ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ Η ΔΟΥΛΟΙ ΤΟΥ ΦΟΒΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ;

 Του Μόσχου Εμμ. Λαγκουβάρδου 

Ο φόβος του ανθρώπου πρώτα μας υποδουλώνει κι ύστερα μας παίρνει και το ψωμί. Γι' αυτό λέει το Ευαγγέλιο, πως ο άνθρωπος δε ζει μόνο με το ψωμί. Αν δεν αγωνιζόμαστε για την ελευθερία μας δεν θα έχουμε ούτε ψωμί. Αυτό είναι το βαθύτερο νόημα του "Ελευθερία ή θάνατος". Αν δεν έχουμε ελευθερία δεν έχουμε ζωή.

Οι δούλοι δεν περιμένουν ανάπτυξη, αλλά περισσότερη δουλεία. Παράδειγμα οι λαοί που όσο φοβούνταν τους αποικιοκράτες ήταν δούλοι στους αποικιοκράτες, μέχρι που τους έδιωξαν και ελευθερώθηκαν ή αγωνίζονται ακόμα για την ελευθερία τους.

Οι λαοί αυτοί είτε έδιωξαν τους αποικιοκράτες είτε αγωνίζονται ακόμα να τους διώξουν , είναι οπωσδήποτε ελεύθεροι από το φόβο του ανθρώπου.

Η αληθινή αγάπη δεν είναι ιδιοτελής

Του Μόσχου Εμμ. Λαγκουβάρδου

Αυτός που αγαπάει αληθινά δεν κοιτάζει το δικό του συμφέρον, αλλά το συμφέρον του αγαπημένου του.

Όταν οι άρχοντες αγαπούν τους λαούς, οι λαοί ευτυχούν.

Όταν το συμφέρον του λαού επιτάσσει να κυβερνήσουν οι πολιτικοί αντίπαλοι, οι άρχοντες που αγαπούν το λαό δεν στέκονται εμπόδιο, σώνει και καλά να κυβερνούν οι ίδιοι κι όσο για το λαό "γαία πυρί μιχθήτω".

Το ίδιο ισχύει και για τους ψηφοφόρους. Αν το συμφέρον του λαού είναι να κυβερνήσουν οι πολιτικοί αντίπαλοι, δεν φέρνουν εμπόδιο. Ψηφίζουν τους πολιτικούς αντιπάλους τους.

Όταν οι πολίτες δεν αυτοπεριορίζονται, λέει ο Σωκράτης, η Δημοκρατία δεν λειτουργεί.

Το σύμβολο του δέντρου

Του Μόσχου Εμμ. Λαγκουβάρδου

Το δέντρο διαψεύδει τους επιστήμονες που δεν δέχονται το πνευματικό σώμα ή ψυχή ή πνεύμα του ανθρώπου και ταυτίζουν τον εαυτό με το φυσικό σώμα του ανθρώπου.Αυτή είναι η μηχανιστική αντίληψη της θετικής επιστήμης, ότι ο άνθρωπος είναι σαν μια μηχανή.

Ο Ιησούς είπε πως ουκ επ΄ άρτω μόνω ζήσεται ο άνθρωπος, αλλ΄ εν παντί ρήματι εκπορευομένου εκ του στόματος του Θεού. Αυτό σημαίνει ότι ο άνθρωπος δεν είναι μόνο σώμα και δεν έχει μόνο φυσικές ανάγκες, αλλά και ψυχικές και πνευματικές.
Αναλύουμε εδώ το σύμβολο του δέντρου, γιατί οι επιστήμονες δεν θεωρούν τον εγκέφαλο όπως είναι ένα όργανο της ψυχής, όπως όλα τα άλλα όργανα του σώματος και θεωρούν τον εγκέφαλο το κέντρο του ανθρώπου ταυτίζοντας τον εγκέφαλο με τον νου.

