Αποκρίσεις προς αιρετικούς

Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου

"Φαύλος βίος, πονηρά δόγματα"

Η μητέρα μου όταν αναφερόταν στην εκκλησία γενικά και ειδικότερα στις γιορτές, στη νηστεία, στα μνημόσυνα επαναλάμβανε πάντα τα ίδια λόγια: " έτσι τα βρήκαμε ", χωρίς να αισθάνεται την ανάγκη να πει τίποτε περισσότερο. Η απάντηση αυτή ήταν απόλυτα πειστική γι΄ αυτήν. Εννοούσε πως σε ό,τι αφορά την Πίστη , πρέπει να τηρούμε με θρησκευτική ευλάβεια όσα παραλάβαμε από τους προγενέστερους , χωρίς να προσθέσουμε ή να αφαιρέσουμε τίποτε . Αυτή είναι η ουσία της Ορθόδοξης Παράδοσης για τη μητέρα μου.

Με αυτές τις τρεις λέξεις "έτσι τα βρήκαμε" η μητέρα μου εννοούσε την Ορθόδοξη Παράδοση, ως ένα κομμάτι από τη ζωή της, αν όχι ολόκληρη τη ζωή της, καθετί που στρεφόταν γύρω από αυτήν, τουλάχιστον στα πιο σημαντικά γεγονότα της ζωής της, τη γέννηση, την οικογένεια, το θάνατο...

Στην εκκλησία αυτό που τους παρέδωσαν οι γονείς τους οι παλιοί το τηρούσαν με θρησκευτική ευλάβεια. Οι γονείς μας σέβονταν την Εντολή της Ορθόδοξης Παράδοσης να μην παραβιάζουμε τα όρια τα ιερά. Πώς μπορούσε να γίνει αλλιώς; Αν η μητέρα μου γνώριζε από τη μάνα της μια θεραπεία, για ποιο λόγο να την εγκαταλείψει ή να την αλλάξει με μια άλλη;

Αν ο Ιπποκράτης, ο πατέρας της Ιατρικής δίδασκε στους μαθητές του τη θεραπεία μιας αρρώστιας, κι οι μαθητές του έκαναν το ίδιο στους δικούς τους μαθητές, κι αυτοί στους δικούς τους, μέχρι σήμερα, γιατί οι σημερινοί να πάψουν να χρησιμοποιούν τη θεραπεία αυτή, μόνο και μόνο γιατί δεν αποφέρει κέρδος; Το κέρδος έχει σημασία ή η θεραπεία;

Είναι το κέρδος ο εχθρός της αλήθειας σε οποιοδήποτε τομέα, όπως στην Ιατρική, στη Φιλοσοφία, στην Παιδεία, ακόμα και στην Πίστη; Στους αρχαίους αυτούς που φιλοσοφούσαν για το κέρδος δεν τους ονόμαζαν φιλοσόφους αλλά σοφιστές, γιατί σ΄ αυτούς εκείνο που προείχε δεν ήταν η αλήθεια, αλλά το κέρδος. Ο Κύριος έκανε φραγγέλιο και έβγαλε απ΄ το ναό τους εμπόρους. Μην κάνετε το ναό του Θεού οίκον εμπορίου, τους είπε. Το εμπόριο περιορίζεται στο δικό του χώρο. Δεν μπορεί να επεκταθεί παντού. Δεν είναι τα πάντα εμπόρευμα.

Παραθέτουμε ένα απόσπασμα από τις Πράξεις των Αποστόλων: "Εν ταις ημέραις εκείναις, Πέτρος και Ιωάννης ανέβαινον εις το ιερόν επί την ώραν της προσευχής την ενάτην. Καί τις ανήρ χωλός εκ κοιλίας μητρός αυτού υπάρχων εβαστάζετο, ον ετίθουν καθ΄ ημέραν προς την θύραν του ιερού την λεγομένην ωραίαν του αιτείν ελεημοσύνην παρά των εισπορευομένων εις το ιερόν. ος ιδών Πέτρον και Ιωάννην μέλλοντας εισιέναι εις το ιερόν ηρώτα ελεημοσύνην. Ατενίσας δε Πέτρος εις αυτόν συν τω Ιωάννη είπε: "Βλέψον εις ημάς." Ο δε επείχεν αυτοίς προσκοκών τι παρ΄αυτών λαβείν. Είπε δε Πέτρος. Αργύριον και χρυσίον ουχ υπάρχει μοι. ο δε έχω τούτο σοι δίδωμι. εν τω ονόματι Ιησού Χριστού του Ναζωραίου έγειραι και περιπάτει. Και πιάσας αυτόν της δεξιάς χειρός ήγειρε. παραχρήμα δε εστερεώθησαν αυτοί αι βάσεις και τα σφυρά, και εξαλλόμενος έστη και περιεπάτει και εισήλθε συν αυτοίς εις το ιερόν περιπατών και αλλόμενος και αινών τον Θεόν.

Η μητέρα μου χωρίς θεολογικές σπουδές, μια απλή πιστή, με τις τρείς αυτές λέξεις, "όπως τα βρήκαμε" εξέφραζε την Ορθόδοξη Παράδοση, αυτήν που οι Ορθόδοξοι Πατριάρχες της Ανατολής εκφράζουν στις προς τους αιρετικούς αποκρίσεις τους. Παραθέτουμε μια παράγραφο από αυτές: " Η καθ΄ ημάς αγία και άμωμος και ειλικρινεστάτη πίστις της Ανατολικής δηλαδή ευσεβούς Ορθοδόξου Εκκλησίας, ουδέποτε αλλόκοτα και αλλότρια της του Κυρίου και Σωτήρος ημών διδασκαλίας εδέξατο δόγματα, αλλ΄ εκείνα και μόνα διακρατεί και φυλάττει αεί, όσα παρ΄αυτού του Σωτήρος Χριστού εν ταις ιεραίς και θείαις Γραφαίς εδιδάχθη. άπερ δηλαδή οι τε Απόστολοι εδίδαξαν και αι άγιαι οικουμενικαί Σύνοδοι εθέσπισαν και εκύρωσαν και παρέδωκαν ημίν. άπερ ημείς μέχρι τούδε και εφυλάξαμεν και φυλάττομεν απαράτρωτα και απαρασάλευτα." ( π.Ι.Ρωμανίδη, Δογματική, Β΄Τόμος, Εκδόσεις Πουρναρά).