Καλά τα γράφεις, αλλά ποιος σ΄ ακούει;

Του Μόσχου Εμμ. Λαγκουβάρδου

"Μπορώ να σκέφτομαι σωστά,που σημαίνει να έχω επίγνωση ότι
το θεμέλιο της σκέψης μου είναι ο Κύριος Ιησούς Χριστός"

Καλά τα γράφεις, αλλά ποιος σ’ ακούει, μου λένε συχνά κάποιοι άνθρωποι στο δρόμο. Η καλύτερη απάντηση στο ερώτημα γιατί γράφεις αν και δεν σ΄ ακούει κανείς είναι αυτή που μου έδωσε κάποιος φίλος μου. (Το γράψιμο φαίνεται ότι είναι υπόθεση των φίλων. Το μη εμπορικό βιβλίο είναι ένα ακριβό δώρο στους φίλους): «Εσύ να γράφεις» μου είπε «κι ας μην διαβάζει κανείς τα γραφόμενά σου. Ο Θεός θεωρεί ότι τα διαβάζουν όλοι». Αν δεν ξέρεις αν διαβάζει κανείς τα γραφόμενά σου κι αν τα δέχεται ή τα απορρίπτει, γράφεις για τον ιδανικό αναγνώστη ή γι΄ αυτούς που θά ’ρθουν.
Γιατί γράφω και γιατί ονομάζω τα κείμενα αυτά «δοκίμια»; Τί είναι το δοκίμιο; Όταν αναρωτιέμαι γιατί γράφω η απάντηση που έρχεται αυθόρμητα στο νου μου είναι ότι γράφω σαν αναζήτηση. Δοκιμάζω με το γράψιμο αν κάτι είναι αληθινό ή όχι. Γι’ αυτό ονομάζω το γράψιμο αυτό «δοκίμιο» γιατί είναι δοκιμές. Λένε ότι το δοκίμιο ξεκίνησε απ΄ τον προφορικό λόγο, με σκοπό την πειθώ. Δεν εξαντλείς το θέμα σου, ωστόσο αναζητάς κάποια στοιχεία για να πειστείς για κάτι. Το γράψιμο για μένα είναι ένα είδος επαλήθευσης με τα στοιχεία που ανακαλώ από την εμπειρία μου, από τη μνήμη μου και από τα βιβλία.
Ο φίλος μου Λουκιανός που είναι ένας θυμόσοφος κι αγαπάει την προφορική σοφία της εμπειρίας και όχι τη σοφία απ΄ τα βιβλία , μου είπε κάποτε: «Να γράφεις σαν πνευματική υποθήκη προς τα παιδιά σου». Αυτή είναι για μένα μια σοφή κουβέντα, που ο φίλος μου την έβγαλε απ΄ την καρδιά του, χωρίς να την έχει διαβάσει πουθενά. Δεν του αρέσει να μιλάει για τις γνώσεις του απ΄ τα βιβλία. Νομίζω ότι δεν διαβάζει τίποτε ούτε εφημερίδες.
Ο Αμερικανός φιλόσοφος Χένρυ Ντέϊβιντ Θορώ στο βιβλίο του «Ουώλντεν» γράφει τι περιμένει από τον συγγραφέα. «Το μόνο που ζητώ από ένα συγγραφέα είναι να μου μιλήσει απλά και ειλικρινά για τη δική του ζωή, να μου μιλήσει έτσι όπως θα έγραφε στους δικούς του ξενιτεμένος σε χώρα μακρινή. Γιατί αν έζησε με ειλικρίνεια, θα πρέπει να έζησε σε μία άλλη χώρα άγνωστή μου».
Το κίνητρο της αγάπης υπάρχει στο Ευαγγέλιο, στην πρώτη επιστολή του Αποστόλου Παύλου προς τους Θεσσαλονικείς, στην οποία ο Απόστολος του Κυρίου εκμυστηρεύεται τις σκέψεις του γιατί γράφει. Ο Απόστολος Παύλος γράφει ότι το κίνητρό μας πρέπει να είναι αυτό της μητέρας προς τα τέκνα. Το ίδιο κίνητρο συναντάμε στην αρχαία εποχή στον Ξενοφώντα, όταν αναφέρεται στον Αγησίλαο ο οποίος φερόταν στους άλλους «ως πατήρ προς τέκνα».

Το κίνητρό μου είναι η κατανόηση, δηλαδή η αγάπη, αφού αγάπη είναι η υπέρτατη κατανόηση. Με το γράψιμο είναι σαν να δοκιμάζω αν είναι κάτι αληθινό με τα στοιχεία που ανακαλώ από την εμπειρία μου, από τη μνήμη μου ή από τα βιβλία. Γι΄ αυτό ονομάζω το γράψιμό μου δοκίμιο, γιατί δοκιμάζω αν κάτι είναι αληθινό.
Από όσες εκμυστηρεύσεις άκουσα για το γράψιμο αυτή του Αποστόλου Παύλου, όπως είπα, μου αρέσει περισσότερο. Είθε ο Θεός να μας δίνει δύναμη, κουράγιο και καθαρότητα καρδιάς να ακολουθήσουμε τα λόγια του. Επίσης μου αρέσει αυτό που λένε, πως μόνο αυτό που λέγεται με αγάπη θα ακουστεί. Είθε το κίνητρό μου όχι μόνο στο γράψιμο, αλλά και στις σκέψεις μου και στα έργα μου να είναι η αγάπη.
Ένα άλλο πάλι μου αρέσει, αυτό που λέει ο άγιος Σεραφείμ του Σαρώφ: Απόκτησε την εσωτερική σου ειρήνη και χίλιοι άνθρωποι γύρω σου θα σωθούν. Τα λόγια αυτά είναι εκφράζουν την Ορθοδοξία, η οποία δίνει μεγαλύτερη αξία στον άνθρωπο, στις εμπειρίες του και στα βιώματά του από ό,τι στις γνώσεις. Οι άγιοι της Εκκλησίας μας παροτρύνουν να μην γράφουμε, αν είμαστε επιρρεπείς στα πάθη κι αν δεν έχουμε καθαρή καρδιά. Αυτό είναι το πιο σημαντικό. Εντούτοις κι αυτό που λέει η θύραθεν σοφία έχει κάποια αξία, ιδίως ως απάντηση σ΄ αυτούς που τους έχει κυριεύσει και εξουδετερώσει η προπαγάνδα που επιδιώκει να καταργήσει το πρόσωπο του ανθρώπου και να μεταβάλει τους ανθρώπους σε ένα ανθρώπινο κοπάδι. Κατά τη θύραθεν σοφία ακόμα και η σκέψη που κάνεις στο δωμάτιό σου, χωρίς να την εξαγορεύσεις, αν είναι σωστή θα ακουστεί παντού και θα συμβάλει στο γενικό καλό. Άρα δεν ισχύει αυτό που λέγεται από ηττοπάθεια, ότι είμαι μόνος και δεν μπορώ να κάνω τίποτα . Αν δεν μπορώ να κάνω τίποτα , μπορώ να σκέφτομαι σωστά, που σημαίνει να έχω επίγνωση ότι το θεμέλιο της σκέψης μου είναι ο Κύριος Ιησούς Χριστός.