Μακαρισμοί κι Αντι-μακαρισμοί

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Στους οχτώ μακαρισμούς του Κυρίου Ιησού ο Εχθρός αντιπαραθέτει τους αντι-μακαρισμούς του, βάζει τα εμπόδια για τη σωτηρία του ανθρώπου. Οι μακαρισμοί είναι η οδός του "είναι". Αντιθέτως οι αντι-μακαρισμοί δεν οδηγούν στο "είναι" , αλλά στο "έχειν". Ο άνθρωπος διψά για εξουσία, χρήματα, δύναμη. Δεν ακούει τα λόγια του Κυρίου, "τί ωφελήσει άνθρωπον αν κερδίσει τον κόσμον όλον και στερηθεί την ψυχήν αυτού."

Ο πρώτος μακαρισμός είναι αυτός της πνευματικής πτωχείας. Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι. Φτωχός στο πνεύμα είναι αυτός που δεν αποδίδει στα πράγματα τη λατρεία που ανήκει στο Θεό. " Ουκ ελάτρευσαν την κτίσιν οι θεόφρονες αλλά τον Κτίσαντα". Ο εχθρός μεταφέρει τη δύναμη στο χρήμα. Το "έχειν" είναι η εξουσία, είναι ο Νόμος , είναι η ελευθερία. Το παν εξαγοράζεται.

Ο δεύτερος μακαρισμός είναι αυτός της πραότητος. "Μακάριοι οι πραείς ότι αυτού κληρονομήσουσι την γην". Όπως η φτώχεια το ίδιο και η βία δεν μπορεί να υπερνικηθεί. Φτώχεια και βία είναι άλυτα προβλήματα. Τη βία προκαλεί η επιθυμία του κατέχειν. "Η βία φαίνεται αναπόφευκτη. Δυο τεράστιες μορφές βίας είναι διαρκώς αντιμέτωπες. Η μία λέει, δεν μπορείς να καταλύσεις τη βία του προλεταριάτου, παρά μονάχα με τη βία του καπιταλισμού και η άλλη λέει δεν μπορείς να καταλύσεις τη βία του καπιταλισμού παρά με τη δικτατορία του προλεταριάτου." Ta τελευταία 25 χρόνια έγιναν 125 πόλεμοι μεταξύ 65 χωρών.

Ο Ιησούς μας διδάσκει να ζούμε μέσα στον κόσμο, αλλά χωρίς να είμαστε από τα στοιχεία του κόσμου, δηλαδή χωρίς να χρησιμοποιούμε τις μεθόδους της βίας. Η βία δεν εξαλείφεται με τη βία. Η πραότητα είναι η απάντηση στη βία με τρόπους που θεραπεύουν τις αιτίες που προκαλούν τη βία. Π.χ η Αμερική μπορούσε να ακολουθήσει την οδό της πραότητος, την οδό της μη βίας. Θα μπορούσε να βοηθήσει τις φτωχές χώρες να βγούν από τη φτώχεια, τον αναλφαβητισμό και την εξαθλίωση, θα μπορούσε να στέλνει ψωμί και φάρμακα στους λαούς που πεινούν, αντί όπλα για να σκοτώνονται μεταξύ τους. Θα τους βοηθούσε να βγούν από την υπανάπτυξη χρησιμοποιώντας οι ίδιοι τον εθνικό τους πλούτο, αντί να τον αρπάζουν οι ξένοι για ένα κομμάτι ψωμί.

Ο τρίτος μακαρισμός είναι αυτός του πένθους και της λύπης. Μακάριοι οι πενθούντες ότι αυτοί παρακληθήσονται. Ο άνθρωπος έχει μέσα του δυο δυνάμεις που τον ωθούν προς τη ζωή ή προς το θάνατο. Κάθε στιγμή προσθέτουμε ζωή ή θάνατο. Η ζωή είναι πάνω από το επίπεδο αυτό της υλικής ζωής στην οποία οι άνθρωποι μοιάζουν με τα χόρτα που γρήγορα ξεραίνονται. Η αγγελία ότι δήθεν όλα τα προβλήματα λύονται είναι ψέμα. Υπάρχουν άλυτα προβλήματα, που μόνο να τα υπερβούμε μπορούμε. Και η υπέρβαση δε γίνεται, αν ξεγελιόμαστε ότι ο παράδεισός μας είναι η απόκτηση όλο και περισσοτέρων αγαθών, αγνοώντας τους άλλους ανθρώπους.

