Του Μόσχου Εμμ. Λαγκουβάρδου
Τι σημασία έχει για μας ότι το Άγιο Πνεύμα είναι πρόσωπο και δεν είναι μια δύναμη του Θεού ή μια ενέργεια; Το ότι είναι πρόσωπο έχει σημασία για τις σχέσεις μας με Αυτό. Η δύναμη ή η ενέργεια δεν μας γνωρίζει ούτε ανταποκρίνεται στα αισθήματά μας. Η εγκράτεια π.χ.για χάρη του Αγίου Πνεύματος έχει αξία γι' Αυτό, ενώ δεν θα είχε την παραμικρή αξία για κάτι που δεν είναι πρόσωπο και δεν είναι σε θέση να μας νιώσει. Το Άγιο Πνεύμα μας γνωρίζει καλύτερα από ό,τι γνωρίζουμε εμείς τον εαυτό μας , εισακούει τις προσευχές μας,και ανταποδίδει την αγάπη μας στον υπέρτατο βαθμό.
Κανένας δεν μπορεί να έχει προσωπική επαφή π.χ. με τη βαρύτητα ή με τον ηλεκτρισμό ή με την θερμότητα ή με έναν πίθηκο ή ένα φίδι, έστω κι αν τα μετατρέψει σε είδωλα για να υποκαταστήσει το αληθινό πρόσωπο. Κανένα από τα είδωλα δεν ανταποκρίνεται στην ανάγκη μας ως πρόσωπα για τα δώρα του Αγίου Πνεύματος, την ειρήνη, τη δικαιοσύνη, την πνευματική χαρά. Οι σχέσεις μας με τα υποκατάστατα δεν μας βγάζουν από τη μοναξιά. Η επαφή μας μαζί τους δεν είναι όπως όταν είμαστε πρόσωπα ανάμεσα σε άλλα πρόσωπα.
Το ότι το Άγιο Πνεύμα είναι πρόσωπο έχει σημασία για μας, για την γνωριμία μας μαζί Του. Όπως η γνωριμία μας με ένα άλλο πρόσωπο γίνεται με τη συνάντησή μας μαζί του, και δεν φτάνει να έχουμε απλώς ακούσει για το πρόσωπο αυτό, έτσι δεν φτάνει να έχουμε ακούσει η διαβάσει για το Άγιο Πνεύμα, για να το γνωρίσουμε.
Η χαρά της γνωριμίας μας με ένα άλλο πρόσωπο είναι διπλή, είναι η χαρά που γνωρίσαμε ένα άλλο πρόσωπο και η χαρά ότι μας γνώρισε ένα άλλο πρόσωπο. Η διπλή αυτή χαρά είναι αδύνατη στην επαφή μας με τα πράγματα ή με τα υποκατάστατα στις διαπροσωπικές μας σχέσεις.
Ο Αλεξάντερ Σμέμαν στο βιβλίο του "Εξ ύδατος και εκ πνεύματος", Εκδόσεις Δόμος, αναφερόμενος στη γνωριμία μας με το Άγιο Πνεύμα , γράφει: " Δεν υπάρχει τίποτα που μπορεί απλώς να είναι γνώση για το Άγιο Πνεύμα....γνωρίζουμε το Άγιο Πνεύμα μόνον με την παρουσία Του μέσα μας. Και η παρουσία αυτή, κατά κύριο λόγο, φανερώνεται ως άρρητη χαρά, ειρήνη και πληρότητα."
Αγαπητέ κύριε Λαγκουβάρδο,
ΑπάντησηΔιαγραφήΕγώ θα το έγραφα διαφορετικά. Το Πρόσωπο του Αγίου Πνεύματος είναι η διαρκής, εμφανής και αφανής, παρουσία του εγερθέντος εκ νεκρών Κυρίου ημών, κατά το "ορατών τε πάντων και αοράτων", του Συμβόλου της Πίστεως.
Ο Κύριος υπήρξε κάποτε ως ιστορικό πρόσωπο. Αλλά σήμερα δεν υπάρχει και όπως άλλοι λένε, "θαύματα δεν γίνονται. Αυτό έγινε (αν έγινε, αλλά αυτό δεν το λένε) μια φορά και έκτοτε ...".
Μα, ακριβώς, αυτή είνα η μαρτυρία της Αληθείας, αλλά και η φανέρωση Αυτής δια τον Πατέρα, και δια τον Υιό, αλλά και δι΄ αυτό τούτο το άγιον Πνεύμα. Είναι ζων και ζωοποιόν δια τους πιστεύοντας "ότι τρείς εισιν οι μαρτυρούντες εν τω ουρανώ, ο Πατήρ, ο Λόγος και το Άγιον Πνεύμα και ούτοι οι τρείς έν εισιν και τρείς εισιν οι μαρτυρούντες εν τη γη".
