Μόσχος Λαγκουβάρδος, Ο χλευαστής και τα θύματά του

Ο χλευαστής και τα θύματά του


Του Μόσχου Λαγκουβάρδου


Η δικαιολογία για το χλευασμό είναι ότι το θύμα αξίζει να το χλευάσει κανείς, γιατί το ίδιο με τη συμπεριφορά του ή με το χαρακτήρα του δίνει αφορμή για να το χλευάσουν. Άρα βλάπτει το ίδιο τον εαυτό του και δεν μπορεί να περιμένει από κανέναν να του φερθεί καλύτερα ή να του αποκαταστήσει, κατά κάποιο τρόπο, την ηθική βλάβη. “Ο εξ οικείου πταίσματος ου δοκεί ζημιούσθαι”. Ο υπαίτιος της ζημίας δεν δικαιούται να ζητήσει αποζημίωση. Αλλά τι είναι χλευασμός; Ποια είναι η έννοιά του;
Ο χλευασμός προέρχεται απ’ το ρήμα “χλευάζω”, που σημαίνει κοροϊδεύω κάποιον. Ο χλευασμός είναι πάντα δόλιος γιατί στην πραγματικότητα είναι κρυμμένη κακία. Όχι μόνο δεν υπάρχει “αθώος” χλευασμός αλλά επί πλέον κατέχει και ξεχωριστή θέση στο οπλοστάσιο του Διαβόλου, γιατί κατορθώνει, χάρη στο γέλιο, να αποφεύγει τη γενική αποδοκιμασία, που επισύρουν οι υπόλοιπες σατανικές μέθοδοι (λάσπη, απειλή, ψυχολογική και απόλυτη βία κ.ά.).
Πράγματι, χάρη στο γέλιο δεχόμαστε πράγματα, που δεν θα δεχόμασταν ποτέ άλλοτε, με κανένα τρόπο. Γελώντας με κάτι το έχουμε ήδη αποδεχθεί, χωρίς προηγουμένως να κρίνουμε αν είναι σωστό ή όχι. Το γέλιο παρακάμπτει τον κριτικό νου και εμποδίζει την κριτική σκέψη. Αυτός είναι ο λόγος που η γελοιοποίηση χρησιμοποιήθηκε από τα ολοκληρωτικά καθεστώτα σε όλο τον κόσμο, για την ηθική εξόντωση των πολιτικών αντιπάλων. Με το γέλιο το πλήθος κι ο καθένας που μετέχει σε αυτό δέχεται ακόμα και πράγματα που αντιβαίνουν στο ήθος του ή που δεν στέκονται στη λογική. Π.χ. ποτέ δεν θα θεωρούσε κανείς σωστή τη σκέψη, ότι επειδή υπάρχει το χυδαίο, πρέπει να το βάλει κανείς μέσα στο σπίτι του. Ή αφού τα παιδιά ακούν στο δρόμο βωμολοχίες, γιατί να μην τις ακούν και στην τάξη, στο σχολείο ή αφού βλέπουν στην τηλεόραση ή στον ηλεκτρονικό υπολογιστή αισχρότητες, γιατί να μην τις βλέπουν και στα βιβλία τους, στις σχολικές βιβλιοθήκες.
Είναι φανερό ότι η γελοιοποίηση στο χλευασμό κάποιου δεν γίνεται χωρίς δόλο και χωρίς εξαπάτηση. Η γελοιοποίηση των θυμάτων αποφέρει στο χλευαστή υλικό ή ηθικό όφελος, που δεν θα ήταν θεμιτό, αν δεν υπήρχε η κοροϊδία και το γέλιο. Η δικαιολογία ότι το θύμα “αξίζει” να γελοιοποιηθεί, είτε γιατί έφταιξε και πρέπει να σωφρονιστεί, για να μην το ξανακάνει, είτε για να χρησιμεύσει ως παράδειγμα προς διδαχήν των άλλων, δεν ευσταθεί.
Η δικαιολογία είναι αβάσιμη, γιατί παρόλο που ο χλευαστής μπορεί να υποκρίνεται ότι θλίβεται για το κατάντημα της κοινωνίας και του κόσμου ολόκληρου, εντούτοις δεν μπορεί να αποκρύψει το γεγονός, ότι εκμεταλλεύεται προς όφελός του το κατάντημα αυτό, για το οποίο χύνει κροκοδείλια δάκρια.
Ποιους κοροϊδεύουν ο χλευαστής κι εκείνοι που σκέφτονται σαν αυτόν και γελούν με τους χλευασμούς του; Ο χλευαστής κοροϊδεύει μόνο τα θύματά του ή κοροϊδεύει (εξαπατά) κι όσους συμμετέχουν στη χλεύη και στην κρυμμένη κακία του; Με ποια κριτήρια ο χλευαστής χρησιμοποιεί ένα τόσο φοβερό θυματοποιό μηχανισμό, ο οποίος δεν στρέφεται απλώς μόνο εναντίον εκείνων που επιλέγει ο ίδιος να χλευάσει, αλλά στρέφεται κυρίως εναντίον του κοινωνικού συνόλου; Ή ο κόσμος πρέπει να επαφίεται στην “ευαισθησία” του χλευαστή, που χρησιμοποιεί μια φοβερή δύναμη χωρίς ηθικά όρια, όπως στα απολυταρχικά καθεστώτα;
Η μεγαλύτερη απάτη του χλευαστή, αυτή που προκαλεί και τη χειρότερη ζημία (ηθική βλάβη) στο κοινωνικό σύνολο, ιδίως στους νέους, είναι ο εκφαυλισμός, ο οποίος συνίσταται στη δημόσια εκδήλωση έλλειψης αγάπης και στην αποδοχή της εκ μέρους του πλήθους. (Μόνον ως πλήθος οι άνθρωποι μένουν απαθείς και ασυγκίνητοι σε εκδηλώσεις ψυχικής σκληρότητας και έλλειψης αγάπης, συμπόνιας και κατανόησης).
Οποιοσδήποτε άλλος, πλην του χλευαστή, έδειχνε δημοσίως τέτοια ψυχική σκληρότητα σε βάρος των συνανθρώπων του, θα προκαλούσε στον κόσμο αφενός μεν αγανάκτηση και οίκτο για τον ψυχικά ανάλγητο και αφετέρου κατανόηση και συμπάθεια για τα θύματά του, ακόμα κι αν “συνεργάστηκαν” τα ίδια στη θυματοποίησή τους.
Σ’ αυτές τις περιπτώσεις δεν γελάει κανείς, γιατί δεν είναι για γέλια, αλλά για κλάματα. Αυτός είναι ο λόγος που η διαπόμπευση είναι ανεπίτρεπτη σε ελεύθερα και δημοκρατικά καθεστώτα. Φαντασθείτε την επιπολαιότητα του χλευαστή, όταν χρησιμοποιεί δήθεν τη χλεύη ως ένα μέσον “στον αγώνα του για τις δημοκρατικές του ιδέες”!