Μια γυναικεία ενδυμασία με ιστορική και επιστημονική σημασία!

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

       Ότι το κρεμμύδι είναι ένα φυσικό φάρμακο οπωσδήποτε είναι γνωστό από τα αρχαία χρόνια. Να όμως που ένα γεγονός της νεώτερης ιστορίας ενός τόπου, και συγκεκριμένα του χωριού Κρανιάς Ελασσόνος ή Ξηροκρανιάς έρχεται να το επιβεβαιώσει με ένα πράγματι περίεργο τρόπο.

      Το χωριό Κρανιά Ελασσόνος ή Ξηροκρανιά είναι χτισμένο στην ανατολική πλευρά της οροσειράς των Καμβουνίων. Είναι χτισμένο σε ένα τόπο τόσο πετρώδη και τόσο ξηρό, ώστε δικαιολογημένα το ονόμασαν Ξηροκρανιά.

     Αντίθετα με τον θεσσαλικό κάμπο που ήταν γεμάτο έλη και από την πολλή υγρασία ήταν ο περισσότερο νοσογόνος τόπος της Ελλάδας. Ο Ιπποκράτης , ο  πατέρας της Ιατρικής, γι΄ αυτό το λόγο ήρθε να ζήσει εδώ και μάλιστα τον αγάπησε, ώστε ονόμασε το γιο του Θεσσαλό. Ο Ιπποκράτης ήρθε στον υγρό θεσσαλικό κάμπο για να μελετήσει τις ασθένειες και τον τρόπο της θεραπείας τους.

    Ο Ιπποκράτης γνώριζε ότι όλες οι ασθένειες θέλουν υγρασία για να αναπτυχθούν και να φέρουν εις πέρας το φθοροποιό έργο τους. Ο υγρός τόπος είναι νοσηρός, ενώ ο ξηρός τόπος είναι ο κατάλληλος τόπος για την υγεία και για τη θεραπεία.  Ένας τέτοιος ξηρός τόπος, θα λέγαμε η "μάνα όλων των ξηρών τόπων", είναι η περιοχή της Ξηροκρανιάς!

    Με τις σκέψεις αυτές αναρωτιέται ο επισκέπτης της Ξηροκρανιάς, μετά την πρώτη εντύπωση που είναι η απορία, γιατί ήρθε αυτός ο πληθυσμός να μείνει σε ένα τόσο ξηρό τόπο, έρχεται η απάντηση ότι προφανώς οι άνθρωποι ήρθαν από κάπου αλλού, κυνηγημένοι από κάποια αρρώστια, με την γνώση ότι ο ξηρός τόπος είναι ο κατάλληλος τόπος για την περίπτωσή τους.

  Έτσι εξηγείται πώς οι πρόγονοι των Κρανιωτών επέλεξαν  τον τόπο αυτόν για να κατοικήσουν. Τη σκέψη αυτή έρχεται να επιβεβαιώσει μια μαρτυρία , πραγματικά παράδοξη.Είναι η μαρτυρία της ενδυμασίας των γυναικών της Κρανιάς μέχρι τα τελευταία χρόνια και συγκεκριμένα μέχρι τη δεκαετία του 40, ίσως και του 50.

      Οι γυναίκες της Κρανιάς τοποθετούσαν στην κορυφή του κεφαλιού τους ένα κρεμμύδι που το έδεναν με το μαντύλι που συγκρατούσε τα μαλλιά τους, ενώ πάνω από αυτό φορούσαν δεμένη πιο χαλαρά  την εξωτερική μανδύλα, το λεγόμενο φακιόλι, αν δεν κάνω λάθος.

     Το κρεμμύδι στο κεφάλι εκτός από την αρχαιοπρεπή εμφάνιση τους χάριζε και κάμποσους πόντους ύψος. Μέχρι σήμερα που γράφω αυτές τις γραμμές πίστευα ότι το κρεμμύδι το έβαζαν οι Κρανιώτισσες για λόγους αισθητικής και δεν αναζήτησα άλλη αιτία. Μέχρι που χρειάστηκε να ψάξω για να βρω με ποιο φυσικό  τρόπο απωθεί κανείς τα βλαβερά ζωύφια χρησιμοποιώντας διάφορα φυτά, μεταξύ των οποίων είναι το σκόρδο, η μέντα, ο ευκάλυπτος, ο βασιλικός, η λεβάντα, το ξύδι κ.α.

    Με αφορμή την αναζήτηση των εντομοαπωθητικών φυτών  θυμήθηκα το κρεμμύδι. Σκέφτηκα πως είναι δύσκολο να ανεχθεί μια γυναίκα τη μυρουδιά του, αν δεν υπάρχει πολύ σοβαρός λόγος. Έκανα λοιπόν την εξής υπόθεση: Σε κάποιον  οικισμό που βρίσκεται σε υγρό τόπο ενσκήπτει κάποια φοβερή επιδημία! Οι γιατροί της εποχής δεν βλέπουν άλλο τρόπο θεραπείας και συμβουλεύουν τους κατοίκους να αλλάξουν τόπο και να κατοικήσουν σε κάποιον ξηρό πετρώδη τόπο, για να θεραπευτούν.

    Ίσως κάτι τέτοιο συνέβη με τους προγόνους των Κρανιωτών που έχτισαν το χωριό τους επάνω στην πέτρα και το ονόμασαν Ξηροκρανιά, επειδή στο πετρώδες έδαφός του δεν φύτρωνε  καμιά άλλη βλάστηση εκτός από τον θάμνο της κρανιάς.

    Να μια ευκαιρία για τον ιστορικό της Κρανιάς να ερευνήσει, αν η υπόθεση αυτή είναι αληθινή.
Αυτό όμως που δεν επιδέχεται αμφισβήτηση είναι ότι το κρεμμύδι είναι φάρμακο, γνωστό από τα αρχαία χρόνια, από τον Ιπποκράτη ακόμα, πράγμα που το επιβεβαιώνει για μια ακόμα φορά η ενδυμασία της Κρανιώτισσας!

   Είναι γεγονός ότι η γυναικεία ενδυμασία είναι σύμβολο και έχει πολλές σημασίες. Στην περίπτωση της παλιάς κρανιώτικης ενδυμασίας  έχει εκτός των άλλων και ιστορική και επιστημονική σημασία!