Ο εγκέφαλος είναι σύμφωνα με την θετικιστική άποψη το κέντρο που διευθύνει το φυσικό σώμα του ανθρώπου. Στο δέντρο ποιο όργανο διευθύνει το φυσικό σώμα του δέντρου. Στις πελώριες Σεγκόγιες που ζουν 3.500 χρόνια και που η μάζα τους είναι όσο είναι ένα ολυμπιακό κολυμβητήριο πού βρίσκεται το κέντρο που επανορθώνει τις βλάβες σεγκόγιας κατά τη διάρκεια της μακραίωνης ζωής της. Και ποιος κρατάει το σχέδιο της απίστευτης αρχιτεκτονικής δομής της, ώστε με βάση αυτό να επανορθώνονται οι βλάβες της. Ποιο κέντρο γνωρίζει στη σεγκόγια ποια στοιχεία χρειάζονται για την επούλωση των πληγών και γενικά για την αποκατάσταση της βλάβης που παθαίνει το δέντρο, εκτός απ' τα στοιχεία της τροφής, τα οποία όταν δεν ανευρίσκουν οι ρίζες της τα δημιουργεί η ίδια η σεγκόγια;

Υπάρχει λοιπόν όπως στο δέντρο το σχέδιο της κατασκευής, με βάση το οποίο επανορθώνει το δέντρο τις βλάβες του, Το ίδιο και στον άνθρωπο υπάρχει το φυσικό σώμα με τα αισθητήρια και τα άλλα όργανά του και υπάρχει επίσης το ψυχικό και το πνευματικό σώμα.

Ζωή ή αναπαράσταση;

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Δεν του αρέσει που δεν υπάρχει τάξη στην εκκλησία. Οι πιστοί μπαινοβγαίνουν ό,τι ώρα νά' ναι. Τα παιδιά φωνάζουν και κινούνται πέρα δώθε. Μερικά κάθονται στα πεζούλια δίπλα στην ωραία πύλη.Του αρέσει η τάξη των πιστών στους ναούς της Δύσης.

Ο Δυτικοί παπικοί και προτεστάντες παίρνουν άραγε και τα μικρά παιδιά μαζί τους στους ναούς; Δεν νομίζω. Όπου πήγα δεν είδα να υπάρχουν παιδιά ανάμεσά τους.Γιατί η σιωπή και η ακινησία δεν ταιριάζει στα παιδιά εκτός αν είναι αδιάθετα.

Για μας τους ορθοδόξους η ατμόσφαιρα στους ναούς των Δυτικών είναι αποστειρωμένη. Λείπει η ζωή. Θυμίζει συναυλίες κλασικής μουσικής. Δεν θυμίζει τίποτε από τη μουσική των Ελλήνων.

Εμείς δεν βλέπουμε τα τελούμενα στις εκκλησίες ως αναπαράσταση της ζωής , ως ένα πράγμα έξω απ΄ τη ζωή. Το αντίθετο νιώθουμε ότι βρισκόμαστε στο κέντρο της ζωής. Δεν νοείται λοιπόν εκκλησιασμός χωρίς ζωντάνια.

Μια Κυριακή πρωί βρέθηκα μαζί με άλλους προσκυνητές σε κάποιο μοναστήρι στο βουνό. Ο γονείς είχαν πάρει και τα παιδιά μαζί τους. Τα ξύπνησαν πρωί, περπάτησαν κάμποση ώρα έξω στη φύση και ήρθαν στο μοναστήρι να εκκλησιαστούν. Τα παιδιά ήταν χαρούμενα με όλα αυτά τα καινούρια πράγματα που ζούσαν, με τον πρωινό αέρα του βουνού, την ευωδία του θυμιάματος , τα χρυσά άμφια του ιερέως, τις εικόνες, την ψαλμωδία. Ήταν αδύνατο να μείνουν ακίνητα σε μια θέση.

Ο ιερέας προσπάθησε να επιβάλει την τάξη κι όταν δεν τα κατάφερε έβαλε άλλον στη θέση του και δεν εμφανίστηκε ξανά στο ναό ώσπου τελείωσε η ακολουθία.

Η Βιριδιάνα του Λιούϊς Μπονουέλ

Αποικιοκρατία

Του Μόσχου Εμμ. Λαγκουβάρδου

Μια ελληνική λαϊκή παροιμία εκφράζει το πνεύμα της αποικιοκρατίας. Λέει η παροιμία αυτή: "Πέρασα το ποτάμι γ... το άλογό σου".
Όταν οι ιθαγενείς φορτώνονταν τα βάρη των αποικιοκρατών, οι αποικιοκράτες αντί ευχαριστώ τους έδιναν κλωτσιές. Αποτέλεσμα: Οι ιθαγενείς τους έδιωξαν με τις κλωτσιές.

Η νεοαποικιοκρατία, συνεχίζει την ίδια μέθοδο. "Και την πίτα και την πόρτα". Και σου τρώει την πίτα και σου κατουράει την πόρτα. Μέχρις ένός ορίου, βέβαια. Όταν κανείς δεν μαθαίνει με το λόγο, το σύστημα λειτουργεί από μόνο του. Όταν φτάνει κάτι στα όριά του, έρχεται η αντίθετη κατάσταση, από μόνη της. Όπως έγινε με την παλιά αποικιοκρατία.

