Του Μόσχου Εμμ. Λαγκουβάρδου
«Εκ στόματος νηπίων και θηλαζόντων
κατηρτίσω αίνον»
(Ψαλμ. 8,2)
Ρώτησαν τους πατέρες για την ποιότητα της Ευχής κι οι Πατέρες απάντησαν ότι η ποιότητα της Ευχής δεν εξαρτάται από εμάς. Από μας εξαρτάται η ποσότητα της Ευχής (εύξαι εκτενώς). Εμείς έχουμε ανάγκη να προσευχόμαστε αδιαλείπτως και δεν πρέπει να αποδίδουμε την ποιότητα της Ευχής στην αξιοσύνη μας και στην νοητική μας προσπάθεια. Εμείς πρέπει να λέμε τα λόγια της Ευχής ακαταπαύστως ακόμα κι όταν εργαζόμαστε και δεν έχουμε το νου μας στα λόγια της Ευχής ή δεν κατανοούμε πλήρως το νόημά τους, επειδή ο Θεός το εννοεί για μας. «Το πνεύμα του Θεού υπερντυγχάνει εν ημίν στεναγμοίς αλαλήτοις»!
Κάποτε μιλώντας σ΄ ένα φίλο μου θεολόγο καθηγητή εξέφρασα τη λύπη μου γιατί κάποιο κείμενο ορθοδόξου χριστιανικού προσανατολισμού που έγραψα δεν το διάβασε σχεδόν κανείς. «Δεν πειράζει» μου είπε ο φίλος μου . « Εσύ να συνεχίσεις να γράφεις κι ας μην τα διαβάζει κανείς. Ο Θεός θεωρεί ότι τα διαβάζουν».
Το βιβλίο για το οποίο λυπήθηκα που το αγόρασα και έκλαψα τα χρήματά μου γράφει ότι δεν έχουν αξία τα λόγια της Ευχής, αλλά οι σκέψεις και τα αισθήματα . Το βιβλίο συνιστά εμμέσως πλην σαφώς να αφήσουμε την προσευχή αφού το ουσιώδες δεν είναι τα λόγια και το Όνομα αλλά τα αισθήματα και οι σκέψεις.
Στην προσευχή ο άνθρωπος μιλάει στο Θεό. Στο διαλογισμό δε μιλάει ο άνθρωπος στο Θεό, αλλά ο Θεός στον άνθρωπο. Το να μη μιλάει ο άνθρωπος στο Θεό (προσευχή) ταιριάζει σε όσους δεν έχουν προσωπική σχέση με το Θεό και δεν ομολογούν ότι ο Ιησούς είναι ο Θεός όπως είναι οι διάφοροι λάτρεις του απολύτου ινδουιστές, βουδιστές, ορθολογιστές, οικουμενιστές κ.α. Αυτός είναι ο λόγος που για τους οικουμενιστές δεν είναι εμπόδιο να συμπροσεύχονται ή και να λατρεύουν το Θεό με αλλοθρήσκους.
Τα λόγια δεν είναι αναγκαία, είναι μόνον ήχοι όπως τα «μάντρα στο διαλογισμό διεγείρουν τα « τσάκρα» στα οποία σύμφωνα με τους ινδουιστές και τη γιόγκα εδρεύει η ψυχική και η σωματική δύναμη του ανθρώπου. Ο διαλογισμός με λίγα λόγια είναι μια μέθοδος αυτοβελτίωσης, αυτοτελείωσης και αυτοσωτηρίας. Απόδειξη ότι τον ασκούν και πιστεύουν σ΄ αυτόν οι βουδιστές, των οποίων η θρησκεία δεν έχει θεό. Οι βουδιστές πιστεύουν στο κενό, στην ανυπαρξία και είναι μια καθαρά δαιμονική θρησκεία αφού η ανυπαρξία είναι η απειλή του Διαβόλου κατά του Θεού.
