Το μεγαλύτερο όπλο κατά των καταχραστών της εξουσίας είναι η ατομική προσευχή και η συλλογική προσευχή της Εκκλησίας!

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

<< Ο ποιών τούς αγγέλους αυτού πνεύματα
και τους λειτουργούς αυτού πυρός φλόγα >> (Εβρ.1,7)


Το Κακό αυτοκαταστρέφεται, αν το αφήσουμε. Αυτό είναι το νόημα της Εντολής του Κυρίου "Μη αντιστήναι τω πονηρώ."

Το να αφήσεις το Κακό στην αυτοκαταστροφή του, δε σημαίνει να μείνεις με σταυρωμένα χέρια. Σημαίνει να κάνεις αυτό που είναι στη δύναμή σου.

Ας αφήσουμε το Κακό να καταπέσει από μόνο του.

Οι αρχαίοι περιέγραψαν την αλήθεια αυτή στο μύθο του Κρόνου: Ο Κρόνος τρώει τα παιδιά του. Ο Κύριος μας φυλάει από τον κόσμο που παρέρχεται κι από την επιθυμία αυτού: Αυτή είναι η έννοια της Εντολής "Να ζείτε σ΄ αυτόν τον κόσμο, αλλά να μην είστε από τα στοιχεία αυτού του κόσμου." Όποιος ακολουθεί το Χριστό παραιτείται από την μιμητική επιθυμία του κόσμου. (Ρενέ Ζιράρ)

Η εξουσία σήμερα στην Ελλάδα τρομοκρατεί τον κόσμο. Απειλεί , αλλά η ίδια φοβάται μήπως αναγκαστεί να πραγματοποιήσει τις απειλές της. Η ενοχή αυτών που κάνουν κατάχρηση εξουσίας τους κατατρώει και θα τους συντρίψει. Η εξουσία τους, όπως κάθε εξουσία, είναι δοσμένη άνωθεν,πράγμα που σημαίνει ότι δεν πρέπει να ασκείται με κατάχρηση.

Φαντάζεσαι τι θα γίνει αν καθένας από τα δέκα εκατομμύρια 'Ελληνες είναι
<< πυρός φλόγα >>;

Το μεγαλύτερο όπλο εναντίον της εξουσίας που ασκείται με κατάχρηση είναι η ατομική προσευχή και η συλλογική προσευχή της Εκκλησίας!

Οι πολιτικοί μας χτίζουν πάνω στην άμμο!

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου


Οι πολιτικοί της Ελλάδος, τα τελευταία χρόνια, χτίζουν πάνω στην άμμο, χτίζοντας την ευτυχία τους επάνω στη δυστυχία των πολιτών. Όσο πιο γρήγορα μάθουν την απλή αλήθεια,τόσο το καλύτερο γι΄ αυτούς και για τους πολίτες.

Σε κάποια κινηματογραφική ταινία του Ίγκμαρ Μπεργκμαν το θέμα της είναι η διάλυση της κοινωνίας και των ανθρωπίνων σχέσεων εξαιτίας της βίας της γερμανικής κατοχής της Σουηδίας.

Ο ιδιοφυής σκηνοθέτης του παγκόσμιου κινηματογράφου περιγράφει πώς ο άμεσος κίνδυνος ζωής διαλύει τη συνοχή της κοινωνίας, πώς ο άνθρωπος αποβάλλει την ανθρωπιά του και πώς ο ένας στρέφεται εναντίον του άλλου, ακόμα και αγαπημένα πρόσωπα. Περιγράφει τη φρίκη, όταν απουσιάζει ο άνθρωπος και τη θέση του την καταλαμβάνει ο υπάνθρωπος.

Πού κρυβόταν τόσο μίσος του ενός εναντίον του άλλου, τόση εχθρότητα μεταξύ των ανθρώπων; Ο φόβος του θανάτου μεταρέπει τον πολιτισμένο άνθρωπο σε άγριο ζώο, σε μια κοινωνία που ανήγαγε σε επιστήμη την αναζήτηση της διασκέδασης και της υλικής ευδαιμονίας.

Ο Μπέργκμαν θεωρεί ότι τα θεμέλια της δυτικής κοινωνίας δεν αντέχουν μπροστά στο Τραγικό. Η ευημερία της είναι σαν σπίτι χτισμένο επάνω στην άμμο. Η κεντρική ιδέα των ταινιών του είναι ότι κανείς δεν μπορεί να χτίσει την ευτυχία του επάνω στη δυστυχία του άλλου.

Τόσο μεγάλη είναι η δυστυχία όταν ο άνθρωπος απομακρύνεται απ΄ το Θεό και με την νωθρότητά του δεν μελετά το Λόγο του Θεού, ούτε έχει επαφή μαζί Του με την προσευχή και τη μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας.

"Ούτος ο λαός τοις χείλεσί με τιμά, η δε καρδία αυτών πόρρω απέχει απ¨ εμού. Αφέντες γαρ την εντολή του Θεού, κρατείτε την παράδοσιν ανθρώπων..."

(Αυτός ο λαός με τα χείλη με τιμάει, η καρδιά τους όμως βρίσκεται πολύ μακριά μου. Δεν ωφελεί που με λατρεύουν, αφού διδάσκουν εντολές που επινόησαν οι άνθρωποι.)(Μαρκ.ζ,6-7).

Ας τινάξουμε από πάνω μας κάθε φορτίο και με υπομονή να τρέξουμε τον προκείμενο αγώνα, λέει ο Απόστολος Παύλος."Αποκαλύπτεται γαρ οργή Θεού απ΄ουρανού επί πάσαν ασέβειαν και αδικίαν ανθρώπων των την αλήθειαν εν αδικία κατεχόντων"(Ρωμ.1,18).

(Αποκαλύπτεται οργή Θεού επί πάσαν ασέβειαν και αδικίαν ανθρώπων,οι οποίοι αν και κατέχουν την αλήθεια γίνονται άδικοι).

Η Ελληνική Γλώσσα θα κατατροπώσει τους εχθρούς της!

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Νιώθουμε τη θλίψη των ανέργων, των μαγαζιών που κλείνουν, την απόγνωση αυτών που αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους κι όμως κάτι μας λέει μέσα μας πως αυτό δεν είναι το τέλος, αλλά η αρχή της πτώσης ενός συστήματος που πεθαίνει και που το ισχυρότερο όπλο εναντίον του είναι ο λόγος.Γι’ αυτό εκείνο που βάλλεται πιο πολύ, εκείνο απ΄ το οποίο προσπαθούν να μας αποτρέψουν, ιδίως τους νέους είναι ο λόγος του Θεού.

O Ιησούς είπε να ζούμε στον κόσμο χωρίς να είμαστε από τα στοιχεία αυτού του κόσμου. Από τα στοιχεία αυτού του κόσμου είναι αυτοί που επιτίθενται στα παιδιά και στην Ελληνική Γλώσσα. Ο Κύριος είπε επίσης ότι παν γόνυ κάμψει και πάσα γλώσσα εξομολογήσεται τω Θεώ. Θα καμφθεί το γόνυ αυτών που επιτίθενται στα παιδιά και στην Ελληνική Γλώσσα. Εθεώρουν τον σατανά να πέφτει ως αστραπή στη γη , λέει ο Κύριος.

Η Ελληνική Γλώσσα θα κατατροπώσει τους εχθρούς της. Οι άρχοντες της νέας εποχής ακαλλιέργητοι πνευματικά, άγευστοι του λόγου του Θεού, ανελλήνιστοι προσπαθούν να κάμψουν την Ελληνική Γλώσσα αποκόπτοντάς την απ΄ τις ρίζες της οι οποίες της προσδίδουν το ήθος της. Αποκόπτουν τη γλώσσα απ΄ το ήθος, γιατί είναι αποκομμένοι κι οι ίδιοι απ΄το Θεό.

Η Εκπαίδευση απομάκρυνε το ήθος από την Ελληνική Γλώσσα και την επιστήμη γενικά. Δεν απαιτεί πια η γλώσσα να έχεις ήθος , δηλαδή να είσαι αυτό που λες. Εμποδίζουν τους νέους να αναπτύξουν την ικανότητα να εκφράσουν τις σκέψεις τους και τα αισθήματά τους, με το γυμνασμένο νου τους.Η γλώσσα που τους μαθαίνουν είναι ένα γλωσσικό όργανο του απαίδευτου νου. Ακόμα και οι γυμνασμένος νους υποχρεώνεται να μεταφράζει τα νοήματά του με τον παρατατικό τρόπο της νηπιακής σκέψης. Διδάσκουν την Ελληνική Γλώσσα σαν μια ξένη γλώσσα.

Ένα Κρητικό τραγούδι λέει: "Τρώτε και πίνετε, άρχοντες, κι εγώ θα σας διηγούμαι." Ο αγύμναστος και ακαλλιέργητος νους δεν μπορεί να μπει στο βαθύτερο νόημα των στίχων και τους ερμηνεύει κατά γράμμα, σαν να είναι το φαγοπότι ανώτερης ποιότητας από την διήγηση!

Οι καϋμένοι οι σύγχρονοι άρχοντες, οι οποίοι με το τέλος των αστών, κατέλαβαν τα αξιώματα με βάση την κομματική τους δραστηριότητα , θεώρησαν τα αξιώματα ευκαιρίες για τον εύκολο πλουτισμό και για το μεγάλο φαγοπότι. Με την ίδια φτωχή σκέψη αποτιμούν και την αξία του πνευματικού πλούτου της Ελληνικής Γλώσσας.

Ο λόγος απαιτεί ήθος. Ο λόγος δίδεται. Ο άνθρωπος που είναι αυτό που λέει, λογοδοτεί, έχει ευθύνη, συνέπεια, ειλικρίνεια, αγάπη για τους άλλους ανθρώπους. Είναι συνδεδεμένος με το Λόγο του Θεού. Θα δώσουμε λόγο, λέει η Αγία Γραφή, ακόμα και για μια μάταιη σκέψη. Δεν θα ξεφύγει κανείς. Βίβλοι θα ανοιχθούν. Ο καθένας από μας είναι είναι ένα κλειστό βιβλίο που θα ανοιχθεί ενώπιον των Αγγέλων, και κάθε κρύφια σκέψη θα βγει στο φανερό. Οι τα φαύλα πράξαντες δεν θα βρουν τόπο να κρυφτούν. Αυτό σημαίνει εθεώρουν τον σατανά να πέφτει ως αστραπή στη γη.

Η Ελληνική Γλώσσα στην οποία δοξάζεται ο Λόγος του Θεού θα κατατροπώσει τους εχθρούς της.

"Μακάριοι εστέ όταν ονειδίσωσιν υμάς..."

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Μακάριοι,δηλαδή, χαρούμενοι, ευτυχισμένοι είστε όταν σας ονειδίσουν για το Όνομά μου, είπε ο Κύριος. Είναι δυνατόν να σε ονειδίζουν, να δέχεσαι ύβρεις και εμπτυσμούς κι αντί να νιώθεις λύπη,να νιώθεις χαρά και ευτυχία;

"Έρχου και ίδε". Δοκίμασε και θα νιώσεις απερίγραπτη χαρά που σε φτύνουν για χάρη του Ιησού. Χαρά και αγαλλίαση γεμίζει τα σπλάχνα σου, γιατί σε ονειδίζουν, όπως ονείδισαν και Εκείνον.

Ο Κύριος είπε στους μαθητές Του, ει εμέ εδίωξαν και υμάς διώξουσιν... Μακάριοι εστέ όταν ονειδίσουσιν υμάς...". Έτσι δεν απορώ, που δεν απελπίζομαι που είμαι με το μέρος των διωκομένων. Θα απελπιζόμουν αν ήμουν με το μέρος των διωκτών, αυτών που η ενοχή τους κατατρώει τον εσωτερικό τους κόσμο.

Ο Ιησούς μετατρέπει τις ήττες σε νίκες, αλλά πρέπει να έχεις την εμπειρία για να καταλάβεις πώς γίνεται αυτό. Οι μοναχοί που έχουν την εμπειρία της ζωής στην έρημο μπορούν να πουν όπως ο γέρων Παϊσιος "Όταν όλα είναι χάλια, βρίσκεσαι σε καλό δρόμο".

"Ζητάτε και θα σας δοθή" (Προσευχή για την απελευθέρωση της Ελλάδος)

υ Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

"Αιτείτε και δοθήσεται υμίν, ζητείτε και ευρήσετε, κρούετε και ανοιγήσεται υμίν πας γαρ ο αιτών λαμβάνει και ο ζητών ευρίσκει και τω κρούοντι ανοιγήσεται."

(Ζητάτε και θα σας δοθή, ερευνάτε και θα βρήτε, κτυπάτε και θα σας ανοιχθή η πόρτα. Διότι καθένας που ζητά, λαμβάνει, και καθένας που ερευνά, βρίσκει, και εις εκείνον που κτυπά, θα του ανοιχθή η πόρτα (Ματθ.ζ. 7-8).

Κάθε θέληση αληθινά προσανατολισμένη προς τον Ιησού δεν θα προσκρούσει στο παραμικρό εμπόδιο. Τα Ευαγγέλια και τα άλλα κείμενα της Καινής Διαθήκης δεν ισχυρίζονται ότι ο άνθρωπος πρέπει να απαλλαγεί από κάθε επιθυμία. Μας συνιστούν οι επιθυμίες μας να έχουν το μόνο πρότυπο, που αν το μιμηθούμε πραγματικά με τον τρόπο που μιμούνται τα παιδιά, με πίστη, δεν θα συναντήσουμε κανένα εμπόδιο.(Ρενέ Ζιράρ).

Ο απλός χριστιανός ζητεί με την προσευχή την πραγματοποίηση των επιθυμιών του που έχουν πρότυπο τον Ιησού. Πολλοί πιστοί προσεύχονται για την απελευθέρωση της Ελλάδος απ΄ την ξενοκρατία. Η Εκκλησία επίσης δεν μπορεί να μην προσεύχεται για την απελευθέρωση της Ελλάδος από την ξενοκρατία. Γιατί δεν θα έκανε αυτό που ο Κύριος ζητεί από κάθε χριστιανό, προσευχή, αγρυπνία, λιτανεία, νηστεία;

Ο Θεός δεν είναι προσωπολήπτης,θέλει όλοι οι άνθρωποι να σωθούν και δεν αγαπάει τη θυσία.O Χριστός κατάργησε τις θυσίες. Ο Χριστός δεν θυσιάστηκε για χάρη του Θεού, αλλά από την κακία των ανθρώπων. Είναι υποκριτές αυτοί που υποστηρίζουν ότι είναι θέλημα Θεού οι Έλληνες να είναι δέσμιοι της βίας της ξενοκρατίας. Δεν είναι η θυσία της Ελλάδας από θέλημα του Θεού, αλλά από την κακία των ανθρώπων.

"Προσέχετε από των ανθρώπων!"

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

"Προσέχετε από των ανθρώπων". Προσέχετε από αυτούς που κρίνουν με ανθρώπινα κριτήρια.Προσέχετε από τον παλαιό άνθρωπο.Προσέχετε από τους ανθρώπους οι οποίοι δεν γνωρίζουν το Χριστό. Όταν κάποιος ανήκει στο Χριστό είναι μια καινούρια δημιουργία. Μια δημιουργία η οποία δεν κρίνεται πια με ανθρώπινα κριτήρια και γι΄ αυτό είναι άθικτη απ΄ τους ανθρώπους.

Ακόμα κι αν σας συλλάβουν, γράφει το Ευαγγέλιο, κι αν σας καταδιώξουν και σας κλείσουν στις φυλακές, όλα αυτά θα γίνουν μια ευκαιρία να δώσετε μαρτυρία για τον Ιησού... "Θα παραδοθείτε από γονείς κι αδέρφια, από συγγενείς και φίλους, και μερικούς από σας θα σας σκοτώσουν Όλοι θα σας μισούν εξαιτίας του Ιησού.Δεν θα χαθεί όμως ούτε μια τρίχα απ΄ το κεφάλι σας. Με την υπομονή σας θα σώσετε τη ζωή σας."Η καινούρια δημιουργία είναι άθικτη. "Πέποιθα επί τω Θεώ μου. Τί ποιήσει με άνθρωπος;"

Σε άλλο σημείο της διδασκαλίας Του ο Ιησούς είπε προς τους μαθητές Του, μην φοβάστε αυτούς που μπορούν να σκοτώσουν το σώμα σας και την ψυχή σας δεν μπορούν να τη σκοτώσουν. Ο Κύριος με τα λόγια Του αυτά μας προτρέπει να προσέχουμε το πολυτιμότερο, την ψυχή μας. Να είστε φρόνιμοι, είπε, όπως οι όφεις. Τα φίδια προστατεύουν το πολυτιμότερο όργανο του σώματος, το κεφάλι τους. Να προσέχουμε το πολυτιμότερο μέρος της υπάρξεώς μας, την καινούρια δημιουργία που είμαστε μετά το θάνατο και την Ανάσταση του Χριστού.