Ο Μέγας Αλέξανδρος (ή ο Βασιλιάς Φίλιππος), αντάμοιβε πλούσια τους στρατιώτες του. Όταν εκείνοι του έλεγαν, πως έκαναν το καθήκον τους ως στρατιώτες, ο Μέγας Αλέξανδρος τους έλεγε, εσείς κάνατε το καθήκον σας ως στρατιώτες κι εγώ σας ανταμείβω ως βασιλιάς.

Ο Θεός προικίζει τον άνθρωπο με τρία μεγάλα αξιώματα; του προφήτη, για να μεταδίδει το λόγο του Θεού, του ιερέως για να προσεύχεται για τους άλλους και του βασιλέως για να κυριαρχεί στα πάθη του.

Ο πιστός χριστιανός νιώθει ευγνωμοσύνη για τις ευεργεσίες του Θεού προς αυτόν και το ίδιο νιώθει και για τους άλλους ανθρώπους. Ο άτοπος και πονηρός νιώθει μοναξιά και δεν αγαπάει τον εαυτό του και τους άλλους.

Το παιχνίδι της τρέλας

Του Μόσχου Εμμ.Λαγκουβάρδου

Πολλοί, μάλλον χωρίς να το ξέρουν, παίζουν διάφορα παιχνίδια στη συμπεριφορά τους προς τους άλλους, που πιθανόν αν το γνώριζαν ότι υποκρίνονται, ίσως να άλλαζαν συμπεριφορά.

Τα παιχνίδια είναι τα υποκατάστατα της άμεσης, ειλικρινούς συμπεριφοράς. Αντί λοιπόν να φερθούν όπως νιώθουν, κρύβονται και προσπαθούν με τον πλάγιο τρόπο να εκμαιεύσουν αυτό που θέλουν.

Παράδειγμα η συμπεριφορά της κ. Μέρκελ προς την Ελλάδα. είναι τύπος του παιχνιδιού της τρέλας. Αυτός που παίζει τον τρελό, υποκρίνεται ότι είναι τρελός απ΄ τον οποίο μπορεί να περιμένεις τα πάντα. Φαίνεται όμως ότι η κ. Μέρκελ και το περιβάλλον της δεν πίνουν κρασί νησιώτικο, κοκκινέλι από το Λειψό, και δεν έχουν εμπειρία της μέθης. Ούτε φυσικά έχουν την παροιμία των Ελλήνων "είδε ο τρελός το μεθυσμένο και φοβήθηκε".

Έτσι λοιπόν με τον προτεσταντικό ορθολογισμό τους η κ. Μέρκελ και οι Γερμανοί που ακολουθούν την πολιτική του Ομηρικού Κύκλωπα, παίζουν τον τρελό παριστάνοντας τον μόνο δυνατό στο παιχνίδι τους αυτό.

Το παιχνίδι της τρέλας είναι τυπικό παιχνίδι της υποκρισίας και δείχνει εντελώς το αντίθετο από αυτό που θέλει να εμφανίσει ο παίχτης του , πετυχαίνει δε όταν βρίσκει συμπαίχτες, ανθρώπους πρόθυμους να γίνουν μαριονέτες του.

Το αντίδοτο στο παιχνίδι της τρέλας είναι το ίδιο όπως σε κάθε υποκρισία. Είναι να αποκαλύψεις ότι αργά ή γρήγορα ο "τρελός" θα αποκαλυφθεί και θα κληθεί να αναλάβει τις ευθύνες του. 'Ετσι στην ερώτηση αυτού που παίζει τον τρελό, τί περιμένετε από τον μόνο δυνατό, η απάντηση που τον αναγκάζει να γίνει συνειδητός, είναι "δεν περιμένουμε τίποτε. Εσύ τί περιμένεις από τον εαυτό σου".

Το αντίδοτο αυτό βοηθάει τον υποκριτή να συνειδητοποιήσει την ηθική του απογύμνωση και την ουσιαστική αδυναμία του. Όσο πιο πολύ κρύβεται κανείς τόσο περισσότερο δίνει στους άλλους να καταλάβουν ότι φοβάται. Κανένας δεν θέλει να αποκαλύπτει δημοσίως το φόβο του.