Αυτά δεν είναι "της φαντασίας" αποκυήματα, όπως ισχυρίζονται οι σημερινοί θεολόγοι της διαφθοράς : οι συναφειακοί, οι μεταπατερικοί και δεν ξέρω ποιοί άλλοι. Είναι η
ζώσα αλήθεια,
και έμβιος πραγματικότης,
και της ζωής γεγονός,
ακόμη δε και της πέραν από τη ζωή Ζωής. Αυτή, κατά την διήγηση, είναι η έννοια, και λιγότερο η σημασία, του Προσώπου.
Υπάρχουν ασφαλώς και εκείνοι που θέλουν να βάλουν το δάκτυλο "επί τον τύπο των ήλων", θέλουν την αντικειμενικότητα. Αυτή όμως, δηλαδή ο "δάκτυλος", είναι η πίστη. Χωρίς αυτή ούτε δάκτυλα, ούτε αισθήσεις.
Αγαπητέ κύριε Κυπριανέ,
ΑπάντησηΔιαγραφήγιατί δεν μπορώ να δω τι διαφορά;
Θα σας ήμουν περισσότερο ευγνώμων, αν κάνατε τον κόπο να επισημάνετε τα σημεία στα οποία ξεφεύγω από την ορθόδοξη πίστη μας. Πάντα αγωνιώ για
την ορθότητα της πίστεώς μου. Δεν λυπάμαι γι΄ αυτό. Μάλλον χαίρομαι γιατί η λίγη πίστη που μου χάρισε ο Θεός είναι ακόμα ζωντανή, παρά την ηλικία μου. Δεν ησύχασα ακόμη, αν και διάγω την ηλικία της ησυχίας.
Στο σημείωμα που σχολιάσατε προσπαθώ να δώσω μια εικόνα του πως νιώθω το Πρόσωπο του Αγίου Πνεύματος.
Είναι ο Παράκλητος. Είναι η προσεχή Του το "Βασιλεύ Ουράνιε". Με αυτήν αρχίζουν όλες οι ακολουθίες.
Γίνεται αισθητή η παρουσία Του με την εμπειρία της γλυκύτητας και των καρπών του ΠΝεύματος.
Βρίσκετε λάθη ή μόνο συμπληρώνετε τα γραφόμενά μου;
Μόσχος
Αγαπητέ κύριε Λαγκουβάρδο,
ΑπάντησηΔιαγραφήΕυχαριστώ για τη δημοσίευση του σχολίου.
Όχι, λάθη δεν βρίσκω. Προσπάθησα να προχωρήσω λίγο περισσότερο αυτά που γράψατε. Το θέμα δεν είναι εύκολο. Και ένας λόγος είναι ότι τα μυστικά βιώματα, είναι δύσκολο να τα διηγηθεί κανείς. Πάντα ελλοχεύει ο κίνδυνος της υπεραπλούστευσης ή της εγκεφαλικής συστροφής. Αν δε σ΄ αυτά προσθέσουμε τη σύγχρονη ημιμάθεια που μας μεταδίδουν τα ποικίλα Μέσα - όλοι ασχολούνται με θέματα πίστεως έχοντας διαβάσει, τοις οίδε, ποια αναγνώσματα - τότε τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο δύσκολα.
Για παράδειγμα :
"Το ότι το Άγιο Πνεύμα είναι πρόσωπο έχει σημασία για μας, για την γνωριμία μας μαζί Του."
Δεν γνωρίζουμε εμείς το άγιον Πνεύμα, κατά το "νύν δε γνόντες Θεόν, μάλλον δε γνωσθέντες υπό Θεού", ο Θεός μας γνωρίζει, αρκεί εμείς να θέλουμε τη γνωριμία Του. Κατ΄επέκταση, δεν συνάπτουμε εμείς σχέση με τον άγιο Θεό.
Η "σχέση" που μας ζητά δεν είναι η, κατά τα ανθρώπινα, σχέση. Είναι η κοινωνία και ένωση μαζί Του.
Αυτά είχα να προσθέσω. Ότι, δε, έκανα αναφορά σε αυτό που γράψατε, δεν σημαίνει πως θεωρώ το μικρό σας Δοκίμιο ότι αγνοεί αυτό που συμπλήρωσα. Είναι κοινός τόπος και κοινή η έκφραση αυτή. Δεν γνωρίζω όμως πόσοι την εννοούν κατ΄ αλήθειαν, εν αγίω Πνεύματι, εις δόξαν του Θεού και Πατρός.
Την ίδια ανησυχία με τη δική σας είχα κι εγώ για τα σημεία τα οποία επισημάνατε.
ΑπάντησηΔιαγραφήΧαίρομαι γιατί κάθε φορά διαπιστώνω στα κείμενά σας την πνευματική συγγένεια που πρέπει να υπάρχει ανάμεσα σ΄ αυτούς που αγαπούν τον Κύριόν μας.
Εν τούτω γνώσονται ότι μαθηταί μου εστέ...
Τα σχόλιά σας είναι πάντα ευπρόσδεκτα, τιμούν και προσδίδουν ποικιλία στο ιστολόγιο αυτό που ούτως ή άλλως πάσχει από μονοτονία.
Ευχαριστώ
Μ.