«Υπεροψία και μέθη»

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

                                «Ουκ έγνω ο άνθρωπος τί το γενόμενον

                            Και τί το εσόμενον οπίσω αυτού, τίς αναγγελεί αυτώ;»

                                                                                  (Εκκλ.10,14)

   

       Το να είναι κανείς γεμάτος με οτιδήποτε, ακόμα και με αρετές και χαρίσματα, είναι ένα μάταιο πράγμα. "Περισπασμόν πονηρόν έδωκεν ο Θεός στους υιούς των ανθρώπων" λέει η Γραφή: "Ιδού τα πάντα ματαιότης και θλίψις πνεύματος".

        Γνωρίζω κάποιον που κάνει συλλογή από έπιπλα: Μάζεψε τόσα πολλά στο διαμέρισμά του που στο τέλος έμεινε ο ίδιος απέξω! Όταν ανέφερα το περιστατικό αυτό σε κάποιο φίλο μου μαθητή του Φρόϊντ, μου είπε, πως πρόκειται για διαστροφή του ερωτικού πάθους! Η λίμπιντο του ανθρώπου αυτού, είπε ο φίλος μου, βλέπει  την γυναίκα ως έπιπλο! Ο άνθρωπος αναζητάει στα έπιπλα την ιδανική γυναίκα!

         Διαστροφή του ερωτικού πάθους είναι επίσης η συγκέντρωση γνώσεων. Κι οι γνώσεις, λέει η Γραφή, είναι βάρος και θλίψις πνεύματος. "Ο προσθείς γνώσιν προσθέτει άλγος!" Τί ωραία θα ήταν  να μην ξέραμε τίποτε για την οικονομική κρίση!  Μήπως που ξέρουμε, σε τί ωφελεί; Μερικοί είναι τόσο εθισμένοι με την συσσώρευση γνώσεων, που φοβούνται πως αν δεν ενημερώνονται καθημερινά από την τηλεόραση , κάποιο μεγάλο κακό θα συμβεί στην Ελλάδα!

         Πολλοί ρίχνουν το φταίξιμο στους ανίκανους πολιτικούς. Το ΚΚΕ δήλωσε προχθές, πως δεν φταίνε οι πολιτικοί, αλλά φταίει ο καπιταλισμός. Στο ότι φταίει πάντα ο καπιταλισμός συμφωνώ κι εγώ. Φταίει γιατί έφτασε στα όριά του. Όπως όταν κάποιος τρώει πολύ θα αναγκαστεί να μην τρώει καθόλου, έτσι γίνεται τώρα με τον καπιταλισμό. Η λύση  είναι να πεισθούν οι πλούσιοι να γίνουν φτωχοί. Τα συστήματα όταν φτάνουν στα όριά τους φέρνουν την αντίθετη κατάσταση, ανατρέπονται από μόνα τους. Γι΄  αυτό εφησυχάζουν οι Έλληνες.

          Πώς κοινωνούν μεταξύ τους τα υπερφίαλα "Εγώ"; Ο άνθρωπος με τα έπιπλα βρήκε τη λύση αγοράζοντας έπιπλα. Ποια είναι η λύση για τα υπερφίαλα "Εγώ", το είδος του ανθρώπου, που είναι σαν φιάλη γεμάτη ως επάνω, μεθυσμένος από τον εαυτό του;

           Στην παραβολή των βασιλικών γάμων υπάρχει ένας τέτοιος τύπος υπερφίαλου "Εγώ". Ο άνθρωπος πήγε στο γάμο χωρίς ένδυμα γάμου. Και δεν φτάνει αυτό, όταν τον ρώτησαν γιατί δεν φόρεσε ένδυμα γάμου, θύμωσε. Έτσι διέταξε ο βασιλιάς να τον δέσουν χειροπόδαρα και να τον βγάλουν έξω, στο σκότος το εξωτερικό, δηλαδή αυτό που είναι μακριά από όλους, κι όπου δεν ακούς παρά τα  δόντια που χτυπάνε από το φόβο. Πρόκειται για το μαρτύριο της μοναξιάς του ανθρώπου, ο οποίος έχει κορεσθεί από τον ίδιο τον εαυτό του!

        Είναι φανερό ότι η παραβολή αναφέρεται στην υπερηφάνεια και στον εγωισμό του ανθρώπου, ο οποίος είναι τόσο φουσκωμένος από τον εαυτό του, ώστε δεν κάνει τίποτε για τους άλλους και περιμένει τα πάντα από τους άλλους. Το νόημα της παραβολής είναι η ακοινωνησία, η οποία θεραπεύεται με την ταπείνωση.

        Δεν ήταν ο μόνος που πρόσβαλε το βασιλιά, με την υποτιμητική του συμπεριφορά. Άλλοι δεν πήγαν καθόλου στο γάμο. Το συμπέρασμα της παραβολής είναι τα λόγια "Πολλοί οι κλητοί, ολίγοι οι εκλεκτοί".

        Η υπεροψία είναι κρυμμένο πάθος. Πολλοί κάτω από μια εξωτερική ταπεινότητα κρύβουν ένα υπερφίαλο "Εγώ". Πρέπει να βάλουμε καλά στο νου μας τα λόγια του Κυρίου με τα οποία μας προσκαλεί κοντά Του και να τα κάνουμε πράξη: "Δεύτε πάντες οι κοπιώντες και πεφορτισμένοι καγώ αναπαύσω υμάς. Ο γαρ ζυγός μου χρηστός και το φορτίον μου ελαφρύ."

         Δεν κυνηγάς πράγματα, μου είπε κάποτε ένας πνευματικός. Η αναζήτηση του ανθρώπου είναι ο Θεός. Όλη η κόλαση του υπερφίαλου εγώ είναι η αίσθηση της απουσίας του Θεού. Ο Θεός αντιτάσσεται στους υπερήφανους , στους δε ταπεινούς δίδει χάριν.