---------------------
Από ό,τι θυμάμαι απ΄ το βιβλίο "Τα τρελά, τρελά, τρελά παιχνίδια που παίζουν οι άνθρωποι, Εκδόσεις Αγκύρας.

Το "έξυπνο πουλί"

Του Μόσχου Εμμ. Λαγκουβάρδου

Στους καυγάδες των ζευγαριών, το "εξυπνο " πουλί, συνήθως η γυναίκα, χρησιμοποιεί τη μέθοδο εκφοβισμού του συντρόφου της, που θα μπορούσαμε να τον ονομάσουμε "φύγε για να μη φύγεις".

Το φόβο της να μην την εγκαταλείψει ο σύντροφός της, τον χρησιμοποιεί ως απειλή. Αυτό ακριβώς που κάνει τώρα η κ.Μέρκελ στην Ελλάδα. Ο μεγαλύτερος φόβος της κ. Μέρκελ και της Γερμανίας είναι η έξοδος της Ελλάδος από την ευρωζώνη κι αυτόν το φόβο της τον χρησιμοποιεί ως απειλή κατά της Ελλάδος.

"Το "έξυπνο" πουλί από τη μύτη πιάνεται" κατά την ελληνική λαϊκή παροιμία. Η υποκρισία που είναι πονηρία αυτο-παγιδεύεται. Μια γυναίκα φοβόταν το διαζύγιο και το φόβο της του διαζυγίου τον χρησιμοποιούσε ως απειλή, Έφτασε να καταθέσει αίτηση διαζυγίου στο δικαστήριο, για να μην καταθέσει αίτηση διαζυγίου ο άντρας της. Αλλά εκείνος αντί να πέσει στα πόδια της γυναίκας του, να ανακαλέσει την αίτηση, άφησε την αίτηση να δικαστεί και το ζευγάρι χώρισε. Έτσι η φοβισμένη γυναίκα προκάλεσε αυτό ακριβώς που φοβόταν, το χωρισμό, και σαν το έξυπνο πουλί "πιάστηκε από τη μύτη".

Θα κάνει άραγε το ίδιο κι η κ. Μέρκελ στην Ελλάδα; Θα προκαλέσει χωρίς να το θέλει αυτό ακριβώς που φοβάται, την 'εξοδο της Ελλάδος απ΄ το ευρώ και την επιστροφή της Ελλάδος στο εθνικό της νόμισμα και στην εθνική της πολιτική; Θα το δούμε στη στάση της απέναντι στην νέα κυβέρνηση, αν εκλεγεί ο κ.Τσίπρας κι αν μείνει σταθερός στις εξαγγελίες του.

Ο πειρασμός του Νόμου

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Ο κόσμος ιδίως στα χωριά συνδέει τις απαγορεύσεις με την παραβίασή τους. ΌΠως λέει ο Απόστολος Παύλος ότι την αμαρτία τη δημιούργησε ο νόμος που την απαγορεύει. Αν δεν υπήρχε απαγόρευση δεν θα υπήρχε κι αμαρτία ούτε ο πειρασμός του απαγορευμένου.

Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να αμαρτάνουμε. Σημαίνει το αντίθετο, ότι δεν πρέπει να αποφεύγουμε την αμαρτία από το φόβο της τιμωρίας, αλλά από την αγάπη για το Θεό.

Αν με τη θέλησή μας αποφεύγαμε την αμαρτία , από αγάπη για τον Κύριον Ιησού Χριστό, αν δηλαδή με τη θέλησή μας σηκώναμε το σταυρό της αποφυγής της αμαρτίας, ο νόμος με τις απαγορεύσεις του θα ήταν περιττός. Ο νόμος , λοιπόν, δεν υπάρχει από φταίξιμο του νομοθέτη, αλλά από τη δική μας ουτοπική επιθυμία της "ευτυχίας"

Μαζί λοιπόν με τις απαγορεύσεις των αλμυρών φαγητών στα νοσοκομεία μπαίνει κι ο πειρασμός να τις παραβούν. ΄"Εκρυβαν οι χωρικοί αρμυρά φαγώσιμα στα κομοδίνα των νοσοκομείων, ώσπου τους πήραν είδηση και κατάργησαν τα κομοδίνα δίπλα στα κρεβάτια.

Ευγενικός κλέφτης!

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Κάποιος έκλεβε την περιουσία, που του έβαλαν να τη φυλάει. Με τους άλλους κλέφτες ήταν ευγενικός. Όταν τους έβλεπε να κλέβουν, αντί να τους εμποδίσει με κάθε τρόπο, τους έλεγε "ευχαριστώ".

