Περί προσοχής

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

Μια φορά κάτι γύφτοι πήγαν σ΄ ένα αγαθό βοσκό και τον έπεισαν να εγκαταλείψει τη δουλειά του βοσκού και να τους ακολουθήσει στην πόλη, για να συνεργαστεί μαζί τους. Του έδωσαν και ένα μεγάλο χρηματικό ποσό έναντι των κερδών που θα αποκόμιζε από τη συνεργασία τους. Ο βοσκός που δεν είχε δει ποτέ στη ζωή του τόσα πολλά χρήματα, πείσθηκε και τους ακολούθησε. Πήγαν όλοι μαζί στην πόλη κι οι γύφτοι του αγόρασαν ολοκαίνουρια ρούχα, του νοίκιασαν δωμάτιο σ΄ ένα πολυτελές ξενοδοχείο, και τα μεσημέρια γευμάτιζαν σε ακριβά εστιατόρια με τους σερβιτόρους να στέκουν γύρω από το τραπέζι τους. Η ξαφνική αυτή μεταβολή στη ζωή του βοσκού τον ζάλισε και ούτε ήξερε πού βρισκόταν και τί έκανε.

Ο βοσκός έζησε κάμποσο καιρό βίον πολυτελή και σπάταλο. Ώσπου μια μέρα τον συνέλαβε η αστυνομία και τον οδήγησε στη φυλακή. Τί είχε γίνει; Οι γύφτοι άνοιξαν λογαριασμό στο όνομά του στην τράπεζα, στον οποίο κατέθεσαν μεγάλα χρηματικά ποσά. Εκδίδοντας κατόπιν ακάλυπτες επιταγές αγόρασαν φορτηγά αυτοκίνητα και έκαναν χονδρεμπόριο κρεάτων σε όλη την Ελλάδα.

Κάπως έτσι συμβαίνει σε μια εποχή όπου η αναζήτηση της διασκέδασης γίνεται επιστήμη και κανείς δεν εξετάζει πως και γιατί. Όταν όμως έρχεται η ώρα της κρίσης , λογοδοτούμε για κάθε "αργόν ρήμα", όπως αποκαλεί η Γραφή τις μάταιες επιθυμίες μας.

Τί είναι η προσοχή και από πόσο νωρίς πρέπει να τη μαθαίνουμε, για να μην μετανιώνουμε για τη ζωή μας αργότερα; Και δεν είναι απρόσεχτοι μόνον οι αγαθοί, σαν τον βοσκό της ιστορίας μας, είναι και έξυπνοι και επιστήμονες ακόμα. Μια φορά ένας συνάδελφος κουρασμένος και απογοητευμένος από τη δουλειά του, του ειρηνοδίκη, μου είπε: " Αχ, Μόσχο, αν ήξερα τί είναι ειρηνοδίκης, θα έμενα στα πρόβατα με τον πατέρα μου. " Στο χωριό μου τον απρόσεχτο τον ονομάζουν "αστόχαστο". Αυτός που δεν έχει προσοχή δεν έχει στοχασμό και επίγνωση.

Τί είναι αυτή η προσοχή για την οποία δεν μας μίλησε ποτέ κανείς; Λένε ότι η κλώσσα κλωσσάει τα αυγά της με το νου. Η κλώσσα είναι ένα παράδειγμα προσοχής. Άλλο ένα παράδειγμα προσοχής είναι η μητέρα που ησυχάζει τα παιδιά της με το νου. Αν η μητέρα στο σπίτι δεν έχει το νου της στα παιδιά της κι ο νους της τρέχει αλλού, τα παιδιά είναι ανήσυχα. Θυμηθείτε πόσο ανήσυχα και άτακτα είναι τα παιδιά όταν υπάρχουν επισκέπτες στο σπίτι και η μητέρα δεν έχει το νου στα παιδιά, αλλά στους επισκέπτες. Το ίδιο συμβαίνει παντού. Με το νου ο πρόεδρος του δικαστηρίου επιβάλλει ησυχία στο ακροατήριο του δικαστηρίου. Το ίδιο κι ο δάσκαλος στην τάξη.