"Χριστός υπέρ πάντων απέθανεν, ίνα οι ζώντες μηκέτι εαυτοίς ζώσιν, αλλά τω υπέρ αυτών αποθανόντι και εγερθέντι." (Ο Χριστός πέθανε για χάρη όλων. Κι αυτό σημαίνει ότι όσοι ζουν δεν μπορούν να ζουν πια για τον εαυτό τους, αλλά για κείνον που πέθανε και αναστήθηκε γι΄ αυτούς).

Γιατί φοβάται ένας κόσμος;

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Στη Δεσκάτη Γρεβενών, την ιδιαίτερη πατρίδα του παππού μου Αγγελάκη Κοτίτσα, οι γέροι, παλιά, απολάμβαναν μεγάλου σεβασμού. Στον πόλεμο πρώτοι εκείνοι έλαβαν συμβολικά τα όπλα κατά των Γερμανών, σαν μια πράξη που έδειχνε ότι αψηφούν τον φόβο.

Όταν οι αντάρτες κατέλαβαν την κωμόπολη συγκέντρωσαν τον κόσμο στη κεντρική πλατεία να τους μιλήσουν. Ο παππούς μου τους είπε: "Τί διαφέρετε εσείς από τους άλλους; Όπλα κρατούν εκείνοι, όπλα κρατάτε κι εσείς." Ήθελε να τους δείξει ότι αξία για τον κόσμο έχει αυτός που φέρνει την ειρήνη κι όχι το φόβο.

Επί χούντας των συνταγματαρχών φοβέριζαν τον κόσμο με τα τάνκς. Η σημερινή εξουσία απειλεί με τη μη πληρωμή μισθών και συντάξεων. Αυτοί που χρησιμοποιούν το φόβο για να εξουσιάζουν τον κόσμο παρέρχονται μαζί με τις ανώμαλες καταστάσεις που δημιουργούν και κανείς δεν θέλει να τους θυμάται, όπως δε θέλει ποτέ να ξαναρθούν οι καταστάσεις αυτές.

Γιατί φοβάται ένας κόσμος; Ο Ιησούς είπε στους μαθητές Του: "Ιδού δίδωμι υμίν την εξουσίαν του πατείν επάνω όφεων και σκορπίων και επί πάσαν την δύναμιν του εχθρού και ουδέν υμάς ου μη αδικήση."

(Σας δίνω την εξουσία να πατάτε επάνω σε φίδια και σκορπιούς και να κυριαρχείτε πάνω σ΄ όλη τη δύναμη του εχθρού και τίποτε δεν θα σας βλάψει.)

Στον πλούσιο νέο που ήθελε να γίνει μαθητής Του ο Ιησούς του είπε, να πουλήσει όλα τα υπάρχοντά του και να Τον ακολουθήσει. Να μη μετέχει στον πλούτο της αδικίας. Πλούτος της αδικίας είναι εκείνος που μετατρέπει σε δούλους του αυτούς που τον κατέχουν.

Ο Αμερικανός συγγραφέας Τόμας Μέρτον στο βιβλίο του "The True Solitude" (Η Αληθινή Μοναξιά), Εκδόσεις Hallmark Editions,γράφει στο κεφάλαιο "ο δρόμος για την ειρήνη":"Εάν ο κόσμος ήθελε πραγματικά την ειρήνη θα τη ζητούσε από τον Θεό και Εκείνος θα του την έδινε. Αλλά γιατί θα έπρεπε να δώσει στον κόσμο μια ειρήνη που ο κόσμος φαίνεται να επιθυμεί,και η οποία στην πραγματικότητα δεν είναι καθόλου ειρήνη;

Σε μερικούς ειρήνη σημαίνει απλώς την ελευθερία να εκμεταλλεύονται τους άλλους ανθρώπους, χωρίς να φοβούνται αντίποινα . Σε άλλους ειρήνη σημαίνει την ελευθερία να ληστεύει ο ένας τον άλλο. Στην πραγματικότητα ειρήνη για όλους αυτούς σημαίνει να ικανοποιούν χωρίς κανένα εμπόδιο τις κτηνώδεις ορέξεις τους για την άνεση και την ευχαρίστηση.

Πολλοί , όπως αυτοί έχουν ζητήσει απ΄ τον Θεό να τους δώσει αυτό που θεωρούν ότι είναι η ειρήνη και αναρωτήθηκαν γιατί ο Θεός δεν απάντησε στην προσευχή τους. Στην πραγματικότητα απάντησε. Ο Θεός τους άφησε με αυτό που θέλουν να είναι η ειρήνη, που δεν είναι παρά μια άλλη μορφή πολέμου.

Έτσι αντί να αγαπούν ό, τι νομίζουν ότι είναι η ειρήνη, ας αγαπήσουν τους άλλους και το Θεό πάνω από όλα. Κι αντί να μισούν αυτούς που χρησιμοποιούν το φόβο , ας μισήσουν τις κτηνώδεις ορέξεις τους στη δική τους ψυχή, που είναι οι αιτίες που δημιουργούν το φόβο. "

Μήπως αυτά τα λόγια σημαίνουν ότι ο φόβος είναι μέσα μας γιατί δεν αγαπάμε την αληθινή ειρήνη; Ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος για να ελέγξει τον Ηρώδη παραιτήθηκε από όλα τα υπάρχοντά του!

Η δυσκολονόητη παραβολή του κακού διαχειριστή

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου


Η παραβολή του κακού διαχειριστή, ευγενικέ αναγνώστη, δεν θα σου φαινόταν παράξενη και δυσκολονόητη,αν σκεφτόσουν ότι ο Κύριος σου λέει με αυτήν περίπου κάτι τέτοιο: "Μακάρι να είχες την ίδια σπιρτάδα και εξυπνάδα στα πνευματικά , που έχουν εκείνοι που κυνηγούν τα υλικά πράγματα."

Έτσι δεν θα σου φαινόταν παράξενο πως ο Κύριος φέρνει ως παράδειγμα προς μίμησιν έναν κακό διαχειριστή και πως συνιστά στους μαθητές Του, να κάνουν φίλους από τον πλούτο της αδικίας (μαμωνά).

Προσπαθώντας να μπω στο νόημα της παραβολής του κακού διαχειριστή θυμήθηκα αυτό που πιστεύουν στη Δεσκάτη Γρεβενών για τον νοικοκύρη. Στη Δεσκάτη δεν θεωρούν κάποιον νοικοκύρη, αν δεν έχτισε σπίτι. Ο ανέστιος ή ο σώγαμπρος δεν είναι νοικοκύρης.Ίσως σ΄ αυτό οφείλεται ότι ένας στους τέσσερις Έλληνες έχει δικό του σπίτι, πράγμα που δεν συμβαίνει σε καμιά άλλη χώρα του κόσμου. Οι Έλληνες ξέρουν την αξία της εστίας. Δίχως εστία ο άνθρωπος δεν είναι κύριος του εαυτού του, αλλά είναι σκλάβος των πραγμάτων που κατέχει. Πολλά ζευγάρια επίσης δεν χωρίζουν, γιατί δεν θέλουν να χαλάσουν την εστία. Θέλουν τα παιδιά τους να έχουν μια εστία.


Για να καταλάβεις με ποια έννοια χρησιμοποιείται στην παραβολή ο "μαμωνάς της αδικίας", πρέπει να εξηγήσουμε ότι κάθε πράγμα που σε κάνει δούλο, είναι για σένα "μαμωνάς της αδικίας". Έτσι θα καταλάβουμε την αξία του παραδείγματος του κακού διαχειριστή, που έκαμε φίλους από τον "μαμωνά της αδικίας" και τί σημαίνει η προτροπή του Ιησού να μιμηθούμε τον κακό διαχειριστή, ώς προς το σκοπό του και να κάνουμε κι εμείς φίλους από τον "μαμωνά της αδικίας". "Μαμωνάς" είναι ο Θεός του πλούτου και το όνομα αυτό έγινε συνώνυμο του πλούτου.

Με λίγα λόγια στην παραβολή του κακού διαχειριστή, κάποιος πλούσιος είχε διαχειριστή της περιουσίας του, τον οποίο τον διέβαλαν ότι σκόρπιζε τα υπάρχοντά του. Ο πλούσιος ύστερα από αυτό του είπε ότι θα τον διώξει. Ο διαχειριστής πριν τον διώξει κάλεσε τους οφειλέτες και τους χάρισε ένα μεγάλο μέρος του χρέους τους, για να τους κάνει φίλους του. Όταν το έμαθε ο πλούσιος τον επήνεσε ότι φρονίμως ενήργησε.

Ο Ιησούς προβάλλει το παράδειγμα του κακού διαχειριστή, για να μιμηθούμε το σκοπό για τον οποίο ενήργησε όχι το μέσον και μας διδάσκει να κάνουμε φίλους για να μας δεχθούν όταν μετασταθούμε από τη σκηνή αυτή του κόσμου, στις ουράνιες σκηνές.

Ο κακός διαχειριστής ενήργησε ως ελεύθερος των πραγμάτων (αν και δεν ήταν δικά του). Ωστόσο ενήργησε ως ελεύθερος και το ίδιο πρέπει να φροντίζουμε και εμείς να μη γινόμαστε δούλοι των πραγμάτων. Να σκεφτόμαστε ότι μπορούμε να ζήσουμε και δίχως αυτά για να μη θησαυρίζουμε θησαυρούς στη γη, αλλά στον ουρανό.

Το δίδαγμα της παραβολής είναι ότι ο Θεός μας έκαμε οικονόμους για να διαχειριζόμαστε τα αγαθά της γης, όχι να γινόμαστε δούλοι των πραγμάτων. Όταν γινόμαστε δούλοι, τα πράγματα που κατέχουμε είναι ο μαμωνάς της αδικίας.

Ουίλλιαμ Τζέϊμς, "Η βούληση της πίστης"

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Διαβάζοντας το βιβλίο του Ουίλλιαμ Τζέϊμς «Η βούληση της πίστης» (θεωρώ ότι είναι ένα από τα καλύτερα βιβλία που έχω διαβάσει), θυμήθηκα τη φιλία μου με τον Ρόμπερτ Λαξ στην Κάλυμνο, ίσως και γιατί συμπληρώνονται σήμερα ακριβώς πέντε χρόνια απ' το θάνατο του !

Πρέπει να ζήσεις σ' ένα μικρό νησί για να καταλάβεις τη νοοτροπία των κατοίκων του. Πιστεύουν κατ' αρχήν ότι το νησί τους είναι το κέντρο της γης. Με βάση την πίστη τους αυτή, αυτός που δεν συμμετέχει άμεσα στο γίγνεσθαι του νησιού, οπωσδήποτε είναι κάποιος που επιβουλεύεται το μικρό τους σύμπαν.

Στην περίπτωση του Ρόμπερτ Λαξ ίσχυε το δεύτερο, ιδίως για τους από ιδιοσυγκρασία σκεπτικιστές, οι οποίοι τον κρατούσαν σε απόσταση γιατί φοβούνταν ότι είναι κατάσκοπος! Αντίθετα οι απλοί άνθρωποι του νησιού, οι ψαράδες, οι ναυτικοί, οι δύτες... τον αγαπούσαν και χαίρονταν τη φιλία του. Μερικοί βέβαια, ανάμεσα σ' αυτούς κι εγώ, που η αγάπη τους ήταν πάνω από όλα αυτά δεν νοιάζονταν γιατί τον αγαπούσαν ακόμα κι αν ήταν αλήθεια, ότι ήταν πράγματι ένας κατάσκοπος.

Ο Ουίλλιαμ Τζέϊμς θα σκεφτόταν αν ήταν στη θέση μας κάπως έτσι, σύμφωνα με το νόημα του βιβλίο του: Τι μας αποδεικνύει ότι η εξαπάτηση δια της ελπίδας είναι χειρότερη από την εξαπάτηση δια του φόβου; Αν πέφτουμε έξω στην εκτίμηση μας γι' αυτόν τον άνθρωπο και είναι αλήθεια ότι είναι κατάσκοπος τουλάχιστον απολαμβάνουμε τη φιλία του. Αν φοβούμαστε ότι είναι κατάσκοπος και τον αποφεύγουμε, αν δεν είναι κατάσκοπος χάνουμε τη χαρά της φιλίας και μένουμε με τους φόβους μας και με τους ενδοιασμούς μας.

«Δεν επιθυμώ» λέει απευθυνόμενος στους σκεπτικιστές «καταπιέζοντας με τις απόψεις σας τη φύση μου (η οποία έχει τελικά κάποιο ρόλο να παίξει σε αυτή την υπόθεση), να εγκαταλείψω τη μοναδική μου ευκαιρία στη ζωή να βρεθώ στην πλευρά των νικητών»

Ο Τζέϊμς πιστεύει ότι η επιθυμία για ένα συγκεκριμένο είδος αλήθειας δίνει ζωή σ' αυτήν την αλήθεια και φέρνει το εξής παράδειγμα: «Ένα ολόκληρο τραίνο γεμάτο επιβάτες (που ο καθένας τους είναι αρκετά γενναίος) θα λεηλατηθεί από λίγους ληστές, απλώς και μόνον επειδή οι τελευταίοι μπορούν να βασίζονται ο ένας στον άλλον.

Απεναντίας, κάθε επιβάτης φοβάται πως, εάν κάνει κάποια κίνηση αντίστασης, θα τον πυροβολήσουν πριν προλάβει να τον βοηθήσει κάποιος συνεπιβάτης του. Εάν όμως πιστεύαμε ότι ολόκληρο το βαγόνι θα ξεσηκωνόταν αμέσως μαζί μας, τότε ο καθένας μας ξεχωριστά θα όφειλε να εξεγείρεται και δεν θα είχαμε ούτε καν απόπειρες ληστείας τραίνων. Υπάρχουν, επομένως, περιπτώσεις όπου ένα γεγονός δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ, εκτός και αν πιστεύουμε εκ των προτέρων ότι θα συμβεί.»

Ενδιαφέρον είναι το συμπέρασμα του Τζέϊμς στο βιβλίο του αυτό: «Σε όλες τις σημαντικές δοσοληψίες της ζωής είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε ένα άλμα προς το άγνωστο. Εάν αποφασίσουμε να αφήσουμε άλυτα τα ερωτήματα που μας θέτει η ζωή, αυτό είναι μια επιλογή. Εάν αμφιταλαντευόμαστέ ως προς την απάντηση μας, και αυτό επίσης είναι μια επιλογή. Οποιαδήποτε όμως επιλογή κι αν κάνουμε, την κάνουμε με δικό μας κίνδυνο...

Στεκόμαστε σε ένα ορεινό πέρασμα, μέσα στη χιονοθύελλα και την πυκνή ομίχλη, και το μόνο που βλέπουμε είναι κάποιες υποψίες μονοπατιών που μπορεί να αποδειχτούν απατηλά. Εάν παραμείνουμε ακίνητοι, θα πεθάνουμε απ' το κρύο. Εάν πάρουμε λάθος δρόμο, θα γκρεμοτσακιστούμε. Δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα εάν υπάρχει σωστός δρόμος. Τι πρέπει να κάνουμε; «Να φανούμε δυνατοί και γενναίοι.» Να κάνουμε το καλύτερο, να ελπίζουμε για το καλύτερο και να δεχτούμε αυτό που θά 'ρθει. Εάν ο θάνατος βάζει σε όλα τέλος, δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να τον αντιμετωπίσουμε» .