Πώς μπορείς να καταλάβεις πώς σκέφτεται αυτός ο άνθρωπος. Θα πεις οι κλέφτες μεταξύ τους έχουν κι αυτοί "κώδικα τιμής". Η κλοπή τους ενώνει. Ίσως να καθησυχάζει και την συνείδησή τους. Δεν είμαι ο μόνος, θα λέει στον εαυτό του ο κλέφτης και καταχραστής της ιστορίας μας. Κάπως έτσι σκέφτεται. Ή μπορεί να λέει στον εαυτό του πως υπάρχουν κι άλλοι που κλέβουν περισσότερα.

Ίσως σκέφτεται ότι δεν τον βλέπει κανείς. Ότι ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο, αλλά όπως λέει ο Επίκουρος, τον άφησε στην τύχη του. Τόσο μεγάλος φιλόσοφος, που βάζει το Θεό κάτω κι απ΄ τη δική του λογική. Γιατί αν το Ον που ονομάζουμε Θεό είχε τη σοφία που χρειαζόταν για τη δημιουργία του κόσμου, δεν θα είχε και τη σοφία που χρειάζεται για τη διατήρηση το έργου του.

Οπωσδήποτε ο Επίκουρος ήταν Έλληνας, σαν τους ελλαδικούς που φτιάχνουν, αλλά δεν το συντηρούν και καταστρέφεται. Παράδειγμα το θέατρο στο χωριό Παλιουριά Γρεβενών, χωριό με καμιά πενηνταριά σπίτια. Τέτοιο θέατρο, με μεγάλη πλατεία και θεωρεία, δεν είχε μέχρι πρό τινος ούτε η Λάρισα, πόλη 250.000 κατοίκων. Στο Θέατρο αυτό μέχρι σήμερα, εκτός από τα γιδοπρόβατα που σταλίζουν μέσα , δεν μπήκε ποτέ θίασος ή θεατής.

Είναι κωμικοτραγικό, πώς σπαταλιέται η ξένη περιουσία από τους κλέφτες που βάλθηκαν να τη φυλάνε. Η τελευταία πράξη στο δυστυχισμένο θέατρο ήταν ότι ενώ ερειπώθηκε του έβαλαν και κλιματισμό ολοκαίνουριο και πανάκριβο. Ίσως για να προστατεύονται τα γιδοπρόβατα από το κρύο!

"Ευλογείτε"

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου*


Ό,τι και να ζητήσεις από ένα μοναχό θα σου απαντήσει , "ευλογείτε", που σημαίνει να ευλογείς το Θεό παντού, ώστε να μη γίνεται τίποτα χωρίς το Θεό και να υπάρχει η ευλογία του Θεού σε κάθε πράγμα.Αυτός που ερμηνεύει κατά γράμμα τη Γραφή, θα σου πει, πίστη χωρίς έργα είναι νεκρή.

Ο Ισπανός Μπουνουέλ στην ταινία του Βιριδιάνα, προχωράει ακόμα περισσότερο. ΚοροΪδεύει την καλοσύνη προς τον συνάνθρωπο. Τί αξία έχει, λέει , όταν ευεργετείς έναν άνθρωπο, ενώ υπάρχουν αμέτρητοι άλλοι που δεν ευεργετούνται;

Με αυτή τη σκέψη μπορείς να λες στον εαυτό σου γιατί να βοηθήσω αυτόν που έχει την ανάγκη μου, αφού δεν μπορώ να σώσω την ανθρωπότητα; Ο Ντοστογιέφσκι απαντάει σ΄ αυτό πριν να θέσει το ερώτημα ο Μπονουέλ , πως κάθε φορά που πιάνει τον εαυτό του να σκέφτεται την ανθρωπότητα, πιάνει τον εαυτό του να μην αγαπάει κανέναν.

Αυτός που διαβάζει στη Γραφή "πίστις άνευ έργων νεκρά εστι" πρέπει να καταλάβει το πνευματικό περιεχόμενο και να μην μένει στην γραμματική ερμηνεία. Η Γραφή λέει πως το πνεύμα δίνει ζωή ενώ η κατά γράμμα ανάγνωση σκοτώνει. Γιατί αν εμβαθύνεις λίγο στα λόγια "πίστις άνευ έργων νεκρά εστί" θα δεις ότι και "έργα χωρίς πίστη είναι νεκρά."

