται για το ήθος τους. Κι όμως οι Αρχαίοι δεν απένειμαν δημόσια αξιώματα σε αυτούς που δε διακρίνονταν για το ήθος τους. Άρα δεν διακρίνονται όλοι οι πολιτικοί για το ήθος τους.

Ο Καζαντζάκης , ο οποίος ήταν μασώνος, μίλησε κάποτε για το σύμβολο του ουροβόρου οφεως, δηλαδή του όφεως που τρώει τα περιττώματά του. Μίλησε για το σύμβολο αυτό για την περίπτωση που κάποιος θέλει να θεραπεύσει το πάθος του για τα κεράσια. Αν έχει κάποιος πάθος με τα κεράσια μπορεί να φάει τόσα πολλά κεράσια, ώστε να τα σιχαθεί και να μη θέλει να ξαναφάει. Με αυτόν τον τρόπον ο ουροβόρος θεραπεύει τα πάθη. Συμπέρασμα, αν θέλουμε να θεραπεύσουμε κάποιο πάθος που μας έκανε δούλους του, να το υπηρετήσουμε όση ένταση είναι δυνατόν και θα θεραπευτούμε, αν δεν προλάβει το πάθος, να μας εξοντώσει.

Το ίδιο σύμβολο του ουροβόρου όφεως λαμβάνει διάφορες μορφές. Μία μορφή είναι αυτή του οικουμενισμού, ο οποίος πρεσβεύει ότι όλοι οι θρησκείες στην ουσία τους είναι ίδιες, ακόμα και εκείνες που δεν πιστεύουν στην ουσία ή δεν πιστεύουν στο Θεό!

Δεν είμαστε οι καταστάσεις που ζούμε

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Δεν είμαστε οι καταστάσεις που ζούμε. Όλες αυτές οι καταστάσεις δεν είναι ο εαυτός μας. Ούτε ο εαυτός μου είναι ούτε ο εαυτός σου. Αυτές οι καταστάσεις είναι το υλικό της ζωής, που μας δίνει ο Θεός για να το επεξεργαστούμε πνευματικά.

Ανάλογα με την πνευματική επεξεργασία, μας χορηγούνται ο ενέργειες του Αγίου Πνεύματος. Η επεξεργασία γίνεται όχι με τα ασθενή και ανίσχυρα στοιχεία του κόσμου τούτου, αλλά με τις ενέργειες του Αγίου Πνεύματος, περιέχει δε τα εξής στάδια:

α. Υποστασιοποίηση. Υπόσταση λέγεται ο εαυτός μας, το πρόσωπό μας. Άρα η πνευματική επεξεργασία προϋποθέτει γνώση του εαυτού. Γι΄αυτό πρέπει να εμβαθύνουμε στο τι σημαίνει το αρχαίο ρητό «γνώθι σ’ αυτόν» ή η Εντολή του Ευαγγελίου «γνώσεσθε την αλήθεια και η αλήθεια ελευθερώσει υμάς.»

β. Αποστασιοποίηση. Σημαίνει να μην ταυτιζόμαστε με τις καταστάσεις. Με την γνώση του εαυτού μας παρέχεται η ευχέρεια να μην ταυτιζόμαστε με τα αντικείμενα, γιατί όπως είπαμε δεν είμαστε τα αντικείμενα. Άρα στη ζωή μας δεν κυνηγάμε τα πράγματα.

γ. Εξαντικειμένιση: Με την υποστασιοποίηση και την αποστασιοποίηση είμαστε σε θέση βλέπουμε τα αντικείμενα ως αντικείμενα και να μην τα συγχέουμε με τον εαυτό μας. Σ’ αυτό το σημείο γνωρίζουμε ότι στην πραγματικότητα αυτό που αναζητάμε είναι ο Θεός.

δ. Εξιδανίκευση. Εξιδανίκευση σημαίνει ότι γνωρίζουμε τη βασιλεία του Θεού και αφαιρούμε τα στοιχεία που φθείρονται και πεθαίνουν, ενώ εμείς αναζητάμε την αιώνια ζωή, ένθα ουκ έστι πόνος ου λύπη ου στεναγμός, αλλά ζωή ατελεύτητος.

ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Λένε πως η αυτοεκτίμηση συνδέεται με το ανοσοποιητικό σύστημα. Χαμηλή αυτοεκτίμηση, αδύνατο ανοσοποιητικό σύστημα.  Ίσως αυτό σημαίνουν τα λόγια τη Γραφής , ο αμαρτάνων μισεί την εαυτού ψυχήν.

Το άκρον άωτον είναι ο θάνατος του υγιούς ανθρώπου Οι γιατροί του Ρόμπερτ Λαξ* στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο, όπου νοσηλευόταν τον τελευταίο καιρό πριν το θάνατό του,  στην Αμερική, του είπαν ότι όλες  οι ιατρικές εξετάσεις ήταν καλές.
-Εν τοιαύτη περιπτώσει γιατί πεθαίνω, απόρησε ο Λαξ.
-Γιατί το θέλεις, του είπαν ο γιατροί.

*Αμερικανός ποιητής φιλέλλην. Τα περισσότερα χρόνια της ζωής του, τα έζησε ως ερημίτης , στην Κάλυμνο και στην Πάτμο.

moschoblog.blogspot.com

Είναι οι σημερινές κοινωνίες σχιζοφρενείς;

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Το πεπρωμένο, η μοίρα, το κάρμα, η ανταπόδοση κ.ά. προϋποθέτουν δύο θεότητες, μία του καλού και μία του κακού. Όταν ενεργεί η καλή θεότητα ευθύνεται για τις πράξεις της. Όταν ενεργεί η κακή θεότητα είναι εντελώς ανεύθυνη. Μπορεί να διαπράξει τα μεγαλύτερα κακουργήματα και να μην νιώθει τίποτε. Σαν να μη συμβαίνει τίποτε. Η Κάλι π.χ. η θεότητα της καταστροφής φοράει περιδέραιο που αποτελείται από ανθρώπινες κεφαλές που κρέμονται στο λαιμό της γεμάτες αίματα. Θεωρεί ένα φρικαλέο θέαμα ομορφιά και στόλισμα. Με ποιά δικαιολογία; Με τη δικαιολογία ότι αυτό ήταν το κάρμα τω ανθρώπων αυτών.

Όταν κάποιος δημοσιογράφος ρώτησε μια Αμερικανίδα πιλότο, που συμμετέχει στο βομβαρδισμό αμάχων στην Γιουγκοσλαβία, πώς νιώθει σαν μητέρα; Σαν μητέρα είμαι μητέρα, σαν πιλότος βομβαρδιστικού είμαι πιλότος βομβαρδιστικού. Δεν είναι αυτό σχιζοφρένεια, όταν είμαστε διπλές προσωπικότητες και η μία προσωπικότητα δε συμμετέχει στις πράξεις της άλλης; Νομίζω ότι αυτό είναι η σχιζοφρένεια, δυο προσωπικότητες που δεν γνωρίζει η μία την άλλη. Αναρωτιέμαι, είναι η σημερινή κοινωνία σχιζοφρενής;

moschoblog.blogspot.com

Ο φόβος του υπερπληθυσμού

 Του Μόσχου Λαγκουβάρδου
Posted by Xoris Oria Date: Νοέμβριος 05, 2010in:

Μια πληθώρα οργανώσεων της εποχής μας για το κλίμα, για το περιβάλλον, για τους λαούς που πεινούν, αυτό που ονομάζεται οικολογικό κίνημα της εποχής ζητεί την συνδρομή του κοινού υλική και ηθική, χωρίς όμως να θέτει το πρόβλημα, που θέλει να συμβάλει στη λύση του, στη σωστή του βάση. Όλες αυτές οι οργανώσεις,…..
των οποίων οι εμπνευστές και οι δημιουργοί τους είναι άγνωστοι εν πολλοίς, έχουν μια κοινή μηχανιστική φιλοσοφία, που συνοψίζεται, στο συμπέρασμα, ότι η πείνα και οι αρρώστιες και η καταστροφή του περιβάλλοντος είναι αποτέλεσμα του υπερπληθυσμού.
Η μηχανιστική τους σκέψη στηρίζεται στο ότι μια πιο ορθολογιστική εξουσία, θα μπορούσε να λύσει τα προβλήματα της Γης, με την ανάλογη μείωση της ελευθερίας και των άλλων δικαιωμάτων των ανθρώπων. Η φιλοσοφία αυτή υπαινίσσεται ως λύση των προβλημάτων του ανθρώπου μια παγκόσμια εξουσία, η οποία ως προς το οικονομικό μέρος, ονομάζεται παγκοσμιοποίηση. Οι φιλόσοφοι αυτή της εποχής αγνοούν δύο βασικές αλήθειες: 1) ότι το πρόβλημα είναι ηθικό, δηλαδή ότι το μέγιστον ποσοστό του παγκοσμίου προϊόντος , το καρπούνται λίγοι, αφήνοντας τα ψίχουλα για να θρέψουν τους άλλους λαούς και δεν είναι πρόβλημα τεχνικό και 2) ότι η Γη μπορεί να θρέψει τον πληθυσμό της και μάλιστα χωρίς τις επιθετικές τεχνολογίες της εποχής.

