Μόσχος Ε.Λαγκουβάρδος, Η τελετουργία ως βάση του πολιτισμού

Η τελετουργία ως βάση του πολιτισμού


Κάθε φορά που επιστρέφω απ΄ τον πρωινό μου περίπατο και πλησιάζω στο διαμέρισμα με τη βία προσπαθώ να κρατήσω την ούρηση, λόγω του ότι πίνω πολύ νερό. Στον ανελκυστήρα βλέπω τον εαυτό μου στη γνωστή στάση αυτού που συγκρατεί την ούρησή του. Σήμερα άλλαξα στάση. Αντί να ασκήσω βία (σφίξιμο) στο ουροποιητικό μου σύστημα , του μίλησα. Ξέρω ότι τα συστήματα αυτά (το ουροποιητικό, το πεπτικό, το κυκλοφοριακό κ.α. ) δρουν αυτόνομα και δε γίνεται να συνεννοηθείς μαζί τους, γιατί δεν καταλαβαίνουν τη γλώσσα του συνειδητού. Είπα λοιπόν στο ουροποιητικό μου σύστημα ήρεμα και απλά: : « Εντάξει το ξέρω ότι είσαι άγριο και δεν ακούς από συμβουλές, ότι πρέπει να κάνεις λίγο υπομονή, και να περιμένεις ένα λεπτό, ώσπου να πάμε στο μέρος.» Όσο του μίλαγα χαλάρωσα το σφίξιμό του κι ένοιωσα εντελώς ελεύθερος απ΄ τον καταναγκασμό του.
Ω, του θαύματος! Το ουροποιητικό σύστημα, φαίνεται ότι κατάλαβε ή τα έχασε, που του μίλησα λογικά, κάτι που δεν το είχα κάνει ποτέ, ούτε εγώ , ούτε κανένας άλλος. Το μόνο που γνώριζε ήταν η βία και μάλιστα εκτός απ΄ τη συνηθισμένη, (το σφίξιμο), και την ακόμα πιο τρομερή βία των χειρουργικών επεμβάσεων (δυο εγχειρίσεις για πέτρες στα νεφρά). Λέω ότι «τα έχασε» και ξέχασε την ορμή του για ούρηση, γιατί πραγματικά ηρέμησε και με άφησε να μπω ήσυχα στο διαμέρισμα , να βάλω το καπέλο μου στη συνηθισμένη θέση, να βάλω το παλτό μου στην κρεμάστρα με όλη την άνεσή μου ,να αναπτύξω τη θεωρία περί της τελετουργίας, ως βάση του πολιτισμού στη γυναίκα μου και ύστερα να πάω με όλη μου την άνεση, στο μέρος, όπου απήλαυσα μια ευχάριστη και ανακουφιστική ούρηση με την ησυχία μου.
Όλα αυτά είναι τόσο σημαντικά για τον ενήλικο, άντρα η γυναίκα, μετά τα πενήντα του , ώστε κάποια φορά, που μια νεαρή θαυμάστρια, ρώτησε τον συγγραφέα Νίκο-Γαβριήλ Πεντζίκη, ο οποίος ήταν τότε κάποιας ηλικίας, τι θέλει να του ευχηθεί, ο ιδιόρρυθμος αυτός συγγραφέας απάντησε απλά να του ευχηθεί ..ένα καλό «κατούρημα».
Με τον ίδιο τρόπο της ανόητης βίας στην άγρια φύση στον εαυτό μας και στο περιβάλλον , φερόμαστε παντού και γι΄ αυτό η βία ξεσπάει κάποτε στον πόλεμο και στην αλληλοεξόντωση των ανθρώπων, όταν η παθητικότητα του συνειδητού έχει ξεπεράσει τα όρια, όπως βλέπουμε να γίνεται δυστυχώς στην εποχή μας.
Είναι αξιοσημείωτο ότι ούτε οι Τούρκοι με την σκλαβιά των τεσσάρων αιώνων δεν πολέμησαν τη θρησκεία, ως παράγοντα πολιτισμού και ως προϋπόθεση ειρήνης. Αντίθετα με την επανάσταση των Μπολσεβίκων, που εξαπέλυσαν τον πιο φοβερό διωγμό κατά της θρησκείας, γιατί παρανόησαν τα λόγια του Μαρξ, ότι η θρησκεία είναι το όπιο του λαού.