Κι ακόμα περισσότερο, ενώ την πίστη ο Θεός μπορεί να την εκλάβει ως έργο (ως δικαιοσύνη), όπως έκαμε με τον Αβραάμ, τα έργα δεν μπορεί να θεωρηθούν ως πίστη. Το ίδιο και με την ευλογία. Το ότι κάποιος ευλογεί το Θεό στο καθετί, αυτό μπορεί να το θεωρήσει ο Θεός "έργο" , το ότι κάνει καλά έργα κάποιος δε σημαίνει ότι κατ΄ ανάγκην πιστεύει στο Θεό. Ακόμη και ο διάβολος κάνει καλά έργα. Βέβαια ο διάβολος πιστεύει στο Θεό, αλλά είναι τόσο υπερήφανος, που θεωρεί τον εαυτό του ίσο με το Θεό, παρόλο που τρέμει από το φόβο του ακόμα και στο Όνομα του Θεού.


__________________
*Δημοσιευμένα Μικρά Δοκίμια 2.167

Το φυσικό και το πνευματικό

 Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου*

Κυριάκο, αν μου επιτρέπεις, το σχόλιό σου είναι λογικώς ορθό, αλλά με μια διαφορά. Το παράδειγμα, του "φυσικού" δεν πρέπει να το ερμηνεύσουμε κατά γράμμα.

Δεν είναι το "φυσικό" το καλύτερο παράδειγμα για το πνευματικό. Κατ΄ ανάγκην το χρησιμοποιούμε γιατί δεν ξέρουμε ούτε τη φύση του Θεού, ούτε τη φύση του ανθρώπου. Και η φύση του ανθρώπου είναι άγνωστο μυστήριο.

Αρα ό,τι είναι φυσικό ή είναι βίωμα, δεν είναι και αληθινό. Διαφορετικά θα αναζητάμε το φυσικό για να δούμε πώς είναι το πνευματικό. Κι αυτό είναι λάθος. Αυτό κάνουμε συνήθως όταν έχουμε αμφιβολίες για το ποιο είναι φυσικό. Έτσι όμως θα έχουμε πρότυπα τα ζώα, επειδή αυτά δεν είναι διεφθαρμένα ηθικά, γιατί δεν έχουν ήθος, για να διαφθαρεί.

Αλλά δεν είναι, προς Θεού, πρότυπα του ανθρώπου τα ζώα. Τα καϋμένα περιμένουν από τον άνθρωπο να γίνει αληθινός και να τα εξανθρωπίσει. "Η φύση συστενάζει και συνωδίνει" με την πτώση του ανθρώπου.

Συνήθως ερμηνεύουμε κατά γράμμα. Αυτό το λάθος κάνουν πολλοί, που αντί να δουν την ομοφυλοφιλία ως παράπτωμα, τη βλέπουν ως προτέρημα. Αφού και στα ζώα απαντάται η ομοφυλοφιλία , λένε, άρα είναι φυσικό πράγμα!

------------------------------
*Δημοσιευμένα Μικρά Δοκίμια 2.166

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ "ΥΙΟΥ"

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Τί σημαίνει "υιός"; Τί σημαίνει υιός του ανθρώπου; Υιός σημαίνει ότι το γέννημα του πατέρα έχει τη φύση του πατέρα. Αν ο πατέρας είναι άνθρωπος το γέννημά του είναι άνθρωπος. Αν ο πατέρας είναι πουλί το γέννημά του είναι πουλί.Κι αν ο πατέρας είναι ερπετό το γέννημά του είναι ερπετό. Ούτε το ερπετό γεννάει άνθρωπο, ,γιατί έχει τη φύση των ερπετών, ούτε ο άνθρωπος γεννάει ερπετό,γιατί έχει τη φύση του ανθρώπου.

Η φύση του ανθρώπου είναι μία και όσοι μετέχουμε σ΄ αυτήν έχουμε την ανθρώπινη φύση. Και σε έναν μόνο άνθρωπο υπάρχει η φύση του ανθρώπου, δηλαδή όλη η ανθρωπότητα. Γι' αυτό αν αδικήσεις έναν άνθρωπος όλους τους αδίκησες. Αν εξαφανιστεί η ανθρωπότητα, ένας άνθρωπος μπορεί να την ξαναγεννήσει και να γεννηθούν πάλι, ποιητές, μουσικοί, αρχιτέκτονες.