Ο φόβος του υπερπληθυσμού είναι ο φόβος των λίγων πλουσίων της Γης, που φοβούνται ότι η αύξηση του πληθυσμού θέτει σε κίνδυνο τα πλούτη και την εξουσία τους. Υπό το κράτος του φόβου τους καταστρώνουν σχέδια, στα οποία μυείται μια ελίτ ατόμων, τα οποία τύφλωσε η μανία για την εξουσία και για το χρήμα και δεν μπορούν να δουν την καταστροφή που απεργάζονται. Οι οργανώσεις που κινητοποιούν τον κόσμο και ζητούν τη συμμετοχή του στον αγώνα τους για την προστασία της Γης, υλική και ηθική, στην πραγματικότητα εργάζονται για την εφαρμογή των σχεδίων, που αποσκοπούν στην μείωση του πληθυσμού της Γης, με την εξόντωση του μέγιστου μέρους του πληθυσμού της.
Πώς γίνεται αυτό; Με τον ίδιο τρόπο που οι έμποροι ναρκωτικών ή οι έμποροι των όπλων οργανώνουν και διευθύνουν την προπαγάνδα εναντίον των ναρκωτικών και εναντίον των εξοπλισμών!
Η αντίσταση κατά του πονηρού ενισχύει το πονηρό. Μια παροιμία λέει, «βρίσε με, αλλά πες το όνομά μου καθαρά». Το ερώτημα είναι , αν δεν αντιστέκεται ο κόσμος στο πονηρό, δεν θα θριαμβεύσει το πονηρό; Ναι, θα θριαμβεύσει, αλλά ο μόνος τρόπος, να το σταματήσεις, είναι η συνειδητοποίηση.
Το τελευταίο πράγμα που θέλει το Κακό είναι ένα συνειδητοποιημένο κοινό, ικανό να αναπτύξει κριτική σκέψη. Το Κακό είναι όπως το φίδι κάτω από την πέτρα. Όταν σηκώσεις την πέτρα και αποκαλυφθεί, το φίδι εξαφανίζεται. Το Κακό έχει ηττηθεί στον πνευματικό τομέα. Αυτό σημαίνει ότι δεν τολμά να εμφανίζεται, όπως είναι, αλλά μεταμορφώνεται σε άγγελο φωτός για να εξαπατά τον κόσμο.

Η οικολογία εμφανίζεται ως ένας άγγελος φωτός, γιατί αγωνίζεται για την προστασία του περιβάλλοντος. Αγωνίζεται πράγματι για την προστασία του περιβάλλοντος; Για την προστασία του περιβάλλοντος ζητεί την υλική και ηθική υποστήριξη του κοινού; Είναι όντως αυτή η αλήθεια; Αν η οικολογία οδηγεί στο να πει ο κόσμος, μέσα στην απόγνωσή του, «ας έρθει ένας παγκόσμιος δικτάτορας, για να σωθεί το περιβάλλον», είναι η οικολογία και οι άλλες παρεμφερείς οργανώσεις της εποχής, πράγματι άγγελοι φωτός ή είναι άγγελοι του σκότους; Η οικολογία αυτή μάχεται υπέρ του περιβάλλοντος ή υπέρ του παγκόσμιου δικτάτορα; Έγινε κοινή συνείδηση, τί σημαίνει παγκόσμιος δικτάτορας και παγκόσμια εξουσία; Αν μάθαμε κάτι ως τώρα, είναι ότι η εξουσία διαφθείρει κι όταν η εξουσία είναι απόλυτη, όπως μια παγκόσμια εξουσία, διαφθείρει απόλυτα.
Αυτό σημαίνει ότι όλοι αυτοί που εμφανίζονται ότι μάχονται εναντίον του Κακού ενισχύουν το Κακό. Σ’ αυτόν τον κόσμο τα πάντα έχουν διαστραφεί. «Η αρχή του Κακού που επικρατεί σ΄ αυτόν τον κόσμο οδηγεί την μη συνειδητοποιημένη πνευματική ανάγκη στην καταστροφή, αν δεν αντισταθμιστεί από μια γνήσια θρησκευτική εμπειρία, (από την πίστη στο Θεό)» (Καρλ Γιουγκ, Επιστολή προς τον Ουίλλιαμ Ουίλσον, 30 Ιανουαρίου 1961 ).