Ο Χριστός είπε θα γνωρίσετε την αλήθεια και η αλήθεια θα σας ελευθερώσει. Ο δρόμος της απελευθέρωσης είναι οι μακαρισμοί. Το πένθος και η λύπη όταν ακολουθούμε το Χριστό οδηγεί στην λύτρωση. Μέσα από τον πόνο θα ευλογήσεις τη ζωή, λέει ο στάρετς Ζωσιμά στους Αδελφούς Καραμαζώφ του Ντοστογιέφσκι.

"O Χριστός είναι ένας δρόμος απελευθέρωσης. Το ότι όμως μετέχω σ΄ αυτήν την εξ ουρανού παρηγορίαν, αυτό δε σημαίνει ότι θα με αποσπάσει από το έργο μου και τη διακονία μου στους ανθρώπους. Ξέρω ότι ο Θεός είναι ο μεγάλος πρωταγωνιστής. Εγώ προχωρώ κάτω από τη δική του προστασία και με τη δύναμή Του. Έτσι τα πόδια μου αποκτούν κινητικότητα. Τα χέρια μου δύναμη. Η καρδιά μου θάρρος."(Lambert).

Στην προφητεία του Ησαϊα λέγει ο Κύριος για τους λυπημένους και γι’ αυτούς που έχουν συντετριμμένη καρδιά: "Ουκ εις τον αιώνα εκδικήσω υμάς ουδέ δια παντός οργισθήσομαι υμίν. πνεύμα γαρ παρ΄εμού εξελεύσεται, και πνοήν πάσαν εγώ εποίησα. δι΄ αμαρτίαν βραχύ τι ελύπησα αυτόν και επάταξα αυτόν και απέστρεψα το πρόσωπόν μου απ΄ αυτού. και ελυπήθη και επορεύθη σστυγνός εν ταις οδοίς αυτού. τας οδούς αυτού εώρακα καιιασάμην αυτόν, και παρεκάλεσα αυτόν και έωκα αυτόν παράκλησιν αληθινήν, ειρήνη επ΄ ειρήνην τοις μακράν και τους εγγύς ούσιν. και είπεν κύριος Ιάσομαι αυτούς. οι δε άδικοι ούτως κλυδωνισθήσονται και αναπαύσασθαι ου δυνήσονται. ουκ έστιν χαίρειν τοις ασεβέσιν, είπεν Κύριος ο Θεός."

Την Τρίτη της έκτης εβδομάδος, η Εκκλησία μας αναγιγνώσκει την παραβολή των ζιζανίων (Ματθ.κεφ.ιγ), που είναι οι αντι-μακαρισμοί που σπέρνει ο Εχθρός για να εμποδίσει τη σωτηρία του ανθρώπου: "Είπεν ο Κύριος την παραβολήν ταύτην. Ωμοιώθη η βασιλεία των ουρανών ανθρώπω σπείραντι καλόν σπέρμα εν τω αγρώ αυτού. εν δε τω καθεύδειν του ανθρώπους, ήλθεν ο εχθρός και έσπειρε ζιζάνια ανά μέσον του σίτου και απήλθεν. Ότε δε εβλάστησεν ο χόρτος και καρπόν εποίησε, τότε εφάνη και τα ζιζάνια. Προσελθόντες δε οι δούλοι του οικοδεσπότου είπον αυτώ. Κύριε, ουχί καλόν σπέρμα έσπειρας εν τω σω αγρώ; πόθεν ουν έχει τα ζίζάνια; Ο δε έφη αυτοίς. Εχθρός άνθρωπος τούτο εποίησεν. Οι δε δούλοι είπον αυτώ. Θέλεις ουν απελθόντες συλλέξωμεν αυτά; Ο δε έφη. Ου , μήποτε συλλέγοντες τα ζιζάνια, εκριζώσητε άμα αυτοίς τον σίτον . άφετε συναυξάνεσθαι αμφότερα μέχρι του θερισμού, και εν τω καιρώ του θερισμού ερώ τοις θερισταίς. Συλλέξατε πρώτον τα ζιζάνια, και δήσατε αυτά εις δέσμας, προς το κατακαύσαι αυτά, τον δε σίτον συναγάγετε εις την αποθήκην μου. "

Ετικέτες:

Το "είναι" και το "έχειν", η βία, οι μακαρισμοί, η βασιλεία των ουρανών