Το ωραίο είναι ότι το ίδιο συμβαίνει και μέσα στον κάθε άνθρωπο με τους λογισμούς του. Αν δεν προσέχουμε τους λογισμούς μας γινόμαστε παίγνιό τους. Η προσοχή είναι απολύτως αναγκαία στην προσευχή που μας συνδέει με το Θεό. Κάποιος είπε πως οι σύγχρονοι άνθρωποι είναι σαν χαλασμένοι ασύρματοι. Δεν είναι ο Θεός αντιλήπτωρ τους και καταφυγή τους.

Παραθέτουμε τις περικοπές που ακολουθούν από το Ευαγγέλιο σαν άσκηση στην προσοχή: "Τω καιρώ εκείνω, ήλθεν ο Ιησούς εις την Ναζαρέτ, ου ην τεθραμμένος (όπου είχε μεγαλώσει) και εισήλθε κατά το ειωθός αυτώ (όπως συνήθιζε) εν τη ημέρα των σαββάτων εις την συναγωγήν, και ανέστη αναγνώναι. Και επεδόθη αυτώ βιβλίον Ησαϊου του προφήτου, και αναπτύξας το βιβλίον εύρε τόπον ού ην γεγραμμένον. "Πνεύμα Κυρίου επ΄ εμέ, ου ένεκεν έχρισέ με, ευαγγελίσασθαι πτωχοίς απέσταλκέ με, ιάσασθαι τους συντετριμμένους την καρδίαν, κηρύξαι αιχμαλώτοις άφεσιν και τυφλοίς ανάβλεψιν, αποστείλαι τεθραυσμένους εν αφέσει, κηρύξαι ενιαυτόν Κυρίου δεκτόν (να αναγγείλω τον ερχομό του καιρού που ο Κύριος θα φέρει τη σωτηρία στο λαό του ." Και πτύξας το βιβλίον αποδούς τω υπηρέτη εκάθισε. Και πάντων εν τη συναγωγή οι οφθαλμοί ήσαν ατενίζοντες αυτώ. Ήρξατο δε λέγειν προς αυτούς ότι σήμερον πεπλήρωται η γραφή αύτη εν τοις ωσίν υμών.(Σήμερον εκπληρώνεται η γραφή αυτή που μόλις ακούσατε). Και πάντες εμαρτύρουν αυτώ και εθαύμαζον επί τοις λόγοις της χάριτος, τοις εκπορευομένοις εκ του στόματος αυτού."

Τα λόγια που ακολουθούν είναι από την επιστολή του Αποστόλου Παύλου προς Ρωμαίους και μιλούν για τον "αδόκιμον νουν" όπως ονομάζει ο Απόστολος την έλλειψη της προσοχής του νου: "Αδελφοί, καθώς ουκ εδοκίμασαν οι ασεβείς τον Θεόν έχειν εν επιγνώσει, παρέδωκεν αυτούς ο Θεός εις αδόκιμον νουν, ποιείν τα μη καθήκοντα (κι αφού το θεώρησαν περιττό να γνωρίσουν το Θεό ενσυνείδητα, τους παρέδωσε ο Θεός στη μωρία τους, κι έτσι κάνουν ανάρμοστα πράγματα), πεπληρωμένους πάση αδικία, πορνεία, πονηρία, πλεονεξία, κακία, μεστούς φθόνου, φόνου, έριδος, δόλου, κακοηθείας, ψιθυριστάς, καταλάλους, θεοστυγείς, υβριστάς, υπερηφάνους, αλαζόνας, εφευρετάς κακών, γονεύσιν απειθείς, ασυνέτους, ασυνθέτους, αστόργους, ασπόνδους, ανελεήμονας..."