"Ο ΘΕΟΣ ΤΟΥ ΘΕΡΙΣΜΟΥ",Βιβλιοπωλεία "Παιδεία", Λάρισα

Πωλ Βαλερύ," Ο άνθρωπος και το κοχύλι"

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Ο άνθρωπος και το κοχύλι είναι ένα δύσκολο αλλά ενδιαφέρον βιβλίο. Ο Βαλερύ ανήκει στους συμβολικούς ποιητές, που το έργο τους είναι σκοτεινό καθώς εκφράζονται με σύμβολα και με υπαινιγμούς, που κάνουν δύσκολη την κατανόηση του. Στον «Άνθρωπο και το κοχύλι» ο συγγραφέας ενώ ερευνά το κοχύλι με το διεισδυτικό του πνεύμα, στην πραγματικότητα δεν τον απασχολεί το ίδιο το κοχύλι ως αντικείμενο, αλλά ως παράδειγμα για τη διάσταση ανάμεσα στο ωραίο στη Φύση και στο ωραίο στην Τέχνη. Η προβολή μειζόνων αισθητικών προβλημάτων μέσω ενός παραδείγματος οικείου σε όλους είναι ένας τρόπος που προσιδιάζει στο έργο του Πωλ Βαλερύ. Άλλωστε ο τρόπος αυτός είναι και ο τρόπος του συμβολισμού. Στο συμβολισμό ο ποιητής εκφράζεται υπαινικτικά μέσω συμβόλων, μέσω πραγμάτων που αντιστοιχούν εξωτερικά σε σκέψεις και αισθήματα.

Στον άνθρωπο και το κοχύλι το μείζον αισθητικό ζήτημα είναι η διάσταση μεταξύ του καλλιτεχνικώς ωραίου και του φυσικώς ωραίου, όπως αντιστοιχεί στο παράδειγμα του κοχυλιού. Ο συγγραφέας διάλεξε το κοχύλι προφανώς για την επιμελημένη διευθέτηση του σχήματος του που καταλήγει σε μια φυσικώς ωραία μορφή. Η μορφή του υποβάλλει την ιδέα μιας κατασκευής, η οποία έγινε με βάση ένα καλά μελετημένο σχέδιο. Υπάρχει μια εκλέπτυνση και ένα γυάλισμα, που μοιάζει με πνευματική καλλιέργεια.

Αν τα ζώα μπορούν να καλλιεργούν τις μορφές, για να τις κάνουν τελειότερες , αυτό σημαίνει πως έχουν κάποιο πρότυπο; Ποιο άραγε είναι το πρότυπο του κοχυλιού; Στα έργα των ανθρώπων υπάρχει διαφορετική ποιότητα ανάλογα με την τέχνη του δημιουργού. Στα φυσικώς ωραία πράγματα, όπως π.χ. στα κοχύλια, δεν παρατηρείται αυτή η διαφορά στην ποιότητα, όταν ανήκουν βέβαια στην ίδια ποικιλία. Κι όμως τα μαλάκια μπορεί να διαφέρουν μεταξύ τους. Πώς μπορούν να βγάζουν την ίδια ποιότητα; Μήπως δεν είναι τα ίδια τα μαλάκια που κάνουν τα κοχύλια και τα μαλάκια απλώς τα δέχονται;

Το κοχύλι υπήρξε μια πρόκληση για τον Βαλερύ. Έβλεπε σ' αυτό ένα πράγμα που κατεύθυνε τη σκέψη του στις ίδιες τις δυνάμεις και τις κλίσεις του πνεύματος του. Ένιωθε έκπληκτος με τα πλάσματα της Φύσης, που ήταν σε θέση να συγκριθούν με τα έργα του πνεύματος, χωρίς όμως να μπορούν να θεωρηθούν δημιουργήματα. Αφού το κοχύλι δεν είναι δημιούργημα, ποιος το έφτιαξε, αναρωτιέται ο Βαλερύ. «Η ενότητα και η αρτιότητα της μορφής του» «μου υποβάλλουν την ύπαρξη μιας ιδέας που κατευθύνει την εκτέλεση. Ιδέας προϋφιστάμενης, ολωσδιόλου ξέχωρης από το ίδιο το έργο και η οποία διαφυλάσσεται, επαγρυπνεί και δεσπόζει καθ' όσον χρόνον εκτελείται το έργο».

Ο Βαλερύ βρίσκει πολλές ομοιότητες στη φυσική και στην καλλιτεχνική δημιουργία. Θα μπορούσε να καταλήξει σ' ένα συμπέρασμα στο δοκίμιο του αυτό, για το φυσικώς ωραίο, ότι είναι επίσης ένα δημιούργημα, που υποβάλλει την ιδέα ενός Δημιουργού, αν όπως ομολογεί δεν τον εμπόδιζε η απουσία ενός από τα βασικά στοιχεία των ανθρώπινων έργων: η χρησιμότητα. «Δεν βλέπω διόλου τη χρησιμότητα αυτού του πράγματος» γράφει στο τελευταίο μέρος του βιβλίο του. «Δεν μου δίνει λαβή να σκεφτώ την οποιαδήποτε ανάγκη που θα ικανοποιούσε».

Με τη διαπίστωση αυτή ο Βαλερύ εγκαταλείπει την προσπάθεια. «Υπό το ανθρώπινο βλέμμα» σημειώνει στην τελευταία παράγραφο «το μικρό τούτο ασβεστολιθικό σώμα, κούφιο και σπειρωτό, συνεγείρει γύρω του πλήθος σκέψεις που καμιά της δεν καταλήγει.»

Το αδιέξοδο της σκέψης του Βαλερύ απηχεί το αδιέξοδο του δυισμού του Δυτικού Κόσμου όσον αφορά το πνεύμα και το σώμα. Στους Έλληνες δεν υπήρξε ποτέ αυτός ο δυϊσμός. Η Τέχνη και η μόρφωση γενικά δεν είναι ξέχωρη απ' τη ζωή, ώστε να αναζητούμε τη χρησιμότητα τους παντού. Είναι συνυφασμένες με τη ζωή. Η ομορφιά είναι ανάγκη της Φύσης για τη διατήρηση της και για την προαγωγή της. Δεν είναι η χρησιμότητα η κινητήρια δύναμη για τη δημιουργία τόσο στη Φύση όσο και στην Τέχνη.

"Ο ΘΕΟΣ ΤΟΥ ΘΕΡΙΣΜΟΥ",Βιβλιοπωλεία "Παιδεία", Λάρισα

Ζακλίν ντε Ρομιλλύ, "Μια ορισμένη αίσθηση της Ελλάδος"

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Το διάβασμα του καλού βιβλίου και το γράψιμο επίσης, αυτήν την δύσκολη για την Ελλάδα και για όλο τον κόσμο εποχή, δεν είναι για να περάσει κανείς ευχάριστα την ώρα του ή για κερδίσει αυτός που γράφει χρήματα ή φήμη. Είναι σαν μια αποστολή για ένα ανώτερο σκοπό, για χάρη όλου του κόσμου. Μια αποστολή με σκοπό να ανακαλύψει τους φωτισμένους εκείνους ανθρώπους, που δεν λείπουν ποτέ από καμιά εποχή, που με το έργο τους και τη ζωή τους υπήρξαν οι στυλοβάτες του πνεύματος, της μόρφωσης και του πολιτισμού.

Ένας τέτοιος φωτισμένος άνθρωπος είναι η Ζακλίν ντε Ρομιλλύ, η συγγραφεύς του βιβλίου «Μία ορισμένη αίσθηση της Ελλάδος» και πληθώρας άλλων βιβλίων, αφιερωμένων στην Ελλάδα. Η Ζακλίν ντε Ρομιλλύ αφιέρωσε τη ζωή της και το έργο της στην Ελλάδα. Όλα τα βιβλία που έγραψε απαντούν στο βασικό ερώτημα: «Γιατί η Ελλάδα».

«Η Ζακλίν ντε Ρομιλλύ είναι μια εξέχουσα ελληνίστρια της εποχής μας με διεθνή αναγνώριση. Ανάλωσε τη ζωή της στη μελέτη της αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας.(...) Η ζωή της είναι μια αδιάκοπη σειρά συγγραφής και διδασκαλίας. Είναι ομότιμος καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας και της Ακαδημίας Αθηνών, κάτοχος του βραβείου Ωνάση και πολιτογραφημένη Ελληνίδα από το 1995.» (Εσώφυλλο του βιβλίου)

Το βιβλίο είναι σε μορφή διαλόγου, κατ' εξοχήν ελληνικό λογοτεχνικό είδος, έχει δε τη ζωντάνια του προφορικού λόγου, γιατί η Ρομιλλύ το υπαγόρευσε στον Αλεξάντρ Γκρανταζί, υπό τύπον συνεντεύξεων, λόγω του ότι είναι τυφλή. Για μένα το βιβλίο της Ρομιλλύ περιλαμβάνεται ανάμεσα στα πρότυπα βιβλία, γιατί χρησιμεύει σαν ένας οδηγός για τον τρόπο που θα ήθελα να γράφω.

Στο Επίμετρο 1 του βιβλίου της η Ρομιλλύ μέσα σε λίγες γραμμές εκφράζει την πεμπτουσία του Ελληνικού Πολιτισμού όσον αφορά τον αρμονικό πνευματικό γάμο της σκέψης και του ζωντανού αισθήματος. Από την εποχή του Σχίσματος και μετά ο Δυτικός Κόσμος έχασε την αίσθηση της αρμονίας ανάμεσα στη σκέψη και στο αίσθημα, για να καταλήξει στο σημερινό μηδενισμό, τη διάλυση των σχέσεων, τον ευτελισμό των πνευματικών αξιών και της υποβάθμισης της αξίας της ζωής, σε τόσο μεγάλο βαθμό, ώστε να θεωρείται ότι μία από τις τρεις μεγάλες πτώσεις της ανθρωπότητας είναι αυτή του Παπικού κόσμου.

Στο Επίμετρο αυτό η Ζακλίν ντε Ρομιλλύ λέει: «Πώς να εξηγήσω την περίεργη αίσθηση δυσφορίας, με την οποία ξανακοιτάζω αυτά που εξέθεσα (εννοεί τα κείμενα του βιβλίου της που υπαγόρευσε στον Αλεξάντρ Γκρανταζί). Δεν οφείλεται στο ότι μέσα σε λίγες σελίδες διένυσα μια ολόκληρη ζωή, που ξεκινάει από τα πρώτα μαθητικά μου χρόνια και φθάνει έως και μετά τη σύνταξη μου (...)

Η πραγματική αιτία της δυσφορίας μου είναι ότι ακολουθώντας μια συγκεκριμένη διαδρομή, δεν ανέφερα όλα αυτά που συμπλήρωναν και στήριξαν την καριέρα μου ως ελληνίστριας. Παραμέρισα όλες τις συγκινήσεις , τις χαρές και τις λύπες και τις τρυφερές στιγμές. Αλλά για μένα όλα είναι αναμεμειγμένα και θα μπορούσα να είχα διηγηθεί τη ζωή μου με έναν τελείως διαφορετικό τρόπο. (....) Παντρεύοντας την πνευματική μου σκέψη με τις συγκεκριμένες χαρές, επειδή για μένα όλα συνδέονται. ) (...)

Αυτό το αεράκι μπερδεύονταν με την διανοητική δύναμη του κειμένου που διάβαζα. Και με διαπερνούσε συνοδευόμενο από ένα είδος υπερηφάνειας και εμπιστοσύνης. Το ένα έδενε με το άλλο. Πάντοτε η αίσθηση όσων μου είχε δώσει η Ελλάδα έκαναν πολυτιμότερες και βαθιές τις χαρές που ζούσα και τις εμπειρίες που γνώρισα (...) Η ελληνική κουλτούρα δεν είναι στείρα αλλά σε εμπλουτίζει κάθε στιγμή: τουλάχιστον αυτό υπήρξε για μένα.»

"Ο ΘΕΟΣ ΤΟΥ ΘΕΡΙΣΜΟΥ",Βιβλιοπωλεία "Παιδεία", Λάρισα

Μερικοί στις τράπεζες και στα μπαρ προσπαθούν να μείνουν άνθρωποι!

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου



Σ΄ ένα διήγημα του Τζέϊμς Θώρμπερ, συγγραφέως της "Απόκρυφης Ζωής του Ουώλτερ Μίτυ", ένας άνθρωπος και μια μηχανή μπαίνουν σ΄ ένα μπάρ και ζητούν να πιουν από ένα ουίσκι.

Ο μπάρμαν γεμίζει ένα ποτήρι με ουίσκυ και το βάζει μπροστά στον άνθρωπο κι αρνείται να σερβίρει ουίσκι στη μηχανή. Ο άνθρωπος επιμένει κι ο μπάρμαν υποχωρεί και βάζει μπροστά στη μηχανή ένα ποτήρι με ουίσκι. Η μηχανή το πιάνει με το ατσάλινο χέρι της και αδειάζει το περιεχόμενό του στο μεταλλικό της στόμα.

Κατόπιν ο άνθρωπος και η μηχανή βγαίνουν από το μπαρ και οι πελάτες που είδαν τη σκηνή, τους κοιτάζουν από την πόρτα.

"Ανέβηκαν στο αυτοκίνητό τους",είπε κάποιος στον μπάρμαν."Ξέρεις ποιος οδηγούσε;"

Ο μπάρμαν έμενε σιωπηλός. Σκεφτόταν την εποχή που η μηχανή θα αντικαταστήσει τον άνθρωπο όχι μόνο στην εργασία, αλλά και σε κάθε έκφανση της ζωής του.

Αν θέλεις να το δεις αυτό, ευγενικέ αναγνώστη, μπες σε μια τράπεζα και κοίταξε με τα μάτια της ψυχής σου. Μην κοιτάζεις ποτέ το πνευματικό με τα σωματικά σου μάτια, γιατί δε θα δεις τίποτε. Αυτό το τίποτα θεωρούν πολλοί ότι είναι το πνεύμα στον άνθρωπο.

Οι άνθρωποι, όσοι δεν έχουν μετατραπεί ακόμη σε ανθρώπους-μηχανές αγωνίζονται για την ανθρώπινη εργασία τους. Πολλοί διαισθάνονται ότι δεν θα είναι μόνον οι εργαζόμενοι περιττοί, αλλά και ολόκληρη η ανθρωπότητα!

Σύγχρονοι δουλοπάροικοι

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Το σπίτι είναι για την οικογένεια. Είναι ο τόπος και ο χρόνος της ζωής μας τον οποίο αφιερώνουμε στην οικογένεια. Ο τόπος και ο χρόνος της εργασίας,πάλι, είναι για την εργασία ή ο τόπος και ο χρόνος της αναψυχής είναι για την αναψυχή. Ο Θεός χάρισε το χρόνο (και τον τόπο) στον άνθρωπο. Την ώρα της κρίσεως θα κληθεί καθένας μας να δώσει λόγο στον Κριτή για την καλή χρήση του χρόνου και του τόπου. Ακόμα και για μια μάταιη στιγμή ή λέξη θα δώσουμε λόγο,λέει η Αγία Γραφή.

Ο τόπος και ο χρόνος είναι προορισμένος γι΄ αυτό που είναι προορισμένος. Ο τόπος αναψυχής είναι για να αφήσεις τις σκέψεις της δουλειάς ή της οικογένειας και να βρεθείς λίγη ώρα σε ησυχία με τον εαυτό σου ή με τους φίλους σου,δίχως να σε βασανίζουν οι λογισμοί του διαβόλου.

Οι παλιοί διδάσκονταν από την Εκκλησία την αρετή της διάκρισης. Ήξεραν να αποδίδουν στον τόπο και το χρόνο αυτό που του ταιριάζει. Έλεγαν π.χ. ότι η ώρα του φαγητού είναι ιερή.Προσεύχονταν και ευχαριστούσαν το Θεό πριν και μετά από το φαγητό. Πίστευαν ότι πρέπει να τρώμε ήσυχα, με συγκεντρωμένο το νου στο φαγητό.

Η νέα εποχή με σκοπό να καταργήσει το αυτεξούσιο και την ελευθερία του ανθρώπου απομάκρυνε τους ανθρώπους από το Θεό κι ύστερα βρήκε τρόπους να μην είναι ο νους σου συγκεντρωμένος εκεί όπου είσαι και σ΄ αυτό που κάνεις π.χ. επινόησε τα γεύματα εργασίας ή το κινητό τηλέφωνο με το οποίο μετέτρεψε τους κατόχους σε νέους δουλοπάροικους.

