Τζων Φυρς, «Τυφλή Ελπίδα»

Του Μόσχου Εμμ. Λαγκουβάρδου


Κανένας δεν γίνεται δούλος, αν δεν συναινέσει ο ίδιος. Εκείνο που προέχει πάντα είναι να διατηρήσει κανείς το πνεύμα του ελεύθερο. Η ιδέα αυτή, που είναι και η κεντρική ιδέα της κινηματογραφικής ταινίας «Τυφλή Ελπίδα» του Τζων Φυρς, φαίνεται παράδοξη και ανεδαφική όσο παράδοξο και ανεδαφικό φαίνεται επίσης το να δείχνει ο διωκόμενος κατανόηση και αγάπη στο διώκτη του. Αλλά είναι ο μοναδικός τρόπος να διατηρήσεις το πνεύμα σου ελεύθερο.

Σ' αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν ο Ιρλανδός Μπράϊαν Κιένναν και ο Άγγλος δημοσιογράφος Τζων Μακάρθυ, ύστερα από τα φριχτά βασανιστήρια, τα οποία υπέστησαν ως όμηροι Ισλαμιστών φονταμενταλιστών, επί τέσσερα χρόνια στο Λίβανο.

Τέσσερα χρόνια φριχτών βασανιστηρίων δεν μπόρεσαν να κάμψουν τη θέλησή τους να διατηρήσουν το πνεύμα τους ελεύθερο. Με το σκοπό να μείνουν πνευματικά ελεύθεροι μπόρεσαν όχι μόνο να αντέξουν το καθετί, αλλά να μετατρέψουν τα εξαντλητικά βασανιστήρια σε πηγή δύναμης. Έγιναν πιο δυνατοί απ' τους βασανιστές τους αντλώντας δύναμη από τα ίδια τα βασανιστήρια που τους έκαναν.

«Παίρνω δύναμη απ' τις ασθένειές μου», έλεγε ο απόστολος Παύλος, που είχε υποστεί παρόμοια βασανιστήρια. Κάποτε ενώ κήρυττε τον έδειραν τόσο πολύ, ώστε νόμισαν ότι πέθανε και τον έριξαν στα σκουπίδια, έξω από τα τείχη της πόλης. Αλλά αυτός συνήρθε και ξαναπήγε στον χώρο, όπου κήρυττε, για να συνεχίσει το κήρυγμα, σαν να μην είχε συμβεί τίποτα.

Η ταινία «Τυφλή Ελπίδα» βασίζεται στο βιβλίο που έγραψε ο Μπράϊαν για την ομηρία του στο Λίβανο και έχει τον τίτλο «An Evil Grandlign» και στο βιβλίο του Τζων Μακάρθυ «Some other raimbow», στο οποίο ο συγγραφέας περιγράφει τη δική του ομηρική εμπειρία. Η σκηνοθεσία είναι του Τζων Φυρς.

Ο τίτλος «Τυφλή Ελπίδα» σημαίνει ελπίδα για όλα, χωρίς όμως να περιμένεις τίποτα. «Έλπιζε για όλα και μην περιμένεις τίποτα». Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Πιστεύω ότι ο επαρκής θεατής της συγκεκριμένης ταινίας, μαζί με την αισθητική απόλαυση της κινηματογραφικής τέχνης, θα έχει την μοναδική ίσως ευκαιρία να λάβει ένα τόσο ζωντανό και πειστικό μάθημα αυτογνωσίας.

Ο Μπράϊαν είναι περισσότερο δεκτικός στο μάθημα αυτό και προσπαθεί να βοηθήσει τον συγκρατούμενό του να καταλάβει. Παραθέτω τα λόγια αυτά του ήρωα του έργου σαν μια μαρτυρία ότι "μπορεί να σώσει το κορμί του, τη φυσική του ύπαρξη, μόνο εκείνος που σώζει την ψυχή του. Βαθιά στο εσωτερικό της ανθρώπινης ψυχής ενοικεί μια ανεξήγητη δύναμη που είναι ισχυρότερη από όλες τις εξωτερικές δυνάμεις της καταπίεσης και του αφανισμού κι ας φαίνονται αυτές οσοδήποτε ανυπέρβλητες."


«Μας πήραν όλα όσα είχαμε, Τζων,αλλά δεν μπορούν να μας πάρουν και τη γνώση του ποιοι είμαστε. Με τη γνώση αυτή επανακτούμε τον έλεγχο της κατάστασης. Έλπιζε για όλα, Τζων. Μην περιμένεις τίποτα. Μην αφήσεις όλα αυτά να σε καταβάλουν. Ξέρεις, είμαστε ηλίθιοι, Τζων. Ποτέ δε λέμε τι αισθανόμαστε. Μια φορά πήγαμε με τον πατέρα μου σε μια παμπ. Δεν του μίλαγα, γιατί δεν θα καταλάβαινε ό,τι κι αν του έλεγα. Με έπιασε τον ώμο και μου είπε «Σ' αγαπώ». Κι εγώ δεν είπα τίποτα. Δεν του έδωσα τίποτα. Λίγους μήνες μετά πέθανε. Το πιο σπουδαίο στον άνθρωπο, αυτό που είναι πάνω από όλα, Τζων, είναι το πνεύμα. Το θεϊκό δώρο του πνεύματος. Μπορούμε ακόμα, να επιλέγουμε.»

_____________________
Υποσημείωση:
"μπορεί να σώσει το κορμί του, τη φυσική του ύπαρξη..." απ΄το βιβλίο του Μιχαήλ Μιχαήλωφ Η μυστική εμπειρία στην κατάσταση της ανελευθερίας, Εκδόσεις Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος,Μήλεσι, 2007.