Τί σημασία έχει ότι ο υιός συνδέεται με τον πατέρα με τη γέννηση και όχι με άλλο τρόπο, όπως συνδέεται ένα ποίημα με τον ποιητή του ή ένα μουσικό έργο με τον συνθέτη του και ένα αρχιτεκτόνημα με τον δημιουργό του. Έχει σημασία ότι ο υιός δεν είναι κτίσμα όπως ένα δημιούργημα του πατέρα του, γιατί το δημιούργημα δεν έχει τη φύση του πατέρα.

Ποιο είναι το αμάρτημα της ανθρωπότητας; Είναι η ταύτιση του Ακτίστου με το Κτιστό. Κι αυτή την αρρώστια τη θεραπεύει μόνο η Ορθοδοξία. Πώς και γιατί είναι άλλη ιστορία, που θα τη διηγηθούμε άλλη φορά, πρώτα ο Θεός.

Ο άπραγος άνθρωπος

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Η γιαγιά μου, η μακαρίτισσα Βασιλική από τη Δεσκάτη Γρεβενών, θεωρούσε υποτιμητικό το να είναι ο άνθρωπος "άπραγος". Πιστεύω ότι αυτό θα ήταν γενική εκτίμηση, στον καιρό της. Ο άπραγος είναι μια άλλη λέξη της νεώτερης λέξης "τεμπέλης".

Είναι άξιο ερεύνης, πώς σε μια απομακρυσμένη κωμόπολη, όπως ήταν η Δεσκάτη, στα χρόνια της γιαγιάς μου, χρησιμοποιούσαν στη ντοπιολαλιά τους λόγιες εκφράσεις. Όταν, μικρό παιδί, ρώτησα τη γιαγιά μου Βασιλική, αν είμαι καλός, μου απάντησε,"κάλλιστος".

Αν θέλουμε να έχουμε μια εμπειρία του "άπραγου" δεν έχουμε παρά να παρατηρήσουμε τη διάθεσή μας τις μέρες των εορτών. Η Ορθόδοξη Παράδοσή μας γνώριζε το αίσθημα της "ακηδίας", αίσθημα που είναι ο μεγαλύτερος πειρασμός των μοναχών, ο οποίος μπορεί να οδηγήσει το θύμα του ακόμα και στην αυτοκτονία.

Νομίζω ότι ο άπραγος πάσχει όπως ο μοναχός που πειράζεται από τη φοβερή "ακηδία". Η Εκκλησία μας, για να φυλάξει τους πιστούς από την "απραξία" ή την "ακηδία" έχει τις τελετές. Οι τελετές ( χριστιανικές εορτές) είναι "πράξεις" που μας θεραπεύουν από την απράξία.

Στην επιφανειακή, επιπόλαιη και ημιμαθή εποχή μας, δεν εμβαθύνουμε στη σοφία του παρελθόντος. Απόδειξη ότι η Εκπαίδευση την οποία ανέκαθεν διευθύνουν άσχετοι με την Παιδεία, υποβάθμισε το κύρος του φιλολόγου και του θεολόγου, ιδίως του φιλολόγου. Το αποτέλεσμα είναι η πνευματική και ψυχική αποτελμάτωση της ελληνικής κοινωνίας και απότοκο αυτής, η διάλυση.

Διάλυση είναι ο εξευτελισμός των γέρων, του γάμου, της οικογένειας, των προσωπικών σχέσεων και της αμοιβαίας εμπιστοσύνης των ανθρώπων. Στη Δύση την οποία ο ελλαδικός κόσμος ακολουθεί κατά πόδας, τριάντα χρόνια πίσω, η κοινωνία είναι συμβατική, η αγάπη ανέφικτη και η επικοινωνία ανειλικρινής.

Κι αφού βγάλαμε απ' την καρδιά μας την ανιδιοτελή αγάπη , τη θέση της την κατέλαβε το χρήμα, ο ωφελιμισμός, η χρησιμοθηρία, η ιδιοτέλεια. Την αρρώστια αυτή της ιδιοτέλειας που αναζητεί την ευδαιμονία, θεραπεύει η Ορθοδοξία στο πρώτο στάδιο του Ορθόδοξου Δρόμου.