Με πονηρό τρόπο, παρακάμπτουν την κριτική σκέψη και υποβάλλουν κατ΄ ευθείαν στην ψυχή μας το φόβο του υπερπληθυσμού. Δεν ερευνούν όλες τις πλευρές των ζητημάτων και δεν τις θέτουν υπόψη του κοινού. «Το τελευταίο πράγμα που χρειάζονται οι άνθρωποι πίσω απ΄ τις κουρτίνες, είναι ένα συνειδητοποιημένο κοινό, ικανό να αναπτύξει κριτική σκέψη. Γι’ αυτό ένα διαρκώς απατηλό πνεύμα εποχής εξέρχεται μέσω της θρησκείας, των μέσων μαζικής ενημέρωσης και του εκπαιδευτικού συστήματος. Προσπαθούν να κρατήσουν την ανθρωπότητα σε μια παραζαλισμένη φούσκα». Πίσω από όλα αυτά τα καταχθόνια σχέδια οι ισχυροί της Γης κρύβουν τον ενδόμυχο φόβο τους του υπερπληθυσμού και την απόγνωσή τους γιατί δεν πιστεύουν στο Θεό.

resaltomag.blogspot

"Ποία χαρά μένει λύπης αμέτοχος;"

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Αν δε χαιρόμαστε και με τα βάσανα της ζωής ,δεν θα χαρούμε ποτέ. Αυτό σημαίνουν τα λόγια του στάρετς Ζωσίμα του Ντοστογιέφσκι: "Μέσα στον πόνο θα ευλογήσεις τη ζωή".

Πώς ευλογούμε τη ζωή μέσα στον πόνο; Ευλογούμε τη ζωή και με τα βάσανα, αν δεχόμαστε με το πνεύμα του Χριστού, ό,τι μας στενοχωρεί.

Το ίδιο λέει κι ο στίχος της νεκρώσιμης ακολουθίας: "Ποία χαρά παραμένει λύπης αμέτοχος: Ποία δόξα επί γης αμετάθετος. Πάντα σκιάς ασθενέστερα. Πάντα ονείρων απατηλότερα. Μία ροπή και ταύτα πάντα θάνατος διαδέχεται. Αλλ' εν τω φωτί, Χριστέ, του προσώπου σου και τω γλυκασμώ της σης ωραιότητος ον εξελέξω ανάπαυσον, ως φιλάνθρωπος".

Ακριβώς αυτή η ανάπαυση που δίνει ο Χριστός είναι η χαρά στη ζωή με τα βάσανα. ¨"Ελθετε προς με πάντες οι κοπιώντες και πεφορτισμένοι καγώ αναπαύσω υμάς. Ο γαρ ζυγός μου χρηστός και το φορτίον μου ελαφρύ" ,τοις προαιρουμένοις (σ' αυτούς που θέλουν).

Τί αξία έχουν οι νόμοι αν η δημοκρατία δε λειτουργεί;

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Άκουσα χθες μια ομιλία για τα δικαιώματα των ζώων. Καλή η προσπάθεια των ομιλητών, αλλά μάταιη. Τα δικαιώματα των ζώων, όπως και των ανθρώπων απορρέουν από τους νόμους. Αλλά τί σημασία έχουν οι νόμοι, αν δεν λειτουργεί η δημοκρατία κι αν οι άνθρωποι δεν τους σέβονται. Οι σημερινοί άνθρωποι έχασαν το σεβασμό των νόμων, έχασαν ακόμα και την ντροπή κι απόμεινε ο φόβος.

