Το χάρισμα των δακρύων

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Το χάρισμα των δακρύων στην ορθόδοξη παράδοση είναι ένα από τα στάδια της νοεράς προσευχής. Δίδεται με τη χάρη του Θεού, όταν ο πιστός φτάνει στη χαροποιό λύπη ή στο χαροποιόν πένθος, που είναι η λύπη από την επίγνωση της αμαρτωλότητας μπροστά στο Θεό.

Οι Πατέρες θεωρούν την επίγνωση της αμαρτωλότητας και τη λύπη που προκαλεί ,ενδείξεις της θείας χάρης. Βέβαια το τελικό κριτήριο της αγιότητος είναι ο θάνατος. Οι μοναχοί λένε "να δούμε πώς θα αποθάνει".

Όταν στις τελευταίες στιγμές του ο άγιος Σιλουανός ο Αγιορείτης ρωτήθηκε από τον υποτακτικό του γέρονται Σωφρόνιο, αν είναι έτοιμος να αποθάνει, απάντησε: "Δεν μετενόησα ακόμη".

'Ενα ακόμη γνώρισμα αγιότητας, όπως το βλέπουμε στις αγιογραφίες, στα πρόσωπα των Αγίων της Εκκλησίας μας , είναι η χαρακτηριστική έκφραση των ματιών των Αγίων. Θα ονομάζαμε τα μάτια των Αγίων "στοχαστικά μάτια" αν οι Άγιοι στοχάζονταν.Οι Άγιοι ούτε στοχάζονται ούτε θεωρούν το στοχασμό ως άσκηση του χριστιανού. Ο στοχασμός για τους Αγίους αποτελεί εμπόδιο στην προσευχή όπως και κάθε λογισμός, καλός ή κακός.

Θα μπορούσαμε επίσης να ονομάσουμε τα μάτια των Αγίων εκστατικά, αν οι Άγιοι αφήνονταν στην έκσταση, όπως έκαναν οι αρχαίοι, κι όπως κάνουν ακόμα και τώρα στη Δύση αλλά και στην Ανατολή, που θεωρούν την έκσταση ένωση με το Θεό και με το απόλυτο.

Αφορμή να γράψω αυτές τις σκέψεις μου έδωσε ένας παλιός μου φίλος, ένας λαϊκός που έχει και τα δυο αυτά χαρίσματα, χωρίς να το ξέρει. Ο φίλος μου, όταν σε κοιτάζει δακρύζει και σου δίνει την εντύπωση ότι όσο σε κοιτάζει δεν έχει αίσθηση του περιβάλλοντος. Γι' αυτόν δεν υπάρχει τίποτε στον κόσμο εκείνη τη στιγμή. Έχεις την εντύπωση ότι βλέπει σε σένα τον μοναδικό άνθρωπο στη γη. Την εμπειρία αυτή θα είχε ο Άγιος,που είπε το ρητό "είδες άνθρωπο, είδες το Θεό".