Δεν έχουν σημασία τα λόγια της προσευχής αλλά οι σκέψεις και τα αισθήματα αυτού που προσεύχεται διότι ο Θεός ξέρει τι ανάγκες έχουμε. Η δικαιολογία της αχρήστευσης της προσευχής είναι ότι ο Θεός ξέρει τις ανάγκες μας. Δεν πρέπει να λέμε στο Θεό τι να κάνει. Έτσι λένε οι Ινδουιστές, έτσι λένε οι Βουδιστές , έτσι λένε οι παπικοί έτσι λένε οι οικουμενιστές όπως φαίνεται απ΄ το οικουμενιστικό βιβλίο των εκδόσεων της Ι. Μητροπόλεως Πρεβέζης, έτσι λένε όλοι όσοι φανερά ή κρυφά ασκούνται στο διαλογισμό της ινδουιστικής γιόγκα και της βουδιστικής ζεν και εγκατέλειψαν την προσευχή. Παράδειγμα ο Εβραίος Αϊνστάϊν ο οποίος έγραψε ολόκληρο βιβλίο (!) με τίτλο «Να μη λέμε στο Θεό τι να κάνει», για να πείσει τον κόσμο να εγκαταλείψει την προσευχή όπως και ο αμερικανός Άλλαν Γουάτς. Πόσο η σοφία του κόσμου είναι άχρηστη, αν δεν υπάρχει η ανάλογη εμπειρία!
Ένα βιβλίο των Εκδόσεων Ι.Μητροπόλεως Πρεβέζης με τίτλο «Μυσταγώγηση στην Σωτήρια Προσευχή», που εν αγνοία του περιεχομένου του το αγόρασα διαπίστωσα με λύπη μου ότι εμμέσως χλευάζει την ευχή κι αυτούς που την τηρούν προσέχοντας τα λόγια της Ευχής. Ωσάν να είναι η αξία της Ευχής το αποτέλεσμα της νοητικής προσπάθειας του ευχομένου και της αξιοσύνης του. Δεν είναι αυτό υπερηφάνεια και υποκρισία; «Ευχαριστώ Κύριε ότι δεν είμαι καθώς οι άλλοι που ψελίζουν τα λόγια της Ευχής δίχως να τα εννοούν!» Παρακάτω θα δώσουμε με θλίψη ένα μικρό δείγμα της χλεύης του βιβλίου, του οποίου αγνοούμε τον μεταφραστή κι αυτόν που έκαμε την επιλογή να το συμπεριλάβει στις εκδόσεις της Ι. Μητροπόλεως Πρεβέζης.
Για κανένα μα κανένα βιβλίο δεν έκλαψα τα λεφτά μου και το πιο χειρότερο από όλα δεν πληγώθηκα στην ψυχή μου απ΄ τις κρυφές δαγκανιές της χλεύης εκτός από αυτό. Είναι ένα βιβλίο με όμορφη εμφάνιση, με όμορφο πορτραίτο του Ρώσου συγγραφέως κληρικού , ένα βιβλίο- άγγελος φωτός που κρύβει κακία και πονηρία.
Ο Διάβολος χρησιμοποιεί τη χλεύη ,τη λάσπη , την απειλή, τρεις μεθόδους εναντίον της προσευχής και εναντίον των ορθοδόξων χριστιανών που προσεύχονται:
Παραθέτω ένα μικρό απόσπασμα του βιβλίου , είναι τα λόγια του αγίου Θεοφάνη του έγκλειστου. Συγγραφεύς του βιβλίου είναι ο πρωθιερέας Βαλεντίνος Σβεντσίτσκι, ο οποίος έκανε μια συλλογή από κείμενα των αγίων Πατέρων για την προσευχή. Τα λόγια που ακολουθούν είναι του αγίου Θεοφάνη του έγκλειστου των οποίων το νόημα αλλάζει εντελώς αν παραλειφθεί το όνομα του Ιησού « Η «ευχή» ή προσευχή είναι πολύ απλή: *Στάσου όρθιος *Με το νου και την καρδιά. *Ενώπιον του Κυρίου ( παραλείπεται το όνομα του Ιησού) * και επικαλέσου Τον! Η δύναμη της προσευχής δεν ευρίσκεται στα λόγια, αλλά στα νοήματα και στα αισθήματά μας».