Ο φόβος θα αναγκάσει τους ασεβείς και τους αδιάντροπους να σεβαστούν τους νόμους και να ντρέπονται τους ανθρώπους; 

Δε γίνονται φίλοι αυτοί που το κύριο μέλημά τους είναι να γίνουν πονηρότεροι από ό,τι είναι για να μην συλληφθούν; Θέλουμε φίλους. Ο φόβος δημιουργεί εχθρούς. Κι οι νόμοι δημιουργούν αδικήματα. 

Ο Ιησούς διδάσκει την πειθώ. Να χαιρόμαστε με τη χαρά που δίνει η κοινωνία με τον Κύριο. Ο αγαπών τον Θεόν εν αυτώ εστί, λέγει ο άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος.

moschoblog.blogspot.com

ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Στο χωριό μου είχαμε μια καλή συνήθεια. Όταν συναντούσαμε κάποιον επισκέπτη, τον ρωτούσαμε την ίδια πάντα ερώτηση: «Πότε ήρθες; Πότε θα φύγεις;»

Η ερώτηση αυτή είναι ουσιαστική, γιατί ταιριάζει στην ιδιότητα του επισκέπτη. ΟΙ επισκέπτες δεν έρχονται να μείνουν για πάντα. Οι επισκέπτες έρχονται για να φύγουν. Κανένας επισκέπτης δεν μένει αιωνίως στο χωριό. Αυτό σημαίνει ότι όλοι γνωρίζουν ότι η παραμονή του επισκέπτη είναι προσωρινή. Κι όλοι γνωρίζουν επίσης ,τον σωστό χρόνο παραμονής. 

Αν κάποιος ξεχνάει τον σωστό χρόνο παραμονής, οι άλλοι, είτε ευθέως είτε πλαγίως , του τον θυμίζουν. Σε κάποιο χωριό, για να διώχνουν τον βαρετό επισκέπτη, δεν του βάζουν προσόψι στον νιπτήρα, για να σκουπιστεί.

Θα μπορούσε η συνήθεια αυτή να είναι μια παραβολή γι’ αυτή τη ζωή. Όπως οι επισκέπτες σε κάποιο τόπο είναι προσωρινοί, το ίδιο κι οι άνθρωποι είναι προσωρινοί στη γη κι η αιώνια πατρίδα τους δεν είναι η γη. Η αιώνια πατρίδα τους βρίσκεται αλλού. Έρχονται στη γη σαν επισκέπτες, για να φύγουν. 

Την ίδια ιδέα πρεσβεύει κι ο υπαρξισμός όσον αφορά την ύπαρξη. Θεωρεί την ύπαρξη ως την παραμονή ενός επισκέπτη, που όταν φεύγει εξαφανίζεται. Ο άνθρωπος πιστεύει ο υπαρξιστής ότι έρχεται στη γη για να πεθάνει. Ο άνθρωπος είναι ένα ον προς θάνατον.

«Πότε ήρθες; Πότε θα φύγεις;». Το «καλωσόρισμα» στο χωριό μου μοιάζει με την «μνήμη θανάτου», στον Ορθόδοξο Μοναχισμό. Ο ορθόδοξος μοναχός δε θεωρεί την γη αιώνια πατρίδα. Η αιώνια πατρίδα του είναι κοντά στο Θεό. Γι΄ αυτό και δε λησμονεί ποτέ ότι ο Κύριος είναι εγγύς κι ότι ξαφνικά εμφανίζεται και όλες οι πράξεις του φανερώνονται.

«Αθρόον ο κριτής επελεύσεται και εκάστου αι πράξεις γυμνωθήσονται.» λέει ο στίχος της προοιμιακής προσευχής. Με τη γνώση ότι ερχόμαστε για να φύγουμε στην αιώνια πατρίδα , αρχίζουμε τη μέρα μας, με λιγότερο άγχος. 

Φροντίζουμε να περάσουμε καλά το χρόνο της επισκέψεως και να φύγουμε σαν έτοιμοι από καιρό, σαν θαρραλέοι, όπως θα ‘λεγε ο ποιητής. Αν δεν μπορείς, λέει ο ίδιος, να κάνεις τη ζωή σου, όπως τη θέλεις, τουλάχιστον μην την εξευτελίζεις, όπως κάνει αυτός που αν και επισκέπτης σ’ αυτή τη ζωή, ξεχνάει ότι ήρθε για να φύγει.

.