Οι παλιοί δουλοπάροικοι, όπως το λέει η λέξη, παροικούσαν στα χτήματα. Δεν είχαν σπίτι, ούτε προσωπική ή οικογενειακή ζωή. Τα πάντα ανήκαν στον ιδιοκτήτη ο οποίος τους πουλούσε μαζί με τα χτήματα, όπως τα παραρτήματα της ακίνητης περιουσίας του.Οι δουλοπάροικοι ήταν παραρτήματα των κτημάτων.

Πήγα το πρωί στο γειτονικό καφενείο για λίγη αναψυχή, για να ξεφύγω από τις σκέψεις της οικογένειας. Για κακή μου τύχη δίπλα μου ήρθε και κάθισε με την πλάτη γυρισμένη προς εμένα ένας με νεοποχίτικη εμφάνιση. Έβγαλε το κινητό του τηλέφωνο, άπλωσε τα χαρτιά του στο τραπέζι και επί μία ώρα και περισσότερο τηλεφωνούσε στους πελάτες του και διεκπεραίωνε εις επήκοον όλων τις υποθέσεις του από το καφενείο. Μετέτρεψε δηλαδή τον τόπο και το χρόνο αναψυχής των συνανθρώπων του σε οίκον εμπορίου.

Προσευχόμουν μέσα μου να τελειώσει τις δουλειές του (να τις τελειώσουμε μαζί, μια που κι εγώ ανυπομονούσα για τις δουλειές του ). Στην πραγματικότητα τον λυπόμουν, γιατί θεωρούσε ως κατάκτηση αυτό που ήταν η δουλεία του.

Η νέα εποχή μεγάλωσε τόσο πολύ το χώρο και το χρόνο της εργασίας, ώστε οι σύγχρονοι άνθρωποι ανεπαισθήτως έγιναν οι νέοι δουλοπάροικοι, που όλη η γης είναι γι΄ αυτούς ο τόπος της εργασίας τους.Δεν έχουν πια ούτε προσωπική ούτε οικογενειακή ζωή.

Η νέα εποχή γέμισε τον κόσμο Σισύφους. Ποιος θα αγωνισθεί για να μπουν όρια στο εμπόριο και για να μη μετατραπούν τα πάντα σε εμπόρευμα;

Η μόνη επανάσταση!

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου


"Η μόνη επανάσταση για την οποία πρέπει να σκεφτόμαστε σοβαρά είναι η προσωπική, η εσωτερική ηθική του καθενός."

Μια φορά πήγε κάποιος λαϊκός στο κελί του γέροντα Παϊσίου στο Άγιον Όρος και σκανδαλίστηκε γιατί είδε στο κομοδίνο του ένα πακέτο τσιγάρα. Μερικοί πάλι σκανδαλίζονταν όταν άκουγαν ότι ο γέροντας άλλους τους απέτρεπε από το κάπνισμα και σε άλλους συνιστούσε να καπνίζουν!

Οι αρχαίοι πρόγονοί μας όριζαν την επιείκεια ως την αρετή του να αποδίδεις στον καθένα αυτό που του ταιριάζει (το αποδιδόναι εκάστω το προσήκον). Η αρετή αυτή στην Ορθοδοξία ονομάζεται "διάκριση" και είναι η σπουδαιότερη και η αναγκαιότερη από όλες τις αρετές, αφού όλες οι αρετές όταν ασκούνται χωρίς διάκριση μετατρέπονται σε ελαττώματα,ακόμα και η αγάπη.

Στο Ευαγγέλιο του Λουκά, στο τέταρτο κεφάλαιο διαβάζουμε τα εξής:"
Δύνοντος δε του ηλίου πάντες όσοι είχον ασθενούντας νόσοις ποικίλαις ήγαγον αυτούς προς αυτόν. ο δε ενί εκάστω αυτών τας χείρας επιθείς, εθεράπευσεν αυτούς."
(Όταν έδυε ο ήλιος, όλοι όσοι είχαν ασθενείς από διάφορες αρρώστιες τους έφερναν σ΄ αυτόν. Εκείνος τους θεράπευε ακουμπώντας τα χέρια πάνω στον καθένα από αυτούς).

Σκέφτομαι μήπως δεν θα μπορούσε με ένα λόγο του να θεραπεύσεις όλους τους ασθενείς που τους πήγαιναν σ΄ αυτόν μετά τη δύση του ηλίου; Γιατί θεράπευε τον καθένα χωριστά, ακουμπώντας στον καθένα τα χέρια του; Για ποιον λόγο θεράπευε τον καθένα χωριστά;

Μου κάνει επίσης εντύπωση ο λόγος του Αποστόλου Πέτρου προς τους Ιουδαίους, στο σημείο που τους λέει ότι ο Θεός τους έστειλε προφήτην ο οποίος τους ευλογεί όταν κάθε ένας αποστρέφεται τις πονηρίες του.

Τί σημαίνει, λοιπόν, ότι κάθε ένας χωριστά λογοδοτεί για τις πράξεις του
στο Θεό; Μήπως το ίδιο ισχύει με την προσωπική ευθύνη για την κατάσταση της ανελευθερίας που βιώνουμε τις μέρες αυτές; Μήπως πρέπει να γίνει καθένας από εμάς αυτό που περιμένει να γίνουν οι άλλοι;

"Άκου τη μπάντα"

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου


Το ποίημα του Άγγλου ποιητή Ντέϊβιντ Χέρμπερτ Λώρενς "Άκου τη μπάντα" δίνει μια εικόνα του σημερινού ανθρώπου και του χάους μέσα στο οποίο ζει. Αυτός είναι ο λόγος που το παραθέτω εδώ σε μια πρόχειρη μετάφραση δική μου, η οποία λόγω ελλείψεων του μεταφραστή αλλάζει κάθε λίγο και λιγάκι. Λέει λοιπόν το ποίημα αυτό :

"Μια μπάντα παίζει πολύ πρωί
Μα είναι μόνο δυστυχισμένοι άνθρωποι
που κάνουν θόρυβο για να σκεπάσουν
την εσωτερική τους κακοφωνία και τη δική μας

Ένα μικρό φεγγάρι, αρκετά ήσυχο
γέρνει και τραγουδάει στον εαυτό του,
μέσα στη νύχτα,
κι η μουσική των ανθρώπων
είναι σαν ένα ποντίκι που ροκανίζει,
που ροκανίζει μέσα σε μια ξύλινη παγίδα
παγιδευμένο.

Αν μεταφέρουμε το περιεχόμενο του ποιήματος στα σημερινά ελληνικά δεδομένα, δεν ξέρω ποιοι είναι οι δυστυχισμένοι που προσπαθούν να σκεπάσουν την εσωτερική τους κακοφωνία και τη δική μας με το θόρυβο γύρω από τον εαυτό τους. Ίσως είναι οι πολιτικοί. Ίσως είμαστε εμείς οι πολίτες που ανεχόμαστε αυτούς τους πολιτικούς. Δεν ξέρω. Και δε ζει κι ο ποιητής να μας εξηγούσε την εικόνα του ποιήματός του.

Μια όμως που το ποίημα μιλάει για παγίδες και για παγιδευμένους, θα ήθελα να κάνω ένα σχόλιο για τις παγίδες. Το σχόλιο αυτό είναι το εξής:Κατ΄αρχήν αυτός που παγιδεύτηκε με κάποιο τρόπο δεν μπορεί να ελευθερωθεί με τον ίδιο τρόπο που παγιδεύτηκε. Με τον ίδιο τρόπο χώνεται πιο βαθιά στην παγίδα.

Ματαιοπονούν λοιπόν αυτοί που σαν τους δυστυχισμένους μουσικούς της μπάντας του Λώρενς παίζουν τον ίδιο σκοπό, για να σκεπάσουν το εσωτερικό τους χάος και το εσωτερικό χάος το δικό μας.Αυτό παθαίνει τώρα η Ελλάδα, που για να ελευθερωθεί από την παγίδα της την χώνουν ακόμα πιο βαθιά σ΄ αυτήν.Δυστυχώς αυτοί που δουλεύουν με παγίδες ταυτίζονται με αυτές και ούτε την παγίδεψη διακρίνουν ούτε πόθο για την ελευθερία νιώθουν μέσα τους.

Μια φορά ο Μέγας Αντώνιος είδε με τα μάτια της ψυχής του απλωμένες τις παγίδες του διαβόλου σε όλο τον κόσμο και είπε, Θεέ και Κύριε, ποιος μπορεί να σωθεί. Κι άκουσε μέσα του μια φωνή να του λέει, Αντώνιε, μάζεψε τις παγίδες και ουδείς σώζεται.

Οι Έλληνες αργά ή γρήγορα θα βρούμε το δρόμο που οδηγεί μακριά από παγίδες και παγιδευτές.Οι ίδιες οι παγίδες κι οι ίδιοι οι παγιδευτές υπάρχουν για να τους ξεπεράσουμε. Η νύχτα θα γίνει πιο φωτεινή από μέρα.

Λόγος εξουσίας

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Η θαυματουργική θεραπεία του χωλού ζητιάνου με ένα λόγο του Αποστόλου Πέτρου όπως αυτή καταγράφεται στο βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων, μας διδάσκει για το τί είναι ο λόγος εξουσίας και σε τι διαφέρει από το δικό μας αδύνατο και ανούσιο λόγο.

Το Βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων, στο τρίτο κεφάλαιο,γράφει πως ο Πέτρος πηγαίνοντας με τον Απόστολο Ιωάννη στο ναό θεράπευσε με ένα λόγο του τον εκ γενετής χωλό που ζητιάνευε στη θύρα του ναού. Ο Πέτρος τον πλησίασε, τον έπιασε από τα χέρια και αφού του είπε να τον κοιτάξει του είπε:" Αργύριον και χρυσίον ουχ υπάρχει μοι. ο δε έχω τούτο σοι δίδωμι. εν τω ονόματι Ιησού Χριστού του Ναζωραίου έγειραι και περιπάτει." Και πιάσας αυτόν της δεξιάς χειρός ήγειρε. παραχρήμα εστερεώθησαν αυτού αι βάσεις και τα σφυρά και εξαλλόμενος έστη και περιεπάτει, και εισήλθε συν αυτοίς εις το ιερόν περιπατών και αλλόμενος και αινών τον Θεόν.

(Χρήματα ασημένια και χρυσά δεν έχω. αυτό όμως που έχω, αυτό σου δίνω: στο όνομα του Ιησού Χριστού του Ναζωραίου, σήκω πάνω και περπάτα." Και πιάνοντας αυτόν από το δεξί χέρι τον σήκωσε. Αμέσως στερεώθηκαν τα πόδια του και οι αστράγαλοί του και μ΄ ένα πήδημα στάθηκε όρθιος και άρχισε να περπατάει και μπήκε μαζί τους στο ναό περπατώντας και πηδώντας και δοξάζοντας το Θεό.)

Ο Πέτρος είπε στον κόσμο που συγκεντρώθηκε γύρω τους και τους κοιτούσε με θαυμασμό: "Ισραηλίτες γιατί θαυμάζετε γι΄ αυτό και τι μας κοιτάτε έτσι, σαν να ήταν με τη δική μας δύναμη ή με δική μας ευσέβεια που τον κάναμε αυτόν εδώ να περπατάει (...) τούτον εδώ που τον βλέπετε και τον γνωρίζετε τον στερέωσε στα πόδια του το όνομα του Ιησού και η πίστη σ΄ αυτόν (...) Μετανοείστε λοιπόν και επιστρέψτε σ΄ αυτόν για να εξαλειφθούν οι αμαρτίες σας." (Πράξεις των Αποστόλων,Κεφ.γ).

Οι Απόστολοι στο όνομα του Ιησού με το λόγο τους έκαναν θαύματα. Το ίδιο και οι Άγιοι της Εκκλησίας μας, με το λόγο τους και με την προσευχή τους έκαναν θαύματα στο όνομα του Ιησού.

Γιατί ο λόγος μας δεν έχει δύναμη; Γιατί δεν έχουμε πίστη, γιατί είμαστε αμετανόητοι και δεν επιστρέφουμε στον Κύριο για να μας θεραπεύσει από τις αμαρτίες μας και γιατί αποδίδουμε τα έργα μας στον εαυτό μας και όχι στο Θεό. Αντικαταστήσαμε το Θεό με τον άνθρωπο.

"Θέλεις υγιής γενέσθαι;" (Θέλεις να γίνεις υγιής;)

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Διαβάζοντας το Ευαγγέλιο μου φαινόταν παράξενη η ερώτηση που κάνει ο Κύριος σε κάποιους αρρώστους, πριν τους θεραπεύσει, που τους ρωτάει αν θέλουν να γίνουν υγιείς! Γιατί τους ρωτάει αν θέλουν να γίνουν υγιείς; Ποιος δεν θέλει την υγειά του; Ποιος θέλει να είναι άρρωστος και να πονάει;

Πιο εύλογο θα ήταν αν ρωτούσε, θέλεις να κάνεις κάτι για να γίνεις υγιής; Στην ερώτηση αυτή πιθανόν κάποιοι να απαντούσαν, όχι δεν θέλουμε να κάνουμε τίποτα. Προτιμούμε να είμαστε όπως είμαστε, παρά να κάνουμε οτιδήποτε που θα μας βγάλει απ΄ την παθητικότητά μας, από την αδράνειά μας κι από την αυτοεγκατάλειψη. Ο Κύριος στις περιπτώσεις αυτές της απόλυτης αυτοεγκατάλειψης θεραπεύει πρώτα την ψυχική παράλυση και μετά θεραπεύει την ανίατη σωματική ασθένεια.

Το ίδιο πρέπει να προετοιμάσουμε κι εμείς τον εαυτό μας, για να δεχθούμε τη βοήθεια του Θεού στις καταστάσεις εκείνες που υπερβαίνουν τις δυνάμεις μας και που μας ακινητοποιούν. Η πρώτη ερώτηση που πρέπει να κάνουμε στον εαυτό μας είναι η ίδια η ερώτηση του Κυρίου, "θέλεις να γίνεις υγιής; Θέλουμε να γίνουμε υγιείς, θέλουμε να υπερβούμε τα εμπόδια και τις δυσκολίες που μας καθηλώνουν και μας κάνουν δυστυχισμένους;"

Η προσευχή μας αρχίζει από αυτό το σημείο, που αφορά την προαίρεσή μας. Ζητάμε τη βοήθεια του Θεού, να διορθώσουμε την προαίρεσή μας και να βάλουμε ως στόχο να νικήσουμε τα εμπόδια αντί να αφεθούμε στην μοίρα μας. Γνωρίζουμε ότι ο Θεός θέλει όλοι οι άνθρωποι να σωθούν και να αποκτήσουν επίγνωση της αλήθειας.

Αυτό σημαίνει επίσης ότι γνωρίζουμε τα εμπόδια και ότι έχουμε πίστη και ελπίδα στο Θεό.Σημαίνει ότι γνωρίζουμε τον εαυτό μας και την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε. Ότι έχουμε τον πνευματικό καθρέφτη στον οποίο βλέπουμε τον εαυτό μας στο σκοτάδι της αγνωσίας που υπάρχει μέσα μας. Ο πνευματικός καθρέφτης μας είναι ο Ιησούς και η υπερέχουσα, η πάνω από όλα, αγάπη μας γι΄Αυτόν.

Τα βήματα που με οδηγούν στη θεραπεία είναι τα εξής; Πρώτο βήμα: Γνωρίζω ότι χρειάζομαι θεραπεία και ότι έχω ανάγκη από τον πνευματικό μου καθρέφτη που είναι ο Ιησούς και η αγάπη μου γι΄ Αυτόν.Πρώτο μου μέλημα, λοιπόν, είναι η σχέση μου με το Θεό με την προσευχή με την οποία έχω διαρκή μνήμη του Θεού (και του θανάτου).