Στην σελίδα 144 ο άγιος αναφέρει πάλι το όνομα του Ιησού. Με αυτό το όνομα πρέπει να γίνουν κατανοητά τα λόγια του για την προσευχή. Αν παραλειφθεί το όνομα του Ιησού, τα λόγια του αγίου χλευάζουν την προσευχή και τους προσευχομένους και δίνουν αξία σε άλλης μορφής λατρείες, όπως είναι π.χ. ο διαλογισμός. Να τι γράφει επί λέξει ο άγιος (ή ο πρωθιερέας Βαλεντίνος Σβεντιτσκι;) στη σελίδα αυτή: « Και που να ήξερες πως την «βλέπουν» τώρα την ευχή του Ιησού! Ω, τι αστεία και καλαμπούρια που επενόησαν για την ευχή!... Και ξεχνούν εντελώς την ουσία της. Και έτσι συμβαίνει, και μερικοί μένουν στα λόγια. Σταματούν σ΄ αυτά. Τα λένε σωστά: Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με. Τα λένε, χωρίς να τα σκέπτωνται. Χωρίς να τα αισθάνονται. Εγώ αυτούς τους ξεχωρίζω σ΄ εκείνους που «κινούν τα χείλη τους, χωρίς να μιλούν». Και σ΄ εκείνους που «κάτι ψιθυρίζουν, χωρίς κανείς να το ακούει»! Κι άλλοι, κολλούν στην ταύτιση της ευχής με την ρινική αναπνοή, και απλά «ρουθουνίζουν». Είναι οι «ρουθούνοι»! Έκαναν την εμφάνισή του και κάτι άλλοι, που μη έχοντας την δύναμη να σταματήσουν την εσωτερική τους κίνηση, (προφανώς εννοεί την αυτενεργούμενη ευχή όταν η καρδιά είναι καθαρή από λογισμούς), αρχίζουν να ξεφωνίζουν (νευρικά): Ιησού, Ιη…Ιη… Αυτοί είναι οι «φωνακλάδες»!
Αναρωτιέται κανείς αν κάποιος γράφει με αυτό το πνεύμα για την Ευχή έχει την παραμικρή εμπειρία της! «Θεού δει μνημονεύειν ημάς ει γε δια τούτο εποιήθημεν» (Όσιος Φιλόθεος, Νηπτικά Κεφάλαια).
Ο άγιος Ιωάννης ο έγκλειστος δεν φαντάζεται ότι κάποιο πονηρό πνεύμα θα αφαιρέσει από τα λόγια του το Όνομα του Ιησού για να αλλάξει εντελώς το νόημα των λόγων του περί προσευχής. Μετά από αυτό δεν θέλησα να διαβάσω τίποτε άλλο απ’ το βιβλίο αυτό έστω κι αν με κατηγορήσουν ότι έκρινα ένα βιβλίο χωρίς να το διαβάσω. Δεν θεωρώ ότι από λάθος παραλείφθηκε το όνομα του Κυρίου Ιησού από το οπισθόφυλλο του βιβλίου. Η επιγραφή ενός καταστήματος μαρτυρεί πρώτον το περιεχόμενόν του και δεύτερον το πνεύμα υπό το οποίο είναι διευθετημένο.
