ΕΡΙΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΝ

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδος

Γιατί μαλώνουμε, όταν όλοι πιστεύουμε ότι έχουμε δίκιο; Το δίκιο δημιουργεί έριδες; Αν δεν πιστεύαμε ότι έχουμε δίκιο δεν θα ερίζαμε. Πώς μπορούμε να παρακάμψουμε το δίκαιο, τίνος είναι και πώς θα επικρατήσει εις βάρος του άλλου; Αν υπήρχε τέτοιος τρόπος, δεν θα δημιουργούνταν έριδες, και θα βρίσκαμε το δίκιο, χωρίς να ερίζουμε;

Με τις άλλες αρετές π.χ. με την αγάπη, την ειρήνη, το ωραίο, δεν συμβαίνει το ίδιο , όπως συμβαίνει με την αρετή της δικαιοσύνης. Ένας ορισμός λέει, πως η δικαιοσύνη είναι έννοια που περιέχει όλες τις άλλες αρετές. Η δικαιοσύνη περιέχει όλες τις αρετές ή πρέπει να περιέχει όλες τις αρετής, γιατί η ίδια η δικαιοσύνη γίνεται αιτία να δημιουργηθούν έριδες.

Άρα , όταν πιστεύουμε ότι έχουμε δίκιο, αυτό δεν φτάνει. Μαζί με την εξέταση που κάνουμε για να βεβαιωθούμε, αν έχουμε δίκιο, πρέπει να εξετάζουμε, αν το δίκιο μας είναι και ωραίο, είναι και ειρηνικό, είναι και αξιαγάπητο και γενικά είναι κάτι που θεάρεστο ή όχι.

Αν έχουμε δίκιο, αλλά το δίκιο μας αυτό, δεν περιέχει όλες τις αρετές και μάλιστα τη σπουδαιότερη από όλες, την αγάπη, είναι άχρηστο. Είναι χειρότερο από άδικο, ιδίως αν η έρις δημιουργείται μεταξύ ανθρώπων που συνδέονται μεταξύ τους με δεσμούς προσωπικούς. Είναι π.χ. διαφορά μεταξύ συζύγων ή μεταξύ αδελφών ή φίλων.

Στις προσωπικές σχέσεις δεν έχει σημασία ποιος έχει δίκιο, αλλά ποιος αγαπάει: "Ναι" μπορείς να πεις σ΄ αυτόν που ζητάει το δίκιο του, "εσύ μπορεί νά 'χεις δίκιο, αλλά δεν μ' αγαπάς."

Στις προσωπικές σχέσεις το δίκιο αντί να διορθώσει χειροτερεύει τα πράγματα. Αυτό συμβαίνει π.χ. στα λάθη στον τομέα της αγάπης, στον τομέα της υπομονής. Τα λάθη στον τομέα της αγάπης και της υπομονής δεν διορθώνονται με λιγότερη αγάπη, με λιγότερη υπομονή. Τα λάθη στον τομέα της αγάπης , στον τομέα της υπομονής διορθώνονται με περισσότερη αγάπη, με περισσότερη υπομονή.