Δεύτερο βήμα:Γνωρίζω ότι η κατάστασή μου, όσο δυσάρεστη κι αν είναι, μου δίνει κάποιες απολαβές, τις οποίες είμαι διατεθειμένος να τις στερηθώ για να αποκτήσω την υγεία μου ή για να υπερβώ τις δυσκολίες και τα εμπόδια.Ενδεικτικώς αναφέρω μια τέτοια απολαβή, το ότι αν παραδοθώ στην ήττα μου, δεν χρειάζεται να κάνω τίποτα. Είναι η απολαβή που μας δίνει η παθητικότητα και η αδράνεια.Μερικοί προτιμούν να αφεθούν να τους ακινητοποιήσουν τα εμπόδια , παρά να κουραστούν για να κάνουν κάτι για να τις υπερβούν.
Δεύτερο μέλημα είναι η διόρθωση της σχέσης μου με τον εαυτό μου, με την τήρηση των Εντολών, ώστε η συνείδησή μου να μη με κατηγορεί σε τίποτε.Δεν υπάρχει τίποτε πιο γλυκό απ΄ την καθαρή συνείδηση, την αιώνια λιακάδα του καθαρού μυαλού, όπως την ονομάζει κάποιος σκηνοθέτης στην ομώνυμη ταινία του.

Τρίτον βήμα:Γνωρίζω σε ποιον θα καταφύγω για να με θεραπεύσει. Τρίτο μέλημά μου είναι η διόρθωση των σχέσεών μου με αυτούς που με στενοχωρούν. Προσευχηθείτε υπέρ αλλήλων, λέει ο Απόστολος Ιάκωβος στην επιστολή του, για να θεραπευθείτε. Αυτός που δεν αγαπάει τον εχθρό του, λέει κάποιος άγιος, δεν γνωρίζει το Θεό.

Αν δεν γνωρίζουμε το Θεό, ούτε τον εαυτό μας γνωρίζουμε. Οι εχθροί μας, όταν προσευχόμαστε υπέρ αυτών, μας βοηθούν να γνωρίσουμε το Θεό και τον εαυτό μας.Για κάθε ψευδαίσθηση που διαλύεται,ο Θεός μας δίνει το ανάλογο πνεύμα. Ο άνθρωπος έχει μέσα του ή ψευδαισθήσεις ή Άγιο Πνεύμα.

Με ποιο κριτήριο είναι μικρός κανείς για το αξίωμα που κατέχει;

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου


"Όλοι γελούσαν με μένα,
χάνομαν κι εγώ στα γέλια"
(Σκωπτική παροιμία Δεσκάτης Γρεβενών)


Οι αρχαίοι δεν απένειμαν δημόσια αξιώματα σε ανθρώπους, που δεν τα άξιζαν,ιδίως όσον αφορά στο ήθος.Έτσι είχαν άξιους ηγέτες.Μερικές φορές οι ηγέτες τους αναδεικνύονταν ανώτεροι απ΄ το αξίωμά τους. Στις περιπτώσεις αυτές ,χάρις στην ανώτερότητά τους ενέπνεαν το σεβασμό σε όλους. Ο κόσμος όταν κινδύνευε η πόλη τους καλούσε να αναλάβουν ξανά το αξίωμά τους , ακόμα κι όταν είχαν αποχωρήσει λόγω γήρατος.

Ο Κάτων π.χ. ανέλαβε ξανά την αρχηγία του Αθηναϊκού στρατού σε ηλικία ογδόντα ετών! Ο Κάτων είχε χαρίσει εκατό νίκες στους Αθηναίους. Η τελευταία του αρχηγία κατέληξε σε ήττα, όχι εξαιτίας του, αλλά εξαιτίας της μη τήρησης της συμφωνίας από μέρους του Αλεξάνδρου. Ο Κάτων δέχθηκε με ηρεμία την θανατική ποινή. Στα παιδιά του άφησε αυτήν την πνευματική υποθήκη:"Μη μνησικακείν Αθηναίοις."

Η μητέρα του διάσημου Ισπανού ζωγράφου Πάμπλο Πικάσο, όπως διηγείται ο ίδιος, του έδωσε αυτήν την ευχή: Αν γίνεις στρατιωτικός, να γίνεις στρατηγός. Αν γίνεις κληρικός, να γίνεις αρχιεπίσκοπος. Έγινα ζωγράφος και έγινα ο Πικάσο.

Είναι σπάνιο ιδίως σε εποχές παρακμής σαν τη δική μας οι κατέχοντες αξιώματα να τα υπερβαίνουν σε αξία, όπως ο Κάτων π.χ. ή ο Πικάσο. Συνήθως είναι μικρότεροι από το αξίωμά τους.

Με ποιο κριτήριο είναι μικρός κανείς για το αξίωμα που κατέχει; Η ίδια η επιθυμία απόκτησης αξιωμάτων είναι ένδειξη αναξιότητας. Εκείνοι που αξίζουν δεν επιζητούν το αξίωμα. Αγωνίζονται όχι για να καταλάβουν το αξίωμα, αλλά για να βρεθεί ο πιο άξιος να το καταλάβει.

Κατά την Ορθοδοξία η επιθυμία να εξουσιάζεις τους άλλους είναι αρρώστια.Ο Κύριος εισήλθε στην Ιερουσαλήμ επιβαίνων όνου και όχι ίππου, ο οποίος ήταν σύμβολο βασιλικής εξουσίας και πολέμου.

Γι΄ αυτούς που δεν ασκούν θεάρεστα την εξουσία (Ο Καλός Επιστάτης)

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Στη σημερινή δύσκολη εποχή για το έθνος μας και για τον καθένα από μας κι εμείς οι Χριστιανοί, παρόλο που έχουμε την αίσθηση της παρουσίας του Κυρίου εντός μας, αισθανόμαστε το πνεύμα της δειλίας να μας πειράζει, όπως τους μαθητές του Ιησού στην τρικυμία: ενώ είχαν μαζί τους τον Κύριο, φοβήθηκαν βλέποντας τα κύματα να σκεπάζουν το πλοίο και του είπαν,Διδάσκαλε δε σε μέλλει που χανόμαστε.Ο Κύριος τους επιτίμησε. Πόσο δειλοί είστε, τους είπε.Κι εμείς τώρα, όταν φοβούμαστε ξεχνάμε ότι έχουμε τον Κύριο μέσα μας και θα θέλαμε όπως τότε που επιτίμησε τους ανέμους και τη θάλασσα και έγινε γαλήνη μεγάλη, έτσι να επεμβεί και τώρα και να μας γλιτώσει από τους κινδύνους που μας απειλούν.

Στην παραβολή του καλού επιστάτη ο Κύριος δίνει το πρότυπο της συμπεριφοράς τόσο του καθένα από εμάς, όσο και αυτών που ασκούν εξουσία επάνω στους άλλους.
Το Ευαγγέλιο γι' αυτούς που δεν είναι καλοί οικονόμοι της εξουσίας λέει δυο πράγματα:Πρώτον ότι η εξουσία είναι δοσμένη άνωθεν και ότι πρέπει να την ασκούν κατά τρόπο ευάρεστο στο Θεό και δεύτερον, ότι ο κύριος που τους έβαλε στις θέσεις που κατέχουν θα έρθει σαν τον κλέφτη, τη μέρα και την ώρα που δεν τον περιμένουν και θα τους επιβάλει σκληρή τιμωρία, θα τους "διχοτομήσει" γράφει κατά λέξη ο Ευαγγελιστής Ματθαίος στο 24ο κεφάλαιο, στίχος 51.

Tο Ευαγγέλιο περιγράφει την παρουσία του Κυρίου ως εξής:"Ώσπερ η αστραπή εξέρχεται από ανατολών και φαίνεται έως δυσμών, ούτως έσται η παρουσία του Υιού του Ανθρώπου." Σε άλλο σημείο γράφει: "Η παρουσία του Υιού του Ανθρώπου θα μοιάζει με ό,τι έγινε την εποχή του Νώε. Εκείνη την εποχή, πριν από τον κατακλυσμό, οι άνθρωποι έτρωγαν και έπιναν, παντρεύονταν και πάντρευαν ώς την ημέρα που μπήκε ο Νώε στην κιβωτό. Δεν κατάλαβαν τίποτε, ώσπου ήρθε ο κατακλυσμός και τους αφάνισε όλους."

Μετά από τις περιγραφές αυτές το Ευαγγέλιο αναφέρεται σ΄ αυτούς που ασκούν εξουσία. Αυτό σημαίνει ότι οι περιγραφές μπορεί να αναφέρονται σε όλους, στη ζωή του καθενός μας, κατ΄ εξοχήν όμως έχουν εφαρμογή για κείνους που τους δόθηκε η εξουσία επάνω στους άλλους. Σ΄ αυτούς που αντί να κάνουν καλή οικονομία της εξουσίας που τους εμπιστεύθηκαν, αυτοί κάνουν κατάχρηση,δίχως να φοβούνται το Θεό και δίχως να ντρέπονται του ανθρώπους, σαν να μην πρόκειται να δώσουν λόγο σε κανένα, ούτε στο Θεό, ούτε στους ανθρώπους.

Άραγε οι πιστοί στο Θεό είναι άοπλοι κι ανυπεράσπιστοι , όταν οι άρχοντες καταδυναστεύουν τους λαούς; Καθόλου δεν είναι ανυπεράσπιστοι. Στους Ψαλμούς υπάρχει πλήθος λόγων που ενθαρρύνουν τους πιστούς και στηρίζουν την πίστη τους στο Θεό: "Κύριος ποιμαίνει με και εις ουδέν με υστερήσει. Εις κήπον χλόης εκεί με κατεσκήνωσεν..."

Ο 90ός Ψαλμός έχει την προσωνυμίαν "Ανεξίκακος": "τοις αγγέλοις αυτού εντελείται περί σου, του διαφυλάξαι σε εν πάσαις ταις οδοίς σου.Επί χειρών αρούσι σε μήπως προσκόψης προς λίθον τον πόδα σου" (Αυτός διατάζει τους αγγέλους του για χάρη σου, να σε φυλάνε όπου κι αν πας. Θα σε σηκώσουνε στα χέρια τους να μη σκοντάψει το πόδι σου σε πέτρα.)

Το όπλο του χριστιανού εναντίον των εχθρών του είναι η προσευχή; Δεν ανταποδίδουμε τη λύπη που μας προκαλούν; Ο πόλεμος για το χριστιανό είναι πνευματικός. Οι πιστοί στο Χριστό νιώθουν τη λύπη ότι είναι μηδαμινοί μπροστά στην αγιότητα του Θεού. Αυτή η λύπη δε μας σκοτώνει, αλλά μας ενθαρρύνει, μας παρηγορεί και μας ενδυναμώνει.

Προσευχόμαστε υπέρ αυτών που μας λυπούν.Προσευχόμενος υπέρ αυτού που σε λυπεί του σωρεύεις αναμμένα κάρβουνα στο κεφάλι του. Δεν το κάνεις γι΄ αυτό. Προσεύχεσαι υπέρ των εχθρών σου, γιατί αρέσει στο Θεό!

"Αγανακτισμένοι" κι ησυχασμένοι! (Πώς μπορείτε να είσθε με τους αγανακτισμένους, Σεβασμιώτατε;")

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Πώς μπορείτε να είσθε με τους "αγανακτισμένους", Σεβασμιώτατε; Η Εντολή του Κυρίου είναι "ειρήνη". "Ειρήνην την εμήν δίδωμι υμίν". Οι Έλληνες στην μακραίωνα ιστορία τους "είδαν και έπαθαν" από αγανακτισμένους. Ο Καραγκιόζης δικαίως ρωτάει τον κάθε αγανακτισμένο: "σ’ αμόλυσαν ή τους ξέφυγες;".

Δεν σας κάνει καθόλου εντύπωση ότι οι πολιτικοί, τα κόμματα, τα ΜΜΕ,η φωτισμένη πνευματική ηγεσία, τα πάντα, προβάλλουν και ενισχύουν τους αγανακτισμένους, ακόμα και φωτισμένοι και πνευματικοί ηγέτες, όλοι είναι μαζί τους, με θάρρος και με αισιοδοξία; Πώς γίνεται οι αγανακτισμένοι κατά των πολιτικών, κατά των κομμάτων, κατά των ΜΜΕ, κατά της φωτισμένης πνευματικής ηγεσίας να είναι αγαπητοί από αυτούς;

Εάν εμέ εδίωξαν και υμάς διώξουσι. Είναι οι αγανακτισμένοι αυτή τη στιγμή διωκόμενοι; Και είναι οι φωτισμένοι ηγέτες με τους διωκομένους; Ο Τίμιος Πρόδρομος του Χριστού για να ελέγξει τον Ηρώδη για την Ηρωδιάδα, αποστερήθηκε κάθε ιδιοτησίας. Ούτε ενδύματα δεν είχε. Ντυνόταν με μια προβιά. Οι φωτισμένοι και οι αγανακτισμένοι θεράπευσαν έτσι τον εαυτό τους και θέλουν να θεραπεύσουν και τους άλλους;

Και για έναν άλλο σπουδαίο λόγο, δεν μπορείτε Σεβασμιώτατε, να είσθε με το μέρος των αγανακτισμένων: Δεν είναι η αγανάκτηση μια μορφή βίας; Ο Κύριος είπε για τη βία: "Δεν θα μπορούσα να καλέσω 12 λεγεώνες"; Στο δε Πέτρο, είπε: "ΎΠαγε οπίσω μου, Σατανά."

Δεν είμαστε κατά των αγανακτισμένων, αλλά κατά της αγανάκτησης, η οποία χρησιμοποιήθηκε ως μέθοδος ευτελισμού των αξιών και εκμαυλισμού των πολιτών , ιδίως των νέων. Π.χ. Καλλιεργείται η αγανάκτηση κατά της αναξιοκρατίας. Οι πολιτικοί και τα κόμματα καταδικάζουν την αναξιοκρατία και εκθειάζουν την αξιοκρατία.

Ο κόσμος ψηφίζει αυτά τα κόμματα που καταλαμβάνουν την εξουσία με την ψήφο του και η αξιοκρατία τους είναι πιο απαίσια από την αναξιοκρατία! Με αυτόν τον τρόπο ευτελίζουν την αξιοκρατία, τη δημοκρατία, την ελευθερία, το κράτος με ανθρώπινο πρόσωπο, την πολιτική υπέρ των αγροτών, υπέρ των γερόντων, υπέρ των νέων και της Παιδείας και γενικά όλων των αξιών. Όλη αυτή η καταστροφή προήλθε με το χειρισμό της αγανάκτησης ώς μεθόδου απαξίωσης.

Στην αγορά, χρησιμοποιείται η πονηρή μέθοδος του ενδιαφέροντος της αγοράς υπέρ του καταναλωτικού κοινού. Το σύνθημα που χρησιμοποιείται είναι γνωστό:"Σκεφτόμαστε πριν από σας, για σας ή διαλέγουμε πριν από σας για σας". ΈΤσι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και η αγανάκτηση: "Αγανακτούμε πριν από σας, για σας." Σ΄ αυτήν την περίπτωση η αγανάκτηση θα ήταν εκ του πονηρού.

Ο Κύριος είπε, να μην αντιστέκεσαι στο πονηρό. Οι αρχαίοι πρόγονοι είπαν "μηδέν άγαν", που σε μια ελεύθερη μετάφραση θα μπορούσε να αποδοθεί με τα λόγια,
"ποτέ και με τίποτε να μην αγανακτείς". Γιατί άραγε; Για τους λόγους που είπαμε πιο πάνω. Γιατί ο πιο πρόσφορος τρόπος να σε έχουν "του χεριού τους", είναι να σε προκαλούν. Μήπως αυτόν δεν κάνουν σήμερα; Έχει υποστεί ποτέ ο Έλληνας μεγαλύτερη πρόκληση από την σημερινή; Όσο υπάρχουν οι "αγανακτισμένοι", οι διώκτες κοιμούνται ήσυχοι. Να φοβάσαι τη μπόρα, όταν είναι μεγάλη ησυχία.

Η αγανάκτηση με τους αγανακτισμένους πολίτες, με τους πολιτικούς και με τα πολιτικά κόμματα που την προκαλούν και την ενισχύουν, χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον τα τελευταία πενήντα χρόνια. Αν δεν ξέσπασε την περίοδο αυτή κοινωνική εξέγερση οφείλεται στη χρησιμοποίηση της αγανάκτησης ως μέσου εκτόνωσης και ως δικλείδα ασφαλείας του συστήματος. Τα αριστερά κόμματα συνέβαλαν περισσότερο από κάθε άλλο στην επιτυχία της πολυμεταχειρισμένης αυτής μεθόδου στον τόπο μας.

Θα με ερωτήσετε, και γιατί δεν θα θέλατε την ειρήνη; Ο Ιησούς δεν θέλει την ειρήνη στις πλάτες των θυμάτων. Σας δίνω τη δική μου ειρήνη, είπε. Όχι την ειρήνη που δίνει ο κόσμος.

"Αν ορθώς προσεύχεσαι θεολόγος είσαι"

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

"Αυγένδε
ζήσαις εν ΚΩ και
ερώτα υπέρ ημών"
(Κατακόμβη Αγ.Δομιτέλλης)


"Αν ορθώς προσεύχεσαι θεολόγος είσαι". Τα λόγια αυτά του Αγίου με αναπαύουν. Οι προσφιλείς μου που βρίσκονται στον ουρανό οπωσδήποτε είδαν την αλήθεια και ορθώς προσεύχονται υπέρ ημών.

Όσον αφορά εμάς τους ζώντες, αν κρίνω από το που και πως αναπαύεται η ψυχή μου, ορθώς προσεύχονται οι απλοί μοναχοί στα μοναστήρια και όχι ορθώς προσεύχονται οι σχολαστικοί στις ακαδημίες τους.

Το αίσθημά μου με ειδοποιεί σε ποιους χώρους κλονίζεται η πίστη μου και τους αποφεύγω και σε ποιους χώρους στηρίζεται η πίστη μου και τους προτιμώ. Αυτός είναι ο λόγος που μου αρέσει να βρίσκομαι κοντά σε απλούς ανθρώπους. Κοντά τους δεν κινδυνεύω.

Πέρασαν μερικές μέρες που διάβασα ένα κακόδοξο βιβλίο και δεν μπορώ ακόμα να συνέλθω. Ο συγγραφέας του, διάσημος θεολόγος, γράφει πως η Ανάσταση δεν είναι πραγματική, αλλά συμβολική, πως Ανάσταση είναι η μετάνοια, η μετάλλαξη της σχέσης μας με αυτόν τον κόσμο, πως αυτό είναι η Ανάσταση των σωμάτων (σώμα είναι η σχέση μας με αυτόν τον κόσμο), πως η Ανάσταση είναι γι΄ αυτούς που πιστεύουν στην Ανάσταση κ.ά.

Στο υπέροχο βιβλίο του με τον τίτλο "Πέραν του Τάφου" του Κωνσταντίνου Καλλινίκου ο πιστός αναγνώστης θα βρει απαντήσεις που θα αναπαύσουν την ψυχή του όσον αφορά την Ανάσταση. Παραθέτω μια φράση μόνο από το βιβλίο, με την οποία ο συγγραφέας αποστομώνει τους ορθολογιστές εκείνους θεολόγους, που δεν πιστεύουν ότι η Ανάσταση είναι πραγματική αλλά συμβολική: "Το ερμηνεύειν το "ζωοποιήσει και τα θνητά σώματα υμών" δια του "απαλάξη εκ της αμαρτίας τας ψυχάς υμών", αποτελεί το άκρον άωτον της περί τα ιερά Κείμενα αυθαιρεσίας και του βανδαλισμού."

Με μια ύβρη των Τούρκων "τιμάται" ο φιλόσοφος Διονύσιος στη Λάρισα!

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Οι Τούρκοι, επί τουρκοκρατίας, εξύβρισαν κάποτε τον Έλληνα φιλόσοφο Διονύσιο αποκαλώντας τον "Σκυλόσοφο". Οι Τούρκοι το έκαναν μια φορά. Ο Δήμος Λαρίσης, βασιλικώτερος του βασιλέως, επαναλαμβάνει την ύβρη συνεχώς.

Με ποιο τρόπο; Με το να διατηρεί την τουρκική ύβρη ως όνομα μιας οδού της πόλεως. Πρόκειται για τη γνωστή οδό στο Φρούριο, δίπλα στο αρχαίο θέατρο. Το Ευαγγέλιο γράφει για τους Αποστόλους, πως θα τους σκοτώνουν και θα πιστεύουν ότι προσφέρουν έργο στο Θεό.

Ο φιλόσοφος και επίσκοπος Τρίκκης Διονύσιος οργάνωσε επανάσταση εναντίον των Τούρκων, η οποία απέτυχε και πολλοί νέοι έχασαν τη ζωή τους όπως και ο ίδιος. Οι κατακτητές τον σκότωσαν, τον έγδαραν, και γεμίζοντας το δέρμα του με άχυρα, το έστειλαν στο σουλτάνο.

Μη μείνωμεν έξω του νυμφώνος Χριστού

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου


“Δοκιμάζουμε στην πορεία, με γνώμονα το “μη μείνωμεν έξω του νυμφώνος Χριστού”, κι επιλέγουμε αυτό που πρακτικά ο Κύριος επιδοκιμάζει.”

Περπατώντας μερικές ώρες στο νότιο μέρος της Καλύμνου σκαρφάλωσα σ΄ ένα βράχο, όπου έμενε μια ασκήτρια. Εξήντα χρόνια δεν είχε φύγει από εκεί. Το κελί της ήταν τόσο μικρό που μόνο μπουσουλώντας μπορούσες να μπεις. Το ίδιο μικρό ήταν και το εκκλησάκι της.

Ο βατός τόπος όπου φύτρωνε λίγο χορτάρι στη σκιά του μοναδικού δέντρου δεν ήταν μεγαλύτερος από πενήντα τετραγωνικά μέτρα. Η ασκήτρια ήταν τόσο μικρόσωμη που ο χώρος της θα της φαινόταν μεγάλος και θα της περίσσευε. Η ασκήτρια τρεφόταν με ό,τι έστελνε ο Θεός με κάποιο ψαρά, που τύχαινε να αράξει για λίγο στο στενό ορμίσκο, κάτω χαμηλά στη θάλασσα.

Δεν πιστεύω να ανέβαινε κανείς επάνω να της πάει τροφή. Θα χρειαζόταν να κοπιάσει τόσο για να ανεβεί και να κατεβεί που δεν θα του έμεναν άλλες δυνάμεις να γυρίσει στην Πόθια. Άλλωστε δεν υπήρχε ούτε κάποιος κατσικόδρμος, εκτός από ατέλειωτα βράχια. Ο μόνος τρόπος να πας εκεί είναι να περπατήσεις κάμποσες ώρες μακριά από το γυναικείο μοναστήρι της Ευαγγελίστριας.

Πώς θα μπορούσε να βαστάξει κανείς να ζει μόνος εξήντα χρόνια σε μια μικρή λωρίδα γης , αν δεν είχε την επιδοκιμασία του Κυρίου; Έτσι όπως ήταν αφύλακτο το μέρος ο άέρας και ο ήλιος έγδερναν τους βράχους και τη μικρή σπιτακούλα με το εκκλησάκι, που άντεχε χάρις στο μικρό της μέγεθος

Του ούνου μάρτζινε (Σε μια γωνιά)

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Τη μικρή αυτή ιστορία την άκουσα από ένα φίλο μου Σμιξιώτη. Βρισκόμουν, είπε ο φίλος μου, στο χωριό μου, στη Σμίξη Γρεβενών.Μια μέρα καθόμουν κάπου με ένα θεολογικό βιβλίο στο χέρι. Πέρασε από μπροστά μου μια γυναίκα άγνωστή μου και με χαιρέτισε με το όνομά μου.

Την είχα δει και άλλοτε και ενδιαφέρθηκα να μάθω ποια είναι. Ρώτησα μια γνωστή μου,μια κοσμική κυρία, που την ήξερε: "Α. γι΄ αυτήν λές, που κάθεται στην άκρη του χωριού, στο ανήλιο;" είπε χωρίς να δώσει σημασία. Έτσι το μόνο που ήξερα για τη γυναίκα που με χαιρέτισε με το όνομά μου ήταν ότι κάθεται στην άκρη του χωριού, στο ανήλιο.

-Τί κάνεις; με ρώτησε η άγνωστη γυναίκα.
-Διαβάζω αυτό το βιβλίο για την προσευχή, απάντησα.
-Για ποια προσευχή;
-Να, για την προσευχή για μένα, για σένα,για να μας έχει καλά ο Θεός.
-Όχι, είπε.

-Να έχει καλά ο Θεός όλους τους Σμιξιώτες, είπα ύστερα από μια μικρή παύση.
-Όχι, επανέλαβε η γυναίκα.
-Να έχει καλά όλους τους Έλληνες;ρώτησα.
-Όχι.Όχι.
-Να έχει καλά όλους τους ανθρώπους, είπα αυτή τη φορά με βεβαιότητα.
-Να έχει καλά όλον τον κόσμο, είπε η γυναίκα, κι εμάς "του ούνου μάρτζινε" (σε μια γωνιά).

Μια γριά γυναίκα που ζούσε μόνη, στην άκρη του χωριού, ήξερε ότι το πιο πολύτιμο για τον άνθρωπο είναι να ζει σε μια γωνιά και να βλέπει διαρκώς το Θεό!

Γιατί δεν πετάς την τηλεόραση στα σκουπίδια, φιμώνοντας τον τύραννο;; (Η τηλεόραση είναι συναίνεση)

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Είναι αδύνατο να γίνει κάτι για το γενικό καλό στον τόπο μας, αν δεν πετάξουμε προηγουμένως την τηλεόραση στα σκουπίδια, φιμώνοντας τον τύραννο.

Αν ζούσες σε στρατόπεδο συγκέντρωσης και είχες τη δυνατότητα να τσακίσεις τα μεγάφωνα με τα οποία σε προγραμματίζουν, σε υποβαθμίζουν και σου προκαλούν αυτολύπη, δεν θα τα τσάκιζες;

Γιατί δεν πετάς στα σκουπίδια την τηλεόραση που σου κάνει ακόμα μεγαλύτερη ζημιά; Μήπως νομίζεις ότι δε ζεις σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, επειδή τρέχεις στα γήπεδα και στις άλλες χαμηλές συγκινήσεις;

Η τηλεόραση είναι συναίνεση (Δε φταίει κανείς αν δεν πετάτε την τηλεόραση στα σκουπίδια)

1. Η τηλεόραση είναι συναίνεση. Πετάξτε την τηλεόραση στα σκουπίδια και την άλλη μέρα τα πράγματα θα ΄ναι διαφορετικά. Η τηλεόραση είναι συναίνεση. Μη συναινείτε.

2. Με τη δική σας συναίνεση η τηλεόραση σας δίνει αυτό που θέλετε, να μισοκοιμάστε. Ο ύπνος είναι αδιαφορία. Μην αδιαφορείτε. Ο εχθρός του ανθρώπου δεν αδιαφορεί. Την ώρα που εσείς μισο-κοιμάστε ο εχθρός του ανθρώπου ετοιμάζει καινούρια επιθετικά σχέδια.

3. Παραδομένοι στο μισο-ύπνο έχετε ήδη αποδεχθεί το χειρότερο, τον πνευματικό θάνατο της κοινωνίας. Μήπως βγαίνετε απ΄ τον ύπνο σας για να ψάξετε να βρείτε πού κάνατε λάθος; Η τηλεόραση δεν θα σας επιτρέψει να δείτε ποτέ τον εαυτό σας, μήπως μετανοήσετε και την πετάξετε στα σκουπίδια.

4. Τα έχετε δει όλα. Ακόμα και το ένα εκατομμυριοστό από αυτά που είδατε είναι αρκετό να καταστρέψει για πάντα την επαφή σας με τον εαυτό σας, με τους άλλους και με το Θεό.

5. Η τηλεόραση είναι ο ίδιος ο εχθρός. Όχι γιατί τα προγράμματά της είναι κακής ποιότητας ή γιατί είναι το πιο δυνατό μέσο προπαγάνδας. Όχι. Είναι εχθρός σαν διαδικασία. Δεν πολεμάει το πνεύμα του ανθρώπου, Μακάρι να το πολεμούσε. Θα γινόταν η αιτία να αναδειχθούν άξιοι πολεμιστές να την πολεμήσουν. Δεν πολεμάει το πνεύμα, το υποκαθιστά.

6. Ως τηλεθεατής, ακόμα κι όταν διαφωνείς μαζί της έχεις δεχθεί εκ των προτέρων οτιδήποτε είναι καταστροφικό για σένα τον ίδιο, για την οικογένειά σου, για τον τόπο σου, για την πίστη σου, για την Ελληνική γλώσσα.

7. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να ηττηθεί ο εχθρός του ανθρώπου. Ο καλύτερος, ο ασφαλέστερος, ο πιο σίγουρος είναι να τον αφήσεις να καταπέσει από μόνος του. Ένας εκκλησιαστικός ύμνος μιλώντας για τον εχθρό του ανθρώπου λέει, ότι όταν γίνεται δυνατός ηττάται. Να μη συμμετέχεις σε ό,τι είναι συναίνεση. Γι΄ αυτό να πετάξεις την τηλεόραση στα σκουπίδια.

Όπως σε στρατόπεδα συγκέντρωσης

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου




Η ζωή στις σύγχρονες πόλεις είναι ζωή όπως σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Είναι αδύνατο να επιβιώσεις για πολύ καιρό. Ο Αμερικανός ποιητής Μπλογκ στο ποίημά του "Δώδεκα τρόποι να σκοτώσεις έναν άνθρωπο" γράφει: "Yπάρχουν πολλοί τρόποι να σκοτώσεις έναν άνθρωπο. Ο πιο σίγουρος, ο πιο ασφαλής,ο πιο αποτελεσματικός, είναι να τον αφήσεις να ζει σε μια σύγχρονη πόλη."

Η σύγχρονη πόλη καταχρηστικώς φέρει αυτό το όνομα. Πόλη ονομάστηκε ο χώρος, όπου ενάρετοι άνθρωποι μπορούσαν να συμφωνήσουν στην αναζήτηση του καλού. "Η δυνατότητα ύπαρξης μιας πόλης, που αποτελεί το πεδίο όπου αναζητείται από κοινού το καλό, έχει εξαφανιστεί"(Ίλιτς).

Στις πόλεις, όπως και στα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι ίδιες συνθήκες επικρατούν και οι ίδιες σκέψεις και αισθήματα υποβάλλονται σε όλους "χάρις" στην τηλεόραση. Το πνεύμα του στρατοπέδου συγκέντρωσης περισφίγγει τους κατοίκους μιας σύγχρονης πόλης.Η ψυχή του ανθρώπου ασφυκτιά:"Λυπήσου μας, Κύριε. Χάθηκαν οι μέρες μας μάταια".

Η εξουσία υποβάλλει στον υπήκοο το αίσθημα αυτοϋποτίμησης. Ο αδικούμενος φταίει για τις αδικίες εις βάρος του. "Είδατε,τί κάνατε;" ρωτούν οι εξουσιαστές, όπως έκαναν οι φίλοι του Ιώβ, που προσπαθούσαν τον πείσουν να μην πιστεύει στην αθωότητά του.

Όποιος τιμωρείται, κάτι έκανε. Αν τον έκλεψαν ίσως είσαι γεννημένος να τον κλέβουν.Πρέπει να δώσει λόγο γιατί τον κλέβουν.Με τη λογική αυτή η ενοχή δεν βαρύνει τον ένοχο, αλλά το θύμα του. "Είδες, τί έκανες;" ρωτάει ο θύτης το θύμα του.

Σε μια αγροτική διαδήλωση στο Κιλελέρ, στην οποία παρίστατο και ο τότε πρωθυπουργός, οι αγρότες φώναζαν αγανακτισμένοι συνθήματα κατά της κυβέρνησης. Μαζί τους διαμαρτυρόταν και ο πρωθυπουργός ! Ήταν σαν να τους έλεγε, "είδατε τι κάνατε; Η ίδια η κυβέρνηση είναι αγανακτισμένη με την πολιτική της"!

