Ποια είναι η έννοια του αναχωρητισμού; Είναι ο αναχωρητισμός μόνο για τους μοναχούς;

Του Μόσχου Εμμ. Λαγκουβάρδου

Πριν τις εκλογές σχηματίζεται από μόνη της μια μεγάλη ομάδα ανθρώπων που τους ενώνει ο φόβος για την επιβίωση και ο πόθος για τη φυγή. Όλοι τους εκφράζουν την ίδια επιθυμία της φυγής και την ίδια απέχθεια για τα δεσμά τους με τα λόγια <<όποιος και να βγει το ίδιο είναι για μας>>. Υπάρχει για τους εγκαταλειμμένους ανθρώπους η ελπίδα του αναχωρητισμού;

Είναι ο αναχωρητισμός μόνο για τους μοναχούς ένα άλλο είδος ζωής διαφορετικό απ΄ το συνηθισμένο ή μπορεί να είναι μια ελπίδα για όλους τους ανθρώπους; Μπορούν να ελπίζουν ακόμα και οι φτωχοί και οι εγκαταλειμμένοι; Ή μήπως είναι μόνο μια ουτοπία για τους λαϊκούς και είναι μόνο για τους μοναχούς;
Μόνο οι μοναχοί δεν έχουν μόνιμη πόλη εδώ; Είναι οι νεκρές σύγχρονες μεγαλουπόλεις μόνιμες πόλεις για τους φτωχούς και τους εγκαταλειμμένους;

Οι σύγχρονες πόλεις είναι νεκρές γιατί είναι νεκρή και η αστική τάξη που τις έχτισε. Είναι νεκρές ιδίως για τους φτωχούς που ζουν παγιδευμένοι σ΄ αυτές γιατί δεν ελπίζουν ότι μπορούν να επιβιώσουν πουθενά. Αυτοί δεν έχουν στην κυριολεξία μόνιμη πόλη εδώ. Και το ακόμα χειρότερο, δεν ελπίζουν σε καμιά μελλοντική πόλη. Οι φτωχοί και εγκαταλειμμένοι στις πόλεις δεν έχουν καμιά ελπίδα γιατί τους άρπαξαν μαζί με το ψωμί και την ψυχή τους.

Μπορούν άραγε να ελπίζουν σε ένα διαφορετικό τρόπο ζωής; Είναι ο αναχωρητισμός ένας διαφορετικός τρόπος ζωής γι΄ αυτούς, ένας τρόπος που μπορεί να τους βγάλει μέσα από την κόλαση και να τους οδηγήσει σε μια υποφερτή ζωή χωρίς την αγωνία για την επιβίωση; Που βρίσκεται αυτός ο τόπος καταφυγής του φτωχού και εγκαταλειμμένου ανθρώπου; Τι σημαίνει αναχωρητισμός; Είναι η αναχώρηση θέμα τόπου ή είναι κάτι άλλο; Ποια είναι η έννοια του αναχωρητισμού;

Αναχωρώ κατά γράμμα σημαίνει ότι φεύγω από εκεί που μένω, την πόλη ή το χωριό και πάω να ζήσω αλλού. Καθένας όμως που αναχωρεί από κάπου δεν είναι αναχωρητής με την έννοια του αναχωρητισμού, για τον οποίο μιλάμε εδώ. Κάποιος ήθελε να πάει στην Ταγγέρη. Αυτό ήταν το όνειρο της ζωής του. Έκανε οικονομίες αιματηρές γιατί ήταν φτωχός, για να πραγματοποιήσει το όνειρό του. Μια μέρα εκμυστηρεύτηκε το όνειρό του σε κάποιον που του είπε: <<Γιατί να πας στην Ταγγέρη; Αν κάθε μέρα δε βλέπεις τίποτε από όλα αυτά γύρω σου , τι θα δεις στην Ταγγέρη;>>

Κάποιος άλλος έπληττε φοβερά. Το όνειρό του ήταν να πάει μια εβδομάδα στο Παρίσι να σκοτώσει την πλήξη του, να γλεντήσει, να διασκεδάσει , να χαρεί. Πήγε στο Παρίσι, αλλά εκείνη τη βδομάδα στο Παρίσι έβρεχε συνεχώς. Ο άνθρωπος δε βγήκε καθόλου απ΄ το ξενοδοχείο. Αυτή ήταν η πιο πληκτική εβδομάδα της ζωής του.