Είναι επίσης αξιοσημείωτο, ότι ο διαφωτισμός που ξεκίνησε με τη Γαλλική Επανάσταση και οδήγησε στην απομάκρυνση των κοινωνιών του Δυτικού Κόσμου απ΄ το Θεό, μας «χάρισε» δυο παγκοσμίους πολέμους, τους πιο εξοντωτικούς πολέμους, που γνώρισε ποτέ ο κόσμος και μας ετοιμάζει και τρίτο παγκόσμιο πόλεμο, που με το πυρηνικό οπλοστάσιο που υπάρχει είναι αμφίβολο, αν θα επιβιώσει η ζωή στον πλανήτη. Γιατί οι κοινωνίες αυτές αντικατέστησαν τη λατρεία του Θεού με τη λατρεία της δύναμης. Οι λαοί πάλι που έζησαν υπό άθεο καθεστώς εξοικειώθηκαν τόσο με τη βία, ώστε δεν έχουν σε τίποτε το φόνο και σκοτώνονται μεταξύ τους με την πιο μικρή αφορμή.
Ένα μέρος άγριας φύσης μικρότερο ή μεγαλύτερο είναι κι ο κάθε άνθρωπος. Τα αυτόνομα συστήματα του σώματος δεν ελέγχονται απ΄ το συνειδητό. Δεν μπορείς να πεις την καρδιά να σταματήσει και να σε υπακούσει ούτε στα άλλα συστήματα. Τα συστήματα αυτά είναι η άγρια φύση μας, που δεν ακούει με το καλό. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε σ΄ αυτά είναι να ασκήσουμε βία. Αυτός όμως δεν είναι ο καλύτερος τρόπος π.χ. το να σφίγγεσαι για να κρατήσεις τα ούρα σου ή για να μην τρως όταν πεινάς και να μην πίνεις όταν διψάς ή να σφίγγεσαι για να μην αναπνέεις πλήρως, γιατί π.χ. το απαιτεί η μόδα να τραβάς τους ώμους ψηλά για να μικρύνει η κοιλιά και να μεγαλώσουν οι ώμοι.
Ο πολιτισμός μας στηρίζεται στον τρόπο που φερόμαστε στην άγρια φύση. Ο Θεός είπε να κυριαρχήσουμε στην άγρια φύση, όχι να την εξοντώσουμε. Πρέπει να βρούμε ένα τρόπο να ισορροπήσουμε την άγρια φύση με την ήμερη. Να βρούμε την ισορροπία των αντιθέτων που λέει ο Ηράκλειτος (εκ των αντιθέτων αρμονία).
Να προσπαθείς να μετατρέψεις την άγρια ζούγκλα σε κήπο, χωρίς να καταστρέψεις ούτε ένα λουλούδι, χωρίς δηλαδή να ασκήσεις βία. Πώς γίνεται αυτό;
Μετατρέπεται η αγριότητα σε ημερότητα με το καλό; Αυτός είναι ο τρόπος της Τέχνης και της Θρησκείας. Στην Τέχνη όπως και στη Θρησκεία με το αισθητικό και το θρησκευτικό βίωμα, βιώνουμε συμβολικά (τελετουργία) τα πιο τρομερά πράγματα με τρόπους που δεν μας βλάπτουν. Αυτός είναι ο λόγος που ο πολιτισμός στηρίζεται στις τελετές. Αν αφαιρέσουμε απ΄ την κοινωνία την τελετουργία, ο πολιτισμός θα πεθάνει.
Η φράση του Νίτσε «Ο Θεός είναι νεκρός» αυτό ακριβώς εννοεί. Ότι ο άνθρωπος έχασε την επαφή του με τον πολιτισμό, γιατί ασκεί βία επάνω στην άγρια φύση, βία εναντίον αυτού που δεν μας μοιάζει. Σ΄ αυτήν την αέναη πάλη των αντιθέτων βρισκόμαστε και σήμερα γι΄ αυτό ζούμε κάτω απ΄ την απειλή του ολοκληρωτικού αφανισμού της ζωής στον πλανήτη,