Ένα από τα αγαπημένα μου Ευαγγέλια είναι το Ευαγγέλιο της τετάρτης Κυριακής το οποίο παραθέτω εδώ, γιατί σ΄ αυτό φαίνεται ένας άνθρωπος με τόσο καλό χαρακτήρα, που μου δίνει χαρά κάθε φορά που διαβάζω γι΄ αυτόν! Είναι ο εκατόνταρχος που πηγαίνει στον Ιησού γιατί είναι άρρωστος ο δούλος του (οι δούλοι εκείνη την εποχή ήταν όπως ήταν τα ψυχοπαίδια σε μας) και τον παρακαλεί να τον θεραπεύσει.Η στάση του και η ομορφιά του χαρακτήρα του έκανε τον ίδιο τον Κύριο, να τον θαυμάσει. Δείτε πως περιγράφει το γεγονός ο ευαγγελιστής Ματθαίος:

"... προσήλθεν αυτώ εκατόνταρχος παρακαλών αυτόν και λέγων. Κύριε, ο παις μου βέβληται εν τη οικία παραλυτικός, δεινώς βασανιζόμενος. Και λέγει αυτώ ο Ιησούς. Εγώ ελθών θεραπεύσω αυτόν. Και αποκριθείς ο εκατόνταρχος έφη. Κύριε, ουκ είμαι ικανός ίνα μου υπό την στέγην εισέλθης. Αλλά μόνον ειπέ λόγον, και ιαθήσεται ο παις μου. Και γαρ εγώ άνθρωπος ειμί υπό εξουσίαν, έχων υπ΄ εμαυτόν στρατιώτας, και λέγω τούτο, πορεύθητι, και πορεύεται, και άλλω, έρχου, και έρχεται, και τω δούλω μου, ποίησον τούτο και ποιεί. Ακούσας δε ο Ιησούς εθαύμασε και είπε τοις ακολουθούσιν. Αμήν λέγω υμίν, ουδέ εν τω Ισραήλ τοσαύτην πίστιν εύρον... και είπεν ο Ιησούς τω εκατοντάρχω. Ύπαγε, και ως επίστευσας, γενηθήτω σοι. Και ιάθη ο παις αυτού εν τη ώρα εκείνη."

Όσο πιο κοσμικός τόσο καλύτερα

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου


"Εν εικόνι διαπορεύεται πας άνθρωπος" λέει η Γραφή.Κάθε άνθρωπος σχηματίζει μια εικόνα για τον κόσμο και με αυτήν πορεύεται!

Πήγα μια φορά στο γραφείο ενός επισκόπου.Προσπαθούσε να ανταποκριθεί σ΄ αυτό που πίστευε ότι ήμουν: ένας δημόσιος υπάλληλος που τον ενδιέφεραν η λίγη δουλειά, οι τριετίες, τα επιδόματα, ο μισθός, η ιδιοκτησία...
Όταν αναφερόταν στον εαυτό του , θαρρώ ότι έκανε την ίδια προσπάθεια, να τον προσαρμόσει σ΄ αυτό που νόμιζε ότι θα ταίριαζε στην εικόνα του για μένα. Είπε ότι έχει δυο μισθούς, ότι αναγνώρισε έτη προϋπηρεσίας από τη θέση που κατείχε πριν γίνει κληρικός, ότι έχει εξοχική κατοικία σε μια παραθαλάσσια περιοχή κ.α.

Έριξα μια ματιά στη βιβλιοθήκη του: Δεν υπήρχε κανένα βιβλίο για την προσευχή!
Τον κοίταξα με συμπάθεια. Μιλούσε στην εικόνα που είχε σχηματίσει για μένα προσπαθώντας να ανταποκριθεί όσο καλύτερα μπορούσε σ΄ αυτήν.

Θαρρώ ότι μια μερίδα κληρικών, οι λεγόμενοι μοντέρνοι, προοδευτικοί, ιδιόρρυθμοι κ.ά.,προσπαθούν να αρέσουν στην εικόνα που έχουν για τους λαϊκούς.Δεν αναφέρονται στο Χριστό. Νομίζουν ότι ο κόσμος τους πλησιάζει για την κοσμικότητά τους και για την ιδιορρυθμία τους και εμφανίζονται όσο πιο κοσμικοί και πιο μοντέρνοι γίνεται.

Έτσι δεν μπορούν να συνδέσουν τον κόσμο με το Λόγο της Αληθείας.

Αν κάποτε δώσει ο Θεός και φύγουν αυτοί οι πολιτικοί

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

"Κάθε πράξη είναι χαρακτηριστικό της ψυχής"

Αν κάποτε δώσει ο Θεός και φύγουν αυτοί οι πολιτικοί που έφεραν τον τόπο σ΄ αυτήν την παρακμή, οι νέοι που πρόκειται να αναλάβουν δημόσια αξιώματα πρέπει να πάνε σε ειδικό σχολείο για μεγάλους, στο οποίο να διδάσκουν οι αυθεντίες της Ελληνικής Γλώσσας, για να μάθουν 1) τη μέγιστη σημασία της γνώσης της Ελληνικής γλώσσας και 2) την αληθή γνώση των ονομάτων. Το πρώτο που θα τους μάθουν είναι να λένε τη λέξη "ρατσισμός" και όλες τις παρόμοιες λέξεις στα Ελληνικά.
Αυτή η εποχή θαρθεί οπωσδήποτε. Στο τιμόνι της ζωής μας είναι ο Χριστός. Θα οικονομήσει το λαό να ξαναβρεί το δρόμο του που οι νεωτεριστές και οι διάφοροι μαθητευόμενοι μάγοι μετέτρεψαν την άγνοιά τους σε επιχείρημα υπέρ της αλλαγής.

1 σχόλια:
Emmanouel είπε...
"Εν χειρί Κυρίου εξουσία της γης, και τον χρήσιμον εγερεί εις καιρόν επ'αυτής". Στο χέρι του Κυρίου βρίσκεται η εξουσία της γης, και θα αναδείξη τον χρήσιμο και ωφέλιμο άρχοντα επ'αυτής στον κατάλληλο καιρό, λέει η Γραφή (Σοφ.Σειρ. ι'4).

Σίγουρα και εδώ θα εφαρμοσθούν οι πνευματικοί νόμοι. Το ζήτημα είναι πόσο κατηρτισμένοι και εγκρατείς στην πνευματική παιδεία ή εντελώς αναλφάβητοι είμαστε για να ζητήσουμε το έλεος του Θεού, την σωστική του παρέμβαση.

Γιατί σε γενικές γραμμές λειτουργούμε με πρακτικές, τοποθετήσεις και τελετές απομάκρυνσης από τον Θεό. Δυστυχώς, την παρουσία Του και την εξουσία Του δείχνουμε να θέλουμε να τις ξεχνάμε. Σαν να προτιμούμε χίλιες φορές την απο-μόνωσή μας, την βασανιστική και τραγική μας απερήμωση, παρά την εξάρτηση από τον Πανάγαθο.
8 Ιουνίου 2011 4:51 π.μ.

Μικελάντζελο Αντονιόνι, "Η Κόκκινη Έρημος"

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Η κινηματογραφική ταινία του Αντονιόνι "Η Κόκκινη Έρημος" είναι μια παραβολή της αιώνιας σύγκρουσης της χάρης με την ενοχή,της σύγκρουσης του τύπου του Άβελ και του τύπου του Κάϊν.

Η παρουσία της χάρης στον τύπο του Άβελ γίνεται αισθητή ως δικαιοσύνη και ειρήνη και χαρά "εν πνεύματι αγίω", ενώ η ενοχή στον τύπο του Κάϊν συνοδεύεται από αισθήματα καταναγκασμού, υπερηφάνειας και ταραχής.

Τύποι Άβελ και Κάϊν με τους αντίστοιχους τρόπους ζωής συναντάμε σε όλα τα μεγάλα έργα της παγκόσμιας Λογοτεχνίας και του παγκόσμιου Κινηματογράφου. Ο ίδιος ο Κύριος αναφέρεται στους δύο αυτούς τύπους της χάρης και της ενοχής στην παραβολή του βασιλιά και του πονηρού δούλου,με την οποία περιγράφει τη βασιλεία των ουρανών. Η θαυμάσια αυτή παραβολή αναγιγνώσκεται την ενδέκατη Κυριακή μετά την Πεντηκοστή και είναι η εξής σε ελεύθερη απόδοση:

" Τότε πήγε ο Πέτρος και του είπε: Κύριε, πόσες φορές θα σφάλλει σε μένα ο αδελφός μου και θα τον συγχωρήσω; Ως εφτά φορές; Του λέει ο Ιησούς: Δε σου λέω έως εφτά, αλλά ως εβδομήκοντα φορές εφτά.Γι΄αυτό η βασιλεία των ουρανών μοιάζει με ένα βασιλιά, που λυπήθηκε το δούλο του, που δεν μπορούσε να του πληρώσει το χρέος του και το το χάρισε. Ενώ ο ίδιος ο δούλος δεν λυπήθηκε το σύνδουλό του που και εκείνος δεν μπορούσε να πληρώσει το χρέος του προς αυτόν,παρόλο που ήταν μηδαμινό μπροστά στο χρέος που του χαρίστηκε. Δεν άκουσε τα παρακάλια του, ούτε τη συγνώμη του και τον έβαλε στη φυλακή. Όταν ο Κύριος του δούλου έμαθε τί είχε κάνει οργίστηκε και τον παρέδωσε στους βασανιστές, να τον βασανίζουν, ώσπου να ξεπληρώσει όσα του χρωστούσε."

Τύπους Άβελ και Κάϊν συναντάμε , όπως είπαμε, στον κινηματογράφο, στα μεγάλα έργα. Στο αριστούργημα του Ιταλού σκηνοθέτη Μικελάντζελο Αντονιόνι "Η Κόκκινη Έρημος" π.χ. η ηρωίδα του έργου, την οποία υποδύεται η Μόνικα Βίτι, είναι μια υπερευαίσθητη γυναίκα της χάρης, ένας τύπος Άβελ. Η γυναίκα αυτή υποφέρει τόσο από το εξωτερικό περιβάλλον, την έρημο που προκάλεσε η σύγχρονη επιστήμη και τεχνολογία, όσο και από την εσωτερική έρημο της ψυχής, που προκάλεσε η απουσία της αγάπης.

Ο θεατής λυτρώνεται τελικά από την αγωνία του για τη νέα γυναίκα που δεν μπορεί να ζήσει σ΄ ένα περιβάλλον, όπου κανένας δεν την αγαπάει, όταν η ηρωίδα, αντί να ψάχνει μάταια να βρει ανθρώπους να την αγαπούν, αποφασίζει η ίδια να δείξει αγάπη στο εφτάχρονο παιδί της και στους άλλους ανθρώπους γύρω της. Η ανώτερη αυτή εμπειρία αποτελεί την κάθαρση της τραγωδίας!

Σχόλιο στην ομιλία του Σεφέρη την ημέρα της βράβευσής του με το Νόμπελ

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Νιώθω το Σεφέρη υπήρξε διακριτικός στην ομιλία του στους Σουηδούς. Μου θυμίζει τους φοιτητές της επαρχίας, που όταν ερχόταν ο πατέρας τους απ΄ το χωριό να τους δει , τον έκρυβαν. Τους πρόσβαλε η εμφάνισή του κι αυτοί έδειχναν την αγνωμοσύνη τους στο γέρο τους. Ευγνωμοσύνη για την επιστήμη τους , αγνωμοσύνη για το γέρο τους. Κι όμως όταν ένας αγράμματος έχασε τον πατέρα του, είπε" Έχασα το μόνο άνθρωπο που όταν θα με έβλεπε στο δρόμο του, θα με καμάρωνε." Σε κάποια παράδοση παρομοιάζουν τη χαρά της φώτισης, με τη χαρά να δεις τον πατέρα σου στο δρόμο. Δεν ξέρω πώς θα παρομοίαζαν τη συνάντηση με τον πατέρα τους στο δρόμο, αν είχαν λάβει κι αυτοί βραβείο Νόμπελ. Κρίμα!

Κι αφού ο Σεφέρης από ό,τι φαίνεται από την ομιλία του δεν θα ένιωθε καλά, αν ο πατέρας του ήταν κάποιος ελάχιστος, κάποιος χωριάτης, κάποιος φτωχός και ρακένδυτος, οπωσδήποτε δεν ένιωσε καλά να εκφράσει μια μικρή ευγνωμοσύνη στον Κύριο Ιησού Χριστό στην Παναγία Μητέρα Του και στη φίλη Ορθοδοξία, την αγαπημένη μας, που αυτή διέσωσε και τη γλώσσα. Αλλά εδώ είναι κάπως συγκεχυμένα τα πράγματα μετά τη σχολή του Τριάντα και τους δημοτικιστές. Είναι λοιπόν η ελληνική γραπτή γλώσσα δημιούργημα των λογίων ή είναι όπως πιστεύουν οι δημοτικιστές δημιούργημα του Λαού; Κι αφού επέβαλαν την άποψή τους ότι είναι δημιούργημα του Λαού, χάριν του Λαού επέβαλαν την προφορική γλώσσα , ως γραπτή και κατήργησαν την ελληνική γραπτή γλώσσα, χάριν της μικροπολιτικής και του κομματικού φανατισμού τους.

Τί κρίμα. Ο Σεφέρης θυμήθηκε ακόμα και τον Οιδίποδα, τις Ερινύες, τη Σφίγγα, αλλά δεν θυμήθηκε την Ορθοδοξία, τους Αγίους και πρό πάντων τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό και την Παναγία.

Θα παραθέσω ένα κινέζικο ποίημα του Χαν Σαν, ποιητή του 6ου αιώνα μ.Χ. γιατί είναι τόσο απλό, και τόσο αληθινό στην κεντρική του ιδέα, που είναι ότι η μόνη χαρά στον ποιητή είναι η χαρά να γράφει.

Εδώ μαραινόμαστε μια φούχτα φτωχοί σπουδαστές
χτυπημένοι από την έσχατη φτώχεια και το κρύο.
Έξω απ΄ τη δουλειά η μόνη μας χαρά είναι η ποίηση
Γράφουμε, γράφουμε, στίβουμε το μυαλό μας.
Ποιος θα διαβάσει τη δουλειά τέτοιων ανθρώπων;
Θα γλίτωνες τα μάτια σου.
Θα γράφαμε τα ποιήματά μας σε παξιμάδια.
Μα και τα αδέσποτα σκυλιά δε θα καταδέχονταν να τα δαγκώσουν.



Ο λαός μας που μεταφέρει τη σοφία των λογίων πιστεύει ότι ο ποιητής μετά τον θάνατον δοξάζεται. Και μια που αναφέραμε τους ΚΙνέζους, ο Κομφούκιος πίστευε ότι οι τιμές, όταν η οδός δεν τηρείται, είναι ντροπή!

"Χαίρετε και αγαλλιάσθε"

Του Μόσχου Έμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Ρώτησαν κάποιον ιστορικό, πώς εντάσσονταν στο Βυζάντιον οι μετανάστες και ο ιστορικός απάντησε: " Τότε ο κόσμος ενδιαφερόταν για τα πνευματικά. Τώρα ενδιαφέρεται για τα οικονομικά." Τον ρώτησαν επίσης για την Παιδεία, αν η κρίση κάνει κακό στην Παιδεία και ο ιστορικός απάντησε: "Η Παιδεία είχε πρόβλημα πριν από την οικονομική κρίση."

Τη δεκαετία του΄60 ζούσα στην Κάλυμνο. Εκεί γνώρισα το Γιώργο, τον στιλβωτή στην παραλία, μπροστά στο βιβλιοπωλείο του Μακαρούνα. Κάθε πρωϊ περνούσα μπροστά του για να πάω στη δουλειά μου και ανταλλάσσαμε τον ίδιο πάντα χαιρετισμό: "Καλημέρα, Γιώργο". "Χαίρετε και αγαλλιάσθε, Μόσχο μου, ότι ο μισθός υμών πολύς εν τοις ουρανοίς".

Ο Γιώργος χαιρόταν με το παραμικρό, όπως τα παιδιά. Ποιο ήταν το μυστικό του; Το μυστικό του ήταν ότι χαιρόταν με το Θεό. Όταν πήγα σπίτι του η γριά μητέρα του (ο πατέρας του, ναυτικός, κάηκε μαζί με το πλοίο όπου δούλευε), μου είπε ότι ο Γιώργος ευχαριστεί κάθε μέρα το Θεό για τους καρπούς της γης. Γονατίζει μπροστά τους και ευχαριστεί το Θεό που χαρίζει τους καρπούς στους ανθρώπους.

Δεν ένιωθε λύπη ο Γιώργος; Ένιωθε λύπη. Έπασχε από ένα σωρό ασθένειες, αλλά τις υπέφερε χωρίς να γογγύζει.Ήταν βέβαιος ότι ο Θεός θέλει τη σωτηρία όλων των ανθρώπων. Δεν κλαιγόταν ποτέ. Εργαζόταν κάθε μέρα την κοπιαστική γι΄ αυτόν δουλειά του, αν και ασθενής.