ΛΕΞΕΙΣ-ΚΛΕΙΔΙΑ:
"Ευχή","Λόγια προσευχής","το Όνομα του Ιησού",",μνεία του Θεού" "νοήματα", "διαλογισμός","μάντρα"
πολυ μου αρεσε αυτος ο συλλογισμος! θα ελεγα δε πως οι βουδισται στρεφονται προς τον εαυτον τους ενω σε αντιθεση ο χριστιανος προς τονθεο..και ειναι γεγονος οτι οσο περισσοτερα μαθαινει κανεις για τον θεο ,τοσο κοντυτερα βρισκεται σε αυτον και αποκτα την σοφια του θεου.Γι αυτο και η σοφια του θεου ειναι και ανωτερη απο την φιλοσοφια διοτι η φιλοσοφια δεν σωζει ενω η θεια σοφια οδηγει στην σωτηρια.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤα λόγια της προσευχής πράγματι δεν έχουν καμμία αξία , όποια και αν είναι αυτά, αν η δική μας εσωτερική τοποθέτηση έναντι του Θεού και των αδελφών μας δεν είναι στάση σεβασμού και ευλαβείας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓι αυτό και το Ευαγγέλιο καταδικάζει την φαρισαική προσευχή και την συμμετοχή στα μυστήρια όταν δεν τα έχουμε βρεί με τους συνανθρώπους μας.
Είναι αυτό που λέει ο απόστολος "θελω πεντε λογους τω νοι μου λαλησαι, ινα και αλλους κατηχησω, η μυριους λογους εν γλωσση" (α κορ)
Ευχής έργον είναι να αδειάσει η καρδιά απ΄ τους λογισμούς, αλλά όχι για να αναπαυόμαστε στο κενό (στη νιρβάνα). αλλά να γεμίσει η καρδιά μας με το Όνομα του Ιησού. Επειδή δεν μπορεί να μείνει ο νους χωρίς κίνηση. Η καρδιά καλεί τον Κύριο Ιηοού.
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ εμπερία του κενού στο διαλογισμό είναι πράγματι απολαυστική.
Ρώτησα κάποιον που ασκούσε το διαλογισμό και είχε αυτήν την εμπειρία, τον ρώτησα, γιατί δε γίνεται βουδιστής. "Γιατί δε θέλω να ζω κοιμισμένος", είπε.
Η επίκληση του Ονόματος είναι αγώνας πιοδύσκολος από τις σκέψεις και τα αισθήματα. Σκέψεις και αισθήματα έχουμε όταν μακρυγορούμε όπως τώρα εγώ. Ήταν πιο εύκολη όλη αυτή η φλυαρία του νου από την αδιάλλειπτη Ευχή "Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού ελέησόν με".
Δεν πιστεύουμε στη δύναμη της προσευχής με τον ορθολογισμό.
Αυός είναι ο λόγος που με ενοχλεί όταν ο ιερέας εκφωνεί τις ευχές που οι Πατέρες ορίζουν να λέγονται μυστικώς.
Αν δεν μείνουμε στα λόγια και περισσότερο στο Όνομα του Ιησού
πράγματι όλες οι θρησκείες είναι το ίδιο. Αλλά η πίστη στον Κύριο Ιησού δεν είναι θρησκεία.
Ο Απόστολος μιλάει για λόγους.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓια τον Ινδό Μαχάρσι όμως δεν έχουν αξία τα λόγια,αλλά ο αγέννητος νους. Δεν πιστεύει ούτε αυτός, ούτε αυτοί που σκέφτονται με παρόμοιο τρόπο στο Θεό, αλλά στον άνθρωπο.
Αν δεν γίνεται σαν τα παιδιά.
Αν δεν αφήσετε τη γνώση που φυσιεί
...
Απλοί αγράμματοι άγιοι κάνουν θαύματα. Μάταια ακούμε τους ύμνους τα αναγνώσματα στην εκκλησία αν δεν έχουν αξία τα λόγια;
Τα λόγια έχουν αξία γιατί είναι θεόπνευστα, ενώ η λογική μας και η κατανόησή μας είναι τόσο φτωχή. Είναι μόνο για να ξέρουμε πόσα θα πληρώσουμε στην Εφορία, στη ΔΕΗ και στον ΟΤΕ.