Αυτός που δεν έχει συμπόνια δεν είναι άνθρωπος

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Η μακαρίτισσα η γιαγιά μου Βασιλική, από τη Δεσκάτη Γρεβενών, βλέποντάς με  κουρασμένο από το διάβασμα , με λυπόταν και με παρηγορούσε με αυτά τα λόγια: «Άειντε παιδί μου, να πάρεις το μπιλιτζίκι σου και να βρεις τον όμοιό σου».

Την ευχή να πάρω το πτυχίο μου, την καταλάβαινα τι σήμαινε. Την ευχή να βρω τον όμοιό μου, δεν την καταλάβαινα. Την κατάλαβα πολύ αργότερα, όταν ένιωσα την απορία γιατί ο Θεός ανέμιξε τους ανθρώπους και δεν τους έκανε κατά κατηγορίες, για να βρίσκουν αυτούς που τους μοιάζουν.

Ο Ντοστογιέφσκι, ένιωσε σίγουρα κι αυτός την ίδια απορία, αφού ξεχώρισε τους ανθρώπους σε δύο κατηγορίες: στους αγγελικούς και στους δαιμονικούς. Σαν να έλεγε, αν θέλεις να είσαι δαιμονικός βρες τους δαιμονικούς σου. Κι αν θέλεις να είσαι αγγελικός βρες τους αγγελικούς σου. Λογικό μου φαίνεται.

Αναρωτιέμαι πού ξεχωρίζουν οι μεν από τους δε. Νομίζω ότι το κριτήριο για να διακρίνουμε τις δύο αυτές κατηγορίες ανθρώπων είναι η συμπόνια. Ο αγγελικός τύπος, πονάει όταν πληγώνει κάποιον. Ο δαιμονικός δε νιώθει τον παραμικρό πόνο και την παραμικρή λύπη.

Με το κριτήριο αυτό μπορούμε να διακρίνουμε τον άνθρωπο που ζει και τον άνθρωπο που δε ζει, αφού άνθρωπος χωρίς αισθήματα, πνευματικά είναι νεκρός. Στην κινηματογραφική ταινία «Μιζογκούτσι», ο ήρωας της ταινίας, ο Μιζογκούτσι, άρχοντας της Κίνας, όταν τον διέταξε ο Αυτοκράτορας να δώσει το ρύζι, την μοναδική τροφή των χωρικών, στον στρατό, προτίμησε να πεθάνει παρά να πάρει το ρύζι των φτωχών και να τους καταδικάσει στο θάνατο από την πείνα. Όταν τον συλλαμβάνουν για να τον εκτελέσουν αφήνει στο γιο του αυτήν την πνευματική υποθήκη: «Να θυμάσαι, πως αυτός που δεν έχει συμπόνια, δεν είναι άνθρωπος

Το μυστήριο του ανθρώπου

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Ένα πράγμα είναι δικό μας, όταν κανείς δεν μπορεί να μας το πάρει. Τί έχουμε που κανείς δεν μπορεί να μας το πάρει; Τα πάντα μπορεί να μας τα πάρουν. Άρα τίποτε δεν είναι δικό μας. Η ζωή είναι δική μας; Ούτε η ζωή είναι δική μας, αφού οποιαδήποτε στιγμή μπορεί να μας αφαιρεθεί.

Αν τίποτε δεν είναι δικό μας, ακόμα και η ζωή μας, ποιοί είμαστε; Δεν είμαστε το σώμα, αφού μπορεί να μας το πάρουν ούτε οι σκέψεις μας ούτε τα αισθήματά μας, αφού τίποτε δεν είναι δικό μας για πάντα.

Κι όμως υπάρχει κάτι που δεν μπορούν να μας το πάρουν, γιατί κανείς δεν ξέρει πού βρίσκεται και τί είναι, εκτός από εμάς τους ίδιους και συχνά ούτε εμείς ξέρουμε πού βρίσκεται και τί είναι. Γι΄αυτό λέμε «ο άνθρωπος είναι μυστήριο» ή «άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου».

Η Γραφή λέει «του Κυρίου η γη και το πλήρωμα αυτής». Ο Θεός γνωρίζει ποιοί είμαστε γιατί είμαστε δικοί Του. Γι’ αυτό όταν λέμε «γνωρίζουμε τον εαυτό μας» είναι καλύτερα να λέμε ο Θεός μας γνωρίζει.