Πέρασε από τότε μισός αιώνας περίπου. Ο Γιώργος δε ζεί. Ο σημερινοί άνθρωποι παραλύουν από τη λύπη τους με αυτά που ακούουν.Νιώθουν όπως ο προφήτης Ιερεμίας όταν έγραφε αυτούς τους στίχους ακούοντας τα δεινά που περίμεναν τους Ιουδαίους: "Ηκούσαμεν την ακοήν αυτών, παρελύθησαν αι χείρες ημών, θλίψις κατέσχεν ημάς, ωδίνες ως τικτούσης." Αν ο Γιώργος ζούσε τώρα θα αρκούνταν σε ό,τι δίνει ο Θεός. Σαν τον Απόστολο Παύλο, που λέει, αν έχομε τροφές και σκεπάσματα, να αρκούμαστε σ΄ αυτά. Γιατί να μην αρκούμαστε σ΄ αυτά; Μήπως ο Θεός δεν έδωσε σε όλους μας τη δύναμη να ελευθερωθούμε από την Αίγυπτο των παθών μας;

Ο Ευαγγελιστής Μάρκος ιστορώντας το θαύμα του καθαρισμού του λεπρού περιγράφει μια μέρα του Κυρίου, που δείχνει πως και εκείνη την τόσο μακρινή εποχή, δυο χιλιάδες χρόνια πριν από σήμερα , οι άνθρωποι γνώριζαν τις πραγματικές τους ανάγκες. "Τω καιρώ εκείνω" γράφει ο άγιος Ευαγγελιστής, "απήλθεν ο Ιησούς εις έρημον τόπον, κακεί προσηύχετο. Και κατεδίωξαν αυτόν ο Σίμων και οι μετ΄ αυτού, και ευρόντες αυτόν λέγουσιν αυτώ ότι πάντες ζητούσι σε. Και λέγει αυτοίς. Άγωμεν εις τας εχομένας κωμοπόλεις, ίνα και εκεί κηρύξω. εις τούτο γαρ εξελήλυθα.Και ην κηρύσσων εν ταις συναγωγαίς αυτών εις όλην την Γαλιλαίαν και δαιμόνια εκβάλλων. Και έρχεται προς αυτόν λεπρός, παρακαλών αυτόν και γονυπετών αυτόν και λέγων αυτώ, ότι εάν θέλης, δύνασαί με καθαρίσαι. Ο δε Ιησούς σπλαχνισθείς, εκτείνας την χείρα ήψατο αυτού και λέγει αυτώ. Θέλω, καθαρίσθητι. Και ειπόντος αυτού ευθέως απήλθεν απ΄αυτού η λέπρα, και εκαθαρίσθη."

Σήμερα εμείς, τους δύσκολους αυτούς καιρούς, ακούμε τη φωνή του Κυρίου Ιησού και γινόμαστε μέτοχοι αυτού. "Προσέξτε αδελφοί μου",γράφει ο Απόστολος Παύλος στην επιστολή του προς τους Εβραίους,"μήπως κανείς από σας έχει τόσο κακή και άπιστη καρδιά, ώστε να απομακρυνθεί από τον αληθινό Θεό. Κάθε μέρα να ενθαρρύνετε ο ένας τον άλλον, όσο ισχύει το σήμερα, έτσι ώστε να μην εξαπατήσει κανέναν από σας η αμαρτία και τον κάνει σκληρόκαρδο.Γιατί τότε μόνο θα μετέχουμε στο μεγαλείο του Θεού, αν διατηρήσουμε ως το τέλος σταθερή την εμπιστοσύνη που δείξαμε αρχικά στο Χριστό."

Η παραβολή του ασώτου και η σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου



"Αυτό που κάνουν στο πνεύμα σήμερα, θα κάνουν στο ψωμί αύριο"

Έχοντας υπόψη τη σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα, με τι θα παρομοίαζες τη φυγή του ασώτoυ υιού; Νομίζω θα την παρομοίαζες με την ψυχρανθείσα αγάπη των πολλών για το Θεό.

Ποιες είναι οι συνέπειες της φυγής του για τον άσωτο; Είναι η δουλεία και η πείνα. Προηγείται η στέρηση της ελευθερίας και ακολουθεί η πείνα.

Ένα σύνθημα λέει, "ταϊστε μας και κάντε μας δούλους". Ίσως αυτό να ίσχυε κάποτε όταν η εργασία ήταν απαραίτητη. Τώρα οι συνθήκες άλλαξαν. Η εργασία δεν είναι απαραίτητη.Αν αφήσουμε να μας κάνουν δούλους δεν θα έχουμε ούτε ψωμί.Με τις μηχανές η ανθρωπότητα είναι περιττή!

Πολεμώντας για την πνευματική μας ελευθερία υπερασπιζόμαστε και τη φυσική μας επιβίωση. Όχι το αντίθετο. Αν δεν είμαστε ελεύθεροι δεν θα έχουμε ούτε ψωμί. Στην εποχή μας επαληθεύονται τα λόγια του Κυρίου. "Ζητείτε πρώτον την βασιλεία των ουρανών και ταύτα πάντα προστεθήσεται υμίν".

Η πνευματική πείνα προηγείται της σωματικής, αν και η πνευματική πείνα δε γίνεται αντιληπτή απ΄ τους πολλούς, γιατί οι πονηροί μας ταϊζουν με πνευματικά σκύβαλα.Εκείνοι που αντιλαμβάνονται τον πνευματικό λιμό στη χώρα μας σωπαίνουν. Σύσσωμη η Ιεραρχία η οποία γνωρίζει την επιβουλή είχε καθήκον να υπερασπιστεί την πνευματική ελευθερία , αντί να συμμαχεί με τους κοσμικούς άρχοντες οι οποίοι την επιβουλεύονται. Αυτό που κάνουν στο πνεύμα σήμερα, θα κάνουν στο ψωμί αύριο.

Αυτό ακριβώς συνέβη στον άσωτο. Ψυχράνθηκε πρώτα πνευματικά και ύστερα ήρθε ο λιμός. Αλλά ο άσωτος ήρθε κάποτε στον εαυτό του. Αντιλήφθηκε ότι διαφέρει από τους χοίρους και επέστρεψε στον πατέρα του με ταπείνωση, ζητώντας την τελευταία θέση στη χώρα των πνευματικά ζώντων, εκεί όπου η ανθρώπινη αξιοπρέπεια γίνεται σεβαστή.

Μετά των μισούντων την ειρήνην ήμην ειρηνικός

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου


Τα λόγια "Μη πεποίθατε επ΄ άρχοντας επί υιούς ανθρώπων οις ουκ έστι σωτηρία" δεν σημαίνουν εχθρότητα προς τους άρχοντες. Δε σημαίνουν αγανάκτηση. Τουναντίον σημαίνουν διάθεση να τους βοηθήσει κανείς να ελευθερωθούν από την αρχομανία τους και τα άλλα πάθη στα οποία υπακούουν, όπως οι δούλοι στα αφεντικά τους.
Αυτό σημαίνουν οι στίχοι του Δαβίδ, "μετά των μισούντων την ειρήνην ήμην ειρηνικός" και του Καβάφη, "πάντοτε την αλήθειαν ομιλούντες, πλην χωρίς μίσος για τους ψευδομένους."

Δεν μας κάνει εντύπωση που οι εξουσιαστές χρησιμοποιούν τις προκλήσεις για να προκαλέσουν την αγανάκτηση του κόσμου; Η αγανάκτηση τους ενδυναμώνει στο κακό.
Αυτό το νόημα έχουν τα λόγια του Κυρίου, "μη αντιστήναι τω πονηρώ". Η αντίσταση στο πονηρό το ισχυροποιεί. Επίσης αυτή την έννοια έχουν τα λόγια του Κυρίου προς τους μαθητές του τη νύχτα της σύλληψής Του στον κήπο της Γεθσημανή, "δεν θα μπορούσα να καλέσω δώδεκα λεγεώνες;"

Δεν σημαίνουν επίσης εχθρότητα οι εκκλήσεις μας προς την σεβαστή Ιεραρχία να αναλάβει το δύσκολο έργο να πείσει τον κόσμο και πρώτα από όλους , τους άρχοντες ότι ο τόπος μας διέρχεται περίοδο δεινού πνευματικού λιμού για τον οποίο μερίδιο ευθύνης έχουν αμφότεροι πολιτικοί και θρησκευτικοί άρχοντες.

Θα σκάσουμε απ΄ το πολύ φαγητό;

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Θα σκάσουμε απ΄ το πολύ φαγητό; Τί φταίει και τρώμε μέχρι σκασμού; Φταίει η ιδέα που έχουμε για το φαγητό, που μοιάζει με την ιδέα που έχουμε για τα καύσιμα μιας μηχανής;

Φταίει η ιδέα που έχουμε για το σώμα μας;Οι τεχνοκράτες πιστεύουν ότι ο άνθρωπος είναι ένα είδος μηχανής. Φταίει η ιδέα του ανθρωπου-μηχανή; Για τη μηχανή ισχύει το όσο περισσότερη ενέργεια, τόσο το καλύτερο.Ισχύει το ίδιο και για τον άνθρωπο;

Μήπως φταίει η κοιλιά μας γιατί είναι μεγάλη; Η επιστήμη εξετάζει κι αυτό το ενδεχόμενο και μερικές φορές επεμβαίνει για να μικρύνει το μέγεθος της κοιλιάς.

Αν δε φταίει ούτε η ιδέα για το σώμα μας, ούτε το μέγεθος της κοιλιάς, μήπως φταίει μόνο η ποιότητα του μυαλού μας; Μήπως η ιδέα ότι αν έχουμε περισσότερες γνώσεις είναι καλύτερα από το να έχουμε λιγότερες, δεν είναι σωστή και είναι καλύτερα να έχουμε λίγες γνώσεις και καλές, όπως και με την τροφή, λίγη τροφή και καλή;

Ως τώρα εντοπίσαμε την αιτία της πολυφαγίας στο σώμα και στο μυαλό. Μήπως η αιτία δε βρίσκεται ούτε στο σώμα, ούτε στο μυαλό και βρίσκεται βαθύτερα ακόμα, στην ψυχή και στο πνεύμα μας;

Σύμφωνα με την Χριστιανική Ορθόδοξη Παράδοση η γαστριμαργία είναι μια από τις θανάσιμες αμαρτίες. Ο Κύριος λέει, "ου γαρ εστιν η βασιλεία των ουρανών βρώσις και πόσις, αλλά δικαιοσύνη και ειρήνη και χαρά εν Πνεύματι αγίω... Εργάζεσθε μη την βρώσιν την απολλυμένην, αλλά την μένουσαν εις ζωήν αιώνιον, ήν ο Υιός του ανθρώπου δίδωσιν υμίν".

Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης σχολιάζοντας τα λόγια του Αποστόλου Παύλου "πάντα μοι έξεστιν, αλλ΄ ουκ εγώ εξουσιασθήσομαι υπό τινος" (όλα μου επιτρέπονται, αλλά εγώ δεν θα γίνω δούλος σε τίποτα), γράφει τα εξής:"Εξουσιαστής, λέγει, και κύριος είμαι του να φάγω και του να πίω,αλλ΄ εάν δώσω τον εμαυτόν μου άμετρα εις τα φαγητά και τα πιοτά, θέλω γένω δούλος των φαγητών και των πιοτών, και όχι εξουσιαστής. Διότι εκείνος οπού με μέτρον και καθώς πρέπει μεταχειρίζεται τα φαγητά, αυτός είναι κύριος των φαγητών και εξουσιαστής. Εκείνος δε που μεταχειρίζεται τα φαγητά με αμετρίαν και κατάχρησιν, αυτός δεν είναι πλέον εξουσιαστής των φαγητών, αλλά δούλος με το να τυραννήται και να κυριεύεται από την πολυφαγίαν και τρυφήν."

Στην υποσημείωση στο σχόλιο αυτό ο Άγιος παραθέτει τα εξής: "δι΄ απληστίαν πολλοί ετελεύτησαν, ο δε προσέχων προσθήσει ζωήν" (Σειράχ), "Ου συμφέρει άφθονι τρυφή"(Παροιμίες),"Τί δε σαρκός ευπαθούσης και νεότητι περιφερομένης αφρονέστερον" (Μέγας Βασίλειος). "Η αμετρία των φαγητών φέρει στην κοιλιοδουλεία και η κοιλιοδουλεία φέρει στην αμετρία των φαγητών."

Ο Απόστολος Παύλος επεσφράγισε την περί γαστριμαργίας διδασκαλίαν του με ευχήν λέγων άμποτε ο Θεός να διώξη από ημάς και αργήν και άχρηστον να δείξη, τόσον την αμετρίαν των φαγητών όσον και την γαστριμαργίαν.

Πού πορευθώ από του πνεύματός σου;

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Δεν ανέβηκε ποτέ κανείς δίχως οδηγό, στον Όλυμπο ή σε οποιοδήποτε άλλο βουνό, από κάπου που δεν ξέρει, εκεί όπου δεν ξέρει. Εμείς τώρα ούτε που πηγαίνουμε ξέρουμε ούτε από πού πηγαίνουμε. Κι αυτό γιατί μας έχουν αποκόψει από τις ρίζες μας. Χρειαζόμαστε οδηγό όχι μόνο για την προσωπική μας ζωή, αλλά και για την πολιτική, την κοινωνική, την οικονομική, τη θρησκευτική ζωή μας.

Και επειδή τη σημερινή εποχή οδηγοί δεν υπάρχουν, οδηγοί μας είναι τα βιβλία, η σοφία του παρελθόντος. Τη γνώση αυτή πρέπει να τη δίδει το σχολείο. Η Εκπαίδευση πρέπει να δίδει τον οδηγό του καλού βιβλίου που μας συνδέει με τις πηγές, αλλά κάθε άλλο αυτό κάνει. Θεωρεί τη σοφία του παρελθόντος νεκρή και μας παραδίδει στην τηλεόραση και στον τύπο, στα ζωντανά δήθεν πρότυπα. Αγνοεί ότι η αληθινή σοφία είναι αληθινή γιατί ισχύει για όλες τις εποχές και για όλους τους τόπους. Η Εκπαίδευση παραλείπει να δώσει πρότυπα στους νέους, γιατί δεν έχει πρότυπα. Οι δάσκαλοι στην πλειονότητά τους δεν συνιστούν στους μαθητές να διαβάζουν το Ευαγγέλιο, γιατί δεν το διαβάζουν και οι ίδιοι.

Ο κόσμος αφήνεται ως πρόβατα χωρίς ποιμένα. Δεν ανατρέχει στις πηγές της σοφίας και περιορίζεται στην απλή ενημέρωση από τον τύπο και την τηλεόραση, που αναλαμβάνουν να μας οδηγήσουν ως τυφλοί που οδηγούν τυφλούς.Αυτό εννοεί ο ποιητής Γεώργιος Σεφέρης, όταν λέγει πως δεν έχουν τη δυνατότητα να επιλέγουμε ανάμεσα στη λογοτεχνία και στη μη λογοτεχνία. Έχουμε μόνο τη δυνατότητα επιλέγουμε ανάμεσα στην καλή λογοτεχνία και στη σκάρτη.Κι αν δεν υπάρχουν οδηγοί να μας βοηθήσουν διαλέγουμε δυστυχώς τη σκάρτη.

Δεν έχουμε επίσης τη δυνατότητα να επιλέξουμε ανάμεσα στην ύπαρξη και στην μη ύπαρξη. Η αυτοκτονία είναι μάταιη. Έχουμε μόνο τη δυνατότητα να επιλέξουμε ανάμεσα στην ευτυχισμένη ύπαρξη και στην κολασμένη. Ο Θεός μας έδωσε την ικανότητα να διακρίνουμε. Όταν το παιδί μας ζητάει ψάρι, ξέρουμε να το δώσουμε ψάρι και όχι φίδι.

Δεν είναι ο καιρός που ζούμε, καιρός για υπεκφυγές. Ο αρχαίος προφήτης του Ισραήλ Ιωνάς προειδοποίησε τους Νινευίτες να αλλάξουν ζωή και εκείνοι τον άκουσαν. Η βασίλισσα του νότου ήρθε από τα πέρατα της γης για να ακούσει τον σοφό Σολομώντα.Εμείς έχουμε εντός μας το φως το αληθινό.Πρόσεχε,λέει ο Κύριος, μήπως το φως μέσα σου είναι σκοτάδι.