Ο αναχωρητισμός δεν είναι θέμα τόπου, αλλά τρόπου. Δεν είναι να φύγουμε τώρα με την παγκοσμιοποίηση στα βουνά, αλλά να φύγουμε από τις μέχρι τώρα διαμορφωμένες από την απληστία του κέρδους σχέσεις με τα πράγματα, με τον εαυτό μας, με τους άλλους και με το Θεό. Όταν έχουμε, λέει το Ευαγγέλιο, διατροφές και σκεπάσματα, να αρκεστούμε σ’ αυτά.

Ρώτησε κάποιος προσκυνητής του Αγίου Όρους έναν Γέροντα, τι κάνουν εκεί στο βουνό; Ο Γέροντας του απάντησε, δεν κάνουμε κατάχρηση του κόσμου. Ο αναχωρητισμός είναι αναχώρηση από την κατάχρηση του κόσμου. Δεν προσαρμόζουν τη Φύση στις ανάγκες τους, δεν βιάζουν τη Φύση και τον άνθρωπο , αλλά προσαρμόζουν τις ανάγκες τους στη Φύση. Ζουν με τη Φύση, όχι εναντίον της Φύσης.

Τα πράγματα γίνονται αιτίες χαράς ή λύπης αναλόγως με τον τρόπο που σχετιζόμαστε με αυτά. Σχετιζόμαστε με πνεύμα απληστίας , σαν να μην είναι να έρθει να ζήσει κανείς μετά από εμάς ή σχετιζόμαστε με πνεύμα φροντίδας γι΄ αυτούς που θαρθούν μετά από μας , ώστε να μπορέσουν κι αυτοί να ζήσουν; Η ζωή των ανθρώπων και όλων των πλασμάτων που αισθάνονται είναι ενιαία. Πηγάζει από το ίδιο κέντρο, από την πηγή της ζωής , που είναι ο Θεός. Είναι η ενέργεια του Θεού σε όλα τα ζωντανά πλάσματα.

Αν δεν αποκτήσουμε το πνεύμα αυτό του αναχωρητισμού η ανθρώπινη κοινωνία θα πολωθεί σε τόσο μεγάλο βαθμό που η ζωή θα είναι επικίνδυνη όχι μόνο για τους φτωχούς και τους εγκαταλειμμένους αλλά και για τους πλούσιους, λόγω της κοινωνικής εξέγερσης που θα ξεσπάσει. Στη βία της απληστίας του πλουσίου θα αντιταχθεί η βία των εξεγερμένων εναντίον τους.

Ας μη ψευστεί κανείς στο Άγιο Πνεύμα που ενώνει τους ανθρώπους. Οι πλούσιοι ας μην αγνοήσουν τη δύναμη του μικρού, που είναι η ενότητα. Η ενότητα είναι του Θεού. Ας μην ψευστεί κανείς στο Θεό.

Όποιοι και να βγουν, για μας είναι το ίδιο. Τα πελατειακά κόμματα και οι πελατειακοί πολιτικοί πρέπει να αντιληφθούν ότι ο κόσμος ζει στην κόψη του ξυραφιού. Η δημοκρατία δεν λειτουργεί, όταν οι πολίτες δεν αυτοπεριορίζονται. Η κοινωνική εξέγερση είναι το επόμενο βήμα, όταν υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι στερούνται ακόμα και τα αναγκαία για να ζήσουν.