Ορθοδοξία και ορθολογισμός

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

      Οι ορθόδοξοι δεν αρνούνται τον ορθό τρόπο του διανοείσθαι, δηλαδή την διαδικασία που οφείλει να ακολουθεί η διάνοια κατά την διατύπωση κρίσεων ή προτάσεων. Αλλά δεν θεωρεί κέντρον ψυχοπνευματικό την διάνοια, όπως οι ορθολογιστές. Το ψυχοπνευματικόν κέντρον των ορθοδόξων δεν είναι η διάνοια, η οποία ασχολείται με το περιβάλλον, αλλά η καρδιά. Η Νηπτική και Ησυχαστική Παράδοση της Ορθοδοξίας είναι προσοχή στην καρδιά ως ψυχοπνευματικό κέντρο. "Πρόσεχε", λέει η Γραφή "να μην γεννηθεί μέσα στην καρδιά σου ¨"αργός λόγος" (μάταιη επιθυμία). "Αγρυπνείτε δεόμενοι εν παντί", λέγει ο Κύριος Ιησούς Χριστός. Η αγρύπνια του Πνεύματος είναι ακατανόητη για την λογική σκέψη.
      Η λογική, αν βγει από τα στενά περιορισμένα πλαίσια, είναι παραλογισμός. Αν εφαρμοστεί παντού, γίνεται μονολιθική, δηλαδή "βρήκαμε παπά, να θάψουμε και τους ζωντανούς".
Η λογική θεωρεί ανύπαρκτο ό,τι δεν καταλαβαίνει. Για την λογική και τον λογικό άνθρωπο, το πνεύμα είναι ανύπαρκτο και η ψυχή επίσης. Και επειδή αν ο λογοκρατούμενος διαθέτει κάποιο ίχνος πνεύματος, πρέπει να το δεχθεί, χωρίς όμως να προσβάλει την λογική, γι΄ αυτό θεωρεί το πνεύμα ρομαντισμό, ουτοπία, ανειλικρίνεια κ.α΄.
     Αν ο λογικός δεν κάνει απιστίες στη λογική του, πρέπει να αρνηθεί και την ίδια την ζωή. Η ζωή για την λογική δεν υπάρχει, διότι δεν επαληθεύεται στο επιστημονικό εργαστήριο.
Θα πω ξανά το ανέκδοτο με τους ιχθυολόγους. Που ο ένας βρήκε ένα σπάνιο ψάρι και ο άλλος αρνούνταν ότι υπάρχει γιατί δεν αναφέρεται σε κανένα επιστημονικό σύγγραμμα και δεν είναι αποδεκτό από την επιστημονική κοινότητα. Ώσπου να γραφεί και να γίνει αποδεκτό, το ψάρι κατά την επιστήμη θεωρείται ότι δεν υπάρχει.
      Έτσι εξαιτίας της αναλυτικής μεθόδου της λογικής και της στατιστικής, η επιστήμη παίρνει διαζύγιο από τη ζωή, την ελευθερία και όλες τις αρετές, αφού η ζωή δεν αναλύεται ούτε αποτελεί αντικείμενο της στατιστικής.
      Ένα παράδειγμα πώς η λογική γίνεται παραλογισμός: Σύμφωνα με την λογική μεταξύ δύο αντιφατικών κρίσεων, η μία είναι αληθής  και η άλλη ψευδής. Αποκλείεται να είναι κι οι δύο προτάσεις αληθείς ή και οι δύο προτάσεις ψευδείς. Αυτό όμως δεν αποκλείεται καθόλου στη ζωή.
       Οι λογικοί για να μείνουν λογικοί αρνούνται την ύπαρξη του Υπέρλογου. Θεωρούν την επικοινωνία ανειλικρινή και την αγάπη, η οποία καλύπτει όλες τις αντιφάσεις της λογικής, ανέφικτη.

       Πώς με αυτόν τον κόσμο (Ορθολογισμός, παπισμός, προτεστάντες κ.ά. ) να ενωθεί η Ορθοδοξία; Η ένωση είναι εκ φύσεως αδύνατη. Η Ένωση που εννοούν οι διοικήσεις είναι συμβατική, ενώ η πραγματική ένωση είναι ένωση στην Πίστη, υπεράνω του ορθολογισμού και της παναίρεσης του οικουμενισμού.