Να αγαπάς για να μη φοβάσαι τίποτα

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

    Ξύπνησα πρωί και κάθισα να γράψω αυτές τις γραμμές. Όλη τη νύχτα συνεχίζονταν οι προσπάθειες να σωθούν οι ναυαγοί του πλοίου Νόρμαν Ατλάντικ στην Αδριατική. Νιώθω θαυμασμό και ευγνωμοσύνη γι΄ αυτούς που βάζουν σε κίνδυνο την ίδια τη ζωή τους για τον συνάνθρωπο. Η επιστήμη εξελίσσεται, ο τεχνικός πολιτισμός προοδεύει, αλλά χωρίς αγάπη δε γίνεται. Η αγάπη νικάει ακόμα και το φόβο του θανάτου.
    Ρώτησαν κάποιον Γέροντα, ποιό θα είναι το πιο καταλυτικό συναίσθημα στην εποχή μας και απάντησε , ο φόβος. Ο φόβος προέρχεται από την ενοχή. Με το φόβο των πρωτοπλάστων αρχίζει η ιστορία της ανθρωπότητας με το φόβο φαίνεται ότι θα τελειώσειι. Πολλοί μιλούν ότι ζούμε στην τελευταία εποχή. Οι άνθρωποι πριν την εποχή μας ζούσαν με το φόβο των άλλων. Τώρα ζούμε με το φόβο του εαυτού μας. Φοβούμαστε μην αρρωστήσουμε, μην χάσουμε τη δουλειά μας, μην πεθάνουμε από την πείνα, μην αυτοκτονήσουμε.
    Στο « Έγκλημα και Τιμωρία»,ο Νοστογιέφσκι, βάζει τον ήρωά του, τον Ρασκόλνικωφ, να λέει, ότι αυτό που φοβούνται πιο πολύ οι άνθρωποι είναι να πουν λίγα λόγια για τον εαυτό τους. Τα λόγια του αυτά είναι προφητικά. Ο φόβος του να μιλήσει για τον εαυτό του είναι η τιμωρία του για το έγκλημα του διπλού φόνου που διέπραξε για να ληστέψει μια γριά τοκογλύφο. Ο Ντοστο-γιέφσκι πιστεύει πως η Κόλαση είναι να μην μπορείς να αγαπήσεις για να θεραπευτείς από το φόβο.Η μόνη θεραπεία για το φόβο είναι η αγάπη. Η αγάπη διώχνει το φόβο, λέει η Γραφή.
    Ο Ρασκόλνικωφ, είναι ένας φτωχός πρώην φοιτητής που ζει μέσα σε άθλιες συνθήκες φτώχειας, αρρώστιας και μοναξιάς. Η Σόνια, είναι το μοναδικό πρόσωπο που αγαπάει, μια κοπέλα με αγία ψυχή, που τον πείθει ότι δεν μπορεί να ζεί με το μαρτύριο του φόβου και ότι πρέπει να ομολογήσει δημόσια την ενοχή του, για να λυτρωθεί απ΄ το μαρτύριό του.
    Ο Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος λέει πως η αγάπη του Θεού μας βοηθάει να διώξουμε το φόβο μας. Να αγαπάμε για να μη μας βασανίζουν οι φόβοι. Να αγαπάμε με την πληρότητα που δίνει στην έννοια της αγάπης η Χριστιανική Διδασκαλία.
    Αυτό που μας εμποδίζει ν’ αγαπάμε, είναι το αίσθημα της ενοχής, αυτό το ίδιο που δημιουργεί και συντηρεί το φόβο μας. Όσο διατηρείται μέσα μας το αίσθημα της ενοχής, ο φόβος είναι ίσως το μοναδικό φάρμακο για την κάθαρση από τα πάθη. Αλλά ο φόβος όσο δε διαρκεί μπορεί να είναι φάρμακο. Όταν όμως διαρκεί γίνεται θανάσιμο δηλητήριο. Ο Αριστοτέλης θεωρεί ότι ο φόβος και το έλεος (η ευσπλαχνία) ολοκληρώνουν την κάθαρση από τα πάθη.
    Πάντοτε εμείς, λέει ο Απόστολος Παύλος, από αγάπη για τον Ιησού νεκρώνουμε τα πάθη και τα πάθη νεκρώνονται για μας. Πάντοτε περιφέρουμε στο σώμα μας τη νέκρωση αυτή του Ιησού, για να φανερωθεί στο θνητό σώμα μας η ζωή του Ιησού. Πεθαίνουμε για την αμαρτία και η αμαρτία πεθαίνει για μας .
    Να αγαπάμε το Θεό. Να έχουμε το νου μας σ΄ Αυτόν, όπως η αγαπημένη έχει το νου της πάντοτε στον αγαπημένο και περιμένει πότε θαρθεί.