Αποχαιρετισμός

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Αν πεθάνω,
αφήστε το μπαλκόνι ανοιχτό.
(Λόρκα)

Οι πιστοί στο Χριστό δεν έχουμε απορίες πώς και γιατί ζει ο άνθρωπος μετά το θάνατο του σώματος. Πώς ζει και αισθάνεται, γνωρίζει και γνωρίζεται χωρίς τις αισθήσεις του σώματος. Δεν έχουμε ανάγκη τη φιλοσοφία για να ξέρουμε ότι η αληθινή ζωή αρχίζει μετά το θάνατο του σώματος, γιατί έχουμε θεμέλιο της ζωής μας το Χριστό.

Η φιλοσοφία όμως δίνει τις δικές της απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά. Στο ερώτημα π.χ. πώς σκέφτεται ο άνθρωπος μετά το θάνατο του σώματος και την καταστροφή του εγκεφάλου, ο Καντ απαντάει ότι δεν δημιουργεί τις σκέψεις ο εγκέφαλος. Ο εγκέφαλος συγκρατεί τις σκέψεις και τα συναισθήματα.

Ο χώρος και ο χρόνος, λέει ο Καντ, είναι δικός μας ανεξάρτητα από τα πράγματα και τις ψυχολογικές καταστάσεις. Έχουμε καθαρή -δηλαδή χωρίς τις αισθήσεις του σώματος, χωρίς το σώμα- εποπτεία του χώρου και του χρόνου.