Του Μόσχου Εμμ. Λαγκουβάρδου
Είναι οι "Ρατζί" οι κυνηγοί μελισσών στο Νεπάλ απόγονοι της στρατιάς του Μεγάλου Αλεξάνδρου; Οι μορφές τους, ο πολιτισμός τους, η γλώσσα τους, η απασχόλησή τους αποκλειστικώς με το άγριο μέλι, το ότι δεν απέκτησαν δική τους γη και δεν ασχολήθηκαν με τη γεωργία κα την κτηνοτροφία όπως οι γύρω τους φυλές, κάνει την καρδιά του Έλληνα θεατή του ντοκυμανταίρ του Ερίκ Βαλί "Κυνηγοί αγρίων μελισσών" να σκιρτήσει στη σκέψη ότι η όμορφη αυτή φυλή όπως παρουσιάζεται στην ταινία πιθανόν να είναι απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων .
Οι κυνηγοί αγρίων μελισσών ζουν από το άγριο μέλι της μεγαλύτερης μέλισσας του κόσμου της μέλισσας "άπις λαμποριόσας" ,όπως λέγεται. Όταν οι μέλισσες φεύγουν οι νομάδες αυτοί των Ιμαλαϊων του Νεπάλ γίνονται αλιείς. Κανείς δεν ξέρει ποια είναι η ρίζα τους. Δεν έχουν καμία συγγένεια με τους γύρω λαούς. Δεν ασχολούνται με τη γεωργία, όπως οι γύρω τους και δεν κατέχουν καθόλου δική τους γης. Ζουν νομαδικά και πηγαίνουν όπου πηγαίνουν οι μέλισσες. Είναι ευγενικοί, όμορφοι, φιλοτιμοι, φλόξενοι και δεν ζήτησαν ποτέ από κανέναν τίποτα.
Οι οχτώ στις δέκα λέξεις που ακούγονται στην ταινία είναι αρχαίες ελληνικές, όπως "άκων" (ακόντιο)(άκουνα), "κήτουνα" από το "κήτος" ( το κοίλο μέρος της βάρκας) , "μαχατόρ", που σημαίνει μάστορας, οδηγός, από το "μέγας" και "τορ", από το ρήμα ομηρικό ρήμα "τόρω", που σημαίνει ανοίγω δρόμο (τορό), οδηγώ. Από την ίδια λέξη "τορώ" γίνονται και οι λέξεις διδάκτωρ, μαγαζάτωρ κλπ. Από την ίδια ρίζα "ρω" προέρχεται και οι λέξεις "ρίζα" και "ρήγας". Η λέξη "ρόπο" που είναι επίσης Ομηρική και σημαίνει "χαμόκλαδο".¨"Ρόπο" οι Ρατζί λένε τα χαμόκλαδα που τα κάνουν δεμάτι και τα ανάβουν για να διώχνουν τις μέλισσες με τον καπνό. Άλλες λέξεις που ακούγονται στην ταινία είναι οι λέξεις "έλα Μαχούρ", που φωνάζει ο βοηθός του τον "μαχατόρ" που βρίσκεται ψηλά στο δέντρο και του φωνάζει να τραβήξει το σχοινί με το αναμένο "ρόπο" (χαμόκλαδο), η λέξη "βάστα" που σημαίνει να κρατήσει και να μην αμολάει άλλο το σχοινί με την κερύθρα. η λέξη "τάμε" απ΄ την Ομηρική "τάμω" (διακόπτω), το επιφώνημα ελαφρού πόνου από τσίμπημα ή από κάψιμο, "του,του,του" κ.α.
Η πανέμορφη αυτή φυλή, με την ανεπτυγμένη αισθητική και την εσωτερική καλλιέργεια που φανερώνει έναν ανώτερο πολιτισμό, που όπως είπαμε είναι ξεκομένη εντελώς από τις φυλές των ιθαγενών γύρως τους και κανείς δεν ξέρει από που προήλθε ονομάζει τον εαυτό της "Ραγκί", δηλαδή "βασιλικοί" απ΄ την ελληνική λέξη "Ρήγας",("Ραγικοί, ραγκί"), που σημαίνει απόγονοιτου βασιλιά. Συγκινητική είναι η θυσία του κόκκορα που κάνουν στα θεμέλια του έργου τους, στη ρίζα του μεγάλου δέντρου,πριν αρχίσει το τρύγημα του άγριου μελιού της μέλισσας " άπις λαμποριόσας", που θυμίζει τη θυσία του κόκκορα, που γινόταν σε μας μέχρι τελευταία στην αρχή κάθε μεγάλου έργου. Κάνει εντύπωση ότι δεν απέκτησαν δική τους γη και δεν ασχολήθηκαν με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Επίσης κάνει εντύπωση η έλλειψη της παραμικρής συγγένειας με τις γύρω φυλές,πράγμα που δείχνει ότι ήρθαν από κάπου μακριά και ποτέ δε ρίζωσαν πουθενά, αλλά έμειναν εκεί να ζουν ως νομάδες, για να μένει πάντοτε μέσα στην ψυχή τους η νοσταλγία της μακρινής πατρίδας και ο πόθος του γυρισμού τους σ΄αυτήν.
Είναι πολύ πιθανόν και η φυλή αυτή των "Ρατζί" να είναι απόγονοι του στρατού του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Και μάλιστα Κρήτες, αφού στην Κρήτη πρέπει να υπήρχε η παράδοση της ασχολίας με το κυνήγι του άγριου μελιού. (Στην Κρήτη ανετράφη ο Δίας, τρεφόμενος με μέλι). Οι Ρατζί δεν ασχολήθηκαν με τίποτε άλλο παρά με το μέλι και το ψάρι και δεν απέκτησαν ποτέ δική τους γης. Δεν θέλουν να προσαρμόσουν τη φύση στις ανάγκες του, αλλά προσαρμόζονται οι ίδιοι στη Φύση με ένα σεβασμό που είναι άγνωστος στις φυλές που ζούνε γύρω τους.
Την υπόθεση αυτή ενισχύει η ιδιαίτερότητά τους,σε σύγκριση με τους άλλους, πράγμα το οποίο τονίζει ο δημιουργός της ταινίας, ο Ερίκ Βαλί, ο οποίος ασχοληθηκε μαζί τους και μελέτησε τον πολιτισμό τους πάνω από 25 χρόνια. Αν και στην ταινία δεν αναφέρει τίποτε σχετικό με την καταγωγή τους - απλώς επισημαίνει ότι είναι διαφορετικοί από τους άλλους και ξεχωρίζουν για την ευγένεια,την ομορφιά, την
καλαισθησία,την υπερηφάνεια (ποτέ δεν ζήτησαν από κανέναν τίποτα, λέει χαρακτηριστικά) , τη φιλοξενία τους και τη φιλοτιμία τους- ο Έλληνας θεατής που ακούει τις ελληνικές λέξεις, που βλέπει το ευγενικό τους φέρσιμο και τη φιλοτιμία τους νιώθει μέσα του τη βεβαιότητα , ότι οι Ρατζοί είναι όπως το λένε οι ίδιοι απόγονοι του μεγάλου Ρήγα, του Μεγαλέξαντρου. Μπορεί οι παππούδες τους να θυμούνταν, ίσως και οι ίδιοι να θυμούνται το όνομά του. Είναι΄μοναδικός ο τρόπος που φορούν το κεφαλομάντηλο που το κάνουν να έχει εκπληκτική ομοιότητα του μαντηλιού με ελληνική περικεφαλαία.
Ο Ερίκ Βαλί λέει πως κίνησε την περιέργειά του η μνεία που γίνεται σ΄ αυτούς σε κείμενα του 1930. Του έγραψα ένα γράμμα (ένα μήνυμα σε κάποια διεύθυνση στο διάδίκτυο, αλλά δεν ξέρω αν το έλαβε, γιατί δεν μου απάντησε ποτέ. Ίσως κάποιος δικός μας μελετητής, να ξέρει γι΄ αυτούς. Μακάρι να γράψει κάτι, να μάθουμε κι εμείς περισσότερα.
Συνιστούμε ολόψυχα στον ευγενικό αναγνώστη να δει την ωραία και ενδιαφέρουσα αυτή κινηματογραφική ταινία, που είναι γεμάτη όμορφους, αξιαγάπητους ανθρώπους, θαυμάσια τοπία και πανέμορφη μουσική.
Ετικέττες: "Eric Valli", "Jungle Nomads", "Ραγκί", "Apis laboriosa"", "Ελληνική λαλιά στο Νεπάλ", "Ομηρικές λέξεις στη γλώσσα των Ραγκί",
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου